The Effect of Family Environment, Nutrition Self-Efficacy and Nutrition Attitudes on Health Perception of Adolescent Muay Thai Athletes

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 270 - 278, 25.03.2023

Oktay Şahin

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1228652

Cited By: 2

Öz

The aim of this study is to examine the effects of family environment, nutritional self-efficacy and nutritional attitudes on health perception in adolescent Muay Thai athletes. In the study, the relational screening model, one of the quantitative research methods, was used. A total of 164 adolescent Muay Thai athletes, 101 men and 63 women, participated in the study. Child Nutrition Self-Efficacy Scale, Nutrition Attitude Scale, Family Environment Scale and Health Perception Forms were used to collect data from the participants. Research data were analyzed using SPSS 21.0 (IBM) package. Normality was tested through Kolmogorov-Smirnov test. One-Way ANOVA test conducted to the groups that are more than two. Pearson correlation analysis used for determining the presence and direction among the scales, and the validity and reliability of the scales calculated through Cronbach Alpha internal-consistency coefficients. In the comparison of nutritional self-efficacy and family environment values of the adolescent Muay Thai athletes participating in the study according to their gender and health beliefs, it was observed that while the health beliefs of male participants affected their nutritional self-efficacy levels, unity and solidarity in the family environment, control sub-dimension was not affected (p>0,05). On the other hand, women participants health beliefs were observed to affect solidarity and unity in the family environment (p<0,05). As a result, it can be said that as health beliefs and family unity levels increase, nutritional attitudes and nutritional self-efficacy levels also increase.

Anahtar Kelimeler

Adolescent, Family Environment, Nutrition, Self-Efficacy, Attitude Scale

Adölesan Muay Thai Sporcularında Aile Ortamı, Beslenme Öz-yeterlik ve Beslenme Tutumlarının Sağlık Algısına Etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı, adölesan Muay Thai sporcularında aile ortamı, beslenme öz-yeterlik ve beslenme tutumlarının sağlık algısına etkisinin incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinden faydalanıldı. Çalışmaya 101 erkek ve 63 kadın olmak üzere toplam 164 adölesan Muay Thai sporcusu katıldı. Katılımcılardan veri toplamak amacıyla Çocuk Beslenme Öz-yeterlik Ölçeği, Beslenme Tutum Ölçeği, Aile Ortamı Ölçeği ve Sağlık Algısı Formları kullanıldı. Araştırma verileri SPSS 21.0 (IBM) istatistik paket programında analiz edildi. Verilerdeki normallik dağılımlarını Kolmogorov-Smirnov testi ile değerlendirildi. İkiden fazla grupların analizinde ise One-way ANOVA (tek yönlü varyans analizi) testi uygulandı. Ölçekler arasındaki ilişkinin varlığını ve yönünü belirlemek için Pearson korelasyon analizi, ölçeklerin geçerlik-güvenirlikleri Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayıları ile hesaplanmıştır. Çalışmaya katılan adölesan Muay Thai sporcularının cinsiyet ve sağlık inançlarına göre beslenme öz-yeterlik ve aile ortamı değerlerinin karşılaştırılmasında erkek katılımcıların sağlık inançlarının beslenme öz-yeterlik düzeylerini, aile ortamında birlik ve beraberliği ve beslenme tutumunu etkilediği görülürken, denetim alt boyutunu etkilemediği (p>0,05), kadın katılımcıların ise sağlık inancının aile ortamında birlik ve beraberliği etkilediği görülmüştür (p<0,05). Sonuç olarak, sağlık inançları ve aile birlik- beraberlik düzeyleri yükseldikçe beslenme tutumu ve beslenme öz-yeterlik düzeylerinin de yükseldiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Öz Yeterlik, Tutum Ölçeği, Adölesan, Aile Ortamı

