A RESEARCH TO EXAMINE THE EFFECTS OF COVID 19 PANDEMIC ON HEALTH WORKERS 'PERCEPTION OF WORK INSECURITY, PERCEIVED WORK STRESS AND INTENTION TO QUIT OF JOB

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 4, 747 - 776, 27.12.2021

Bumin Çağatay Aksu

Öz

Since the emergence of Covid 19, it has shaken the foundations of the normal world order and created a new normal. As an indispensable part of daily life, business life has been seriously affected by this change. Health sector is one of the sectors most affected by Covid 19 on a sectoral basis. Health sector workers have not had the opportunity to work from home as in many other sectors and have struggled with the virus at the forefront. In addition, the workload of healthcare workers has increased significantly with the pandemic. This situation is likely to have some negative effects on healthcare professionals. With this study, the job insecurity perceptions, perceived job stresses and their intention to quit of healthcare workers will be examined pre and post Covid 19 pandemic period. By considering these variables, it will be tried to determine whether there is a significant difference pre and post Covid 19 pandemic period. This study will also examine the relationships between health workers' job insecurity perceptions, perceived job stresses and their intention to quit. The strength of the relationships between these variables will be determined by examining pre and post Covid 19 pandemic period. As a result, significant differences were detected between healthcare workers' job insecurity perceptions, perceived job stresses, and their intention to quit of job, between the pre and post Covid 19 period. In terms of all 3 variables, the averages after the Covid 19 pandemic are higher than before the Covid 19. In addition, a positive medium correlation was detected between the perception of job insecurity and perceived job stres levels. A positive medium correlation was detected between the perception of job insecurity and intention to quit of work. A positive medium correlation was detected between perceived job stress and intention to quit of work.

Anahtar Kelimeler

Perception of job insecurity, perceived job stress, intention to quit, Covid 19 pandemic

COVID 19 PANDEMİSİNİN SAĞLIK ÇALIŞANLARININ İŞ GÜVENCESİZLİĞİ ALGILARI, ALGILANAN İŞ STRESLERİ VE İŞTEN AYRILMA NİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİ İNCELEMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Covid 19 pandemisi ortaya çıktığı andan itibaren insanlığın alışık olduğu dünya düzeninin temellerini sarsmış ve alışılmış dünya düzeninde büyük değişimlere yol açarak yeni bir normal yaratmıştır. İş hayatı da günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası olarak bu değişimden ciddi boyutlarda etkilenmiştir. Sektörel bazda Covid 19’un en çok etkilediği sektörlerin başında sağlık sektörü gelmektedir. Sağlık sektörü çalışanları diğer sektörlerin birçoğunda olduğu gibi evden çalışma imkânına sahip olamamış ve virüsle en ön saflarda mücadele etmişlerdir. Ayrıca pandemi ile birlikte sağlık çalışanlarının iş yükü önemli oranda artmıştır. Bu durumun sağlık çalışanları üzerinde bazı olumsuz etkileri olması muhtemeldir. Bu doğrultuda bu çalışma kapsamında sağlık çalışanlarının Covid 19 pandemisi öncesi ve sonrası dönemlerde iş güvencesizliği algıları, algılanan iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri düzeyleri incelenerek bu değişkenler bakımından Covid 19 pandemisi öncesi ve sonrası dönemde anlamlı bir farklılık olup olmadığı tespit etmeye çalışılmıştır. Çalışma kapsamında ayrıca sağlık çalışanlarının iş güvencesizliği algıları, algılanan iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkiler de incelenerek Covid 19 öncesi ve sonrası dönemlerde söz konusu değişkenler arasındaki ilişkilerin gücü de tespit edilmeye çalışmıştır. Sonuç olarak sağlık çalışanlarının iş güvencesizliği algıları, algılanan iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri ortalamaları arasında Covid 19 öncesi ve sonrası dönemde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Her 3 değişken açısından da Covid 19 pandemisi sonrası ortalamlar Covid 19 öncesine göre daha yüksektir. Yani Covid 19 pandemisi sonrasında sağlık çalışanlarının iş güvencesizliği algıları, algılanan iş stresleri ve işten ayrılma niyetleri Covid 19 pandemisi öncesindeki döneme göre artmıştır. Değişkenler arası ilişkiler incelendiğinde ise hem Covid 19 öncesi hem de Covid 19 sonrası dönemde iş güvencesizliği algısı ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif orta şiddetli ilişki, iş güvencesizliği algısı ile algılanan iş stresi arasında pozitif orta şiddetli ilişki ve algılanan iş stresi ile işten ayrılma niyeti arasında pozitif orta şiddetli ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş Güvencesizliği Algısı, Algılanan İş Sresi, İşten Ayrılma Niyeti, Covid19 Pandemisi

Kaynakça

• Aguiar-Quintana, T., Nguyen, H., Araujo-Cabrera, Y., & Sanabria-Díaz, J. M. (2021). Do job insecurity, anxiety and depression caused by the COVID-19 pandemic influence hotel employees’ self-rated task performance? The moderating role of employee resilience. International Journal of Hospitality Management, 94, 102868.
