Understanding Green Tourism Through Sustainability and Green Economy Approach

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 159 - 182, 18.03.2025

Serdar Ceylan

https://doi.org/10.32572/guntad.1535263

Öz

The aim of the research is to understand what green tourism is through sustainability and green economy approaches. In this paper, green tourism was discussed through concepts of sustainability, sustainable development, green economy and sustainable tourism. The principles of green tourism and green tourism practices were evaluated in the study. The research which is a literature review was made with secondary data (paper and report). Data of the research were analysed descriptively, interpreted and made meaningful. The concept of green tourism which emerged in the 1980s is discussed under the umbrella of the concept of sustainable tourism today. Green tourism focuses on contribution to the local community, protection of the natural environment and sustainable social development. Green product, green price, green distribution, green consumer, green marketing, green production, green design, green consumption, green behaviour, green hotel, green star, green key, green destination and green tourist concepts are frequently used in the green tourism approach. As a result, green tourism approach and practices are important for the protection of natural resources and the sustainability of tourism.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Sustainable Development, Green Economy, Green Tourism, Sustainable Tourism

Sürdürülebilirlik ve Yeşil Ekonomi Yaklaşımı Üzerinden Yeşil Turizmi Okumak

Öz

Araştırmanın amacı, sürdürülebilirlik ve yeşil ekonomi yaklaşımı üzerinden yeşil turizmin ne olduğunu anlamaktır. Çalışmada sürdürülebilirlik, sürdürülebilir kalkınma, yeşil ekonomi ve sürdürülebilir turizm kavramları üzerinden yeşil turizm yaklaşımı tartışılmıştır. Yeşil turizmin ilkeleri ve yeşil turizm uygulamalarının neler olduğu çalışmada değerlendirilmiştir. Araştırma, bir literatür değerlendirmesi olup, çalışma ikincil veriler (makale ve raporlar) üzerinden yürütülmüştür. Veriler betimlenerek yorumlanmış ve anlamlı bir hale getirilmiştir. 1980’li yıllarda ortaya çıkan yeşil turizm kavramı, günümüzde sürdürülebilir turizm kavramının şemsiyesi altında tartışılan bir yaklaşımdır. Yeşil turizm; yerel topluluğa katkı, sürdürülebilir toplumsal kalkınma ve doğal çevrenin korunmasına odaklanmaktadır. Yeşil turizm yaklaşımında; yeşil ürün, yeşil tüketim, yeşil fiyat, yeşil tüketici, yeşil pazarlama, yeşil dağıtım, yeşil üretim, yeşil tasarım ve yeşil davranış, yeşil otel, yeşil yıldız ve yeşil anahtar, yeşil destinasyon ve yeşil turist kavramları öne çıkmaktadır. Sonuç olarak, doğal kaynakların korunması ve turizmin sürdürülebilirliği açısından yeşil turizm yaklaşımı ve uygulamaları önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma, Yeşil Ekonomi, Yeşil Turizm, Sürdürülebilir Turizm

