The Effect of Self-Efficiency of Students Taking Tourism Education At Undergraduate Level on Career Stress: The Case of Afyon Kocatepe University

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 298 - 324, 18.03.2025

Osman Pelit

https://doi.org/10.32572/guntad.1549624

Öz

The purpose of this study is to determine the effect of self-efficacy of undergraduate tourism students on their career stress. The questionnaire, which was used as a data collection technique in the study, was applied on 388 students studying at Afyon Kocatepe University Faculty of Tourism, which constitutes the research sample. Frequency and percentage distribution, arithmetic mean, standard deviation, validity, reliability, t test, analysis of variance, Tukey test, correlation and regression analyses were used in the analysis of the data subjected to analysis through SPSS statistical program. As a result of the study, it was determined that the self-efficacy of undergraduate tourism students was at a high level, while their career stress was at a low level. However, it was determined that the dimension of resilience, which is one of the sub-dimensions of self-efficacy, and the pressure to find a job, which is one of the sub-dimensions of career stress, were realized at a higher level than the other dimensions. In addition, as a result of the correlation analysis, a negative and moderately significant relationship was determined between the self-efficacy and career stress of undergraduate tourism students. In addition, as a result of the regression analysis, it was revealed that the self-efficacy of undergraduate tourism students had a significant negative effect on their career stress. After these results obtained from the research were discussed and evaluated, suggestions were presented to the relevant parties.

Anahtar Kelimeler

Efficacy, Career Stress, Afyon Kocatepe University, Tourism Students

Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Öz Yeterliğinin Kariyer Stresine Etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği

Öz

Bu araştırmanın amacı, lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin öz yeterliklerinin kariyer stresleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmada veri toplama tekniği olarak kullanılan anket, araştırma örneklemini oluşturan Afyon Kocatepe Üniversitesi Turizm Fakültesi’nde öğrenim gören 388 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. SPSS istatistik programı aracılığıyla analize tabi tutulan verilerin çözümlenmesinde; frekans ve yüzde dağılımı, aritmetik ortalama, standart sapma,geçerlik, güvenilirlik, t testi, varyans analizi, Tukey testi ile korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin öz yeterliklerinin yüksek düzeyde olduğu tespit edilirken, kariyer streslerinin düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte öz yeterliğin alt boyutlarından olan yılmama boyutu ile kariyer stresi alt boyutlarından olan iş bulma baskısının diğer boyutlara göre daha yüksek düzeyde gerçekleştiği saptanmıştır. Ayrıca gerçekleştirilen korelasyon analizi sonucunda, lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin öz yeterlikleri ile kariyer stresleri arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Bunlara ek olarak yapılan regresyon analizi sonucunda, lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin öz yeterliklerinin kariyer stresleri üzerinde negatif yönde anlamlı bir etkisinin olduğu ortaya konulmuştur. Araştırmadan elde edilen söz konusu bu sonuçlar tartışılıp değerlendirildikten sonra ilgili taraflara öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öz yeterlik, Kariyer Stresi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Turizm Öğrencileri

Kaynakça

• Abele, A. E., & Spurk, D. (2009). The longitudinal impact of self-efficacy and career goals on objective and subjective career success. Journal of Vocational Behavior, 74(1), 53-62. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.10.005
• Akgündüz, Y. (2012). Konaklama işletmelerinde otantik liderlik ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin analizi [Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=0DtTg1AygPjYuJjH5Vfryg&no=JEHppGokV6qZCOGaV41gpw
• Akkan, E., & Süygün, M. S. (2016). Lisans öğrencilerinin özyeterlik algıları ve başarma güdülerinin sosyal girişimcilik eğilimlerine etkilerinin incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 35-63. https://doi.org/10.5578/jeas.28038
• Aksoy, M. (2019). Beşeri sermaye, sosyal sermaye ve öz yeterliliğin restoran performansına etkisi [Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Akşit Aşık, N. (2016). Öz yeterlik ve işle bütünleşmenin çalışanların iş performansına etkisi: Otel işletmelerinde bir araştırma, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(32), 24-34. https://doi.org/10.16992/ASOS.3469
• Akşit Aşık, N. (2019). Akademik öz yeterlilik, bilinçli farkındalık ve kariyer stresi ilişkisi: Turizm öğrencileri üzerinde bir araştırma. International Aegean Symposium on Innovative Interdisciplinary Scientific Researches, İzmir, Türkiye.