• Akçakanat, T. (2019). Hava trafik kontrolörlerinde algılanan iş stresinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde iş tatmini ve öznel yorgunluk algısının rolü. Suleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 24(4), 901-920.
• Akgül, A., & Çevik, O. (2005). İstatistik Analiz Teknikleri. SPSS’te işletme yönetimi uygulamaları (İkinci baskı): Ankara. Akgündüz, Y. & Eryılmaz, G. (2018). Does turnover intention mediate the effects of job insecurity and coworker support on social loafing? International Journal of Hospitality Management, 68, 41–49.
• Akman, S. (2004). Stresin nedenleri ve açıklayıcı kuramlar. Türk Psikoloji Bülteni, 10(34-35), 40-56
• Aktuğ, S. S. (2009). İş güvencesinin sosyal, ekonomik, hukuki temelleri ve Türkiye değerlendirmesi [Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Altunışık, R. C., & Bayraktaroğlu, R. S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
• Arnold, S. J., & Feldman, D. C. (1982). A multivariate analysis of the determinants of job turnover. Journal of Applied Psychology, 67(3), 350-360.
• Arshadı, N. & Damırı, H. (2013). The relationship of job stress with turnover intention and job performance: Moderating role of OBSE. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84(1), 706–710.
• Ashford, S. J., Lee, C., & Bobko, P. (1989). Content, cause, and consequences of job insecurity: A theory-based measure and substantive test. Academy of Management Journal, 32(4), 803-829.
• Aykut, S., & Aykut, S. S. (2020). Kovid-19 Pandemisi ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu Temelinde Sosyal Hizmetin Önemi. Toplumsal Politika Dergisi, 1(1), 56-66.
• Aytaç, S. (2002). İşyerindeki kronik stres kaynakları. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4(1).
• Azaklı, Ö. (2011). Çalışanların örgüte bağlılıkları ve iş güvencesizliği algısı ile işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir uygulama [Yüksek Lisans Tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Bajrami, D. D., Terzić, A., Petrović, M. D., Radovanović, M., Tretiakova, T. N., & Hadoud, A. (2021). Will we have the same employees in hospitality after all? The impact of COVID-19 on employees’ work attitudes and turnover intentions. International Journal of Hospitality Management, 94(2021), 102754.
• Bakan, İ., & Büyükbeşe, T. (2004). Örgütsel iletişim ile iş tatmini unsurları arasındaki ilişkiler: akademik örgütler için bir alan araştırması. Akdeniz İİBF Dergisi, 4(7), 1-30.
• Baltacı, A. (2018). Din görevlilerinin iş doyumu, iş stresi, tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkiler: Çok örneklemli bir çalışma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22(3), 1509-1536.
• Baltaş, A., & Baltaş, Z. (1998). Stres ve başa çıkma yolları (18. bs.). Remzi Kitabevi, Ankara.
• Balz, A., & Schuller, K. (2021). Always looking for something better? The impact of job insecurity on turnover intentions: Do employables and irreplaceables react differently? Economic and Industrial Democracy, 42(1), 142-159.
• Bannister, B. D., & Griffeth, R. W. (1986). Applying a causal analytic framework to the Mobley, Horner, and Hollingsworth (1978) turnover model: A useful reexamination. Journal of Management, 12(3), 433-443.
• Bartlett, K. R. (1999). The relationship between training and organizational commitment in the health care field. University of Illinois at Urbana-Champaign.
• Bauer, T. N., & Green, S. G. (1996). Development of leader-member exchange: A longitudinal test. Academy of management journal, 39(6), 1538-1567.
• Baysal, A. C. (1984). İşletmelerde işgücü devri sorunu. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (6), 81-95.
• Beer, L. T., Rothmann Jr, S., & Pienaar, J. (2016). Job insecurity, career opportunities, discrimination and turnover intention in post-apartheid South Africa: Examples Of informative hypothesis testing. The International Journal of Human Resource Management, 27(4), 427–439.
• Bielenski, H. (1999). New patterns of employment in Europe. In J. Ferrie, M. Marmott, J. Griffiths, & E. Ziglio (Eds.) Labour market changes and job insecurity: A challenge for social welfare and health promotion. The World Health Organization Publications.
• Blau, G., Tatum D. S., McCoy K., Dobria L., & Ward-Cook K. (2004). Job loss, human capital job feature, and work condition job feature as distinct job insecurity constructs. Journal of Allied Health, 33(1), 31-41.
