THE EFFECT OF TRANSFORMATIONAL LEADERSHIP ON JOB PERFORMANCE: A RESEARCH IN THE HEALTH SECTOR

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 2, 269 - 282, 28.06.2024

Tuba Arslan Dilek Şahin

https://doi.org/10.61859/hacettepesid.1400713

Öz

Everyday, new technology, method and environmental conditions are encountered in the provision of health services. This reveals the necessity of restructuring the institutions of health services and solving the problems encountered. Transformational leadership and high-performing healthcare professionals are needed to achieve this. The aim of this study is to determine the relationship between the transformational leadership behavior style shown by managers to healthcare workers and task performance. Research data were collected from 210 healthcare professionals who voluntarily agreed to participate in the research at a public hospital. Data were collected cross-sectionally through a survey. In the study, after the validity and reliability tests of the scales, correlation and multivariate hierarchical regression were performed to analyze the variables. According to the results of the research, a positive and statistically significant relationship was found between transformational leadership and task performance, while no significant relationship was found between demographic variables and tenure and performance (p<0.05). Transformational leadership explained 18% of the change in task performance of healthcare workers.

Anahtar Kelimeler

Transformational leadership, Task performance, Health worker

DÖNÜŞÜMCÜ LİDERLİĞİN GÖREV PERFORMANSINA ETKİSİ: SAĞLIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Sağlık hizmetleri sunumunda her geçen gün yeni teknoloji, metot ve çevre koşullarıyla karşı karşıya kalınmaktadır. Bu ise sağlık hizmeti sunan kuruluşların yeniden yapılanmasını ve karşılaşılan problemlerin çözülmesi gereğini ortaya çıkarmaktadır. Bunu gerçekleştirmek için dönüşümcü liderliğe ve yüksek performans gösteren sağlık çalışanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu araştırmanın amacı; yöneticilerin sağlık çalışanlarına gösterdiği dönüşümcü liderlik davranış stili ile görev performansı arasındaki ilişkiyi belirleyebilmektir. Araştırma verileri bir devlet hastanesinde gönüllü olarak araştırmaya katılmayı kabul eden 210 sağlık çalışanından toplanmıştır. Veriler anket aracılığıyla kesitsel olarak toplanmıştır. Araştırmada ölçeklere ait geçerlilik ve güvenilirlik testlerinden sonra değişkenlerin analizine yönelik korelasyon ve çok değişkenli hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda dönüşümcü liderlik ile görev performansı arasında pozitif yönlü ve istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunurken, demografik değişkenler ve görev süresi ile performans arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p<0,05). Sağlık çalışanlarındaki görev performansının %18’i dönüşümcü liderlik tarafından açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dönüşümcü liderlik, Görev performansı, Sağlık çalışanları