Kaynakça

• 1. Bakıcı, B, (2019). İstanbul İli Özel Okul Adölesan Dönemi Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ile Demografik Yapı İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 2. Pekcan G. (2004). ‘‘Adölesan Döneminde Beslenme’’. Klinik Çocuk Forumu, 4 (1), 38- 47.
• 3. Demirezen, E. ve Coşansu, G. (2005). ‘‘Adölesan Çağı Öğrencilerde Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi’’. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 14 (8), 174-178.
• 4. Şanlıer, N. Sormaz, Ü. ve Güneş, E. (2016). ‘‘Yiyecek İçecek Hizmetleri Bölümünde Okuyan Öğrencilerin Aldıkları Mesleki Eğitimin Besin Tercihleri ve Beslenme Bilgi Düzeyleri Üzerine Etkisi’’. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (15), 248-265.
• 5. Altay, M. Cabar, H.D. ve Altay, B. (2018). ‘‘Adölesan Döneminde Beslenme ve Okul Sağlığı’’. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1), 173-180.
• 6. Matheson, D.M. Killen, J.D. Wang, Y. Varady, A. and Robinson, T.N. (2004). Children's Food Consumption During Television Viewing. The American Journal of Clinical Nutrition, 79 (6), 1088-1094.
• 7. Vassigh, G. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite Durumları ile Sağlıklı Beslenme İndekslerinin Değerlendirilmesi Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensittüsü, Ankara.
• 8. Pérez‐ Lizaur A.B, Kaufer‐ Horwitz, M. and Plazas, M. (2008). ‘‘Environmental and Personal Correlates of Fruit and Vegetable Consumption İn Low İncome, Urban Mexican Children’’. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 21 (1), 63-71.
• 9. Young E.M, Fors, S.W. and Hayes D.M. (2004). Associations Between Perceived Parent Behaviors and Middle School Student Fruit and Vegetable Consumption Journal of Nutrition Education and Behavior, 36 (1), 2-12.
• 10. Turner, J.J. Kelly, J. and McKenna, K. (2006). ‘‘Food for Thought: Parents’ Perspectives of Child İnfluence’’. British Food Journal, 108 (3), 181–191.
• 11. Abusabha R. and Achterberg, C. Review of Self-Efficacy and Locus of Control for Nutrition-and Health-Related Behavior. Journal of the American Dietetic Association, 97 (10), 1122-1132
• 12. Wright K, Norris, K, Newman Giger J. and Suro Z. (2012). ‘‘Improving Healthy Dietary Behaviors, Nutrition Knowledge, and Self-Efficacy Among Underserved School Children with Parent and Community İnvolvement’’. Child Obes (Formerly Obes Weight Manag. 8 (4), 347–356.
• 13. Rodriguez, N. DiMarco, N. and Langley, S. (2009). ‘‘American College of Sports Medicine position stand. Nutrition and athletic performance’’. Medicine and Science in Sports and Exercise, 41 (3), 709-731.
• 14. Özmerdivenli R. ve Karacabey K. (2002). ‘‘Sporcularda Yolculukta ve Müsabakalarda Sıvı Alınımı ve Beslenme’’. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4 (2), 28-32.
• 15. Korkmaz, N.H. (2010). ‘‘Uludağ Üniversitesi Öğrencilerinin Spor Yapma ve Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi’’. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 399-413.
• 16. Smith, J.W. and Jeukendrup, A. (2013). ‘‘Performance Nutrition for Young Athletes’’. Nutrition and Enhanced Sports Performance, 523–529.
• 17. Syafrizar, S. and Welis,0 W. (2009). ‘‘Sports Nutrition’’. Malang; Winka Media.
• 18. Thasim, S, Syam, A. and Najamuddin, U. (2013). ‘‘Effects of Nutrition Education to Changes in Knowledge and Intake of Nutrients in Overnutrition Children at Sdn Sudirman I Makassar in 2013’’. FKM Unhas, 7, 1-14.
• 19. Dewi, M, Hanifah, G, Purnawan, A.I, Putri, W.P. and Mulyo, G.P.E. (2021). ‘‘The Effect of Nutrition Education on Nutrition Knowledge and Macronutrition Intake in Muay Thai Athletes’’. Open Access Macedonian Journal of Medical Sciences, 9 (E), 1544-1548.