• Borg, I., & Elizur, D. (1992). Job insecurity: Correlates, moderators and measurement. International Journal of Manpower, 13(2), 13-26.
• Boya, F. Ö., Demiralp, Y., Egör, A., Akvardar, Y., & De Witte, H. (2008). Effects of perceived job insecurity on perceived anxiety and depression in nurses. Industrial Health, 46(6), 613-619.
• Bozkurt, H. Ö., & Demirel, Z. (2019). Otel işletmelerinde işten ayrılma niyetinin yordayıcısı olarak iş güvencesi algısı: İşe gömülmüşlüğün aracı rolü. Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1383-1404.
• Burke, R. J., Ng, E. S., & Wolpin, J. (2015). Economic austerity and healthcare restructuring: Correlates and consequences of nursing job insecurity. The International Journal of Human Resource Management, 26(5), 640-656.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Cascio, W.F. (1991). Costing human resources: The financial impact of behavior in organizations. Thomson South-Western.
• Chen, H., & Eyoun, K. (2021). Do mindfulness and perceived organizational support work? Fear of COVID-19 on restaurant frontline employees’ job insecurity and emotional exhaustion. International Journal of Hospitality Management, 94(2021), 102850.
• Cheng, Y., Chen, C. W., Chen, C. J., & Chiang, T. L. (2005). Job insecurity and its association with health among employees in the Taiwanese general population. Social Science and Medicine, 61(1), 41–52.
• Chirumbolo, A., & Hellgren J., (2003). Individual and organizational consequences of job insecurity: A European study. Economic and Industrial Democracy, 24(2), 217-240.
• Clugston, M. (2000). The mediating effects of multidimensional commitment on job satisfaction and intent to leave. Journal of Organizational Behavior, 21(4), 477-486.
• Cohen, S., & Williamson, G. (1998). Perceived stress in a probability sample of the US. In S. Spacapam S, & S. Oskamp (Eds.). The social psychology of health: Claremont symposium on applied social psychology. Sage, Newbury Park.
• Cotton, J. L., & Tuttle, J. M. (1986). Employee turnover: A meta-analysis and review with implications for research. The Academy of Management Review, 11(1), 55-70.
• Cüceloğlu, D. (2000). İnsan ve davranışı. Remzi Kitabevi, Ankara.
• Çakar Demircan, N., & Ceylan, A. (2005). İş motivasyonunun çalışan bağlılığı ve işten ayrılma eğilimi üzerindeki etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(1), 52-66.
• Çakır, Ö. (2007). İşini kaybetme kaygısı: İş güvencesizliği. Çalışma ve Toplum Dergisi, 1(12), 117-140.
• Çekmecelioğlu, H. G. (2005). Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten Ayrilma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma. CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 23-39.
• Çelik, M., & Yıldız, B. (2016). Duygusal emek düzeyinin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde stresin aracı rolü. Journal of International Social Research, 9(45), 734-745.
• Çetin, C. (2015). Zabıta çalışanlarında iş güvencesizliği ile tükenmişlik ilişkisine yönelik bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 73-96. Çiğdem, S. (2010). Çiğdem, S. (2010). İş güvencesizliği algısının stres düzeyine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Dai, Y. D., Zhuang, W. L., & Huan, T. C. (2019). Engage or quit? The moderating role of abusive supervision between resilience, intention to leave and work engagement. Tourism Management, 70, 69-77.
• Dalgıç, A. (2020). İş Güvencesizliği Algısının İş Yaşam Kalitesine Etkisinde İyimserlik ve Kötümserlik Özelliklerinin Aracılık Rolü: Seyahat Acentası Çalışanları Örneği, The Mediation Role of. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 1922-1942.
• Davy, J. A., Kinicki, A. J., & Scheck, C. L. (1997). A test of job security's direct and mediated effects on withdrawal cognitions. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 18(4), 323-349.
• De Witte, H. (1999). Job insecurity and psychological well-being: Review of the literature and exploration of some unresolved issues. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(2), 155–177.
• Dede, E. (2017). İş güvencesizliği algısının ve örgütsel güven düzeyinin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkileri: Devlet ortaokulu ve özel ortaokul öğretmenleri üzerine bir araştırma. [Doktora Tezi]. İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Dekker, S. W., & Schaufeli W. B. (1995). The effects of job insecurity on psychological health and withdrawal: A longitudinal study. Australian Psychologist, 30(1), 57-63.
• Dereli, B. (2012). İş güvencesizliği kavramı ve banka çalışanlarının iş güvencesizliğine yönelik algılarının demografik özelliklerine göre incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 237-256.