• Albrecht, S. L., & Marty, A. (2017). Personality, self-efficacy and job resources and their associations with employee engagement affective commitment and turnover ıntentions. The International Journal of Human Resource Management, 31(5), 657–681. https://doi.org/10.1080/09585192.2017.1362660
• Alrashidi, O., & Alshammari, S. H. (2024). The effects of self-efficacy, teacher support, and positive academic emotions on student engagement in online courses among EFL university students. Education and Information Technologies, 29, 1-19. https://doi.org/10.1007/s10639-024-13139-3
• Altun, S. (2006). Öğrencilerin öz düzenlemeye dayalı öğrenme stratejilerinin ve öz yeterlik algılarının öğrenme stilleri ve cinsiyete göre matematik başarısını yordama gücü [Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=6f9m170t0dimVLGuFMd6bg&no=khHqgVJ2TneTJ5JqyqcXeA
• Arpacı, S. (2022). Turist rehberlerinin öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi. Turizm Araştırma Enstitüsü Dergisi, 3(1), 59-70.
• Arpacı, S., & Şahin Perçin, N. (2022). Öz yeterliliğin problem çözme becerisine etkisinde iletişim becerisinin aracı rolü: Turist rehberlerine yönelik bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 19(2), 142-161. https://doi.org/10.24010/soid.1042343
• Arseven, A. (2016). Öz yeterlilik: Bir kavram analizi. Electronic Turkish Studies, 11(19), 18-30. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.10001
• Ateş, B., & Sağar, M. E. (2021). Üniversite öğrencilerinde öz-yeterliğin yordayıcısı olarak bilişsel esneklik, duygu düzenleme becerileri ve psikolojik sağlamlık. İstanbul Aydin Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(3), 679-695. https://doi.org/10.17932/IAU.IAUSBD.2021.021/iausbd_v13i3006
• Ateş M., Kabakulak A., & Pelit E. (2021). Turist rehberi adaylarının öz yeterlik algılarının mesleki tutumlarına etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Journal Of Travel And Tourism Research, 18(18)87-101.
• Aylar, F., & Aksin, A. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma: Amasya örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 299-313.
• Ballout, H. I. (2009). Career commitment and career success: moderating role of self‐efficacy. Career Development International, 14(7), 655-670. https://doi.org/10.1108/13620430911005708
• Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191-215. https://doi.org/10.1037/0033-295X.84.2.191
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Bandura, A. (1988). Organizational applications of social cognitive theory. Australian Journal of Management, 13(2), 275-302. https://doi.org/10.1177/031289628801300210
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp.71-81). New York: Academic Press
• Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in changing societies (pp. 1–45). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511527692.003
• Batıgün, A. D., & Kayış, A. A. (2014). Üniversite öğrencilerinde stres faktörleri: kişilerarası ilişki tarzları ve problem çözme becerileri açısından bir değerlendirme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 69-80.
• Boğazlıyan, E. E., Yalçın, S. B., & Avşaroğlu, S. (2023). Kariyer stresi ve kariyer adanmışlığı ilişkisinde bir yordayıcı olarak öğretmenlik mesleğine yönelik tutumun incelenmesi: Necmettin Erbakan Üniversitesi Pedagojik Formasyon öğrencileri örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 613-620. https://doi.org/10.33206/mjss.1146653
• Bolat, O. İ. (2011). Öz yeterlilik ve tükenmişlik ilişkisi: Lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 255-266. https://doi.org/10.21121/eab.2011219569
• Bouchkioua, Z. (2021). Raising student’s self-efficacy: The Role of Metacognitive Training. Psychology, 12(11), 1900-1910. https://doi.org/10.4236/psych.2021.1211115
• Bozkurt, Ö., Yemenici, A. D., & Özkara, M. (2020). Genç nesilde başarı odaklı motivasyon ve öz saygının kariyer stresi ile ilişkisi. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, 4(1), 56-66. 2602-4411.
