Turistik Bir Destinasyon Olarak Konya’nın İmajının Önem-Performans Analizi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 402 - 426, 27.09.2023

Yusuf Dündar

https://doi.org/10.32572/guntad.1235615

Öz

Bu çalışma, destinasyon imajını belirleyen boyutların önem ve performansını Konya’da yaşayan yerel halk perspektifinden araştırmayı amaçlamaktadır. Veriler, Beerli ve Martin (2004) tarafından yapılan çalışmada ortaya konulan algılanan destinasyon imajını belirleyen dokuz boyut dikkate alınarak geliştirilen iki ayrı ölçek yardımıyla toplanmıştır. Bu çalışmada veriler, önem-performans analizi kullanılarak incelenmiştir. Bulgular, yüksek önem ve düşük performansa sahip olan doğal çevre ve doğal kaynaklar boyutlarına yoğunlaşılması gerektiğini, düşük önem ve yüksek performansa sahip olan genel altyapı boyutunun geliştirilmesine yönelik kullanılan kaynakların doğal çevre ve doğal kaynaklar boyutunun geliştirilmesine aktarılması gerektiğini, politik ve ekonomik faktörler, kültür, tarih ve sanat, turistik altyapı boyutlarının rekabet avantajı sağlayan boyutlar olduğunu ve korunması gerektiğini, atmosfer, boş zaman ve rekreasyon ve sosyal çevre boyutlarının ise Konya’nın zayıf yönlerini oluşturduğunu ve düşük önceliğe sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yapılan karşılaştırmalı analizler sonucu destinasyon imajının algılanan önem ve performansının demografik özelliklere göre farklılaştığı ortaya konmuştur. Uygulayıcılar özellikle doğal alanların, flora ve faunanın korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesine odaklanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Destinasyon İmajı, Önem-Performans Analizi, Konya

Evaluation of the Image of Konya as a Touristic Destination by Importance-Performance Analysis

Öz

This study aims to investigate the importance and performance of the dimensions that determine the destination image from the perspective of the local people living in Konya. The data were collected with the help of two separate scales developed by taking into account the nine dimensions that determine the perceived destination image revealed in the study by Beerli and Martin (2004). In this study, the data were analyzed using importance-performance analysis. The findings show that: It is necessary to focus on the natural environment and natural resources dimensions, which are of high importance and low performance. The resources used for the development of the general infrastructure dimension, which is of low importance and high performance, should be transferred to the development of the natural environment and natural resources dimensions. Political and economic factors, culture, history and art, touristic infrastructure are dimensions that provide competitive advantage and should be protected. Atmosphere, leisure and recreation and social environment dimensions constitute Konya’s weaknesses and have low priority. In addition, as a result of comparative analyses, it was found that the perceived importance and performance of the destination image differ according to demographic characteristics. Practitioners should especially focus on the protection of natural areas, flora and fauna, and the prevention of environmental pollution.