• Dığın, Ö., & Ünsar, S. (2010). Çalışanların iş güvencesi algısının belirleyicileri ve iş güvencesinden memnuniyetin organizasyonel bağlılık, iş stresi ve işten ayrılma niyetine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(1), 133-145.
• Dirik, D. (2019). Ulusal yazın bağlamında işten ayrılma niyetinin öncüllerine ilişkin bir meta-analiz çalışması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 131-155.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S., & Çinko, M. (2013). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık. Dursun, Y. D. D. S., & Bayram, N. (2013). İş güvencesizliği algısının çalışanların kaygı düzeyleri üzerine etkisi: Bir uygulama. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 15(3), 20-27.
• Elmas, E. (2012). İşyerinde mobbing ve çalışanların işten ayrılma niyeti üzerine etkilerine ilişkin bir araştırma [Doktora Tezi]. İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Emberland, J. S., & Rundmo, T. (2010). Implications of job insecurity perceptions and job insecurity responses for psychological well-being, turnover intentions and reported risk behavior. Safety Science, 48, 452– 459.
• Faggian, A. (2014). Job search theorychap. Handbook of Regional Science 4, 59–73.
• Ferrie, J. E., Shipley, M. J., Newman, K., Stansfeld, S. A., & Marmot, M. (2005). Self-reported job insecurity and health in the Whitehall II study: Potential explanations of the relationship. Social Science and Medicine, 60(7), 1593–1602.
• Ganson, K. T., Tsai, A. C., Weiser, S. D., Benabou, S. E., & Nagata, J. M. (2021). Job insecurity and symptoms of anxiety and depression among US young adults during COVID-19. Journal of Adolescent Health, 68(1), 53-56.
• Gasparro, R., Scandurra, C., Maldonato, N. M., Dolce, P., Bochicchio, V., Valletta, A., ... ,& Marenzi, G. (2020). Perceived job insecurity and depressive symptoms among Italian dentists: The moderating role of fear of COVID-19. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(15), 5338.
• Gaunt, R., & Benjamin, O. (2007). Job insecurity, stress and gender: The moderating role of gender ideology. Community, Work and Family, 10(3), 341-355.
• Gerstner, C. R., & Day, D. V. (1997). Meta-Analytic review of leader–member exchange theory: Correlates and construct issues. Journal of Applied Psychology, 82(6), 827.
• Greenhalgh, L., & Rosenblatt, Z. (1984). Job insecurity: Toward conceptual clarity. Academy of Management Review, 9(3), 438–448.
• Günalan, M., & Ceylan, A. (2015). The mediating effect of organizational support between job insecurity and turnover intention in private hospitals. International Journal of Business and Management, 10(10), 74.
• Güney, S. (2011). Örgütsel davranış. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Gürbüz, F. G., & Ezgi, D. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin örgütsel güven ve iş güvencesizliği algıları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(2), 89-108.
• Hartley, J., Jacobson, D., Klandermans, B., & Van Vuuren, T. (1990). Job insecurity: Coping with jobs at risk. Sage Publications Ltd.
• Heaney, C. A., Israel, B. A., & House, J. S., (1994). Chronic job insecurity among automobile workers: Effects on job satisfaction and health. Social Science & Medicine, 38(10), 1431–1437.
• Hellgren, J., & Sverke, M. (2003). Does job insecurity lead to impaired well-being or vice versa? Estimation of cross-lagged effects using latent variable modelling. Journal of Organizational Behavior, 24(2), 215–236.
• Hellgren, J., Sverke, M., & Isaksson, K. (1999). A two-dimensional approach to job insecurity: Consequences for employee attitudes and well-being. European Journal of Work and Organizational Psychology, 8(2), 179–195.
• Hinrichs, J. R., & Mischkind, L. A. (1967). Empirical and theoretical limitations of the two-factor hypothesis of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 51(2), 191.
• Ho, J. A., Sambasivan, M., & Liew, E. Y. (2013). The relationship between job insecurity, shock, and turnover intention, amongst survivors of organizational downsizing. Pertanika Journal of Social Science and Humanities, 21, 101–114.
• Hobfoll, S. E. (1989). Conservation of resources: a new attempt at conceptualizing stress. American Psychologist, 44(3), 513.
• Hom, P. W., Caranikas-Walker, F., Prussia, G. E., & Griffeth, R. W. (1992). A meta-analytical structural equations analysis of a model of employee turnover. Journal of Applied Psychology, 77(6), 890.
• Hom, P. W., & Griffeth, R. W. (1995). Employee turnover. Southwestern, Cincinnati.
• Hooper, D., Coughlan J., & Mullen M. R. (2008) Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
• Ismail, H. (2015). Job insecurity, burnout and intention to quit. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(4), 310-324.
