Şanlıurfa ili buğday ekim alanlarında bulunan yabancı ot türlerinin, yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 1, 33 - 43, 20.03.2020

Erdal Ateş , İlhan Üremiş

https://doi.org/10.29050/harranziraat.612049

Cited By: 5

Öz

Şanlıurfa buğday
ekim alanlarında bulunan yabancı otların tespit çalışmaları 2015 ve 2016
yıllarında 10 ilçede
toplam 250 tarlada yürütülmüştür. Bulunan yabancı ot
türlerinin yaygınlıkları, yoğunlukları, özel ve genel kaplama alanları
hesaplanmıştır. Yapılan sürvey çalışmaları sonucunda; 27 familyaya ait 101 cins ve 121 yabancı ot türü
belirlenmiştir. Şanlıurfa’da yapılan çalışmalar sonucunda tüm ilçelerde Avena
sterilis, Sinapis arvensis’in rastlama sıklığı % 50’den fazla bulunmuştur.
Şanlıurfa il genelinde rastlama
sıklığı % 20 ve yoğunluğu 1 bitki/m²’den fazla olan türler sırasıyla;
Avena sterilis (11,51 bitki/m²),
Lolium spp. (4,96 bitki/m²),
Sinapis arvensis (3,26 bitki/m²),
Hordeum spontaneum (3,21 bitki/m²),
Galium tricornutum (3,05 bitki/m²),
Convolvulus arvensis (2,93 bitki/m²)
ve Papaver spp. (1,33 bitki/m²)’dir.

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa, Buğday, Yabancı ot, Sürvey, Yaygınlık

Destekleyen Kurum

T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Teşekkür

Çalışmalarımıza katkılarından dolayı Ziraat Yüksek Mühendisi Emel Ören ve Serhat Kara’ya teşekkür ederiz.

Determination of weed species and their frequency and density in wheat cultivation areas of Şanlıurfa province, Turkey

Öz

During 2015 and
2016 growing seasons, determination of weed species were performed in wheat
field of Şanlıurfa province, was carried out in a total of 250 fields in 10
districts. The prevalence, density, specific and general coverage area of
identified weed species were calculated. Based on the sürvey analysis in the
wheat fields, 121 weed species belonging to 101 genus of 27 families were
determined in Şanlıurfa province. The density of the species which are
incidence frequency 20 % and having more than 1 plant for per square meter are
respectively; Avena sterilis
(11,51 plants/m²), Lolium
spp. (4,96 plants/m²), Sinapis
arvensis (3,26 plants/m²), Hordeum
spontaneum (3,21 plants/m²), Galium
tricornutum (3,05 plants/m²), Convolvulus arvensis (2,93 plants/m²), Papaver spp. (1,33 plants/m²).