• Can, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin mutluluk, psikolojik sağlamlık ve öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=B848ahYguq6vMVjqjWZJyg&no=g8ilX0r3a7813L2BldfDEA
• Choi, B. Y., Park, H., Nam, S. K., Lee, J., Cho, D., & Lee, S. M. (2011). Development and initial psychometric evaluation of the Korean career stress inventory for college students. The Career Development Quarterly. 59, 559-572. https://doi.org/10.1002/j.2161-0045.2011.tb00976.x
• Creed, P. A., Hood, M., & Hu, S. (2017). Personal orientation as an antecedent to career stress and employability confidence: The intervening roles of career goalperformance discrepancy and career goal importance. Journal of Vocational Behavior, 99, 79-92. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2016.12.007
• Çetin, F., & Basım, H. (2010). İzlenim yönetimi taktiklerinde öz yeterlilik algisinin rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (35), 255-269.
• Çınar B., & Yenipınar U. (2019). Turizm rehberliği bölümü öğrencilerinde genel öz yeterlilik algısı, mesleki kaygı ve mesleği yapma niyeti ilişkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(3), 153-162. https://doi.org/10.17123/atad.656005
• Çöp, S. (2020). Kariyer stresinin kariyer kararlılığı üzerindeki etkisinde sosyal ağ desteğinin aracılık rolü: Gastronomi öğrencileri üzerine bir araştırma. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 3(10), 835-856. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.553
• Çöp, S., & Topçu, M. (2019). Öz yeterliliğin yaratıcı kişilik üzerine etkisinde, psikolojik güçlendirmenin aracılık rolü: İstanbul’daki 4-5 yıldızlı otel işletmeleri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 2354-2370. https://doi.org/10.20491/isarder.2019.745
• Çubukçu, Z., & Girmen, P. (2007). Öğretmen adaylarının sosyal öz-yeterlik algılarının belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 58-74.
• Demirtaş, A. S. (2019). Sürekli umut ve kariyer stresi arasında bilişsel esnekliğin paralel çoklu aracılığı. 21. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, Antalya, Türkiye.
• Dinçer, F. İ., Akova, O., & Kaya, F. (2013). Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı öğrencilerinin kariyer planlaması üzerine bir araştırma: İstanbul Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 1(2), 42-56.
• Duman, D., & Yıldırım, E. (2023). Turizm eğitimi alan üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik algısının turizm endüstrisinde çalışma isteğine etkisinde bireysel yaratıcılık algısının aracılık rolü. Journal of Social, Humanıties and Administrative Sciences, 9(70), 3807-3816. https://doi.org/10.29228/JOSHAS.72891
• Düzgün, M., & Çelik, M. (2020). Turizm ve otelcilik meslek yüksekokulu öğrencilerinin öz yeterlik inançlarının turizm işletmelerinde kariyer beklentisi üzerindeki etkisinde demografik değişkenlerin düzenleyici rolü. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 475-507. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.591802
• Emirel, M. (2021). Kariyer stresi ile belirsizlikten kaçınma arasındaki ilişki: Sigortacılık ve sosyal güvenlik bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Emirel, M., & Bozkurt, Ö. (2022). Kariyer stresi ile belirsizlikten kaçınma arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sigortacılık ve sosyal güvenlik bölümü öğrencileri üzerine bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 13(1), 1-16.
• Esen, D. (2019). Kariyer stresi ile öz yeterlilik inancı ilişkisinin demografik değişkenlerin farklılaştırıcı rolü bağlamında incelenmesi: İzmir Meslek Yüksekokulu İktisadi ve İdari Programlar örneği, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 217-232.