• 20. Öztürk M. (2010). Çocukların Beslenme Alışkanlıklarının Sağlık Davranışı Etkileşim Modeline Göre İncelenmesi. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 21. Başay, Ö, Başay, B.K, Erbay, C, Coşkun, O. and Sağıroğlu, B. (2021). ‘‘Çocuk ve Ergen Psikiyatri Polikliniğine Başvuran Olguların Beden Kitle İndeksi, Beslenme Tutum ve Davranışları: Duygusal ve Davranışsal Sorunlarla İlişkisi’’. Pamukkale Tıp Dergisi, 14 (2), 15-15.
• 22. Currie, C. Inchley, J, Molcho, M, Lenzi, M, Veselska, Z. and Wild, F. (2014). Health Behaviour in School-Aged Children (HBSC) Study Protocol: Background, Methodology and Mandatory İtems for the 2013/14 Survey.
• 23. Büyüköztürk, Ş. (2007). ‘‘Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı’’. Pegem A Yayıncılık. Ankara.
• 24. Adak, N. (2015). 1-5 Yaş Arası Sağlıklı Çocukların Beslenme Özellikleri ve Aile Etkileşimi.
• 25. Dereli, F. (2006). 2-5 Yaş Arası Sağlıklı Çocukların Beslenme Özellikleri ve Aile Etkileşimi. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• 26. De Oliveira, D.C, Rosa, F.T, Simões-Ambrósio, L, Jordao, A.A. and Deminice, R. (2019). ‘‘Antioxidant Vitamin Supplementation Prevents Oxidative Stress But Does not Enhance Performance in Young Football Athletes’’. Nutrition, 63, 29-35.
• 27. Jay, M, Kalet, A, Ark, T, McMacken, M, Messito, M.J, Richter, R, ... and Gillespie, C. (2009). ‘‘Physicians' Attitudes About Obesity and Their Associations with Competency and Specialty: A Cross-Sectional Study. BMC Health Services Research, 9 (1), 1-11.
• 28. Patrick, H. and Nicklas, T.A. (2005). ‘‘A Review of Family and Social Determinants of Children’s Eating Patterns and Diet Quality’’. Journal of The American College of Nutrition, 24 (2), 83-92.
• 29. Cannon, C.P, Gibson, C.M, McCabe, C. H, Adgey, A.J, Schweiger, M.J, Sequeira, R.F, and Braunwald, E. (1998). ‘‘TNK–tissue Plasminogen Activator Compared With Front-Loaded Alteplase in Acute Myocardial İnfarction: Results of The TIMI 10B Trial’’. Circulation, 98 (25), 2805-2814.
• 30. Lei, L. (2017). ‘‘The İmpact of Community Context on Children's Health and Nutritional Status İn China’’. Social Science & Medicine, 179, 172-181.
• 31. Soygüt, G, Karaosmanoğlu, A. and Çakir, Z. (2009). ‘‘Erken Dönem Uyumsuz Şemaların Değerlendirilmesi: Young Şema Ölçeği Kısa Form-3'ün Psikometrik Özelliklerine İlişkin Bir İnceleme’’. Turk Psikiyatri Dergisi, 20 (1).
• 32. Lien, D. Tse, Y.K. (2002). "Some Recent Developments in Futureshedging." Journal of Economicsurveys, 16 (3), 357-396.
• 33. Erdim, L, Ergün, A. and Kuğuoğlu, S. (2015). ‘‘Bağlamsal Model Doğrultusunda Çocuklarda Obeziteyi Etkileyen Faktörler’’. Florencenightingale Hemşirelik Dergisi, 23 (3), 243-251.
• 34. Sögüt, S.C, ve Erdoğan, S. (2018). ‘‘Ergenlerde Obezitenin Önlenmesinde Psikososyal ve Davranışsal Öngörücüler: Transteorik Bir Model Perspektifi’’. Uluslararası Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Politikası Dergisi , 3 (1), 22-32.
• 35. De Villiers, A, Steyn, N.P, Draper, C.E, Hill, J, Gwebushe, N., Lambert, E.V. and Lombard, C. (2016). ‘‘Primary School Children’s Nutrition Knowledge, Self-Efficacy, and Behavior, After a Three-Year Healthy Lifestyle İntervention (Healthkick)’’. Ethnicity & Disease, 26 (2), 171-180.
• 36. Wright, K, Norris, K, Newmangiger, J. and Suro, Z. (2012). ‘‘Improving healthy dietary behaviors, Nutrition Knowledge, and Self-Efficacy Among Underserved School Children With Parent and Community İnvolvement’’. Childhood Obesity (Formerly Obesity and Weight Management), 8 (4), 347-356.
• 37. Sherrill-Mittleman, D.A, Klesges, L.M, Lanctot, J.Q, Stockton, M.B. and Klesges, R.C. (2009). ‘‘Measurement Characteristics of dietary Psychosocialscales in a Weight Gain Prevention Study with 8-to 10-Year-Old African American Girls’’. Health Education Research, 24 (4), 586-595