KAMU HARCAMALARI VE MALİ ALDANMA İLİŞKİSİ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 31, 263 - 276, 13.12.2022

Mahmut Küçükoğlu Hacı Yunus Taş

https://doi.org/10.31199/hakisderg.1166413

Öz

İkinci Dünya Savaşı’ndan günümüze kadarki süreçte kentleşmenin artmasıyla birlikte sosyal ve toplumsal ihtiyaçlar önemli ölçüde artmış ve demokratik ülkelerde sosyal devlet anlayışı gereği devletlerin yapması gereken harcamalar da artış göstermeye başlamıştır. Dolayısıyla, kamunun ekonomik faaliyetleri genişlemiş ve maliye politikasının aracı olan kamu harcamalarının yapılması ve yönetilmesi önemli bir konu haline gelmiştir. Mali Al-danma Kavramı, vergi mükelleflerinin ve vatandaşların devletin yapmış olduğu kamu harcamaları neticesinde kendilerine sunulan mal ve hizmetlerin gerçek maliyetini tam ve doğru olarak hesaplayamamalarıdır. Vatandaşların gereksiz görülebilecek mal ve hizmet-lere olan taleplerinin sürekli artması, devletin yeterli vergiyi toplamadığı halde vatandaşları memnun etmek için kamu harcamalarını aşırı şekilde arttırması sonucunu doğuracak, bu durum mükelleflerin ve vatandaşların kamu idaresinden memnuniyetlerini arttırmakla birlikte sonuçta tüm toplumu olumsuz etkileyen uzun vadeli büyük ekonomik sorunlara neden olacaktır. Mali Aldanma aynı zamanda politik yönden de olumsuz sonuçları ortaya çıkaracak, bilinçsiz seçmenlerin siyasal tercihlerini de gerçekçi olmayan bir anlayışla etkileyerek normal şartlarda uygulanmaması gereken ve kamu maliyesinin olumsuz etkileneceği popülist politikaları uygulayacak olan partilerin iş başına gelmesine neden olabilecektir. Bu çalışmada, maliye politikasının araçlarından biri olan kamu harcamaları politika-sının bölgesel ve ulusal kalkınmaya gerçek manada hizmet etmesinin ve kamusal kaynakların etkin ve verimli şekilde kullanılmasının önemi üzerinde durulacak ve mali aldanma kapsamında vergi aldanması, harcama aldanması ve borç aldanması gibi kavramların açıklaması yapılarak mali aldanmanın topluma, ekonomik yapıya ve bireylere olan olumsuz etkileri üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Harcamaları, Kamu Harcamalarının Etkinliği, Mali Aldanma, Vergi Aldanması, Public Expenditures, Effectiveness of Public Expenditures, Fiscal Deception, Tax Deception

RELATIONSHIP OF PUBLIC EXPENDITURES AND FINANCIAL DECEPTION

Öz

With the increase in urbanization in the period from the Second World War to the present, social and social needs have increased significantly and the expenditures that must be made by the states in democratic countries have begun to increase. Therefore, the economic activities of the public have expanded and the making and management of public expenditures, which is a tool of fiscal policy, has become an important issue. The Concept of Financial Deception is the inability of taxpayers and citizens to fully and accurately calculate the real cost of goods and services offered to them as a result of public expenditures made by the state. The continuous increase in the demands of the citizens for goods and services that may be deemed unnecessary will result in the state not collecting enough tax, but excessively increasing public expenditures to satisfy the citizens, this situation will increase the satisfaction of the taxpayers and citizens from the public administration but will eventually cause long-term economic problems that negatively affect the whole society. Fiscal Deception will also have negative political consequences, affect the political preferences of unconscious voters with an unrealistic understanding, and may lead to the election of parties that will implement populist policies that should not be implemented under normal conditions and that will negatively affect public finances. In this study, the importance of public expenditures policy, which is one of the instruments of fiscal policy, to serve regional and national development in a real sense and to use public resources effectively and efficiently will be emphasized. negative effects on the economic structure and individuals will be emphasized.

