Pediatrik Rehabilitasyon Alanında Çalışan Fizyoterapistlerin Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 1, 341 - 352, 23.03.2025

Demet Öztürk , Halil İbrahim Çelik , Büşra Nur Altiparmak , Sinem Engür , Nilgün Bek

Öz

Bu çalışmada, pediatrik fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında çalışan fizyoterapistlerin yaşam kalitesini (mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu alt boyutlarıyla) etkileyen faktörleri incelemek amaçlandı. Fizyoterapistlerin yaşam kalitesini değerlendirebilmek için Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği, çalıştıkları kurumdan duydukları memnuniyet seviyesini değerlendirebilmek için Görsel Analog Skalası, çocuklara olan sevgisini değerlendirebilmek için Çocuk Sevme Ölçeği, iş tatminini değerlendirebilmek için İş Tatmini Ölçeği Kısa Form ve algıladıkları stres düzeyini ölçebilmek için Algılanan Stres Ölçeği kullanıldı. Çalışmamıza 160 kadın ve 137 erkek fizyoterapist dahil edildi (yaş ortalaması 28,64±4,83 yıl). Cinsiyet (B=3,122; p<0,001), çocuk sevgisi (B=0,192; p<0,001), iş tatmini (B=0,228; p=0,005) ve stres düzeyinin (B=-0,146; p=0,002) Mesleki Tatmin alt boyutu puanı üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu ve varyansın yaklaşık %26’sını (R2adj=0,261) açıkladığı bulundu. Kurum memnuniyeti (B=-0,656; p<0,001), çocuk sevgisi (B=-0,077; p=0,001) ve stres düzeyinin (B=0,330; p=0,002) Tükenmişlik alt boyutu puanı üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu ve varyansın yaklaşık %38’ini (R2adj=0,378) açıkladığı görüldü. Cinsiyet (B=2,105; p=0,018) ve stres düzeyinin (B=0,180; p<0,001) Eşduyum Yorgunluğu alt boyutu puanı üzerinde anlamlı etkilerinin olduğu ve varyansın yaklaşık %6’sını (R2adj=0,056) açıkladığı bulundu. Sonuç olarak, çalışmamızda pediatrik fizyoterapistlerin yaşam kalitesini etkileyen faktörler incelendi ve bu popülasyonda yaşam kalitesini artırmak isteyen gelecekteki çalışmalarda bu faktörlere yönelik müdahaleler yapılabileceği vurgulandı.

Anahtar Kelimeler

Fizyoterapist, Yaşam Kalitesi, İş Tatmini, Tükenmişlik, Eşduyum Yorgunluğu

Etik Beyan

Çalışma için, 22.06.2023 tarihinde, Lokman Hekim Üniversitesi, Bilimsel Araştırmalar Etik Kurulu’ndan 2023124 kodlu etik izin alınmıştır.

Destekleyen Kurum

Lokman Hekim Üniversitesi

Proje Numarası

1919B012309401

Teşekkür

Çalışma sürecindeki katkılarından dolayı katılımcı olmayan gönüllü olan tüm fizyoterapistlere teşekkürlerimizi sunarız.

Investigation of Factors Affecting the Quality of Life of Physiotherapists Working in the Field of Pediatric Rehabilitation