• İsaoğlu, F. G. (2004). Özel sektör çalışanlarında iş güvencesizliğinin öz yeterlik ve iş performansı ile ilişkisi [Doktora Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Jackson, S. E., & Maslach, C. (1982). After‐effects of job‐related stress: Families as victims. Journal of organizational behavior, 3(1), 63-77.
• Jacobson, D. (1991). The conceptual approach to job insecurity. In J. Hartley, D. Jacobson, B. Klandermans & T. Van Vuuren (Eds.). Job insecurity: Coping with jobs at risk (pp. 23–39). Sage Publications Ltd., London.
• Jacobson D., & Hartley J. (1991). Mapping the context. In J. Hartley, D. Jacobson, B. Klandermans ve T. V. Vuuren (Eds.). Job insecurity coping with jobs at risk (pp. 1-22). Sage Publications, London. İş Güvencesizliği, İş Stresi, İşten Ayrılma Niyetinin Covid19 Bağlamında İncelenmesi 771
• Jamal, M. (1990). Relationship of job stress and type-A behavior to employees, job satisfaction, organization commitment, psychosomatic health problems and turnover motivation. Journal of Human Relations, 43(8), 727- 738.
• Jayasundera, J. M. A., Jayakody, J., & Jayawardana, A. K. L. (2016). Perceived organizational support and turnover intention of generation Y employees: The role of leader-member exchange. Sri Lankan Journal of Management, 21(2), 1-35.
• Jung, H. S., Jung, Y. S., & Yoon, H. H. (2021). COVID-19: The effects of job insecurity on the job engagement and turnover intent of deluxe hotel employees and the moderating role of generational characteristics. International Journal of Hospitality Management, 92(2021), 102703.
• Kalifa, T., Ololo, S., & Tafese, F. (2016). Intention to leave and associated factors among health professionals in Jimma zone public health centers, Southwest Ethiopia. Open Journal of Preventive Medicine, 6(1), 31-41.
• Kaplanoğlu, E. (2014). Mesleki stresin temel nedenleri ve muhtemel sonuçları: Manisa ilindeki SMMM'ler üzerine bir araştırma. Journal of Accounting & Finance, 64, 131-150.
• Kara, M., & Özdemir, H. (2020). Konaklama işletmelerinde iş güvencesi ve örgütsel bağlılık ilişkisi üzerine bir araştırma: Bursa ili örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 303-314.
• Karabay, M. E. (2015). Sağlık personelinin iş stresi, iş-aile çatışması ve iş-aile-hayat tatminlerine yönelik algılarının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 113-134.
• Karaca, E. G. (2019). Hastane eczacılarında psikolojik yıldırmaya (mobbinge) maruziyetin, örgüt bağlılığı ve işten ayrılma niyeti üzerine etkileri: İzmir ili kamu ve üniversite hastaneleri örneği [Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Karacaoğlu, K. (2015). Çalışanların iş güvencesizliğinin işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisi: alanya bölgesindeki beş yıldızlı otellerde bir araştırma. Journal of Alanya Faculty of Business/Alanya Isletme Fakültesi Dergisi, 7(1), 13-21.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS 23 ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Karakaya, T. (2018). İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Yaşamı Özellikleri, İş Stresi Ve İş Güvencesizliğinin Değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Hacettepe Üniversitesi, Ankara..
• Karanfil, S. M., & Doğan, A. (2020). Çalışanların İş Güvencesizliğine Yönelik Algılarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisinde Kaygının Aracı Rolü. Alphanumeric Journal, 8(1), 143-162.
• Kemery, E, Bedeian, A, Mossholder, K. & Touliatos, J. (1985). Outcomes of role stress: A multisample constructive replication. Academy of Management Journal, 28(2), 363-375.
• Kınnunen, U., Mauno, S., Natti, J., & Happonen, M. (1999). Perceived job insecurity: A longitudinal study among Finish employees. Europen Journal of Work and Organizational Psychology, 8(2), 243-260.
• Köse, E., Özkoç, A. G., & Bekci, İ. (2019). İş güvencesizliğinin işten ayrılma niyetine etkisi: Muhasebe meslek mensuplarına yönelik bir araştırma. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 396-409.
• Küçükoğlu, İ., & Adıgüzel, Z. (2019). Çalışanların stres algılarının ve iş güvencesizliği düşüncelerinin örgütlerde yarattıkları etkilerin incelenmesi. Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 25-51.
• Laine, M., Van der Heijden, B. I. J. M., Wickström, G., Hasselhorn, H. M. & Tackenberg, P. (2009). Job insecurity and intent to leave the profession in Europe. The International Journal of Human Resource Managemet, 20(2), 420-438.
• Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stres, appraisal, and coping, Springer Publishing Company, New York.
• Lee, S. H., & Jeong, D. Y. (2017). Job insecurity and turnover intention: Organizational commitment as mediator. Social Behavior and Personality: An International Journal, 45(4), 529–536.