• Freire, C., Ferradás, M. D. M., Núñez, J. C., Valle, A., & Vallejo, G. (2019). Eudaimonic well-being and coping with stress in university students: The mediating/moderating role of self-efficacy. International Journal Of Environmental Research and Public Health, 16(1), 1-15. https://doi.org/10.3390/ijerph16010048
• Gümüştekin, G. E., & Gültekin, F. (2009). Stres kaynaklarının kariyer yönetimine etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 147-158.
• Günay, A., & Çelik, R. (2019). Kariyer stresinin psikolojik iyi oluş ve iyimserlik değişkenleriyle yordanması: Halkla İlişkiler ve Tanıtım öğrencileri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(33), 205-218.
• Gündoğdu, Y. (2021). Üniversite öğrencilerinin algılanan kariyer engelleri, kariyer stresi ve kariyer farkındalığı ile akademik başarıları arasındaki ilişkiler [Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Gündüz, B. (2012). Self-efficacy and burnout in professional school counselors. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(3), 1761-1767.
• Gürpınar, A. C., Emül, B., & Siyez, D. M. (2021). Öğretmen adaylarında kariyer yetkinlik beklentisi ve mesleki sonuç beklentisi: kariyer stresinin aracı rolü. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 220-237. https://doi.org/10.21733/ibad.852211
• Güzel, H. (2017). Lise öğrencilerinin akademik öz yeterlik inanç düzeylerinin internet kullanımı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, (11), 225-245. https://doi.org/10.16991/INESJOURNAL.1413
• Hu, S., Hood, M., & Creed, P. A. (2016). Career goal importance as a moderator in the relationship between career feedback and career-related stress. Journal of Career Development, 45(1), 3-18. https://doi.org/10.1177/0894845316667847
• Jang, H. S. (2000). The sources of stress of university students and their coping strategies. Journal of Student Guidance Research, 32(1),101-115.
• Kan Sönmez, N. (2021). Turist rehber adaylarının kariyer streslerinin incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(45), 599-622. https://doi.org/10.31795/baunsobed.822505
• Kang, M., Lee, J., & Lee, A-R. (2020). The effects of college students’ perfectionism on career stress and indecision: Self-esteem and coping styles as moderating variables. Asia Pacific Education Review, 21(2), 227–243. https://doi.org/10.1007/s12564-019-09609-w
• Karaduman, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki [Yüksek Lisan Tezi, Bartın Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Karcı, A., & Çelik, S. B. (2024). Ergenlerde algılanan stres, akademik öz yeterlik ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 186-214. https://doi.org/10.37217/tebd.1324851
• Katırcıoğlu, E., & Kabakulak, A. (2020). Öz yeterliğin iş özerkliği üzerindeki etkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. Turist Rehberliği Dergisi, 3(1), 32-43. https://doi.org/10.34090/tured.740219
• Kemer, E. (2021). Mesleki öz yeterlilik ile iş performansı arasındaki ilişkide eğitim seviyesinin düzenleyici rolü: Aşçılar üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(2), 899-921. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.821
• Kesicioğlu, S., & Güven, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının özyeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1371-1383. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.6784
• Kılıç, T. (2013). Bireysel ve kolektif yeterlilik süreci, belirleyicileri ve sonuçlarına ilişkin bir model önerisi [Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kızanlıklı, M. M., & Silik, C. E. (2019). Turizm eğitimi alan lisans öğrencilerinin öz yeterliklerinin akademik başarı ve bireysel özellikler açısından incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 269-286. https://doi.org/10.32709/akusosbil.484767
• Kim, S. K. (2003). Life stress in freshmen and adjustment to college. Korean Jounal of Youth Studies, 10(2), 215-237.
