Gebelikte Kozmetik Kullanımı ve Sağlık Riskleri

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 30 - 37, 20.04.2022

Raife Özdemir , Sevil Şahin , Ayten Arıöz

https://doi.org/10.54189/hbd.908848

Öz

Kozmetik ürünler genellikle daha güzel görünmek, kendini daha iyi hissetmek, görünmesi istenmeyen durumları örtmek, güneşten korunmak ve tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Kozmetiklerin kullanımı tüm dünyada giderek artmaktadır. Kullanım sıklığı giderek artan kozmetiklerin içerisinde ise birçok kimyasal bulunmaktadır. Gebelik dönemi bu kimyasalların alınması bakımından daha temkinli davranılan ve hassas bir dönemdir. Gebelik döneminde kozmetiklerdeki kimyasal maruziyeti fetüsün sağlığını bozarak sağlık problemlerine yol açabilir. Bu sorunlar arasında mental retardasyon, anlama bozuklukları ve ilerleyen zamanlarda hormonal bozukluklar gibi geri dönüşümü olmayan hasarlara neden olabilir. Bu makalenin amacı sık kullanılan kozmetikleri ve içerisindeki kimyasalların etkilerini değerlendirerek hassas olan gebelik dönemine etkilerini ortaya koymak, fetüsü nasıl etkilediğini ve olumsuz sonuçlarını irdelemektir.