Öz

This study aimed to examine the factors affecting the quality of life (with the sub-dimensions of job satisfaction,burnout and compassion fatigue) of physiotherapists working in the field of pediatric physiotherapy and rehabilitation. The Professional Quality of Life Scale was used to assess quality of life of physiotherapists, the Visual Analog Scale was used to assess satisfaction with their workplace, the Child Love Scale was utilized to measure affection towards children, the Short Form of the Job Satisfaction Scale was applied to assess job satisfaction, and the Perceived Stress Scale was used to determine levels of perceived stress. A total of 160 female and 137 male physiotherapists participated in the study (mean age:28.64±4.83 years). It was found that gender (B=3.122; p<0.001), affection for children (B=0.192; p<0.001), job satisfaction (B=0.228; p=0.005), and stress level (B=-0.146; p=0.002) had significant effects on the Job Satisfaction subdimension scores, explaining approximately 26% of the variance (R2adj=0.261). In addition, satisfaction with their workplace (B=-0.656; p<0.001), affection for children (B=-0.077; p=0.001), and stress level (B=0.330; p=0.002) were found to significantly influence the Burnout subdimension scores, explaining approximately 38% of the variance (R2adj=0.378). Moreover, gender (B=2.105; p=0.018) and stress level (B=0.180; p<0.001) had significant effects on the Compassion Fatigue subdimension scores, accounting for approximately 6% of the variance (R2adj=0.056). In conclusion, our study examined the factors affecting the quality of life of pediatric physiotherapists and emphasized that interventions can be made to address these factors in future studies that aim to improve the quality of life in this population.

Anahtar Kelimeler

Physical Therapists, Quality of Life, Job Satisfaction, Burnout, Compassion Fatigue

