Bazı bitkisel uçucu yağların Aphis craccivora (Koch) ve Myzus persicae (Sulzer) (Hemiptera: Aphididae)’ya karşı fumigant etkileri

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 2, 195 - 203, 24.06.2020

Orhan Mülayim , Özdemir Alaoğlu , Hüsyin Çetin

https://doi.org/10.29050/harranziraat.629353

Cited By: 3

Öz

Afitler bitki öz suyu ile beslenen, hızlı çoğalan polifag zararlılar olup, ilaçlara karşı kısa sürede direnç geliştirmektedirler. Bu çalışmada kekik (Origanum onites L.), anason (Pimpinella anisum L.), rezene (Foeniculum vulgare Mill.) ve lavanta (Lavandula angustifolia Mill.) uçucu yağlarının Aphis craccivora Koch ve Myzus persicae Sulzer (Hemiptera: Aphididae) ’nın erginlerine karşı fumigant etkileri araştırılmıştır. Denemeler 24±1 oC sıcaklık, %65±5 orantılı nem ve günlük 14 saatlik ışıklanma periyodunda yürütülmüştür. Denemeler, her biri 3 cm çaplı plastik hücrelere yerleştirilmiş 10’ar afit üzerinden ve üç tekerrürlü olarak yapılmıştır. Fumigant etki testlerinde, A. craccivora’ya uçucu yağların 30, 45, 60 μl/l hava dozları ve M. persicae’ya 10, 20, 30 μl/l hava dozları kullanılmıştır. 

Uçucu yağların A. craccivora’ya karşı 24 saatlik uygulama süresinde en yüksek fumigant etkisi 30 μl/l ve 45μl/l hava dozunda sırasıyla %53.33 ve %70’lik ölüm oranıyla rezene uçucu yağında, 60μl/l hava dozunda %96.67’lik ölüm oranıyla kekik uçucu yağında tespit edilmiştir.

Uçucu yağların M. persicae’ya karşı 24 saatlik uygulama süresinde en yüksek fumigant etkisi 10μl/l hava dozunda %46.67’lik ölüm oranıyla kekik, 20μl/l hava dozunda %66.67’lik ölüm oranıyla lavanta, 30μl/l hava dozunda %86.67 ile anason ve lavanta uçucu yağında tespit edilmiştir. Özellikle düşük doz ve uygulama süresinde daha yüksek fumigant etki gösteren rezene uçucu yağının A. craccivora'ya, rezene ve kekik uçucu yağlarının ise M. persicae'ye karşı biyofumigant olma potansiyelinin olabileceği düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Bitkisel uçucu yağ, Aphis craccivora, Myzus persicae, Fumigant etki

Fumigant effects of some plant essential oils against Aphis craccivora (Koch) and Myzus persicae (Sulzer) (Hemiptera: Aphididae)

Öz

Aphids are fast reproduction polyphage pests that feed with plant juice and develop resistance to pesticides in a short time. In this study, fumigant effects of thyme (Origanum onites L.), anise (Pimpinella anisum L.), fennel (Foeniculum vulgare Mill.) and lavender (Lavandula angustifolia Mill.) essential oils against adults of Aphis craccivora Koch and Myzus persicae Sulzer (Hemiptera: Aphididae) were investigated. The experiments were carried out at a 24±1 °C temperature, 65 ± 5% relative humidity and 14/10 L/D period. The experiments were done on 10 aphids placed in 3 cm diameter plastic cells and three replicated. In fumigant effect tests, 30, 45, 60 μl / l air doses of essential oils were used for A. craccivora and 10, 20, 30 μl / l air doses were used for M. persicae.

The highest fumigant effect of essential oil against A. craccivora at 24 hour exposure time was fennel essential oil with 53% and 70% mortality ratios at 30μl / l air and 45μl / l air doses respectively. Thyme essential oil was the most effective, with 24 hour exposure time and 96.67% mortality rate at 60μl / l air dose.

The highest fumigant effect of essential oil against M. persicae in 24 hour exposure time was thyme essential oil with 47% mortality ratio at 10μl / l air dose, lavender with 67% mortality ratio at 20μl / l air dose, anise and lavander with 87% mortality ratio at 30μl / l air dose. Fennel essential oil against A. craccivora fennel and thyme essential oils against M. persicae may have the potential to be biofumigant due to their higher fumigant effect at low dose and short application time.