Anahtar Kelimeler

Public Expenditures, Effectiveness of Public Expenditures, Fiscal Deception, Tax Deception

Kaynakça

• Akalın, U.S. ve Ünüvar, İ. (2020). Kamu harcamaları ve ekonomik krizler: Peacock ve Wiseman Sıçrama Tezi çerçevesinde Türkiye örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43, 298-309.
• Aktan, C.C. (2012). Kamu ekonomisi1-kamu ekonomisinin genişlemesi. AÖF Yayınları.
• Aktan, C.C. (2017). Kamu tercihi iktisadı ve anayasal politik iktisat. Seçkin Yayıncılık.
• Atgür, M. (2020). Kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Wagner Yasası’nın ve Keynesyen Hipotez’in Türkiye'de geçerliliği üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(3), 895 – 915.
• Aydın, F.F. ve Gül, M. (2020). Türkiye’de kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi. BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 51 – 61.
• Demir, İ. C. (2009). Kamusal harcamaların toplumsal algısı: Ampirik bir araştırma. Maliye Dergisi, 157, 210-226.
• Demirgil, B. ve Karaca C. (2020). Kamu harcama türlerinin ekonomik büyüme üzerine etkisi: Türkiye üzerine ampirik bir analiz. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 15(2), 515-526.
• Erasa, İ. ve Andıç, N.Ö. (2017). Türkiye’de kamu harcamalarının finansmanı vergiler ile mi yoksa borçlanma ile mi sağlanmaktadır? 2006-2016 dönemine ait bir inceleme. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 123-149.
• Esen, E., Farahmand, M.A. ve Çelik Keçili, M. (2020). Ekonomik büyüme ve kamu harcamaları arasındaki ilişkinin Türkiye için Ardl Yöntemiyle analizi. Sakarya İktisat Dergisi, 9(3), 219-237.
• Gözen , S., Sağdıç, E.N. ve Yıldız, F. (2022). Kamu sosyal harcamalarının insani gelişmişlik üzerindeki etkisi: Seçilmiş OECD ülkeleri analizi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 17(1), 92-105.
• Gülşen, M.A. ve Çiçek, U. (2018). Türkiye’de kamu kesimi kaynak tahsisinde etkinliğin sağlanması amacıyla mali alan oluşturma çabaları. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), 107-118.
• Karayılmazlar, E. ve İşler, İ. (2019). Kamu yatırım projelerinde fayda maliyet analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 65-82.
• Kitapçı, İ. (2016). Bilişsel psikolojinin vergi uyumuna etkisi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 53(611), 57-69.
• Oktayer, N. ve Susam, N.(2008). Kamu harcamaları- ekonomik büyüme ilişkisi:1970-2005 yılları Türkiye örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 145-164.
• Ökde, B. ve Bülbül, D. (2019). Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: G7 ülkeleri için panel veri analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 308-317.
• Özer, M. A. ve Kartal, M. (2021). Kamu tercihi ve yönetimde karar verme: Teorik bir değerlendirme. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 10(26), 46-74.
• Özkıvrak, Ö. (2018). Piyasa başarısızlığına dayalı devlet müdahalesine iki farklı yaklaşım: Refah Teorisi ve Kamu Tercihi Teorisi. Trakya Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 7(2), 39-54.
• Pehlivan, O. (2019). Kamu maliyesi. Celepler Matbaacılık Yayın ve Dağıtım.
• Tandırcıoğlu, H. ve Yapıcı, F.(2018). Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinin kamu harcama algısı: Amprik bir analiz. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 261-292.
• Taşar, M.O. (2006). Siyasi yozlaşma kavramı ve kamu ekonomisi. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 14(2), 347-368.
• Yavuzyiğit, M.K. (2022). Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine panel data analizi. İksad Yayınevi.
• Zabun, F. (2020). Kamu harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisinin ekonometrik analizi; Türkiye örneği. Research Studies Anatolia Journal, 3(4), 287-305.