Kaynakça

• Abedrabou, A. (2022). Filistin sigorta şirketlerinde dönüşümcü liderlik ve karar verme. (Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
• Adekiya, A. (2023). Perceived job insecurity and task performance: What aspect of performance is related to which facet of job insecurity. Current Psychology, 43(2), 1340-1358.
• Akar, H. (2017). Öğretmenlerin dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel destek algılarının iş yaşam kaliteleri üzerine etkisi. (Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Akçin, K. (2021). İş performansı belirleyicilerinden örgütsel vatandaşlık davranışı, örgütsel sapma davranışı ve görev performansı arasındaki ilişkinin incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(1), 317-329.
• Akkaya, E. (2021). Algılanan etiksel iklim ile iş gören performansı arasındaki ilişkide örgütsel sessizliğin aracılık rolü: Uygulamalı bir çalışma. (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Aktuna, H. C., & Kılıçlar, A. (2019). Yöneticilerin liderlik tarzları ile iş görenlerin performansı arasındaki ilişki. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 299-322.
• Alshahrani, I., Al-Jayyousi, O., Aldhmour, F., & Alderaan, T. (2023). Towards understanding the influence of innovative work behavior on healthcare organizations’ performance: The mediating role of transformational leaders. Arab Gulf Journal of Scientific Research, 42(1), 198-216.
• Altın, F. (2019). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik ve örgütsel yenileşme özelliklerinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Altınışık, D. (2022). Temel psikolojik ihtiyaçların çalışanın görev performansı ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Arcasoy, G. G. (2017). Dönüşümcü liderlik tarzı ve örgütsel sessizlik ilişkisi: Özel sağlık sektöründe bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arçak, E. N. (2023). The Mediating Role of self-leadership and group ıdentification in the relationship between transformational leadership and performance. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Bilgi Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Arnold, K. A. (2017). Transformational leadership and employee psychological well-being: A review and directions for future research. Journal Of Occupational Health Psychology, 22(3), 381.
• Arthur, C. A., & Hardy, L. (2014). Transformational leadership: A quasi-experimental study. Leadership & Organization Development Journal, 35(1), 38-53.
• Aryee, S., Walumbwa, F. O., Zhou, Q., & Hartnell, C. A. (2012). Transformational leadership, innovative behavior, and task performance: Test of mediation and moderation processes. Human Performance, 25(1), 1-25.
• Aslan, M., Yaman, F., Aksu, A., & Topgül, E. (2021). Covid-19 döneminde evden çalışma ve çalışanların görev performansı: Çağrı merkezi çalışanlarında bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 9(4), 1255-1269.
• Ay, F. A., & Keleş, K. (2017). Etkileşimci ve dönüşümcü liderlik tarzlarının işten ayrılma niyeti ve iş performansı üzerinde etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 193-203.
• Bacha, E. (2014). The relationship between transformational leadership, task performance and job characteristics. Journal of Management Development, 33(4), 410-420.
• Bağcı, Z. (2014). Çalışanların iş doyumunun görev ve bağlamsal performansları üzerindeki etkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 24, 58-72.
• Balçık, E., & Ordu, A. (2019). Örgüt kültürü̈, psikolojik güçlendirme ve örgütsel bağlılık arasındaki ı̇lişkiler. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 32(1), 93-119.
• Bass, B.M. (1985), Leadership and performance beyond expectations, Free Press, New York, NY.
• Boamah, S. A., Laschinger, H. K. S., Wong, C., & Clarke, S. (2018). Effect of transformational leadership on job satisfaction and patient safety outcomes. Nursing Outlook, 66(2), 180-189.
• Bozkır, H. S. (2014). Dönüşümcü liderlik ile iş tatmini arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kamu ve özel sektör çalışanlarına yönelik bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bozkurt, Ş. (2020). Dönüşümcü liderlik ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Kamu çalışanları üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Osmaniye.
• Breevaart, K., Bakker, A. B., Demerouti, E., Sleebos, D. M., & Maduro, V. (2014). Uncovering the underlying relationship between transformational leaders and followers’ task performance. Journal of Personnel Psychology, 13(4), 194–203.
• Burns, J. M. (1978), Leadership, harper and raw, New York, NY.
• Chen, Y., Ning, R., Yang, T., Feng, S., & Yang, C. (2018). Is transformational leadership always good for employee task performance? Examining curvilinear and moderated relationships. Frontiers of Business Research in China, 12(1), 1-28.
• Chi, N. W., & Pan, S. Y. (2012). A multilevel investigation of missing links between transformational leadership and task performance: The mediating roles of perceived person-job fit and person-organization fit. Journal of Business and Psychology, 27, 43-56.
• Cici, B. (2021). Okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik özelliklerinin örgütsel bağlılık ve motivasyonla ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Demir, B. (2019). Toksik liderlik algısının örgütsel sessizlik, duygusal bağlılık ile görev performansı arasındaki ilişki. (Doktora Tezi). Beykent Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Demirel, S. (2020). Pozitif psikolojik sermayenin iş performansına etkisi: Av sanayii çalışanları üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Derelioğlu, S. (2022). Lider-üye etkileşimi, algılanan kurumsal destek ve görev performansı arasındaki ilişki. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (49), 10-25.
• Doğan, Y., & Özdevecioğlu, M. (2009). Pozitif ve negatif duygusallığın çalışanların performansları üzerindeki etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(18), 165-190.
