Historical Development Process of Traditional Konya Meals in Gastronomy Tourism

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 371 - 383, 24.09.2021

Birsen Bulut Solak Vedat Eken

https://doi.org/10.32572/guntad.944996

Cited By: 1

Öz

Konya, the capital of the Seljuk State, hosted many civilizations and remembered as Mevlana’s region, and contributed greatly to the development of Turkish Cuisine with its cultural and historical city features as well as its delicious local meals. Nevertheless, it cannot fully see the deserved value in the gastronomy tourism sector because of the promotion and marketing difficulties of Konya. The purpose of this study was to compile some important local known meals of the Konya cuisine related to gastronomy tourism during historical background. For this purpose, starting from the findings obtained from Catalhoyuk excavations in the Neolithic Age, the study of the evident written sources of the civilizations ruled in this geography until now, and the gastronomic tourism values in Konya, the importance of the Konya cuisine, which was one of the main components of Turkish cuisine with rich food cultures. When Konya cuisine with rich food culture was viewed in terms of gastronomy tourism, it was determined that the meals are predominantly cereal, meat and vegetables. These foods were important on the basis of the main meal ingredients. Additionally, the local meals of Konya have significantly affected the region’s economy in terms of gastronomy tourism. In the light of this review, it is thought that it may benefit future studies on gastronomy tourism from a perspective

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, Konya Cuisine, Meal, Local Foods

Gastronomi Turizminde Konya Yöresel Yemeklerinin Tarihsel Gelişim Süreci

Öz

Selçuklu Devleti döneminde başkent olan Konya, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve Mevlana’nın diyarı olarak hafızalarda yer edinmiş, kültür ve tarih şehri özelliğinin yanı sıra yöreye özgü lezzetli yemekleriyle Türk Mutfağının gelişimine büyük katkı sağlamıştır. Buna rağmen Konya, tanıtım ve pazarlama sıkıntılarından dolayı gastronomi turizm sektöründe hak ettiği değeri tam olarak görememiştir. Bu çalışmanın amacı, şehrin gastronomi turizminde öne çıkan ve/veya çıkabilecek bazı önemli yöresel yemeklerini tarihi gelişim süreci içinde derleyerek aktarmaya çalışmaktır. Bu amaçla, Neolitik çağa ait Çatalhöyük kazılarından elde edilen bulgulardan başlanarak, günümüze kadar Anadolu’da hüküm sürmüş medeniyetlerin delil niteliğindeki yazılı kaynakları incelenmiş ve Konya’daki gastronomi turizm değerleri incelenerek bu çalışmayla aktarılmaya çalışılmıştır. Zengin yemek kültürüne sahip olan Konya mutfağı, gastronomi turizmi açısından değerlendirildiğinde yemeklerin tahıl, et ve sebze ağırlıklı olduğu, bunların ana yemek bileşenlerinin temelinde önem arz ettiği tespit edilmiştir. Konya mutfağı ayrıca yöresel yemekleriyle gastronomi turizmi açısından bölge ekonomisine katkı sağlamaktadır. Bu derlemenin ışığında Konya Mutfağına özgü yemeklerin, gastronomi turizmi üzerine yapılacak yeni çalışmalara yön verebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, Konya Mutfağı, Yemek, Yöresel Yiyecekler