• Kruger, L. J. (1997). Social support and self-efficacy in problem solving among teacher assistance teams and school staff, Journal of Educational Research, 90(3), 164-168. https://doi.org/10.1080/00220671.1997.10543772
• Koç, A. (2023). Üniversite öğrencilerinde kariyer stresi ile genel öz yeterlik düzeyinin a ve b tipi kişilik örüntüsü açısından incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Köse, S., Tutar, H., Şahin, N., & Güler, S. (2020). Kişilik özellikleri ve kariyer stresi ilişkisinde örgütsel güvenin aracılık etkisi üzerine bir araştırma. Electronic Turkish Studies, 15(2), 1137-1154. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.40441
• Lee, M. R. (2015). Relationship of career-related stress, commitment to a career choice and career decision self-efficacy of college students. Journal of the Korea Academia-Industrial Cooperation Society, 16(12), 8767-8775. https://doi.org/10.5762/KAIS.2015.16.12.8767
• Luszczynska, A., Gutiérrez‐Doña, B., & Schwarzer, R. (2005). General self‐efficacy in various domains of human functioning: Evidence from five countries. International journal of Psychology, 40(2), 80-89. https://doi.org/10.1080/00207590444000041
• Magaletta, P. R., & Oliver, J. M. (1999). The hope construct, will, and ways: Their relations with self‐efficacy, optimism, and general well‐being. Journal of Clinical Psychology, 55(5), 539-551. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4679(199905)55:5<539::AID-JCLP2>3.0.CO;2-G
• Meng, Q., & Zhang, Q. (2023). The influence of academic self-efficacy on university students’ academic performance: The mediating effect of academic engagement. Sustainability, 15(7), 1-14. https://doi.org/10.3390/su15075767
• Mersinlioğlu Serin, G., & Öztürk, Z. (2022). Pygmalion algısının sağlık çalışanlarının özyeterlilik ve bireysel yaratıcılıkları üzerine etkileri: Bir kamu kurumu örneği. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 25(3), 565-590.
• Molero Jurado, M. D. M., Pérez-Fuentes, M. D. C., Oropesa Ruiz, N. F., Simón Márquez, M. D. M., & Gázquez Linares, J. J. (2019). Self-efficacy and emotional intelligence as predictors of perceived stress in nursing professionals. Medicina, 55(6), 1-14. https://doi.org/10.3390/medicina55060237
• Nadir, Y. (2023). Üniversite öğrencilerinde algılanan kariyer engelleri, kariyer stresi, kariyer iyimserliği ve demografik değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yayımlanmamış [Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Örücü, E., Gizlier, Ö., & Tuna, M. (2020). Öz yeterlilik algısının işten ayrılma niyetine etkisi: bandırmadaki yiyecek-içecek hizmetleri sektöründe çalışanlar üzerinde bir araştırma. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(2), 178-200. https://doi.org/10.38120/banusad.816592
• Özbay, Y., Palancı, M., Kandemir, M., & Çakır, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının duygusal düzenleme, mizah, sosyal özyeterlilik ve başa çıkma davranışları ile yordanması, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 325-345.
• Özden K. & Sertel Berk Ö. (2017). Kariyer stresi ölçeğinin (KSÖ) Türkçe’ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 37(1), 35-51.
• Özek, H., & Ferraris, A. (2018). The role of self-awareness and self-efficacy on career decision-making: An innovative perspective. Innovation and Capacity Building: Cross-disciplinary Management Theories for Practical Applications, 207-229. https://doi.org/10.1007/978-3-319-90945-5_11
• Özel Y., & Karabulut, A. B. (2018). Günlük yaşam ve stres yönetimi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 1(1), 48-56.
• Özgül, B. (2023). Öz yeterlilik ile tükenmişlik ilişkisinde iş-yaşam dengesinin aracılık rolü üzerine bir araştırma. Akademik Hassasiyetler, 10(22), 460-488. https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1278709
• Özkan A. (2020) Üniversite öğrencilerinin yılmazlık ve genel öz yeterlilik düzeylerinin kariyer stresini yordayıcılığının incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi,]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Öztaş, U., & Akın, O. (2009). Örgütsel çatışma yönetiminde cinsiyet farklılıkları: Antalya Serbest Bölgesinde bir araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 9-24.