Anahtar Kelimeler

Destination Image, Importance-Performance Analysis, Konya

Kaynakça

• Akıncı, Z., Aybar, D., Demirel A., Sarı, D. B., & Öksüz, E. N. (2022). Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi öğrencilerinin destinasyon seçiminde etkili olan çekici faktörlerin önem performans analizi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 20(1), 25-44. https://doi.org/10.33688/aucbd.949574
• Albayrak, A. (2014). Havalimanı restoranlarında hizmet kalitesinin önem performans analiziyle değerlendirilmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(3), 157-178.
• Albayrak, T., & Caber, M. (2011). Önem-performans analizi: destinasyon yönetimine dair bir örnek. Ege Akademik Bakış, 11(4), 627-638.
• Bacon, D. R. (2003). A comparison of approaches to importance-performance analysis. International Journal of Market Research, 45(1), 55-71.
• Bagri, S. C., & Kala, D. (2015). Tourists’ satisfaction at Trijuginarayan, India: an importance-performance analysis. Advances in Hospitality and Tourism Research-AHTR, 3(2), 89-115.
• Baker, K. L., & Draper, J. (2013). Importance-performance analysis of the attributes of a cultural festival. Journal of Convention & Event Tourism, 14(2), 104-123.
• Baloglu, S., & McCleary, K. W. (1999). A model of destination image formation. Annals of Tourism Research, 26(4), 868-897.
• Bayhan, İ., Şengül, S., & Yücel, R. (2018). Sürdürülebilir turizm girişimlerinde önem ve performans değerlendirmeleri: Göynük Tarihi Konakları örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(23), 204-226.
• Beerli, A., & Martin, J. D. (2004). Factors influencing destination image. Annals of Tourism Research, 31(3), 657-681. Beldona, S., & Cobanoglu, C. (2007). Importance-performance analysis of guest technologies in the lodging industry. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, 48(3), 299-312.
• Berezina, E., & Cobanoglu, C. (2010). Importance-performance analysis of in-room technology amenities in hotels. In U. Gretzel, R. Law, & M. Fuchs (Eds.), Information and communication technologies in tourism 2010 (pp. 25-37). Springer-Verlag Wien.
• Cengiz, F., & Kantarcı, K. (2013). Üçüncü yaş turistlere yönelik turistik ürün önem-performans analizi. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(2), 29-35.
• Ceylan, D., Cizel, B., & Karakas, H. (2020). Cross-nationality importance performance analysis of Middle East all-inclusive mass tourism destination image. Journal of Hospitality and Tourism Insights, 4(5), 658-675.
• Chen, C. F., & Tsai, D. (2007). How destination image and evaluative factors affect behavioral intentions? Tourism Management, 28(4), 1115-1122.
• Chi, C. G. Q., & Qu, H. L. (2008). Examining the structural relationships of destination image, tourist satisfaction and destination loyalty: an integrated approach. Tourism Management, 29(4), 624-636.
• Chu, R. K. S., & Choi, T. (2000). An importance-performance analysis of hotel selection factors in the Hong Kong hotel industry: a comparison of business and leisure travellers. Tourism Management, 21(4), 363-377.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Court, B. C., & Lupton, R. A. (1997). Customer portfolio development: modeling destination adopters, inactives, and rejecters. Journal of Travel Research, 36(1), 35-43.
• Deng, J. Y., McGill, D., & Arbogast, D. (2017). Perceptions of challenges facing rural communities: an importance-performance analysis. Tourism Analysis, 22(2), 219-236.
• Deng, W. (2007). Using a revised importance–performance analysis approach: the case of Taiwanese hot springs tourism. Tourism Management, 28(5), 1274-1284.
• Dmitrieva, M., Fernandes, P. O., & Nunes, A. (2019). Guest’s satisfaction: application of the importance-performance analysis. In C. Sousa, IV. DeFreitas, & J. Marques (Eds.), Proceedings of the 2nd international conference on tourism research (ICTR 2019) (pp. 61-70), Acad Conferences Ltd.
• Doğantan, E. (2021). Turizm programlarında sunulan e-öğrenme araçlarının önem-performans analiziyle değerlendirilmesi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 767-782.
• Dündar, Y. (2014). Turistlerin sosyo-demografik özelliklerinin algıladıkları destinasyon imajına etkisi: Ankara’da bir uygulama [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Dwyer, L., Dragicevic, V., Armenski, T., Mihalic, T., & Cvelbar, L. K. (2016). Achieving destination competitiveness: an importance-performance analysis of Serbia. Current Issues in Tourism, 19(13), 1309-1336.
• Evren, S., & Kozak, N. (2019). Kış turizmi destinasyonlarının algılanan performansı: Türkiye’de beş destinasyonun kıyaslaması. Anatolia: A Journal of Tourism Research, 30(1), 45-56.
• Gallarza, M. G., Saura, I. G., & Garcia, H. C. (2002). Destination image-towards a conceptual framework. Annals of Tourism Research, 29(1), 56-78.
• Gartner, W. (1993). Image formation process. In M. Uysal, & D. Fesenmaier (Eds.), Communication and channel systems in tourism marketing (pp. 191-215). Haworth Press.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update. (10a ed.). Pearson.
• Go, F., & Zhang, W. (1997). Applying importance-performance analysis to Beijing as an international meeting destination. Journal of Travel Research, 35(4), 42-49.
• Griffin, T., & Edwards, D. (2012). Importance-performance analysis as a diagnostic tool for urban destination managers. Anatolia-International Journal of Tourism and Hospitality Research, 23(1), 32-48.
• Güler, O., Yayla, F., & Öztürk, M. (2021). Çocuklu ailelerin restoran seçim kriterleri ve hizmet kalitesi algıları: önem-performans analizi ile bir araştırma. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16(61), 170-192.