Anahtar Kelimeler

gebelik, kozmetik kullanmı, kimyasal madde

Kaynakça

• 1. Akar, Y, Ahmad, N, Khalıd, M. (2018). The effect of cadmium on the bovine in vitro oocyte maturation and early embryo development, International Journal of Veterinary Science and Medicine. 6:73-77.
• 2. Aksan, A , Özdemir, A. (2016). Endokrin Bozucular. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi.
• 3. Alex, MR. (2011). Occupational hazards for pregnant nurses finding a balance between service and safety. The American Journal of Nursing. 111(1):28-38.
• 4. Amiri, A, Pryor, E, Rice, M, Downs, CA, et.al. (2015). Formaldehyde Exposure During Pregnancy, The American Journal of Maternal/Child Nursing. 40(3): 180-185.
• 5. Arıca, DA, Selçuk, LB, Aran, T, Ateş, E ve diğ. (2017). Gebelikte Kozmetik ve Kişisel Bakım Ürünü Kullanımı. Türk Dermatoloji Derneği. 11:22-27.
• 6. Aslan, M, Orhan, İE. (2016). Güneş ve Sağlık. Ankara Eczacı Odası. 16: 9-19. [Erişim 22.01.2021]. Avaible from: https://www.aeo.org.tr/Files/Yayinlar/sektor-eczaci-bulusmasi-gunes-ve-saglik-60yil.pdf.
• 7. Aslan ve ark. (2011). Eldivenlik Mamul Derilerinin Ağır Metal İçerklerinin Belirlenmesi, Hayvansal Üretim. 52(1): 44-48.
• 8. Bilir N. (2002). Çalışma hayatı ve üreme sağlığı. STED. 11(3):86-90.
• 9. Bozzo, P, Chua-Gocheco, A, Einarson, A. (2011). Safety of skin care products during pregnancy. Can Fam Physician. 57:665-7.
• 10. Bülez, A, Uçtu, KA. (2017). Effects of Some Chemicals Used in Cosmetology on Pregnant. Newborn and General Health.
• 11. Çağlar, AB, Saral, S. (2014). Kozmetolojide toksisite sorunu. Turk J Dermatol. 4: 248-51.
• 12. Çelikkalp, Ü, Yorulmaz, F. (2018). Gebe Sağlık Çalışanlarının Mesleki Riskleri ve Koruyucu Yaklaşımlar. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 5 (2):244-252.
• 13. Çetinkaya, S. (2009). Endokrin çevre bozucular ve ergenlik üzerine etkileri. Dicle Tıp Dergisi. 36(1):59-66.
• 14. Demir, N, Göktürk, T, Akçay, O. (2014). Bazı Kozmetik Ürünlerde Ağır Metal (Pb, Cd) Tayini. SDU Journal of Science (E-Journal). 9 (2), 194-200.
• 15. Dilek, N, Şahin, HN. (2020). Endüstriyel ve Kimyasal Ürünlerin Anne Sütü İçeriğine Etkisi, International Journal of Scientific and Technological Research. 6(5):94. www.iiste.org.
• 16. Durmaz, E, Giray, BK. (2013). Çevresel bir endokrin bozucu: Bisfenol A ve toksik etkilerinin değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 56: 192-199.
• 17. Durmaz, E, Özmert, EN. (2010). Fitalatlar ve Çocuk Sağlığı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 53:305-317.
• 18. Engel, SM, Zhu, C, Berkowitz, GS et al. (2009). Prenatal phthalate exposure and performance on the Neonatal Behavioral Assessment Scale in multiethnic birth cohort, Neurotoxicology. 30: 522-528.
• 19. European Union. Regulation (EC) no; 1223/2009 of the European Parliament and of the Council of 30 November 2009 on Cosmetic Products. Available at: https://ec.europa.eu/health/sites/health/files/endocrine_disruptors/docs/ cosmetic_1223_2009_regulation_en.pdf.
• 20. Farooq, M, Anwar, F, Rashid, U. (2008). Appraisalof heavy metal contents in different vegetables grown in the vicinity of an industrial area.Pak J Bot. 409:2099-106.
• 21. Geng, HX, Wang, L. (2019). Cadmium: Toxic effects on placental and embryonic development. Environmental Toxicology and Pharmacology. 67: 102-107.
• 22. Goudarzi, MA, Parsaei, P, Nayebpour, F, Rahimi, E. (2013). Determination of mercury, cadmium and lead in human milk in Iran. Toxicology And İndustrial Health. 29(9): 820-823.
• 23. Huang, PC, Tsai, CH, Liang, WY, Li, SS, et. al. (2015). Age and gender differences in urinary levels of eleven phthalate metabolites in general Taiwanese population after a DEHP episode. 10: e0133782. doi: 10.1371/journal.pone.0133782.
• 24. İstanbulluoğlu, H. (2011). Piyasada satılan süt ve süt ürünlerinde ağır metal kirliliği. Gülhane Askeri Tıp Akademisi Üniversitesi, Uzmanlık Tezi. Ankara.
• 25. Jiang, C , Hou, Q , Huang, Y, et.al. (2018). The effect of pre-pregnancy hair dye exposure on infant birth weight: a nested case-control study. BioMed Central Pregnancy and Childbirth. 18:144. https://doi.org/10.1186/s12884-018-1782-5.
• 26. Juhász, MLW, Marmur, ES. (2014). A review of selected chemical additives in cosmetic products, Dermatolojic Therapy. 27(6).
• 27. Kahvecioğlu, Ö, Kartal, G, Güven, A, Timur S. Metallerin Çevresel Etkileri-I, Metalurji. 136; 4753, http://www.metalurji.org.tr/dergi/dergi136/ d136_ 4753.pdf.
• 28. Kawaguchi, M, Irie, K, Morohoshi, K, et.al. (2009). Maternal isobutil-paraben exposure alters anxiety and passive avoidance test performance in adult male rats. Neurosci Res. 65, 136-140.
• 29. Kawaguchi, M, Morohoski, K, Masuda, J, et.al. (2009). Maternal isobutyl-paraben exposure decreases the plasma corticosterone level in dams and sensitivity to estrogen in famele offspring rats. Journal of Veterinary Medical science. 71 (8), 1027-1033.
• 30. Kocaöz, S, Eroğlu, K. (2014). Kozmetik ürünler ve kadın sağlığı. TAF Prev Med Bull. 13(5):413-20. DOI:10.5455/pmb1-1369226059.