• Pajares, F. (1996). Self efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543–578. https://doi.org/10.3102/00346543066004543
• Pajares F. (2002). Overview of social cognitive theory and of self-efficacy. 1 ocak 2023 tarihinde http://www.emory.edu/EDUCATION/MFP /eff.html adresinden erişildi.
• Pamuk, M., & Yumak, Y. (2020). Matematik bölümü öğrencilerinin tükenmişliklerinin kariyer stresleri bağlamında incelenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 786-797. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.674185
• Pariat L., Rynjah, A., Joplin, M., & Kharjana, M. G. (2014). Stress levels of college students: Interrelationship between stressors and coping strategies. Journal of Humanities and Social Science, 19(8), 40-46. https://doi.org/10.9790/0837-19834046
• Park, Y. L., & Lee, H. J. (2020). The mediating effect of grit in the relationship between calling and academic achievement and career stress. International Journal of Advanced Culture Technology, 8(1), 98-106. https://doi.org/10.17703/IJACT.2020.8.1.98
• Phan, H. P. (2012). Relations between informational sources, self-efficacy and academic achievement. A Developmental Approach Educational Psychology, 32(1), 81-105. https://doi.org/10.1080/01443410.2011.625612
• Polat, F. B. (2022). Kariyer stresinin ve kariyer kararlılığının psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 62-80. https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1112084
• Roberts T. (2022). A Theological extension of self-efficacy: Academic implications. Open Journal of Philosophy, 12(4), 616-623. https://doi.org/10.4236/ojpp.2022.124042
• Sakız G. (2013). Başarıda anahtar kelime: Öz-yeterlik. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 185-210.
• Sayan Y. E., & Tavukçuoğlu, M. (2020). Yüksek din öğretimi öğrencilerinin öğrenme iklimi algılarının akademik özyeterlik ve akademik başarıyla ilişkisi üzerine bir araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 24(2), 833-855. https://doi.org/10.18505/cuid.778173
• Schönfeld, P., Brailovskaia, J., Zhang, X. C., & Margraf, J. (2019). Self-efficacy as a mechanism linking daily stress to mental health in students: a three-wave cross-lagged study. Psychological Reports, 122(6), 2074-2095. https://doi.org/10.1177/0033294118787496
• Schunk, D. H. (1983). Developing children's self-efficacy and skills: The roles of social comparative information and goal setting. Contemporary Educational Psychology, 8, 76-86. https://doi.org/10.1016/0361-476X(83)90036-X
• Schwarzer, R., & Hallum, S. (2008). Perceived teacher self‐efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses. Applied psychology, 57, 152-171. https://doi.org/10.1111/j.1464-0597.2008.00359.x
• Senemoğlu, N. (2015). Gelişim, öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya (24. Basım). Yargı Yayınları.
• Serçek, S., Karakaş, A., & Avcı, Y. E. (2017). Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi öğretmenlerinin kültürel sermaye yeterlik düzeyleri ile öz-yeterlik düzeyleri. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 64, 561-572.
• Sezgin, E. E., & Düşükcan, M. (2020). Hemşirelerin öz yeterlilik inanç düzeylerinin performansları üzerindeki etkisi: Elazığ ili örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 1659-1702. https://doi.org/10.33206/mjss.536372
• Shelton, S. H. (1990). Developing the construct of general self-efficacy. Psychological Reports, 66(3), 987–994. https://doi.org/10.1177/003329419006600301
• Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce (1.Baskı). Evrim Yayınevi, İstanbul.
• Şahin Ç., Kurudayıoğlu, M., Tunçel, H., & Öztürk, Y. A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının lisans düzeyinde verilen yabancılara Türkçe öğretimi (YTÖ) dersine yönelik öz yeterlik algıları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(2), 36-45. https://doi.org/10.16916/aded.16006
• Taşğın, Ö., Bozgeyikli, H. & Boğazlıyan, E. E. (2017). Üniversiteli gençlerin işsizlik kaygıları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki, Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 551-567.