• Güneş, E. (2018). Destinasyon kalite unsurlarının analizi: Antalya örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15(2), 423-442.
• Huang, S. (2010). A revised importance-performance analysis of tour guide performance in China. Tourism Analysis, 15(2), 227-241.
• Jeng, C. R., Snyder, A. T., & Chen, C. F. (2019). Importance-performance analysis as a strategic tool for tourism marketers: the case of Taiwan’s destination image. Tourism and Hospitality Research, 19(1), 112-125.
• Kabadayı, M., & Sarıışık, M. (2020). Faruk Yalçın Hayvanat Bahçesi ve Botanik Parkı ziyaretçilerinin memnuniyet düzeylerinin değerlendirilmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 211-227.
• Kaya, O. (2017). Turistlerin kruvaziyer gemileri yiyecek ve içecek hizmetlerinden beklenti ve performans düzeylerine ilişkin bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 22-38.
• Kılıç, B., Esen, T., & Esen, F. Ö. (2017). Günübirlik kültür turlarında alınan yiyecek hizmetinin önem-performans analizi ile değerlendirilmesi. İçinde M. Marangoz, A. Fırat, & F. Daşkıran (Editörler), Kongre bildiriler kitabı: Cilt II. (pp. 725-737).
• Kiliclar, A., Usakli, A., & Tayfun, A. (2018). Terrorism prevention in tourism destinations: security forces vs. civil authority perspectives. Journal of Destination Marketing & Management, 8, 232-246.
• Kirk, R. E. (1996). Practical significance: a concept whose time has come. Educational and Psychological Measurement, 56, 746-759.
• Kong, H. Y. (2014). Are tour guides in China ready for ecotourism? An importance-performance analysis of perceptions and performances. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 19(1), 17-34.
• Konya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2022, 24 Kasım). Tarihçe. https://www.konyakultur.gov.tr/index.php?route=pages/pages&page_id=1
• Ku, G. C. M., & Mak, A. H. N. (2017). Exploring the discrepancies in perceived destination images from residents’ and tourists’ perspectives: a revised importance-performance analysis approach. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(11), 1124-1138.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2022a, 24 Kasım). Tesis istatistikleri. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201131/tesis-istatistikleri.html
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2022b, 24 Kasım). Sınır istatistikleri. https://yigm.ktb.gov.tr/TR-249702/sinir-istatistikleri.html
• Lai, I. K. W., & Hitchcock, M. (2015). Importance–performance analysis in tourism: a framework for researchers. Tourism Management, 48, 242-267.
• Lawson, F., & Baud-Bovy, M. (1977). Tourism and recreational development. London: Architectural Press.
• Lee, C., Lee, Y., & Lee, B. (2005). Korea’s destination image formed by the 2002 World Cup. Annals of Tourism Research, 32(4), 839-858.
• Martilla, J. A., & James, J. C. (1977). Importance-performance analysis. Journal of Marketing, 41(1), 77-79.
• Matzler, K., Sauerwein, E., & Heischmidt, K. A. (2003). Importance-performance analysis revisited: the role of the factor structure of customer satisfaction. The Service lndustries Journal, 23(2), 112-129.
• Oh, H. (2001). Revisiting importance-performance analysis. Tourism Management, 22(6), 617-627.
• Parra-Camacho, D., Sanz, V. A., Perez, D. A., & Gonzalez-Garcia, R. J. (2020). Applying importance-performance analysis to residents’ perceptions of large sporting events. Sport in Society, 23(2), 249-263.
• Pekyaman, A., & Baydeniz, E. (2020). Hizmet kalitesinin önem performans analizi ile ölçülmesi: Afyonkarahisar ili beş yıldızlı termal otel örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 173-199.
• Randall, C., & Mitchell, R. (2008). Wine tourism marketing alliances application of importance-performance analysis. Tourism Recreation Research, 33(3), 289-302.
• Rasovska, I., Kubickova, M., & Ryglova, K. (2021). Importance-performance analysis approach to destination management. Tourism Economics, 27(4), 777-794.
• Saltık, İ. A. (2017). Ölüdeniz Tabiat Parkı hizmet kalitesinin önem performans analizi ile değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 197-210.
• Sever, I. (2015). Importance-performance analysis: a valid management tool? Tourism Management, 48, 43-53.
• Sürme, M., & Seyrek, İ. H. (2018). Gaziantep Hayvanat Bahçesi ziyaretçilerinin memnuniyet düzeylerinin önem-performans analiziyle ölçülmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(2), 666-676.
• Tafesse, W., Korneliussen, T., & Skallerud, K. (2010). Importance performance analysis as a trade show performance evaluation and benchmarking tool. Journal of Convention & Event Tourism, 11(4), 314-328.
• Tetik, N. (2012). Turist rehberlerinin ekoturizm alanındaki yeterliliklerinin önem-performans analizi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 9(3), 6-24.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021, 31 Aralık). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr
• Wilkins, H. (2010). Using importance-performance analysis to appreciate satisfaction in hotels. Journal of Hospitality Marketing & Management, 19(8), 866-888.
• Wu, H. L., & Jimura, T. (2019). Exploring an importance-performance analysis approach to evaluate destination image. Local Economy, 34(7), 699-717.
• Yamane, T. (2001). Temel örnekleme yöntemleri (Çev: A. Esin, M. A. Bakır, C. Aydın, & E. Gürbüzsel). Literatür Yayınları.
• Yıldırım, H. M. (2019). Ziyaretçi memnuniyetinin ölçülmesinde önem performans analizinin (ÖPA) kullanılması: Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 16(1), 154-166.
• Yurcu, G., Akıncı, Z., & Küçüker, C. (2020). Konaklama işletmelerinde servis hizmetleri ile ilgili turist algısı: bir önem-performans analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 656-680.