Kaynakça

• Akın, G., Özkoçak, V. ve Gültekin, T. (2015). Geçmişten Günümüze Geleneksel Anadolu Mutfak Kültürünün Gelişimi. ResearchGate, 33-51.
• Akman, M. (2008). Osmanlılar Dönemi Konya Mutfak Kültürü. Haziran 12, 2018 tarihinde www.konyalezzet.com: http://www.konyalezzet.com/Osmanli_Donemi_Konya_Mutfak_Kulturu_icerik144.html adresinden alındı
• Aksoy, M., Akbulut, A. B. ve İflazoğlu, N. (2016). Mevlevilikte Mutfak Kültürü ve Ateşbaz-ı Veli Makamı (Culinary Culture and Atesbaz Veli Chair in Mevleviyeh). Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4/1, 96-103.
• Arsel, S. (1999). Eskimeyen Tatlar Türk Mutfak Kültürü. İstanbul: Vehbi Koç Vakfı.
• Batu, A. (2016). Kültür ve Gastronomi Turizmi Bakımından Konya. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 30, Eylül 2016, 20-38.
• Bekleyiciler, N. (2015). Ateşbaz-ı Veli. Üstüniş Ofset Matbaa, Konya.
• Bilgin, A. ve Samancı, Ö. (2015). Türk Mutfağı. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Bulut-Solak, B. (2016). Sürdürülebilir Gastronomi Turizmine Bir Model: Sille Beldesi Örneği. Gazi Üniversitesi Turizm Dergisi, 1-12.
• Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C. ve Yılmaz, G. (2016). Yöresel Yemeklerin Turizm İşletmelerinde Kullanılma Durumu: Konya Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, Cilt 4, Sayı4., 165-181.
• Ceylan, F. ve Yaman, M. (2018). Ritüele Dönüşen Mutfak: Mevlevi Mutfağı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştirmalari Dergisi, 3 (7), 2172-2179.
• Çalışkan, O. (2013). Gastronomic Identity in Terms of Destination Competitiveness and Travel Motivation, Journal of Tourism and Gastronomy Studies. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 40-51.
• Düzgün, E. ve Durlu-Özkaya, F. (2015). Mezopotamya’dan Günümüze Mutfak Kültürü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 3/1 (2015) 41-47, 43.
• Eken, V. ve Bulut-Solak, B. (2018). Konya'nın Yöresel Yemeklerine Tarihi Bir Bakış. 2nd International West Asia Congress of Tourism Research (s. 65-66). Van: Paradigma Akademi Basın Yayın Dağıtım.
• Ertaş, M., Bulut-Solak, B. ve Kılınç, C. Ç. (2017). Konya'da Mevlevi Mutfağı Yiyeceklerinin Gastronomi Turizminde Canlandırılması. Gazi Üniversitesi Turizm Dergisi, 52-70.
• Güler, S. (2016). Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 26., 24-30.
• Gürkan, O. T. (2001). Yöresel Türk Mutfağı. İstanbul: Yaylım Yayıncılık.
• Gyimothy, S., Rassing, C. R. ve Wanhill, S. (2000). Marketing Works: A Study of Restaurants on Bornholm. Denmark. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 371-379.
• Halıcı, N. (2005). Konya Yemek Kültürü ve Konya Yemekleri. İstanbul: Rumi Yayınları.
• Halıcı, N. (2007). Mevlevi Mutfağı. İstanbul: Metro Kültür Yayınları.
• Halıcı, N. (2011). Konya Mutfağı. Konya: Selçuklu Belediyesi Kültür Yayınları.
• Halıcı, N. (2013). Geçmişin İzleriyle Sille Mutfağı. Konya: Selçuklu Belediyesi Yayınları.
• Işık, A. (2006). Konya Mutfak Kültürü ve Konya Yemekleri. Konya: Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü.
• Joppe, M., Martin, D. W. ve Waalen, J. (2001). Toronto’s Image As a Destination: A Comparative Importance-Satisfaction Analysis by Origin of Visitor. Journal of Travel Research, 252-260.
• Karaman, A. ve Bağcıoğlu, S. (2014). Gastronomi Turizmi ve Konya İline Ait Gastronomik Değerler. Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 135.
• Kastenholz, E., Davis, D. ve Paul, G. (1999). Segmenting tourism in rural areas: the case of north and central Portugal. Journal of Travel Research, 353-363.
• Kızıldemir, Ö. ve Sarıışık, M. (2014). Türk Mutfak Kültürünün Tarihsel Gelişiminde Yaşanan Değişimler. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(13), 191-210.
• Kivela, J. ve Crotts, J. C. (2005). Gastronomy Tourism: A Meaningful Travel Market Segment. Journal of Culinary Science and Technology, 4 (2/3), 39-55.
• Kivela, J. ve Crotts, J. C. (2006). Tourism and Gastronomy: Gastronomy’s Influence on How Tourists Experience a Destination. Journal of Hospitality and Tourism Research, 30 (3), 354-377.
• Konyalı, İ. H. (1964). Abideleri ve Kitabeleri İle Konya Tarihi. Konya: Yeni Kitap Basımevi.
• Koz, M. S. (2002). Yemek Kitabı. İstanbul: Kitabevi.
• Odabaşı, A. S. (2001). Konya Mutfak Kültürü. Konya: Konya Ticaret Odası.
• Ögel, B. (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş IV. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları: 244 .
• Özkanlı, O. ve Tekin, A. R. (2006). Eski ve Yeni Mahsul Sumak Tanelerinin Su Soğurma İzotermlerinin Modellenmesi. Gıda Teknolojisi Derneği, 331-334.
• Özükan, B., Özükan, N. ve Öneş, M. (2002). 500 Yıllık Osmanlı Yemek Kültürü, Günümüze Uyarlanmış 99 Osmanlı Yemeği,. İstanbul: Boyut Yayın Grubu.
• Sadıkoğlu, N., Yerlikaya, A. D., Funda, B., ve Cumalı, S. (1999). Lezzetli Yeşiller. İstanbul: Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık.
• Sarıköse, B. (2009). Sille: bin yıllık birliktelik,tarihçesi ve sosyo-ekonomik yapısı. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Seçim, Y. ve Esen, M. D. (2020). Konya Mutfağında Yer Alan Yöresel Yemeklerin İşletme Menülerinde Yer Alma Düzeylerinin Tespit Edilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 279-294.
• Shenoy, S. (2005). Food Tourism and The Culinary Tourist. Clemson University Unpublished Ph. Soysal, S. (2007). Derviş Sofraları. İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A.Ş.
• Sürücüoğlu, M. S. ve Özçelik, A. Ö. (2007). Türk Mutfak ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi. Haziran 11, 2018 tarihinde Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu: http://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/SÜRÜCÜOĞLU-Metin-Saip-ÖZÇELİK-Ayşe-Özfer-TÜRK-MUTFAK-VE-BESLENME-KÜLTÜRÜNÜN-TARİHSEL-GELİŞİMİ.pdf adresinden alındı
• Tosun, N. (2004). Tasavvuf Kültüründe Tekke Yemekleri. Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, 5(12), 123-135.
• Uzunağaç, Ö. (2014, 7 21). Selçuklu Anadolu’sunda Beslenme ve Yemek Kültürü. Selçuklu Anadolu’sunda Beslenme ve Yemek Kültürü. İstanbul.
• Yetiş, Ş. A. (2015). Kapadokya Yemek Kültürü ve Mustafapaşa Beldesi: Sinasos Örneği. Journal of Tourism and Gastronomiy Studies, 12-19.