Proje Numarası

1919B012309401

Kaynakça

• 1. Can F. (2016). “Fizyoterapi ve rehabilitasyonun mesleki gelişim tarihçesi”. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(3):1-6.
• 2. Karaduman AA, Alemdaroğlu İ, Yılmaz ÖT. (2014). “Pediatrik nöromusküler hastalıklarda fizyoterapi ve rehabilitasyon”. Pelikan Kitabevi. 3. Horata ET. (2021). “Türkiye’de çalışan fizyoterapistlerin ve fizyoterapist öğretim elemanlarının fizyoterapistlik mesleğine karşı tutumlarının değerlendirilmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(2):219-26.
• 4. Jacques MF, Stockley RC, Onambele-Pearson GL, Reeves ND, Stebbings GK, Dawson EA, et al. (2019). “Quality of life in adults with muscular dystrophy”. Health Quality Life Outcomes. 17(1):121.
• 5. Yeşil A, Ergün Ü, Amasyalı C, Er F, Olgun NN, Aker AT. (2010). “Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenilirlik çalışması”. Archives Of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 47(2).
• 6. Malasch C, Leiter MP. (1997). “The truth about burnout: How organization cause personal stress and what to do about it: Jossey-Bass Incorporated”.
• 7. Geniş B, Cosar B, Taner ME. (2020). “Sağlık çalışanlarında ruhsal durumu etkileyen faktörler ve vardiyalı çalışma sisteminin etkileri”. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(4):275-83.
• 8. Hiçdurmaz D, İnci FA. (2015). “Eşduyum yorgunluğu: tanımı, nedenleri ve önlenmesi”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(3):295-303.
• 9. Wójtowicz D, Kowalska J. (2023). “Analysis of the sense of occupational stress and burnout syndrome among physiotherapists during the COVID-19 pandemic”. Scientific Reports, 13(1):5743.
• 10. Grande-Alonso M, Castillo-Alcañiz B, Paraíso-Iglesias P, Cuenca-Martínez F, La Touche R, Vidal-Quevedo C. (2023). “Comparative analysis of the burnout syndrome index between contract and freelance physiotherapists: An observational study”. Work..
• 11. Hakamy AHS, Kulaybi YA, Salem MMI, Fallatah AA, Alghamdi MA. (2022). “The relationship between physical self-concept and job satisfaction among physiotherapists in Saudi Arabia”. International Transaction Journal of Engineering, Management, & Applied Sciences & Technologies, 13(5):1-10.
• 12. Rosenberg MK, Bonsaksen T. (2022). “Job satisfaction among psychomotor physiotherapists in Norway. INQUIRY”. The Journal of Health Care Organization, Provision, and Financing., 59:00469580221126763.
• 13. Özyurt, F., Tuna, S., & Aksoy, C. C. (2023). “Investigation of work-related musculoskeletal pain in physiotherapists: A cross-sectıonal study”. Selçuk Sağlık Dergisi, 4(2), 305-320.
• 14. Stamm BH. (2005). “The ProQOL manual: The professional quality of life scale: Compassion satisfaction, burnout & compassion fatigue/secondary trauma scales”. Baltimore, MD: Sidran.
• 15. Duyan V, Gelbal S. (2010). “Barnett Çocuk Sevme Ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması”. Eğitim ve Bilim, 33(148):40-8.
• 16. Keser A, Bilir KBÖ. (2019). “İş tatmini ölçeğinin Türkçe güvenilirlik ve geçerlilik çalışması”. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3):229-39.
• 17. Eskin M, Harlak H, Demirkıran F, Dereboy Ç. (2013). “Algılanan Stres Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlik analizi”. New/Yeni Symposium Journal.
• 18. Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. (1983). “A global measure of perceived stress”. Journal of Health and Social Behavior, 385-96.
• 19. Kaya C, Tansey TN, Melekoglu M, Cakiroglu O, Chan F. (2019). “Psychometric evaluation of Turkish version of the Perceived Stress Scale with Turkish college students”. Journal of Mental Health, 28(2):161-7.
• 20. Napitupulu, D., Abdillah, L., Rahim, R., Abdullah, D., Setiawan, M., Ahmar, A., Pranolo, A. (2018). “Analysis of student satisfaction toward quality of service facility”. Journal of Physics Conference Series, 954.
• 21. Belinda Barton JP. (2014). “Medical Statistics: A guide to SPSS, Data analysis and critical appraisal”. 2nd Edition: BMJ Books.
• 22. Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. (2007). “G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences”. Behavior Research Methods, 39(2):175-91.
• 23. Bakan İ, Okumuş MT, Kutluk MR. (2020). “İşyeri arkadaşlığı, mesleki tatmin, iş stresi ilişkisi: Bir alan araştırması”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1):258-73.
• 24. O’Donnell P, Mirtcheva-Broderson D. (2015). “The effect of income and working conditions on job satisfaction”. 25. Śliwiński Z, Starczyńska M, Kotela I, Kowalski T, Kryś-Noszczyk K, Lietz-Kijak D, et al. (2014). “Life satisfaction and risk of burnout among men and women working as physiotherapists”. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health, 27:400-12.
• 26. Tuğrul C. (1999). “Duygusal zeka”. Klinik Psikiyatri, 1:12-20.
• 27. Türkoğlu H, Tüfekçi FG. (2021). “Çocuk hemşirelerinde çocuk sevgisi ile mizah tarzları ilişkisi”. YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1):1-13.
• 28. Karancı T. (2020). “Özel gereksinimli çocuklarda çalışan fizyoterapistlerin çocuk sevme düzeyinin çocukların terapiye katılım motivasyonu üzerine etkisinin incelenmesi”. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• 29. Torp S, Bergheim LTJ. (2023). “Working environment, work engagement and mental health problems among occupational and physical therapists”. Scandinavian Journal of Occupational Therapy, 30(4):505-19.
• 30. Freudenberger HJ. (1974). “Staff burn‐out”. Journal of Social Issues. 30(1):159-65.
• 31. Şimşek Ş, Özübek B, Yağcı N. (2021). “Ege ve İç Anadolu Bölgelerinde nörolojik rehabilitasyon alanında çalışan fizyoterapistlerin iş doyumu ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi”. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 6(1).
• 32. Çapri B. (2006). “Tükenmişlik Ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1).
• 33. Tigli A. (2019). “Fizyoterapistlerde empati becerisinin mutluluk ve tükenmişlik düzeyi ile ilişkisi”. OPUS International Journal of Society Researches, 14(20):1011-24.
• 34. Klappa SG, Fulton LE, Cerier L, Peña A, Sibenaller A, Klappa SP. (2015). “Compassion fatigue among physiotherapist and physical therapists around the world”. Global Journal of Medical, Physical and Health Education, 3(5):124-37.