Kaynakça

• Abbasi, I. U. (2023). Green tourism and its example. https://iqbalfreetips.com/2023/04/green-tourism-and-its-example.html?trk=article-ssr-frontend-pulse_little-text-block adresinden 18.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Adamowicz, M. (2022). Green deal, green growth and green economy as a means of support for attaining the sustainable development goals. Sustainability, 14, 5901. https://doi.org/10.3390/su14105901
• Akbaş, L. (2015). Turizm işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamalarının genç tüketiciler açısından değerlendirilmesi: Isparta ilinde bir araştırma, Journal of Strategic Research in Social Science, 1(1), 53-62.
• Akdağ, G., Güler, O., Demirtaş, O., Dalgıç, A., & Yeşilyurt, C. (2014). Turizm ve çevre ilişkisi: Türkiye’deki yeşil otelcilik uygulamalarının getirileri, Türkiye Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi, Muğla, Türkiye.
• Akgöz, E., Arslan, A., & Akkirpi, H. D. (2015). Turizm işletmelerinin itibar yönetiminde yeşil yıldız uygulamasının önemi, I. Avrasya Uluslararası Turizm Kongresi, Konya, Türkiye.
• Aşıcı, A. A. (2012). İktisadi düşüncede çevrenin yeri ve yeşil ekonomi, karşılaştırmalı bir analiz. A.A. Aşıcı & Ü. Şahin (Ed) Yeşil Ekonomi (1. Baskı) (s.35-57) içinde. Yeni İnsan Yayınevi.
• Azam, M., & Sarker, T. (2016). Governance of green and sustainable development: Towards greening the economy. https://www.academia.edu/43216958/Governance_of_Green_Tourism_and_Sustainable_Development_Towards_Greening_the_Economy adresinden 18.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Azazi, H., & Uzma, O. (2022). Türkiye’de yeşil ekonomi, yeşil işler ve yeşil istihdam. Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2), 93-100.
• Bakan, İ., Erşahan, B., & Zülkadir, Ö. F. (2021). Örgüt kültürünün yeşil inovasyon üzerindeki etkisi: Bir alan araştırması. Uluslararası Stratejik Boyut Dergisi, 1(1), 43-57.
• Barre, S. D. (2009). Place identity, guides, and sustainable tourism in Canada’s Yukon Territory. Doctorate Thesis. University of Alberta.
• Bixia, C., & Zhenmian, Q. (2013). Green tourism in Japan: Opportunities for a GIAHS pilot site. Journal of Resources and Ecology, 4(3), 285-292. http://dx.doi.org/10.5814/j.issn.1674-764x.2013.03.012
• Brink, P. T. (2011). The economics of ecosystems and biodiversity in national and international policy making (1st Edition). London: Routledge.
• Budiasa, I., Suparta, I., & Nurjaya, I. (2019). Implementation of green tourism concept on glamping tourism in Bali. International Conference on Applied Science and Technology 2019-Social Sciences Track, 191-195.
• Coccossis, H. (1996). Tourism and sustainability: Perspectives and implications. In G.K. Priestley, J.A., Edwards & H. Coccossis (Ed.), Sustainable tourism? European experiences (1st Edition) (pp. 1-21). CABI Publishing.
• Cooper, I. (1998). Emerging issues in environmental management. In K. Alexander (Ed.), Facility Management: Theory and Practice (1st Edition) (pp. 111-119). Spon Press.
• Çalık, (2014). Doğu Karadeniz bölgesi sürdürülebilir turizm araştırması: Gümüşhane, Trabzon, Rize, Artvin, Giresun, Ordu. Gümüşhane (1. baskı). Gümüşhane Üniversitesi Yayın No: 28.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (2024). Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Sayısı, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/cevreye-duyarli-konaklama-tesisi-sayisi-i-85845 adresinden 08.11.2024 tarihinde alınmıştır.
• Çubuk, M. (1996). Kolokyum sonuç bildirgesi, Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu (Kasım 1995, Alanya) (1. baskı), İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Matbaası.
• Davies, A. R. (2013). Cleantech clusters: Transformational assemblages for a just, green economy or just business as usual? Global Environmental Change, 23(5), 1285–1295. https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2013.07.010
