Sağlık Alanındaki Ayrımcı Tutum ve Davranışlar: Kavramsal Bir İnceleme

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 3, 0 - 0, 29.09.2016

Ahmet Alkan , Ramazan Erdem , Rukiye Çelik

Öz

Ayrımcılık, aynı şartlardaki bireylere yasal bir zemine dayandırılmaksızın, sadece bazı özelliklerine bakılarak diğerlerinden farklı davranılması demektir. Farklı davranılan kişi sonuçlardan olumlu yönde etkileniyorsa pozitif ayrımcılıktan, olumsuz yönde etkileniyorsa negatif ayrımcılıktan söz edilir. Kişilere olumsuz davranılmasına sebep olan özellikler; ırk-etnik köken, din-inanç, cinsiyet, hastalık, engellilik, eğitim seviyesi olabildiği gibi politik-siyasi görüş, dil, mezhep, yaş, fiziki görünüş, gelir ve memleket gibi faktörler de olabilmektedir. Çeşitlerine göre hayatın farklı alanlarında karşılaşılması muhtemel olan ayrımcı davranışlar sağlık kuruluşlarında da gözlenmektedir. Sağlık kuruluşlarındaki ayrımcı davranışların kaynağı hasta ile birebir iletişim halinde olan hekimlerden, özel şirket elemanlarına kadar uzanabilmektedir. Negatif ayrımcılığın incelendiği bu çalışmada ayrımcılık türleri ve ayrımcılığa karşı gerçekleştirilen politikalar incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı ayrımcılıkla ilgili bir derleme yaparak gelecek çalışmalara ışık tutmak ve alanda farkındalık oluşturarak literatürü zenginleştirmektir. Yapılan araştırmalar sonucunda; Türkiye’deki ayrımcılık çalışmalarının işe alımlarda ve çalışanlarda cinsiyet temelli ayrımcılığa odaklandığı sağlık alanında ayrımcılığa odaklanılmadığı görülmüştür. Yurt dışında yapılan çalışmalar ise genellikle hastalık temelli ayrımcılığa odaklanmıştır. Literatürde ayrımcılığın tüm boyutları dikkate alınarak saha araştırmalarıyla desteklenmiş bir çalışma yapılmasına ihtiyaç olduğu düşünülmektedir