Şırnak İlindeki Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Durumlarının Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 110 - 117, 25.03.2023

Anıl Yıldız Müveddet Emel Alphan

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1139590

Öz

Bu çalışmada, Şırnak Üniversitesi öğrencilerinin günlük besin öğesi tüketim miktarları ve diyetlerindeki besin çeşitliliği durumlarının Sağlıklı Yeme İndeksi (HEI-05) kullanılarak saptanması amaçlanmıştır. Bu çalışma, Şırnak Üniversitesi Silopi Meslek Yüksekokulu’nda öğrenim gören ve çalışmaya katılmayı kabul eden öğrenciler arasından tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 148 öğrenci üzerinde yüz yüze anket uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğrencilerin bir günlük besin tüketim kayıtları alınmış ve BEBIS programı kullanılarak besin öğeleri analiz edilmiştir. Ankete katılan öğrencilerin çoğunluğu erkek öğrencilerden oluşmaktadır (%58,8). Kadın öğrencilerin Sağlıklı Yeme İndeksi puan ortalaması erkek öğrencilerden daha yüksek olup kadınlarda 65,74 ±11,45, erkeklerde 63,56 ± 11,53 puan olarak saptanmıştır. Öğrencilerin cinsiyetleri ve diyetle günlük tükettikleri enerji, kolesterol ve sodyum puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Bu araştırmanın sonuçlarına göre Sağlıklı Yeme İndeksi ölçek puanları, öğrencilerin beslenme alışkanlıklarının geliştirilmesi gerektiğini göstermektedir. Üniversite öğrencilerinin besin tüketimlerinin ve beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi, beslenmeye bağlı hastalıkların önlenmesinde faydalı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Sağlıklı yeme indeksi, Üniversite öğrencileri

Destekleyen Kurum

Bu çalışma, Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensitüsü Yüksek Lisans tezinden üretilmiştir.

A Study on the Evaluation of Nutritional Status of University Students in Şırnak Province

Öz

In this study, it was aimed to determine the daily nutrient consumption amounts and nutritional diversity in the diets of Şırnak University students using the Healthy Eating Index (HEI-05). It was conducted by applying a face-to-face questionnaire on 148 students selected by random sampling method from among the students studying at Şırnak University Silopi Vocational School and accepting to participate in the study. 24 hours food consumption records of the students were taken and nutrients were analyzed using the BEBIS program. The majority of the students participating in the survey were male students (58.8%). The Healthy Eating Index score average of female students was higher than that of male students and it was determined as 65.74 ±11.45 for females and 63.56 ± 11.53 for males. A significant difference was found between the genders of the students and energy, cholesterol and sodium score averages that they consumpted daily by diet. According to the results of this research, Healthy Eating Index scale scores show that students' nutritional habits should be improved. Determining the food consumption and nutritional habits of higher education students can be beneficial for the prevention of nutrition related diseases.

