MAKROEKONOMİK KIRILGANLIĞIN ÖLÇÜLMESİ: YÜKSELEN PİYASALAR VE TÜRKİYE İÇİN KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 12, 8 - 29, 15.08.2016

Yüksel Bayraktar Serap Elüstü

Öz

Ekonomik kırılganlık, başta yükselen piyasalar olmak üzere, ekonomileri şoklara karşı savunmasız hale getiren ve sistemin işleyişini bozan önemli bir sorundur. Kırılganlık, piyasalarda risk ve belirsizliği artırarak istikrarsızlığa yol açmaktadır. Çalışmada Türkiye ve seçilmiş yükselen piyasalar için makroekonomik kırılganlığın karşılaştırmalı olarak analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Analiz, FED tarafından, yükselen piyasalarda kırılganlı-ğı ölçmek için yararlanılan altı temel gösterge çerçevesinde gerçekleştirilecektir. Ulusla-rarası kuruluşların verilerinden faydalanılarak yapılan analizin bulguları şu şekildedir: i) Yükselen piyasalarda kırılganlığa sebep olan en önemli gösterge, cari açık ve enflasyon-dur. ii) Mısır, Pakistan, Türkiye, Nijerya, Brezilya, Kolombiya ve Güney Afrika üç veya daha fazla gösterge için kırılganlığa sahiptir. iii) Türkiye, cari açık, enflasyon ve toplam dış borcun yüksekliği, döviz rezervlerinin yetersizliği göstergeleri için kırılganlığa sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Makroekonomik Kırılganlık, Yükselen Piyasalar, Türkiye

MEASURING MACROECONOMIC VULNERABILITY: A COMPARATIVE ANALYSIS OF THE EMERGING MARKETS AND TURKEY

Öz

Economic vulnerability is an important problem that makes economies, especially emerging markets, defenseless against to shocks and damages the mechanism of the system. Vulnerabil-ity increase risks and uncertainty, therefore generate instability. This study aims to make com-parative analysis of macroeconomic vulnerability in the selected emerging markets and Turkey. The analysis will rely upon the six main indicators used by FED in order to measure vulnerability in emerging markets. The findings of the analysis that is reached by using the data of interna-tional organizations are as follows: i) The most important indicators which cause vulnerability in emerging markets are current deficit and inflation. ii) Egypt, Pakistan, Turkey, Nigeria, Brazil, Colombia and South Africa are vulnerable according to three or more indicators. iii) Turkey is vulnerable considering the current deficit, high inflation and external debt rate, insufficiency of the forex reserves.