Anahtar Kelimeler

Şanlıurfa, Wheat, Weeds, Sürvey, Frequency

Kaynakça

• Acıbuca, V., 2010. Mardin ilinde makarnalık buğday üretim ekonomisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 60s., Adana.
• Akkaya, A., 1994. Buğday yetiştiriciliği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Genel Yayın No:1, Ziraat Fakültesi Yayın No:1, Genel Yayın No:1, Ders Kitapları Yayın No:1.
• Anonim, 2012. Şanlıurfa il çevre durum raporu. T.C. Şanlıurfa Valiliği Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü. Erişim: http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Sanliurfa_icdr 2012.pdf.
• Anonim, 2016a. Türkiye istatistik kurumu, bitkisel üretim istatistikleri. Erişim: https://biruni. tuik.gov.tr/bitkiselapp / bitkisel.zul
• Anonim, 2016b. Meteoroloji genel müdürlüğü, Şanlıurfa ili iklim verileri. Erişim: http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m= ŞANLIURFA.
• Anonymous, 2016. Food and agriculture organization of the united nations Erişim: http://faostat3.fao.org/ download/Q/QC/E.
• Arısoy, H.. ve Oğuz, C., 2005. Tarımsal Araştırma Enstitüleri Tarafından Yeni Geliştirilen Buğday Çeşitlerinin Tarım İşletmelerinde Kullanım Düzeyi Ve Geleneksel Çeşitler İle Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi -Konya İli Örneği-. Tarım Ekonomisi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Arslan, Z.F., Bilgili, A. ve Altun, A. A., 2016. Şanlıurfa ili buğday tarlalarında belirlenen önemli yabancı otlar. Uluslararası Katılımlı VI. Bitki Koruma Kongresi (5-8 Eylül 2016, Konya) Bildiriler, 846.
• Bilgir, S., 1965. Ege bölgesi hububat tarlalarında görülen önemli yabancı otlar ve savaş imkanları üzerinde bazı incelemeler. Tarım Bakanlığı Yayınları, Teknik Bülten, No: 14, 63s., İzmir.
• Bora, T. ve Karaca, İ., 1970. Kültür bitkilerinde hastalık ve zararlıların ölçülmesi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı Yayın No: 167, 43s., İzmir.
• Bozkan, N., 2013. Konya ili buğday un fabrikalarından elde edilen yabancı ot tohumlarının tespiti ve hayvansal besin değerleri. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 78 s., Konya.
• Bozkurt, M., 2018. Muş İlinde Buğday Ürününe Karışan Yabancı Ot Tohumlarının Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 48 s., Malatya.
• Bükün, B., 2004. The weed flora of winter wheat in Şanlıurfa, Turkey. Pak. J. B. Sci., 7 (9) 1530- 1534.
• Davis, P.H., 1965-1988. Flora of Turkey and the east eagean islands. Edinburg University Press, Volume; 1-10, Edinburg. UK.
• Direk, M. ve Gül, A. , 2003. Konya ticaret borsasında buğday fiyat oluşumunu etkileyen faktörler. Ticaret Borsası Dergisi, Sayı: 16, Konya.
• Gökalp, Ö. ve Üremiş, İ., 2015. Mardin buğday ekim alanlarında bulunan yabancı ot türlerinin, yaygınlıklarının ve yoğunluklarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (1) 13-22.
• Güncan, A., 2016. Yabancı otlar ve mücadele prensipleri. Güncelleştirilmiş ve ilaveli altıncı baskı), Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 311s., Konya.
• Gürsu, Z.Ş. ve Kara, A., 2016. Kırklareli ili buğday ekim alanlarında görünen önemli yabancı ot türleri, yoğunluklar ve rastlama sıklıklarının belirlenmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi (5-8 Eylül 2016, Konya) 847.
• Karaca, M., 2010. Yatık gökbaş (Centaurea depressa Bieb.) ve kokarot (Bifora radians Bieb.)’un bazı biyolojik özellikleri ve Konya yöresinde buğdayda ekonomik zarar eşiklerinin tespiti. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 149s., Konya.
• Kaya, Y., Zengin, H., 2000. Pasinler ovasındaki buğday tarlalarında sorun oluşturan yabancı otlarla, rastlanma sıklıkları, hayat formları ve fitocoğrafik bölgelerinin belirlenmesi. Türkiye Herboloji Derg., 3 (1) 17-26.
• Kuntay, S., 1944. Türkiye hububat mahsulu içinde tohumları bulunan yabancı otlar üzerinde araştırmalar. Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Dergisi, 2 (1) 220-225, Ankara.
• Kün, E., 1996. Tahıllar-I (Serin İklim Tahılları). Üçüncü baskı, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:1451, Ankara, 431s.
• Mennan, H., 1993. Samsun ili buğday ekim alanlarında görülen yabancıot türlerinin belirlenmesi ve önemli türlerin çimlenme ve gelişme biyolojilerinin araştırılması. Ç.Ü. Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Orel, E., 1996. Çukurova Bölgesi buğday ve mısır ekim alanlarında bazı ekolojik faktörlerin göstergesi olabilecek yabancı ot türlerinin saptanması. Ç.Ü., Fen Bil. Enst., Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Özaslan, C., 2011. Diyarbakır ili buğday ve pamuk ekim alanlarında sorun olan yabancı otlar ile üzerindeki fungal etmenlerin tespiti ve bio-etkinlik potansiyellerinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi, Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, Konya.
• Özer., Z., Kadıoğlu, İ., Önen, H. ve Tursun, N., 1998. Herboloji (Yabancı ot bilimi), 2. Baskı. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 20, Kitaplar Serisi No: 10, 403s., Tokat.
• Pamukoğlu, Z., 2011. Kahramanmaraş kırmızı biber alanlarında sorun olan yabancı otlar ve bunlarla mücadelede kritik periyodun belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Sırma, M. ve Güncan, A., 1997. Tokat ve yöresinde buğday ekim alanlarında sorun oluşturan yabancı otlar ve önemlilerinden bazılarının topluluk oluşturma durumları üzerine bir araştırma. Türkiye II. Herboloji Kongresi (1-4 Eylül 1997, İzmir-Ayvalık) 289-296.
• Taştan, B. ve Erciş, A., 1991. Orta Anadolu bölgesi buğday ekim alanlarında gözlenen yabancı otların yayılış ve yoğunlukları üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 31: 39-60.
• Tepe, I., 1997. Türkiye’de tarım ve tarım dışı alanlarda sorun olan yabancı otlar ve mücadelesi. Yüzüncü Yıl Üni., Zir.Fak. Yayın No:18, 225 s.
• Tursun, N., 2002. Kahramanmaraş ili ve ilçelerinde buğday ekim alanlarında sorun olan yabancı otların belirlenmesi. Türk. Herb. Derg., 5 (1) 1-11.
• Uludağ, A., 1993. Diyarbakır ve yöresinde buğday, mercimek kültürlerindeki önemli yabancı otların dağılışı ve bunların biyolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Uludağ, A. ve Demir, A., 1997. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Hububat Mercimek Münavebe Alanlarında Bulunan Bazı Turpgiller (Brassicaceae)’in Belirlenmesi. Türkiye II. Herboloji Kongresi (1-4 Eylül 1997, İzmir-Ayvalık) 385-389.
• Uluğ, E., Kadıoğlu, İ. ve Üremiş, İ., 1993. Türkiye’nin yabancı otları ve bazı özellikleri. T.K.B. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Yay. No: 78, 513s., Adana.
• Uygur, F.N., 1985. Untersuchungen zu art und bedeutung der verunkrautung in der Çukurova unterbesonderer berücksichtigung von Cynodon dactylon (L.) Pers. und Sorghum halepense (L.) Pers. PLITS 1985/3 (5), 169 p., Stuttgart.
• Uygur, S., 1997. Çukurova Bölgesi yabancı ot türleri, bu türlerin konukçuluk ettiği hastalık etmenleri ve dağılımları ile hastalık etmenlerinin biyolojik mücadelede kullanılma olanaklarının araştırılması. Ç.Ü., Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, Adana.
• Zel, M., 1994. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri hububat tarlalarında bulunan yabancıotların dağılımı ve ortalama yoğunlukları. Türkiye Fitopatoloji Derneği Yayınları, Yayın No:8, İzmir.
• Zimdahl, R.L., 2018. Fundamentals of Weed Science, 5th Edition, Academic Press, 758p.