Anahtar Kelimeler

Nutrition, The healthy eating index, University students

Kaynakça

• 1. Gama, A.P, Adhikari, K. and Hoisington, D.A. (2018). “Factors Influencing Food Choices Of Malawian Consumers: A Food Choice Questionnaire Approach”. Journal of Sensory Studies, 33 (5), 1-9. https://doi.org/10.1111/joss.12442
• 2. Komduur, R.H, Korthals, M. and Molder, H. (2009). “The Good Life: Living for Health And a Life Without Risks? On a Prominent Script of Nutrigenomics”. British Journal of Nutrition, 101 (3), 307-316. https://doi.org/10.1017/s0007114508076253
• 3. Mete, B, Naca, E, Tekin, Ç. ve Pehlivan E. (2017). “Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları”. Uluslararsı Hakemli Beslenme Araştırmaları Dergisi, 9, 16-30.
• 4. Tambağ, H. ve Turan, Z. (2012). “Öğrencilerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Halk Sağlığı Hemşireliği Dersi’nin Etkisi”. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14 (1), 46-55. https://dergipark.org.tr/en/pub/hemarge/issue/52723/695425
• 5. Bernardo, G.L, Jomori, M.M, Fernandes, A.C, and Proença, R.P.D.C. (2017). “Food Intake of University Students”. Revista de Nutrição, 30, 847-865. https://doi.org/10.1590/1678-98652017000600016
• 6. Guenther, P.M, Kirkpatrick, S.I, Reedy, J, Krebs-Smith, S.M, Buckman, D.W, Dodd, K.W. and Carroll, R. J. (2014). “The Healthy Eating Index-2010 is a Valid and Reliable Measure of Diet Quality According to the 2010 Dietary Guidelines for Americans”. The Journal of Nutrition, 144 (3), 399-407. https://doi.org/10.3945/jn.113.183079
• 7. Grannon, K.Y, Hoolihan, C, Wang, Q, Warren, C, King, R.P. and Nanney, M.S. (2017). “Comparing the Application of the Healthy Eating Index–2005 and the Healthy Eating Index–2010 in the Food Shelf Setting”. Journal of Hunger & Environmental Nutrition,12 (1), 112-122. https://doi.org/10.1080/19320248.2 016.1175398
• 8. Kılıç, E. ve Şanlıer, N. (2007). “Üç Kuşak Kadınının Beslenme Alışkanlıklarının Karşılaştırılması”. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1), 31-44. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/49108/626694
• 9. Erçim, R.E. ve Pekcan, G. (2014). “Genç Yetişkinlerin Beslenme Durumunun Sağlıklı Yeme İndeksi-2005 ile Değerlendirilmesi”. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42 (2), 91-98. https://beslenmevediyetdergisi.org/index.php/bdd/article/view/171
• 10. Arslan, S.A., Daşkapan, A. ve Çakır, B. (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Beslenme ve Fiziksel Aktivite Alışkanlıklarının Belirlenmesi”. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15 (3), 171-180.
• 11. Özenoğlu, A, Gün, B, Karadeniz, B, Koç, F, Bilgin, V, Bembeyaz, Z. ve Saha, B.S. (2021). “Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığın Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutumlar ve Beden Kütle İndeksi ile İlişkisi”. Life Sciences, 16 (1), 1-18. https://dergipark.org.tr/en/pub/nwsals/issue/59902/770776
• 12. Akbulut, Ş.(2020). Üniversite Öğrencilerinde Diyet Kalitesinin Sağlıklı Yeme İndeksi ile Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 13. Şendağ Sagır, G. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Durumlarının Akdeniz Diyet Kalite İndeksi ile Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• 14. Hartmann, Y, de Cássia, C.D.A, Zandonadi, R.P, Raposo, A. and Botelho, R. (2021). “Characterization, Nutrient Intake, and Nutritional Status of Low-Income Students Attending a Brazilian University Restaurant”. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (1), 315. https://doi.org/10.3390/ijerph18010315
• 15. Bertrand, L, Shaw, K.A, Ko, J, Deprez, D, Chilibeck, P.D, and Zello, G.A. (2021). “The Impact of the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Pandemic on University Students’ Dietary Intake, Physical Activity, and Sedentary Behaviour”. Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism, 46 (3), 265-272. https://doi.org/10.1139/apnm-2020-0990
• 16. Tangney, C.C, Evans, D.A, Bienias, J.L. and Morris, M.C. (2001). “Healthy Eating Index of Black and White Older Adults”. Nutrition Research, 21 (11), 1411-1423. https://doi.org/10.1016/S0271-5317(01)00376-1
• 17. Adjoian, T.K, Firestone, M.J, Eisenhower, D. and Stella, S.Y. (2016). “Validation of Self-Rated Overall Diet Quality by Healthy Eating Index-2010 Score Among New York City adults, 2013”. Preventive Medicine Reports, 3, 127-131. https://doi.org/10.1016/j.pmedr.2016.01.001
• 18. Özkan, M. (2018). Yetişkin Bireylerin Sağlıklı Yeme Indeksleri ile Beden Kitle Indeksleri Arasındaki İlişkinin Saptanması. Yüksek Lisans Tezi. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 19. Özen, S. (2019). Üniversite Öğrencilerinde İçecek Tüketimleri, Sağlıklı Yeme İndeksleri ile Beslenme Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 20. Ramón-Arbués, E, Granada-López, J.M, Martínez-Abadía, B, Echániz-Serrano, E, Antón-Solanas, I. and Jerue, B.A. (2021). “Factors Related to Diet Quality: A Cross-Sectional Study of 1055 University Students”. Nutrients, 13 (10), 3512. https://doi.org/10.3390/nu13103512
• 21. Cameron N, Hiernaux J, Jarman S, Marshall WA, Tanner JM, Whitehouse RH. (1981). “Anthropometry”. In: JS Weiner, JA Lourie (Ed). Practical Human Biology (25-52). London: Academic Press.