Sağlık Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Bir Kamu Hastanesi Örneği

Yıl 2008, Cilt: 11 Sayı: 2, 229 - 254, 01.04.2008

Mahmut Akbolat Oğuz Işık

Öz

Tükenmişlik, yaşanan stresle başa çıkamama sonucunda gözlenen, fizyolojik, zihinsel ve duygusal alanlarda hissedilen bir durumdur. Duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarı duygusunda azalma olmak üzere üç boyutu vardır

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik Sendromu, Sağlık Çalışanları, Fiziksel, Zihinsel

Kaynakça

• Akbolat, M.; Işık O. ve Karadağ M. (2008) “Tükenmişlik ve Örgütten Ayrılma ile İlgili Tıbbi Sekreterler Üzerinde Ampirik Bir Çalışma”, 7. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Beşikdüzü Meslek Yüksekokulu, Trabzon, ss: 393–406
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu S. ve Yıldırım E. (2005) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Aslan S. H., Aslan R.O., Alparslan. Z. N., Gürkan. S. B. ve Ünal. M. (1997) “Hekimlerde Tükenmede Cinsiyetle İlişkili Etkenler”, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2):132–136.
• Borkowski N. (2005) “Stress in the Workplace and Stress Management”. In Borkowski N. (ed), Organizational Behavior in Health Care, Jones and Bartlett Publishers, Sudbury, Massachusetts, ss: 231-269.
• Budak, G. ve Sürgevil O. (2005) “Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama”, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi 20(2):95–108.
• Cemaloğlu N. ve Erdemoğlu Şahin D. (2007) “Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2):465–484.
• Cordes C. L., Dougherty T.W. ve Blum M. (1997) “Patterns of Burnout among Managers and Professionals: A Comparison of Models”, Journal of Organizational Behavior, 18:685–701.
• Dolunay A. B. (2001) Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde tükenmişlik Durumu Araştırması, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Ergin C. (1992) “Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu Ve Türk Psikoloji Derneği Yayını, Ankara, ss. 144–155.
• Ersoy F.; Yıldırım C. ve EDİRNE T. (2001) “Tükenmişlik (Staff Burnout) Sendromu”, http://www.ttb.org.tr/STED/sted0201/1.html, Erişim Tarihi: 13.03.2009 Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi,
• Gündüz B. (2004) Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar ve Bazı Mesleki Değişkenlere Göre Yordanması, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Adana
• Italia S.; Favara-Scacco C.; Di Cataldo A. ve Russo G. (2008) “Evaluation and Art Therapy Treatment of the Burnout Syndrome in Oncology Units”, Psycho-Oncology, 17:676–680
• Iverson R. D.; Olekalns M. ve Erwin P.J. (1998) Affectivity, “Organizational Stressors and Absenteeism: A Causal Model of Burnout and Its Consequences”, Journal of Vocational Behaviour, 52:1-23.
• Izgar H. (2001) Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karlıdağ R. (2000) “Hekimlerde İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyi” Türk Psikiyatri Dergisi, 11: 49–57.
• Kırılmaz A. Y., Çelen Ü. ve Sarp N. (2003) “İlköğretimde Çalışan Bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması”, İlköğretim- Online 2(1):2–9.
• Legassie J., Zibrowski E. M. ve Goldszmidt M.A. (2008) “Measuring Resident Well-Being: Impostorism and Burnout Syndrome in Residency”, Journal of General Internal Medicine, 23(7):1090–2004.
• Maslach C. ve Goldberg J. (1998) “Prevention of Burnout: New Perspectives”, Applied&Preventive Psychology, 7:63–74.
• Maslach C. ve Jackson S.E. (1981) “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behavior, 2:99–113.
• Naktiyok A. ve Karabey C. N. (2005) “İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2: 179–198.
• Öztürk A., Tolga Y., Şenol V. ve Günay O. (2008) “Kayseri İlinde Görev Yapan Sağlık İdarecilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Erciyes Tıp Dergisi, 30(2):92–99.
• Pines A. M. (1997) “Gender Differences in Burnout: Israelis’ Responses to the Intifada”, European Psychologist, 2(1):28–34.
• Serinken M., Ergör A.; Çımrın A. H. ve Ersoy G. (2003) “İzmir İlindeki Acil Servis Hekimlerinin Tükenme Düzeyleri”, Toplum ve Hekim, 18(4):293–299.
• Seta C. E. Paulus P. B. ve Baron R. A. (2000) Effective Human Relations A Guide to people at Work, Fourth Edition, Alllyn and Bacon, USA.
• Tuğrul B. ve Çelik E. (2002) “Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Fakültesi Dergisi, 2(12):1–11. Pamukkale Üniversitesi Eğitim
• Weisberg J. (1994) “Measuring Workers’ Burnout and Intention to Leave”, International Journal of Manpower, 15(1):4–14.
• Zohar D. (1997) “Predicting Burnout with the Hassle-Based Measure of Role Demands”, Journal of Organizational Behavior, 18:101–115.