• Lee, T. W., & Mowday, R. T. (1987). Voluntarily leaving an organization: An empirical investigation of Steers and Mowday's model of turnover. Academy of Management Journal, 30(4), 721-743.
• Lin, W., Shao, Y., Li, G., Guo, Y., & Zhan, X. (2021). The psychological implications of COVID-19 on employee job insecurity and its consequences: The mitigating role of organization adaptive practices. Journal of Applied Psychology, 106(3), 317-329.
• Maslach, C., & Schaufeli, W. (1993). History and conceptual specificity of burnout. Recent Developments in Theory and Research, Hemisphere, 1, 44-52.
• Matteson, M. T., & Ivancevich, J. M. (1987). Controlling work stress: Effective human resource and management strategies. Jossey-Bass, California.
• Mauno, S., Cuyper, N. D., Tolvanen, A., Kinnunen U. & Mäkikangas, A. (2014). Occupational well-being as a mediator between job insecurity and turnover intention: Findings at The Individual and Work Department Levels. European Journal of Work and Organizational Psychology, 23(3), 381-393.
• Montgomery, D. C., Blodgett, J. G., & Barnes, J. H. (1996). A model of financial securities sales persons’ job stress. The Journal of Services Marketing, 10(3), 21-34.
• Morens, D. M., Folkers, G. K., & Fauci, A. S. (2009). What is a pandemic?. The Journal of Infectious Diseases, 200(7), 1018-1021
• Mosadeghrad, A. M. (2013). Occupational stress and turnover intention: implications for nursing management. International journal of health policy and management, 1(2), 169.
• Mowday, R. T., Steers, R. M., & Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of vocational behavior, 14(2), 224-247.
• Munro B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia.
• Naswall, K., Hellgren, J., & Sverke, M. (2008). The individual in the changing working life: introduction. In. K. Naswall, J., Hellgren, & M. Sverke (Eds.). The individual in the changing working life (pp. 1-16). Cambridge University Press.
• Näswall, K. (2004). Job insecurity from a stress perspective: Antecedents, consequences, and moderators [Doctoral dissertation]. Psykologiska Institutionen, Göteborg.
• Ngo-Henha, P. E. (2017). A review of existing turnover intention theories. International Journal of Economics and Management Engineering, 11(11), 2760-2767.
• Öngel, G. (2018). Sağlık çalışanlarının yaşamış oldukları iş-aile yaşamı çatışmasının örgütsel bağlılık, iş doyumu ve işten ayrılma niyetine etkisi [Doktora Tezi]. Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Örücü, E., & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisi: Güney Afrika Cumhuriyetinde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 335-358.
• Özkalp, E., & Kırel, Ç. (1996). Örgütsel davranış. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. Özmete, E., & Tahtacı, A. (2020). Sosyal çalışmacıların iş yaşamında stres yönetimi üzerine nitel değerlendirme. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 15(7), 11-34.
• Özek, M. (2011). Çalışan annelerin iş stresiyle başa çıkma becerisi ile tükenmişlik düzeylerinin aile değerlendirmesine ve çocuklarının davranışlarına etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Özyaman, F. B. (2007). Hemşirelerde iş güvencesi algısı ve anksiyete ve depresyon düzeylerine etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Polat, E., & Gürbüz, A. K. (2020). İş güvencesizliği algısı ile iş üretkenliği ilişkileri: Mevsimlik ve mevsimlik olmayan konaklama işletmelerinde karşılaştırmalı bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(43), 553-582.
• Polat, S. (2009). İlköğretim müfettişlerinin örgütsel bağlılık, mesleki tükenmişlik ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişki. Education Sciences, 4(3), 1150-1159.
• Porter, L. W., Steers, R. M., Mowday, R. T., & Boulian, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction, and turnover among psychiatric technicians. Journal of applied psychology, 59(5), 603.
• Poyraz, K., & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 143-164.
• Probst, T. M., & Lawler, J. (2006). Cultural values as moderators of employee reactions to job insecurity: The role of individualism and collectivism. Applied Psychology, 55(2), 234-254.
• Rosenblatt, Z., & Ruvio, A. (1996). A test of a multidimensional model of job insecurity: The case of Israeli teachers. Journal of Organizational Behavior, 17(1), 587-605.
• Rosin, H. M., & Korabik, K. (1991). Workplace variables, afective responses, and intention to leave among women managers. Journal of Occupational Psychology, 64(4), 317-330.
• Ruvio, A. & Rosenblatt Z. (1999). Job insecurity among Israeli school teachers: Sectoral profiles and organizational implications. Journal of Educational Administration, 37(2), 139-168.