Anahtar Kelimeler

Plant essential oils, Aphis craccivora, Myzus persicae, Fumigant

Kaynakça

• Adorjan B., & Buchbauer G. (2010). Antimicrobial agents from plants: antibacterial activity of plant volatile oils. Flavour Fragr. J. 25:407–426.
• Alghamdi A.S. (2018). Insecticidal effect of four plant essential oils against two aphid species under laboratory conditions. Journal of Applied Biology & Biotechnology Vol. 6(2), 27-30, Mar-Apr,2018 DOI:10.7324/JABB.2018.60205.
• Bakkali F., Averbeck S., Averbeck D., & Idoamar M., (2008). Biological effects of essential oils- a review. Food and chemical Toxicology. 46(2):446-475.
• Baytop, T. (1994). Türkiye’de Tıbbi ve Kokulu Bitkilerin Kullanılışına Tarihsel Bir Bakış. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Bülteni, Sayı 10, s.24-27.
• Blackman R.K., & Eastop V.F. (2017) Taxonomic issues. In: van Emden H, Harrington R (eds) Aphids as crop pests, 2nd edn. CABI Publishing, Wallingford, 1–36.
• Ceylan, A., (1987). Tıbbi Bitkiler 2. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No:481. İzmir.
• El-Gengaihi, S.E., Amer, S.A.A and Mohamed, S.M. (1996). Biological Activity Of Thyme Oil And Thymol Against Tetranychus urticae Koch. Anz. Schadlingskde., Pflanzenschutz, Umweltschutz, 69: 157-159.
• Erler, F. (2000). Bitki kökenli Bileşiklerin Böcek ve Akarlarla Mücadelede Kullanılma Potansiyeli Üzerinde Araştırmalar. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Doktora Tezi. Antalya.
• Genrty, A. H. (1993). Tropical forest diversity and the potential for new medicinal plants. Pages 13-24 in Human Medicinal Agents from Plants. Eds A.D. Kinghorn and M.F. Balandrin, ACS Symp. Ser.543.
• Hussain A. İ., Anwar F., İqbal T., & Bhatti İ. A. (2011). Antioxidant attributes of four Lamiaceae Essential oils. Pak. J. Bot. 43(2):1315-1321.
• İkbal C., & Pavela R. (2019). Essential oils as active ingredients of botanical insecticides against aphids . Journal of Pest ScienceJune 2019, Volume 92, 3, 971–986.
• Isman, M. B., (1997). Neem And Other Botanical Insecticides: Barriers To Commercialization. Phytoparasitica, 25(4): 339- 344.
• Isman, B. M. (2000). Plant essential oils for pest and disease management. Faculty of Agricultural Sciences, University of British Columbia-Canada.
• Isman M.B., & GrIeneIsen M. L. (2014). Botanical insecticide research: many publications, limited useful data. Trends Plant Sci 19:140-145.
• Işık M., & Görür G., (2009). “Aphidicidial activity of seven essential oils against the cabbage aphid, Brevicoryne brassicae L. (Hemiptera: Aphididae)”, Mun. Ent. Zool., vol. 4, no. 2, pp. 424-431.
• Kan, Y., Arslan, N., Altun, L. ve Kartal,M. (2005).Türkiye’de Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kültürünün Ekonomik Önemi.15. BİHAT Toplantısı Bildirisi (5- 7 Ekim 2005), Antalya.
• Koschier, E.H., Sedy,K.A. and Novak, J. (2002). Influence of Plant Volatiles on Feeding Damage Caused by the Onion Thrips Thrips tabaci. Crop Protection, Volume 21, (5), 419-425.
• Koul O., WalIa S., & Dhaliwal G.S. (2008). Essential Oils as Green Pesticides: Potential and Constraints. Biopestic. Int. 4(1):63–84.
• Lang G., & Buchbauer G. (2012). A review on recent research results (2008–2010) on essential oils as antimicrobials and antifungals. A review. Flavour Fragr. J. 27:13–39.
• Öncüer, C. (2000). Tarımsal Zararlılarla Savaş Yöntem ve İlaçları. Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları No:13, 4. Baskı, Aydın, 333 s.
• Perrucci, S. (1995). Acaricidal activity of some essential oils and their constituents against Tyrophagus longior, a mite of stored food. J. Food Pr., 58(5):560-563.
• Saraç, A. and Tunç, İ. (1995). Residual toxicity and repellency of essential oils to stored product Insects. Z. Pflkrankh. Pflschutz., 102 (4): 429-434.
• Shanker, C. and K.R. Solanki. (2000). Botanical insecticides: A Historical Perspective. India, Asian Agrihistory 4(2): 21- 30.
• Tunç, İ. and Şahinkaya Ş., (1998). Sensitivity of two greenhouse pests to vapours of essential oils. Ent. Exp. Et Appl., 86: 183-187.
• Türküsay, H. and Onoğur, E. (1998). Bazı bitki ekstraktlarının In vitro antifungal etkileri üzerine araştırmalar. Turkish Journal of Agriculture and Foresty. 22: 267- 271.
• Uygun, N., Ulusoy, M. R., & Karaca, İ., (2013). Meyve ve bağ zararlıları. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Ders Kitabı. Genel Yayın No:252, Yayın No: A-81, Adana, 344s.
• Yeşilayer A., Aslan H.N. (2018). Bazı kekik türlerinden elde edilen uçucu yağların iki Noktalı kırmızı örümcek (Tetranychus urticae Koch, Acari: Tetranychidae) üzerine repellant etkisi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.) 2018: 6 13- 20 ISSN: 2147-8384 / e-ISSN: 2564-6826.
• Zhang Q., LI Z., Chang C.H., Lou J.L., Zhao M.R., & Lu C. (2018). Potential human exposures to eonicotinoid insecticides: a review. Environ Pollut 236:71–81.
• Zyla D, Homan A., WegIerek P. (2017). Polyphyly of the extinct family Oviparosiphidae and its implications for inferring aphid evolution (Hemiptera, Sternorrhyncha). PLOS ONE 12:e0174791. https ://doi. org/10.1371/journ al.pone.01747 91.