• Demir, C., & Çevirgen, A. (2006). Turizm ve çevre yönetimi: Sürdürülebilir gelişme yaklaşımı (1. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Dilek, S. E., & Atay, L. (2013). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Ibis otel örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 18(1), 203-219.
• Dulupçu, M. A. (2001). Sürdürülebilir kalkınma politikasına yönelik gelişmeler. Dış Ticaret Dergisi, 6(2), 46-70.
• Ergülen, A., & Büyükkeklik, A. (2008). Sürdürülebilir kalkınmanın ekonomik ve çevre boyutları açısından atık yönetimi ve e-atıklar. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(2), 19-30.
• Erhan, S. B. (2012). Çevreye duyarlılığı ekseninde iletişim boyutuyla yeşil pazarlama [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=iIv7DRESqYy-sh6JnwqM0A&no=gdh7UesGMHz7nObd-IQcqw
• Federal Office for Spatial Development ARE (2024). https://www.are.admin.ch/are/en/home/media/publications/sustainable-development/brundtland-report.html adresinden 10.11.2024 tarihinde alınmıştır.
• Furqan, A., Som, A., & Hussin, R. (2010). Promoting green tourism for future sustainability. Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 8(17), 64-74.
• Garzella, S., & Fiorentino, R. (2013). An integrated framework to support the process of green management adoption. Business Process Management Journal, 20(1), 68-89. https://doi.org/10.1108/BPMJ-01-2013-0002
• Gedik Y. (2024). Turizm sektöründe yeşil pazarlama: avantajları, zorlukları ve stratejileri üzerine kavramsal bir çerçeve. Kastamonu İnsan ve Toplum Dergisi, 2(3), 1-24. https://doi.org/10.5281/zenodo.10986450
• Georgeson, L., Maslin, M., & Poessinouw, M. (2017). The global green economy: A review of concepts, definitions, measurement methodologies and their interactions. Geo: Geography and Environment, 4(1), 1-23. https://doi.org/10.1002/geo2.36
• Giesenhagen, E. (2023). What is sustainability? https://agnext.colostate.edu/2023/01/10/what-is-sustainability/ adresinden 18.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Giritoğlu, İ., & Güzel, M.O. (2015). Otel işletmelerinde yeşil yıldız uygulamaları: Gaziantep ve Hatay bölgesinde bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 889-904. https://doi.org/10.17719/jisr.20154013968
• Green Key (2018). Green Key. 01.07.2018 tarihinde https://www.greenkey.global/ adresinden erişildi.
• Green Key (2024). Green Key. 21.07.2024 tarihinde https://www.greenkey.global/ adresinden erişildi.
• Güler, O., & Tufan, E. (2013). Sürdürülebilir bir yatırım örneği olarak yeşil otelcilik. Ş. Aydın-Tükeltürk & M. Boz (Ed.), Turizmde Güncel Konu ve Eğilimler (1. baskı) (s.357-376) içinde. Detay Yayıncılık.
• Günaydın, D. (2015). Yeşil işler ve işgücü piyasasına etkileri. Journal of Management and Economics Research, 13(3), 503-525. https://doi.org/10.11611/JMER707
• Günden, Y. (2021). Turizm işletmeleri yeşil yönetim ile sürdürülebilir mi? I. Arıkan-Saltık (Ed.), Turizm Toplum Kültür (1. baskı) (s.179-197) içinde. Nobel Yayıncılık.
• Hall, C.M., Jenksins, J., & Kearsley, G. (1997). Tourism planning and policy in Australia and New Zealand: Cases, issues and practice (1st Edition). Sydney: Irwin.
• Hassan, S. S. (2000). Determinants of market competitiveness in an environmentally sustainable tourism industry. Journal of Travel Research, 38(3), 239-245. https://doi.org/10.1177/004728750003800305
• Himmetoğlu, B. A. (1996). Sürdürülebilir turizmi geliştirme yolları, Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu (Kasım 1995, Alanya) (1. baskı), İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Matbaası.
• Kahraman, N., & Türkay, O. (2006). Turizm ve çevre (2. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kahraman, N., & Türkay, O. (2014). Turizm ve çevre (6. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Karabıçak, M., & Özdemir, M. B. (2015). Sürdürülebilir kalkınmanın kavramsal temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13), 44-49.