• Doğanbaş, Z. E. (2017). Dönüşümcü Liderlik ile iş tatmini arasındaki ilişkinin incelenmesi: Kuşaklar arası farklılık. (Yüksek Lisans Tezi). Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Durrani, S. K. (2018). Yöneticilerin dönüşümcü liderlik yaklaşımları ile çalışanların yetenek yönetimi arasındaki ilişkisinin belirlenmesine yönelik bir alan araştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Gelfand, M. J., Erez, M., & Aycan, Z. (2007). Cross-cultural organizational behavior. Annu. Rev. Psychol., 58, 479-514.
• Godiwalla, Y. H., Batra, H. C., Johnston, J. A., & Godiwalla, S. Y. (1997). Managing hospitals in dynamic environments. International Journal of Health Care Quality Assurance, 10(5), 202-207.
• Gözcü, H. (2019). Spor merkezi yöneticilerinin liderlik tarzlarının çalışan performansı ile ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sakarya.
• Gün, F. (2020). Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri ile öğretmenlerin okula bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Güngörür-Erkoç, E. G. (2019). Hastane yöneticilerinin liderlik tarzları algısının iç girişimciliğe etkisi: Sağlık sektöründe bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Hasan, A. A., Ahmad, S. Z., & Osman, A. (2023). Transformational leadership and work engagement as mediators on nurses’ job performance in healthcare clinics: Work environment as a moderator. Leadership in Health Services.
• İşcan, Ö.F. (2002). Küresel işletmecilikte dönüştürücü liderlik anlayışı-Büyük ölçekli işletmelerde bir uygulama. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Jaussi, K. S. and Dionne, S. D. (2003), Leading for creativity: The role of unconventional leader behavior, The Leadership Quarterly, 14 (4-5), 475-498.
• Kalia, N., & Bhardwaj, B. (2019). Contextual and task performance: Do demographic and organizational variables matter?. Rajagiri Management Journal, 13(2), 30-42.
• Karagöz, Y. (2010). İlişki katsayıları ile öğrenci yerleşim yerinin ölçülerini belirleme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 9 (32), 425-446.
• Khan, A. N., Ali, A., Khan, N. A., & Jehan, N. (2019). A study of relationship between transformational leadership and task performance: The role of social media and affective organisational commitment. International Journal of Business Information Systems, 31(4), 499-516.
• Koopmans, L., Bernaards, C. M., Hildebrandt, V. H., de Vet, H. C., & van der Beek, A. J. (2014). Measuring individual work performance: Identifying and selecting indicators. Work, 48(2), 229-238.
• Lai, F. Y., Tang, H. C., Lu, S. C., Lee, Y. C., & Lin, C. C. (2020). Transformational leadership and job performance: The mediating role of work engagement. Sage Open, 10(1), 2158244019899085.
• Li, J., Kim, W.G. and Zhao, X. (2017). Multilevel model of management support and casino employee turnover intention. TourismManagement, 59, 15,N193-204.
• Liang, S. G., & Steve Chi, S. C. (2013). Transformational leadership and follower task performance: The role of susceptibility to positive emotions and follower positive emotions. Journal of Business and Psychology, 28, 17-29.
• Marsh, H. W., & Hocevar, D. (1985). Application of confirmatory factor analysis to the study of self concept: First-and higher order factor models and their invariance across groups. Psychological Bulletin, 97(3), 562.
• Ng, T. W., & Feldman, D. C. (2008). The relationship of age to ten dimensions of job performance. Journal of Applied Psychology, 93(2), 392.
• Oyedipe, W. J., & Popoola, S. O. (2022). Gender, marital status, income as factors influencing task performance among library personnel. Journal of Indian Library Association, 58(1), 107-121.
• Örücü, E., Hasırcı, I., & Turhan, G. (2021). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik (verimlilik) karşıtı iş davranışı ilişkisi: Bir alan araştırması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(4), 1383-1404.
• Özaydın, G., & Çelik, Y. (2020). Liderlik tarzları ve görev performansının tarım işletmelerinde yenilik stratejileri üzerine etkisi (Çumra ilçesi örneği). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 23(1), 181-193.
• Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Moorman, R. H., & Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers' trust in leader, satisfaction, and organizational citizenship behaviors. The Leadership Quarterly, 1(2), 107-142.
• Pongpearchan, P. (2016). Effect of transformational leadership and high performance work system on job motivation and task performance: Empirical evidence from business schools of thailand universities. Journal of Business and Retail Management Research, 10(3).
• Raes, E., Decuyper, S., Lismont, B., Van den Bossche, P., Kyndt, E., Demeyere, S., & Dochy, F. (2013). Facilitating team learning through transformational leadership. Instructional Science, 41, 287-305.
• Ravichandran, T., & Rai, A. (1999). Total quality management in information systems development: Key constructs and relationships. Journal of Management Information Systems, 16(3), 119-155.
• Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Sezgin, G. (2018). Hastanelerde yöneticilerin liderlik davranış tarzlarının sağlık çalışanlarının iş tatmini üzerine etkisi: Özel İstanbul Bölge Hastanesinde sağlık çalışanları üzerinde bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies, C., Scheibler, F., Wills, C., & Härter, M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy‐Preference‐Index (API). Health Expectations, 13(3), 234-243.
• Tuna, A. A. (2020). Örgütsel kısıtların görev performansı ve bağlamsal performans üzerindeki etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1834-1847.
• Verbraak, K. (2014). Transformational leadership and employee well-being. Tilburg: Tilburg University.
• Weston, M. J. (2008). Transformational leadership at a national perspective. Nurse Leader, 6(4), 41-45.
• Yammarino, F. J., & Bass, B. M. (1990). Transformational leadership and multiple levels of analysis. Human Relations, 43(10), 975-995.
• Yang, C., Chen, Y., Zhao, X., & Hua, N. (2020). Transformational leadership, proactive personality and service performance: The mediating role of organizational embeddedness. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(1), 267-287.
• Zeinabadi, H., & Rastegarpour, H. (2010). Factors affecting teacher trust in principal: Testing the effect of transformational leadership and procedural justice. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1004-1008.