Anahtar Kelimeler

Macroeconomic Vulnerability, Emerging Markets, Turkey

Kaynakça

• BANK OF RUSSIA. (2015). http://www.cbr.ru/eng/, (Erişim Tarihi: 10.09.2015)
• BESADA, H., TOK, E. (2014). South Africa in the BRICS: Soft Power Balancing and Inst-rumentalization, Journal of International and Global Studies, Volume 5, Number 2, pp.76-95
• BAYRAKTAR, F. (2003). Dünyada ve Türkiyede Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Genel Araştırmalar, http://www.kalkinma.com.tr/data/file/raporlar/ESA/GA/2003-GA/GA-03-01-01_Dogrudan_Yabanci_Sermaye_Yatirimlari.pdf, (Erişim Tarihi: 11.03.2014)
• CHASE-DUNN, C. (1975). The Effects of International Economic Dependence on Deve-lopment and Inequality: A Cross-National Study, American Sociological Review, Vol.40, ABD: American Sociological Association, pp.720-738
• ÇAĞLAR, Ü. v.d.. (2011). Küreselleşmenin Sektörel Etkileri Araştırma Projesi, Edi-tör:Cengiz Ceylan, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayını, Yayın No:2010-98
• DEMBIERMONT, C., DREHMANN, M., MUKSAKUNRATANA, S. (2013). How Much Does the Private Sector Really Borrow? A New Database For Total Credit To The Private Non-Financial Sector, BIS Quarterly Review: International Banking And Financial Market Developments, Basel: Bank for International Settlements, pp.65-81
• ERKAL, M. E. (2006). Sosyoloji (Toplumbilimi), İstanbul: Der Yayınları
• ERTÜRK, E. (1994). Döviz Ekonomisi, İstanbul: Der Yayınları
• FED. (2014). Monetary Policy Report, http://www.federalreserve.gov/ monetarypo-licy/files/20140211_mprfullreport.pdf, (Erişim Tarihi: 15.08.2015)
• GALINDO, A. , MICCO, A., ORDONEZ, G. (2002). Financial Liberalization and Growth: Empirical Evidence, http://siteresources.worldbank.org/INTFR/Resources/financial_liberalization_version23.pdf, (Erişim Tarihi: 15.01.2015)
• GOLDMAN Sachs Economic Research Group. (2001). Building Better Global Economic BRICs, http://www.goldmansachs.com/our-thinking/archive/archive-pdfs/build-better-brics.pdf, (Erişim Tarihi: 18.07.2015)
• IMF. (2015). World Economic Outlook: Adjusting to Lower Commodity Prices, Washing-ton: IMF Publications
• IMF. (2015). World Outlook Database, https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/ 2015/02/weodata/index.aspx, (Erişim Tarihi: 03.01.2016)
• KRUGMAN, P. R., OBSTFELD, M. (2003). International Economics Theory And Policy, Sixth Edition, Boston: Pearson Education
• MINSKY, H. P. (1976). A Theory Of Systematic Fragility, http://digitalcommons.bard. edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1230&context=hm_archive, (Erişim Tarihi: 05.05.2015)
• MINSKY, H. P. (1995). Sources of Financial Fragility: Financial Factors in the Economics of Capitalism, http://digitalcommons.bard.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1068& context=hm_archive, (Erişim Tarihi: 02.05.2014)
• MİNİBAŞ D. T., (1986). Gelişmekte Olan Ülkelerde Kalkınmanın Finansmanı, İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt:XLIV Sayı.1-4, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, ss.295-301
• MSCI. (2014). MSCI Market Classification Framework, https://www.msci.com/ docu-ments/1296102/1330218/MSCI_Market_Classification_Framework.pdf/d93e536f-cee1-4e12-9b69-ec3886ab8cc8, (Erişim Tarihi: 02.10.2015)
• MUNIR, R. , AWAN, R. U. , HUSSAIN, Z. (2010). Investment, Savings, Interest Rate and Bank Credit to the Private Sector Nexus in Pakistan, International Journal of Marke-ting Studies, Vol.2 No.1, Canada: Canadian Center of Science and Education, pp.140-146
• OECD. (2014). OECD Factbook 2014:Economic, Environmental And Social Statistics, Paris: OECD Publishing
• S&P DOW JONES INDICES. (2015). Country Classification Consultation, http://www.spindices.com/documents/index-policies/20150618-spdji-country-classification-consultation.pdf, (Erişim Tarihi: 02.10.2015)
• SUNDARARAJAN, V., BALINO, T. J. T. (2013). Banking Crises:Cases And Issues, Washing-ton: IMF Publications
• TCMB. (2005). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nda Döviz Rezervi Yönetimi, http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/190faaac-0065-48a4-8550-cfdd698abf02/Doviz-Rezerv-Yonetimi.pdf?MOD=AJPERES, (Erişim Tarihi: 10.09.2015)
• TCMB. (2013). Enflasyon ve Fiyat İstikrarı, Ankara: TCMB Yayınları
• THE WORLD BANK. (2015). http://data.worldbank.org/ , (Erişim Tarihi: 20.12.2015)
• TRADING ECONOMICS. (2015) http://www.tradingeconomics.com/, (Erişim Tari-hi:01.09.2015)
• WILSON, D., STUPNYTSKA, A. (2007). The N-11: More Than an Acronym, Goldman Sachs Global Economics Paper, No:153, http://www.chicagobooth.edu/~/ me-dia/E60BDC EB6C5245E59B7ADA7C6B1B6F2B.pdf, (Erişim Tarihi: 12.05.2015)
• YELDAN, E. (2005). “Yükselen Piyasa Ekonomisi” Olarak Türkiye, http://yeldane.bilkent.edu.tr/Yeldan14_2Mar05.pdf, (Erişim Tarihi: 16.07.2015)