• 31. Koniecki, D, Wang, R, Moody, RP, Zhu, J. (2011). Phtalate in cosmetic and personal care products: concentrations and dermal exposure. Environmental Research. 111, 329-336.
• 32. Koo, HJ, Lee, BM. (2004). Estimated exposure to phthalates in cosmetics and risk assessment. Journal of Toxicology and Environmental Health. 67 (24), 1901-1914.
• 33. Koyuncu, SB, Yılmaz, SB. (2020). Gebelerin kozmetik ürün kullanım özellikleri ve prenatal bağlanma, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 17(2): 673-683.
• 34. Lawson, CC, Rocheleau, CM, Whelan, EA, Hibert, EN, et al. (2012). Occupational exposures among nurses and risk of spontaneous abortion. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 327: 1-8.
• 35. Lawson, CC, Rocheleau, CM, Whelan, EA, Hibert, EN, Grajewski, B, Spiegelman, D, et al.(2009). Occupational factors and risk of preterm birth in nurses. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 5: 1-8.
• 36. Leppert, B, Strunz, S, Seiwert, B, et.al. (2020). Maternal paraben exposure triggers childhood overweight development. Nature Communications. 11: 561. 37. Lottrup, G, Andersson, AM, Leffers, H et.al.(2006). Possible impact of phthalates on infant reproductive health. International Journal of Andrology. 29(1):172–180.
• 38. Manová, E, Von Goetz, N, Keller, C, et al. (2013). Use patterns of leave-on personal care products among Swiss-German children, adolescents, and adults. Int J Environ Res Public Health. 10:2778-98.
• 39. Marie, C, Cabut, S, Vendittelli, F, Sauvant-Rochat, MP. (2016). Changes in Cosmetics Use during Pregnancy and Risk Perception by Women. International Journal of Environmental Research and Public Health. 13(4), 383; https://doi.org/10.3390/ijerph13040383.
• 40. Meeker, JD, Hu, H,Contonwine, DE, et al. (2009). Urinary phthalate metaobolitics in relotaion to preterm birth in Mexico City. Environ Health Perpect. 117:1587-1592.
• 41. Montuori, P , Jover, E, Morgantini, M, Bayona, JM, et. al. (2008). Assessing human exposure to phthalic acid and phthalate esters from mineral water stored in polyethylene terephthalate and glass bottles.
• 42. Ogasawara, SM, Ozaki, Y, Sonta, S, Makino, T, et.al. (2005). Exposure to bisphenol A is associated with recurrent miscarriage. Hum Reprod. 20: 2325-2329.
• 43. Özçetin, M, Yılmaz, R, Mendil, D, Koçyiğit, R ve ark. (2013). Anne Sütü ve Toksik Ağır Metal, Journal of Clinical and Analytical Medicine. 4(2): 89-92. 44. Özkan, E, Taşlıpınar, YM, Yeşilkaya, Ş. (2018). Ağır Metal Zehirlenmeleri.
• 45. Özkan, K , Danacı, MÖ, Çetin, Z.(2019). Gebelik Fizyolojisi ile Kozmetik Ürünler ile Kişisel Temizlik,Bakım Ürünlerinin Etkileşimi ve Teratojenik Açıdan Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 6(3): 276-286.
• 46. Palioura, E, Kandaraki, E, Kandarakis, ED. (2010). Environmental Endocrinology: Endocrine Disprutors and Endicrinopathies. Hormone and Metabolic Research. 42: 543 – 552.
• 47. Peters, C, Harling, M, Dulon, M, Schablon, A. (2010). Fertility disorders and pregnancy complications in hairdressers - a systematic review. Journal of Occupational Medicine and Toxicology. 5:24.
• 48. Pirinç, B, Türkoğlu, Ş.(2016). Etil Paraben ve Metil Parabenin Caenorhabditis Elegans’ta Yumurta Verimi, Yaşama Yüzdesi ve Fiziksel Büyüme Üzerine Olan Etkilerinin Araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi. 4(37): 371-390.
• 49. Ronda, E, Moen, BE, García, AM, Sánchez-Paya, J, et.al. (2010). Pregnancy outcomes in female hairdressers. International Archives of Occupational and Environmental Health. 83(8):945–951.
• 50. Sade, G, Özkan, H. (2020). Kozmetik Ürünlerdeki Bazı Kimyasalların Gebe, Fetüs ve Yenidoğan Sağlığına Etkisi. Jinekoloji - Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi.17(3):473-477.
• 51. Sharafi, K, Fattahi, N, Pirsaheb, M, Yarmohamadi, H, et.al. (2015). International Journal of Cosmetic Science. 37(5): 489-495. https://doi.org/10.1111/ics.12221.
• 52. Szmyt, MPE, Darol, SE, Kopciuch, RG. (2019). The impact of environmental pollution on the quality of mother's milk. Environmental Science and Pollution Research. 26:7405–7427 https://doi.org/10.1007/s11356-019-04141-1.
• 53. US Department of Health and Human Services.(2008). NTP-CERHR Monograph on the Potential Human Reproductive and Developmental Effects of Bisphenol A. NIH Publication No. 08-5994.
• 54. Ünsaldı, E, Çiftçi, MK. (2010). Formaldehitin kullanım alanları, risk grubu, zararlı etkileri ve koruyucu önlemler. Yeni Yüzyıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 21 (1): 71-75.
• 55. Yalvaç, S, Kandemir, NÖ. (2013). Gebelikte kozmetoloji: yüz-cilt bakımı, makyaj ve saç boyalarının gebeliğe etkisi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik. 6(3):46-50.
• 56. Yamada, H, Furuta, I, Kato, EH et al. (2002). Maternal serum and amniotic fluid bisphenol A concentrations in the early second trimester. Reprod Toxicol.16: 735- 739.
• 57. Yaşar, Ö, Akdeniz, Ş. (2020). Kozmetikler ve Kişisel Bakım Ürünlerinin Sağlığa Olumsuz Etkileri ve Hemşirenin Rolleri: Literatür Derleme. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi.1(3): 118-125.