• Sabuncuoglu, E. T. (2007). Eğitim, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Ege Academic Review, 7(2), 613-628.
• Sabuncuoğlu, Z., & Tüz, M. (2008). Örgütsel psikoloji (4. bs.). Alfa Aktüel Yayınları, Bursa. Safaria, T., Bin Othman, A., & Wahab, M. N. A. (2010). Religious coping, job insecurity and job stress among Javanese academic staff: A moderated regression analysis. International Journal of Psychological Studies, 2(2), 159.
• Sarwar, A., Maqsood, U., & Mujtaba, B. G. (2021). Impact of job insecurity due to COVID-19 on the psychological wellbeing and resiliency of food delivery personnel. International Journal of Human Resource Studies, 11(1), 24-44.
• Saurabh, S., (2016). Job insecurity and stress -A study of private insurance players in Amritsar City. International Journal of Management and Applied Science, 12(2), 99-106,
• Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi‐sample study. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 25(3), 293-315.
• Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A., & King J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338.
• Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner's guide to structural equation modeling. Taylor & Francis Group, New York.
• Seçer, B. (2009). Psikolojik boyutlarıyla iş güvencesizliği: Türleri, başa çıkma süreci, belirleyicileri ve sonuçları. İçinde Tarık Solmuş (Ed.). İş ve özel yaşama psikolojik bakışlar. Epilson Yayıncılık, İstanbul.
• Seçer, B. (2011). İş Güvencesizliğinin İçsel İşten Ayrılma ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Is, Guc: The Journal of Industrial Relations & Human Resources, 13(4). Selye, H. (1956). The stress of life. McGraw-Hill Book Company Inc., New York.
• Sharma, A. (2016). The Future of Work. Otago Management Graduate Review, 14, 43-55.
• Shaw, J. D., Delery, J. E., Jenkins Jr, G. D., & Gupta, N. (1998). An organization-level analysis of voluntary and involuntary turnover. Academy of management journal, 41(5), 511-525.
• Shirom, A. (1982). What is organizational stress? A facet analytic conceptualization. Journal of Organizational Behavior, 32(1), 21-37.
• Silla, I., Gracia, F., Mañas, M., & Peiro, J. (2010). Job insecurity and employees' attitudes: The moderating role of fairness. International Journal of Manpower, 31(4), 449-465.
• Silla, I., De Cuyper, N., Gracia, F. J., Peiro, J. M., & De Witte, H. (2009). Job insecurity and well-being: Moderation by employability. Journal of Happiness Studies, 10(6), 739-751.
• Singh, A., Failla, M. L., & Deuster, P. A. (1994). Exercise-induced changes in immune function: effects of zinc supplementation. Journal of Applied Physiology, 76(6), 2298-2303.
• Soomro, S. A. (2021). Nexus between perceived job insecurity and employee work-related outcomes amid COVID-19: Attenuating effect of supervisor support. Human Systems Management, (Preprint), 1-10.
• Sora, B., Caballer, A., Peiro, J. M. & De Witte, H. (2009). Job insecurity climate’s influence on employees’ job attitudes: Evidence from two European countries. European Journal of Work and Organizational Psychology, 18(2), 125-147
• Sora, B., Caballer, A. & Peiró, J. M. (2010). The consequences of job insecurity for employees: The moderator role of job dependence. International Labour Review, 149(1), 59-72.
• Steel, R. P. & Ovalle, N. K. (1984). A review and meta-analysis of research on the relationship between behavioral intentions and employee turnover. Journal of Applied Psychology, 69(4), 673-686.
• Stiglbauer, B., Selenko, E., Batinic, B., & Jodlbauer, S. (2012). On the link between job ınsecurity and turnover intentions: Moderated mediation by work involvement and well-being. Journal of Occupational Health Psychology American Psychological Association, 17(3), 354–364. Sümer, H. H. (1997). İşçinin sendikal nedenlerle feshe karşı korunması. Mimoza Yayınları.
• Sverke, M., Hellgren, J., & Naswall, K. (2002). No security: A meta-analysis and review of job insecurity and its consequences. Journal of Occupational Health Psychology, 7(3), 242–264.
• Şimşek, Ö. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve LİSREL uygulamaları. Ekinoks Yayıncılık, Ankara.
• Tabachnick, B. G. & Fidell L.S. (2013) Using multivariate statistics. Pearson, Boston..
• Tett, R. P., & Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: Path analyses based on meta‐analytic findings. Personnel Psychology, 46(2), 259-293.
• Tınaz, P. (2009). Çalışma yaşamından örnek olaylar (2. bs.). Beta Basım Yayım, İstanbul.
• Tuğrul, B. ve Çelik, E. (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(12), 1-11.
• Tumwesigye, G. (2010). The relationship between perceived organisational support and turnover intentions in a developing country: The mediating role of organisational commitment. African Journal of Business Management, 4(6), 942-452.