• Tatlıoğlu, S. S. (2021). Öğrenmeye sosyal-bilişsel bir bakış: Albert Bandura. Sosyoloji Notları, 5(1), 15-30.
• Torun Y., Cakar, H., & Budak, S. (2021). Üniversite öğrencilerinin temel benlik değerlendirmeleri ile kariyer stresleri arasındaki ilişkide girişimcilik niyetinin aracılık rolü: bir vakıf üniversitesi örneği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (53), 280-304. https://doi.org/10.9779/pauefd.796817
• Turpcu, E., & Akyurt, H. (2018). Turizm eğitimi alan öğrencilerin kariyer streslerinin belirlenmesi: Giresun üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 5(69), 365-380. https://doi.org/10.9761/JASSS7612
• Türk Dil Kurumu (2024). Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/. 20 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• Uçar, E. (2024). Akademik öz-yeterlilikle kariyer stresi ilişkisinde azmin aracı etkisinin yapısal eşitlik modeliyle incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Uludağ Güler Ç., & Ünal E. (2020). Gençlerde kariyer stresinin ve duygu-tutumlarının ölçülmesi: üniversite öğrencileri üzerinde uygulamalı bir araştırma, Socıal Scıences Studıes Journal Dergisi, 6(18), 3748-3762. https://doi.org/10.26449/sssj.2533
• Uzun, S. (2018). Algılanan streste sosyal destek unsurları ve öz-yeterliliğin rolü: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Ünsal, P. (2014). Kariyer gelişim kuramları ve kariyer danışmanlığı (1. Basım). Nobel Yayıncılık.
• Üstün, G., Dedekoç, Ş., Kavalalı, T., Öztürk, F., Sapcı, Y., & Can, S. (2014). Üniversite son sınıf öğrencilerinin iş bulmaya ilişkin umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 200-221.
• Üzüm, B., Uçkun, S., & Uçkun, C. G. (2018). Üniversite öğrencilerinin yaşadığı bir fenomen: Kariyer stresi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 5(24), 1641-1651. https://doi.org/10.26450/jshsr.532
• Yazgan-İnanç, B., & Yerlikaya, E. E. (2016). Kişilik Kuramları (16. baskı). Pegem Akademi.
• Yemenici A. D., Bozkurt, Ö., & Taşkın, R. (2023). Üniversite öğrencilerinin gelecek kaygılarında girişimci davranış eğilimlerinin ve öz yeterlik algılarının etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 64, 1-6. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.1058734
• Yenilmez, K., & Kakmacı, Ö. (2008). İlköğretim matematik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öz yeterlilik inanç düzeyleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-21.
• Yeşilyurt, E. (2014). Academic locus of contorl, tendencies towards academic dishonesty and test anxiety levels as the predictors of academic self-efficacy. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(5), 1945-1956.
• Yıldırım F., & Özgür İlhan İ, (2010). Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-308.
• Yılmaz M., & Çimen A. G. O. (2008). Biyoloji eğitimi tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin biyoloji öğretimi öz-yeterlik inanç düzeyleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 20-29.
• You, S., & Yoo, J. (2021). Relations among socially prescribed perfectionism, career stress, mental health, and mindfulness in Korean college students. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(22), 1-8. https://doi.org/10.3390/ijerph182212248
• Yu, C. M., Lin, C. C., & Hsu, S. Y. (2009). Stressors and burnout: The role of empolyeeassistance programs and self efficacy. Social Behavior and Personality, 37(3), 365-378. https://doi.org/10.2224/sbp.2009.37.3.365
• Zhang, Z., Yu, X., & Liu, X. (2022). Do I decide my career? Linking career stress, career exploration, and future work self to career planning or indecision. Frontiers in Psychology, 13, 1-11. 10.3389/fpsyg.2022.997984
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91. https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1016