Political Economy of Energy within the Framework of Russia, EU, and USA Relations and Geopolitics of Globalization

Yıl 2009, Cilt: 5 Sayı: 10, 59 - 82, 01.03.2009

Emre Baysoy

Öz

After the end of the Cold War, it has been argued that, the issue of geopolitics has lost its importance vis-à-vis the phenomenon of globalization. However, it can be seen that the validity
of this postulation is decreasing, when one looks at the developments within the energy sector. Moreover, it can be said that neo-liberal arguments are a functional part of a particular geopolitical project. Especially, developments in the energy sector can be seen as evidence for this situation. Thus, in this paper, the political economy of Russian oil after the collapse of the Soviet Union is examined with special reference to international political economy. Firstly, a general issue of domestic oil sector of Russia is pointed out in the context of political economy. Secondly, the role of the energy sector in Russian foreign policy and relations between Russia, CIS, OPEC, Turkey, EU and USA are examined. Finally, the issue of whether one can talk about “geopolitics” in the era of globalization is discussed.

Anahtar Kelimeler

Energy, Geopolitics, Neo-Liberalism, Russia, USA

Rusya, AB, ABD İlişkileri Bağlamında Enerjinin Ekonomi Politiği ve Küreşelleşmenin Jeopolitiği

Öz

Küreselleşme olgusu ile birlikte, jeopolitiğin ve çatışmacı güç politikalarının önemini kaybettiği, bunun yerine ekonomik ilişkilerin ön plana çıkarak tüm tarafların yarar sağladığı bir dünyanın oluştuğu, neo-liberal düşünürler tarafından ileri sürülmeye başlanmıştır. Ancak, enerji alanındaki gelişmelere bakıldığında, bu savın geçerliliği azalmaktadır. Dahası, savunulan neo-liberal tezlerin belli çıkarlar doğrultusunda işlevgören jeopolitik bir projeye hizmet ettiği de söylenebilir. Özellikle enerji alanında yaşanan jeopolitik mücadeleler, bu duruma kanıt olarak gösterilebilir. Bu doğrultuda, çalışmada ilk olarak, Rusya enerji sektöründeki gelişmeler ekonomi politik bağlamında incelenmiştir. İkinci olarak, enerji konusunun Rusya dış politikasına olan etkisi ve Rusya'nın BDT, OPEC, Türkiye, AB ve ABD ile olan ilişkileri irdelenmiştir. Sonuç olarak, güç politikalarının geçerliliğini yitirmediği; tam tersine yeni ekonomi-politik araçlar ile sürdüğü tartışması yapılarak, küreselleşmenin jeopolitiği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Enerji, Jeopolitik, Neo-Liberalizm, Rusya, ABD.