• Turunç, Ö., & Avcı, U. (2015). Algılanan örgütsel destek ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: İş stresinin aracılık rolü. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 43-63.
• Turunç, Ö., Tabak, A., Şeşen, H., & Türkyılmaz, A. (2010). Çalışma yaşamı kalitesinin prosedür adaleti, iş tatmini, iş stresi ve işten ayrılma niyetine etkisi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 12(2), 115-134.
• Tuten, T. L., & Neidermeyer, P. E. (2004). Performance, satisfaction and turnover in call the effects of stress and optimism. Journal of Business Research, 57(1), 26-34.
• Ulutaş, M. (2018). İşgörenlerin iş güvensizliği algısının işten ayrılma eğilimlerine etkisi. Electronic Turkish Studies, 13(7), 257-271.
• Ülgen, B. (2012). İş güvencesizliği kavramı ve banka çalışanlarının iş güvencesizliğine yönelik algılarının demografik özelliklerine göre incelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(11), 237-256.
• Valibayova, G. (2018). İş güvencesizliği algısının iş stresi ve iş performansına etkisi: Araştırma görevlileri üzerine bir çalışma [Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Van Vuuren, T. (1990). Met ontslag bedreigd. Mensen in onzekerheid over hun arbeidsplaats bij organisationele veranderingen. VU Uitgeverij, Amsterdam.
• Vander Elst, T., A. Van den Broeck A., de Cuyper N., & De Witte H. (2014). On the reciprocal relationship between job insecurity and employee well‐being: Mediation by perceived control? Journal of Occupational and Organizational Psychology, 87(4), 671-693.
• Varol, F. (2010). Örgütsel bağlılık ve iş tatmininin işten ayrılma niyetine olan etkisi: Konya ili ilaç sektörü çalışanları üzerine bir uygulama [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Vo-Thanh, T., Vu, T. V., Nguyen, N. P., Nguyen, D. V., Zaman, M., & Chi, H. (2020). How does hotel employees’ satisfaction with the organization’s COVID-19 responses affect job insecurity and job performance? Journal of Sustainable Tourism, 29(6), 907-925.
• Waltz C. F., Strcikland O. L., & Lenz E. R., (2010). Measurement in nursing and health research. Springer Publishing Company, New York.
• Wang, J., & Wang, X. (2012). Structural equation modeling: Applications using Mplus: Methods and Applications. John Wiley & Sons Ltd., West Susex.
• Warr, P. (2011). Work, happiness, and unhappiness. Psychology Press.
• Weisberg, J. (1994). Measuring workers′ burnout and intention to leave. International Journal of Manpower, 15(1), 4-14
• Welsh, I. (1995). Job insecurity - A chronic psychological threat!: Antecedents and consequences [Unpubished Doctoral Dissertation]. Seton Ball University, New Jersey.
• Wilson, J. M., Lee, J., Fitzgerald, H. N., Oosterhoff, B., Sevi, B., & Shook, N. J. (2020). Job insecurity and financial concern during the COVID-19 pandemic are associated with worse mental health. Journal of Occupational and Environmental Medicine, 62(9), 686-691.
• Witte, H. D. (1999). Job insecurity and psychological well-being: Review of the literature and exploration of some unresolved issues. European Journal Of Work and Organizational Psychology, 8(2), 155-177.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdogan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yenihan, B., Mert, Ö., & Çiftyıldız, K. (2014). İş stresi ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Otomotiv işletmesinde bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5(1), 38-49.
• Yıldırım, B. I., & Yirik, Ş. (2014). İş görenlerin iş güvencesi algıları ve işten ayrılma niyetleri ilişkisi: Belek bölgesi beş yıldızlı otel çalışanları örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 123-140.
• Yim, H. Y., Seo, H. J., Cho, Y., & Kim, J. (2017). Mediating role of psychological capital in relationship between occupational stress and turnover intention among nurses at veterans administration hospitals in Korea. Asian Nursing Research, 11(1), 6-12.
• Yumuşak, S. (2007). İş görende iş stresini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 95-106.
• Yüce-Selvi, Ü., & Sümer, N. (2018). İş güvencesizliğinin etkileri: Temel yaklaşımlar ve olumsuz etkileri düzenleyici faktörler üzerine bir derleme. İş ve İnsan Dergisi, 5(1), 1-17.
• Zeytinoglu, I. U., Denton, M., & Plenderleith, J. M. (2011). Flexible employment and nurses’ intention to leave the profession: The role of support at work. Health Policy, 99(2), 149-157.
• Zhu, X., & Liu, J. (2020). Education in and after Covid-19: Immediate responses and long-term visions. Postdigital Science and Education, 2(3), 695-699.