• Kasztelan, A. (2017). Green growth, green economy and sustainable development: terminological and relational discourse. Prague Economic Papers, 26(4), 487–499. https://doi.org/10.18267/j.pep.626
• Kaya, İ. (1997). Sürdürülebilir turizm kalkınması ve ülkemiz açısından bir değerlendirme [Doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kınacı, B., Albuz-Pehlivan, N., & Seyhan, G. (2011). Turizm ve çevre: Çevre koruma (1. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kirchgeorg, M., & Vinn, M. I. (2006). Sustainability marketing for the poorest of the poor. Business Strategy and the Environment, 15(3), 171-184. http://dx.doi.org/10.1002/bse.523
• Koyuncu, T., & Karabulut, T. (2021). Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma ve yeşil ekonomi açısından yenilenebilir enerji: Ampirik bir çalışma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(2), 466-482. https://doi.org/10.17130/ijmeb.800169
• Kozak, M. (2014). Sürdürülebilir Turizm: Kavramlar-Uygulamalar (1. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (2024). Çevreye duyarlılık kampanyası (yeşil yıldız), https://yigm.ktb.gov.tr/TR-11596/cevreye-duyarlilik-kampanyasi-yesil-yildiz.html adresinden 21.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Lawson, R. (2006). An overview of green economics. International Journal of Green Economics, 1(2), 23-36. https://doi.org/10.1504/IJGE.2006.009335
• Lee, J.S., Hsu, L.T., Han, H., & Kim, Y. (2010). Understanding how consumers view green hotels: how a hotel’s green image can influence behavioural intentions, Journal of Sustainable Tourism, 18, 901-904. https://doi.org/10.1080/09669581003777747
• Masca, M. (2009). Sürdürülebilir kalkınma: kalkınma ve doğa arasında denge arayışları: 2. Ulusal Davraz Kongresi, Isparta, Türkiye.
• Mawhinney, M. (2002). Sustainable development: Understanding the green debates. Blackwell Science Publication. https://doi.org/10.1002/9780470758564
• McIntyre, G. (1993). Sustainable tourism development: Guide for local planners (1st Edition). Madrid: World Tourism Organization Press.
• Melissen, F., & Roevens, J. (2007). Greening the hotel industry: Impossible, inconvenient, or shrewd? https://www.academia.edu/247451/GREENING_THE_HOTEL_INDUSTRY_IMPOSSIBLE_INCONVENIENT_OR_SHREWD?uc-g-sw=114847518 adresinden 17.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Millar, M., & Baloğlu, Ş. (2011). Hotel guests’ preferences for green guest room attributes, Cornell Hospitality Quarterly, 52, 302-311.
• Nekmahmud, M. (2020). Environmental marketing: Tourists purchase behaviour response on green products. Tourism Marketing in Bangladesh, Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003007241-26
• Neuman, W. L. (2013). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar. Ankara: Yayınodası Yayıncılık.
• Nistoreanu, P., Aluculesei, A. C., & Avram, D. (2020). Is green marketing a label for ecotourism? The Romanian Experience Information, 11(8), 389. https://doi.org/10.3390/info11080389
• Nuru, B. (2022). Principles of green economy https://www.linkedin.com/pulse/principles-green-economy-bashir-nuru adresinden 17.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Özçağ, M., & Hotunluoğlu H. (2015). Kalkınma anlayışında yeni bir boyut: Yeşil ekonomi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 303-324. https://doi.org/10.18026/cbusos.85473
• Pearce, D., Markandya, A., & Barbier, E. B. (1989). Blueprint for a green economy (1st Edition). London: Earthscan.
• Reddy, M. V., & Wilkes. K. (2015). Tourism in the green economy: Rio to post 2015, In M. V. Reddy & K. Wilkes (Ed.). Tourism in the green economy (1st Edition) (pp. 3-31). Routledge Publication.
• Sentrum. (2024). Yeşil ve sürdürülebilir turizm nedir? https://www.sentrum.com.tr/yesil-ve-surdurulebilir-turizm-nedir adresinden 22.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Susiyanto, S. (2022). Concept application analysis green tourism in the development of Borobudur Temple as a super priority destination. Ideas: Jurnal Pendidikan, Sosial dan Budaya, 8(4), 1371-1378. https://doi.org/10.32884/ideas.v8i4.1080
• Swarbrooke, J. (1999). Sustainable tourism management (1st Edition). New York: CABI Publishing.
• Switch2gren. (2024). Inclusive green economy https://www.switchtogreen.eu/inclusive-green-economy/ adresinden 17.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Şanlıöz-Özgen, H. K., Dilek, S. E., Türksoy, S. S., & Çelebi, S. K. (2016). Sürdürülebilir turizm. N. Koçak (Ed.), Sürdürülebilir turizm yönetimi (1. baskı) (s.27-106) içinde. Detay Yayıncılık.
• Tang, C., Zheng, Q., Qin, N., Sun, Y., Wang, S., & Feng, L. (2017). A review of green development in the tourism industry. Journal of Resources and Ecology, 8(5), 449-459. http://dx.doi.org/10.5814/j.issn.1674-764x.2017.05.002
• Tanrısever, C. (2019). Uluslararası turizm standartları/sürdürülebilir turizm sorunları ve çözüm önerileri, A. Türker & G. Özaltın-Türker (Ed.) Güncel Turizm Sorunları (1. baskı) (s.305-333) içinde. Detay Yayıncılık.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2023). On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf adresinden 10.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Tepe-Küçükoğlu, M., & Pınar, R. İ. (2018). The mediating role of green organizational culture between sustainability and green innovation: A research in Turkish companies. Business ve Management Studies: An International Journal, 6(1), 64-85. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v6i1.208
• Toubes, D. R., & Araújo-Vila, N. (2022). A review research on tourism in the green economy. Economies, 10(137), 1-20. https://doi.org/10.3390/economies10060137
• TUYUP (2018). http://tuyup.turizm.gov.tr/Pages/MainPage.aspx adresinden 31.03.2018 tarihinde alınmıştır.
• TÜRÇEV-Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (2024). Yeşil anahtar ödülü. https://turcev.org.tr/v2/icerikDetay.aspx?icerik_id=94 adresinden 21.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• TUROB-Türkiye Otelciler Birliği (2016). Yeşillenen oteller. https://www.turob.com/tr/home adresinden 12.02.2016 tarihinde alınmıştır.
• UNEP (2011). Towards a green economy: Pathways to sustainable development and poverty eradication a synthesis for policy makers. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/126GER_synthesis_en.pdf adresinden 17.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• UNEP (2024). Green economy. https://www.unep.org/regions/asia-and-pacific/regional-initiatives/supporting-resource-efficiency/green-economy adresinden 17.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• UNDESA (2012). A guidebook to the green economy. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/743GE%20Issue%20nr%202.pdf adresinden 18.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• UNWTO (2012). Tourism in the Green Economy-Background Report. Madrid: United Nations Environment Programme (UNEP) and World Tourism Organization (UNWTO). https://www.e-unwto.org/doi/epdf/10.18111/9789284414529 adresinden 23.07.2024 tarihinde alınmıştır.
• Ünlüören, K., Kızanlıklı, M. M., & Arslan, E. (2011). Otel işletmelerindeki eko-etiket ve sistem yönetim belgelerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma, 12. Ulusal Turizm Kongresi, Düzce, Türkiye.
• Ünüvar, Ş., & Celiloğlu, F. K. (2016). Sürdürülebilir turizm ve yeşil pazarlama. E. Akgöz (Ed.), Turizm Paradigmaları (1. baskı) (s.41-71) içinde. Detay Yayıncılık.
• Yalçın, A. Z. (2016). Sürdürülebilir kalkınma için yeşil ekonomi düşüncesi ve mali politikalar. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 749-775. https://doi.org/10.18074/cnuiibf.282
• Yüksel, E. (2009). Yeşil pazarlamanın modern pazarlamadaki yeri ve küresel bazda değerlendirilmesi: Uygulama örnekleri [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp.