Hemşirelik Bilimi Dergisi, özgün çalışmaların yayınlandığı bir dergi olup, çalışmalar bilimsel yöntemlerle ve etik ilkeler doğrultusunda değerlendirilir. Dergiye gönderilen çalışmaların daha önce herhangi bir yayın organında yayınlanmamış ve yayın değerlendirme sürecinde bulunmaması gerekir. Editör değerlendirmesinde etik ihlal (intihal, saptırma, salamlama, tekrar yayın gibi) saptanan çalışmalar değerlendirmeye alınmaz. Dosya yükleme sürecinde yazarların iThenticate programı benzerlik raporunu sisteme yüklemeleri gereklidir. Benzerlik oranı %20’den fazla olan makaleler reddedilir. Dergide yayınlanacak yazılar için ücret talep edilmez. Bununla birlikte yayımlanmak üzere kabul edilen çalışmaların yayın/telif hakları dergiye aittir. Yazılardaki düşünce ve öneriler tamamen yazar(lar)ın sorumluluğundadır.
Hemşirelik Bilimi Dergisi yayın politikasında araştırma ve yayın etiği temel ilkeleri önemlidir ve yayın politikası gereği editör, yazar, hakem, yayıncı, okuyucuların etik ilkelere uyması gerekmektedir. Uluslararası Medikal Dergisi Editörleri Konseyi (ICMJE), Dünya Tıbbi Editörler Birliği (WAME) ve Yayın Etik Kuralları (COPE) kriterlerine uygundur. Yayın etiği kapsamında tüm paydaşlarının aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.
Etik Sorumluluk
1.Yayıncının Sorumlukları
Hemşirelik Bilimi dergisinin yayıncısı Aydın Adnan Menderes Üniversitesidir. Yayıncının sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
• Dergi editörleri, dergiye gönderilen çalışmalara ilişkin süreçlerinden sorumlu, herhangi bir kazanç (ekonomik, politik vs) göz önüne alınmaksızın karar verici kişilerden oluşturulur. Editörler, bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt ederler.
• Derginin web sayfasında açık, elektronik ve ücretsiz erişim sağlanır. Yayıncı kuruluş, yayınlanmış tüm makalelerin kopya kaydını mülkiyet ve telif hakkını koruyarak saklama yükümlüğünü üstlenir.
• Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suiistimal, araştırma ve yayın etiği ihlali ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
2.Editörlerin Sorumlulukları
Hemşirelik Bilimi dergisine başvurusu yapılan her makaleden Editörler sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörlerin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
• Editörler dergiye ilişkin kararlarda yalnızca kamu yararını düşünürler ve kararlarını bağımsız alırlar.
• Editörler derginin kesintisiz olarak gelişimi ve yayın niteliğinin yükselmesi için çaba gösterirler.
• Dergi politikalarının yazarlar ve hakemler üzerindeki etkilerini değerlendirirler. Gerektiği durumlarda yeniden düzenlerler.
• Dergiye gönderilen çalışmaları yayın politikasına uygunluğu, özgünlüğü, alana katkı ve yeterlilikleri açısından ön değerlendirmelerini yaparlar ve bunun için uygun süreçleri kullanırlar.
• Hakem ve yazar arasında çift kör değerlendirme sürecini oluşturur ve uygulanmasını sağlarlar.
• Çalışmalara atanacak hakemleri çalışma alanlarının uygunluğunu temel alarak belirlerler ve hakemleri zamanında ve tarafsız değerlendirmeleri konusunda teşvik ederler.
• Dergide yayınlanmış makale yazar(lar)ının telif hakkını korurlar.
• Makale ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel ve etik olmayan davranışlar ile ilgili önlemler alırlar.
• Hakem havuzunu dinamik şekilde güncellenmesini sağlarlar.
• Yazar(lar)ın ve hakemlerin bilgi gereksinimlerine yönelik kılavuzu güncellerler.
• Her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik ya da basılı olarak saklarlar.
• Suiistimal ve görevi kötüye kullanma olasılıklarına ilişkin önlem alırlar.
• Paydaşlardan gelen şikâyetleri dikkatlice incelerler ve aydınlatıcı, açıklayıcı bir biçimde yanıtlarlar.
3.Hakemlerin SorumluluklarıHakemlerin sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
• Yalnızca uzmanlık alanlarına ilişkin çalışma değerlendirmeleri kabul ederler.
• Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yaparlar.
• Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması varlığı düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirirler.
• Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha ederler. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilirler.
• Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yaparlar.
• Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yaparlar. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmazlar.
• Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı kendilerine tanınan süre içerisinde ve yukarıdaki etik sorumluluklara uygun şekilde değerlendirirler.
4.Yazarların SorumluluklarıYazar(lar)ın sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:
• Yayımlanacak çalışmanın bilimsel dili ve etik gereklilikleri karşılama sorumluluğu yazar(lar)a aittir. Dergiye gönderilen çalışmalar özgün olmalıdır. Yazar(lar) çalışmalarında doğru ve eksiksiz şekilde atıf yapmalıdır.
• Gönderdikleri çalışmanın başka bir dergide (Türkçe ya da İngilizce) yayınlanmadığından, yayına kabul edilmediğinden ya da başvuru sürecinde olmadığından emin olmalıdırlar. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir.
• Çalışmalarında varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklarlar.
• Yazar(lar) gerekli durumlarda çalışmalarında kurum izni, etik kurul izni ve katılımcılardan “Bilgilendirilmiş olur” aldıklarını belirtirler ve belgelendirirler.
• İnsan veya hayvan denekleri içeren tüm çalışmaların ulusal ve uluslararası yasalara ve yönergelere uygun olmasını sağlamalı, (WMA Helsinki Bildirgesi, NIH Laboratuvar Hayvanlarının Kullanımına İlişkin Politika, Hayvanların Kullanımına İlişkin AB Direktifi gibi) gerekli onaylar alınmalı ve deneklerin mahremiyetine saygı gösterilmelidir. Eğer makalede destek veren kurum varsa yazarlar; kullanılan ticari ürün, ilaç, firma… ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını ya da varsa nasıl bir ilişkinin olduğunu belirtmelidirler.
• Telif hakkı gerektiren görsel materyaller için yayın hakkı sahiplerinden alınmış olan yazılı izin belgesini göndermeli ve makale içinde belirtmelidirler.
• Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri içinde çalışmalarına ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri sunmaya hazır olmalıdır.
• Dergiye gönderilen çalışmalarda bütün yazarların akademik-bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır. Yazar(lar) değerlendirme süreci başlamış çalışmalarında yazar sorumluluklarının değiştirilmesini teklif edemez.
• Dergi ile iletişim görevini yapan yazar, tüm yazarlar adına yazının son halinin sorumluluğunu taşır.
Makale Değerlendirme Süreci
Hemşirelik Bilimi Dergisinde yayımlanmak üzere gönderilen makalelerde tüm değerlendirme süreci çift-körleme ile hakemler ve yazarların kimlik bilgileri gizli tutularak sürdürülür. Süreç tamamlandıktan sonra yazının kabul edilip edilmediği sorumlu yazara bildirilir.
1. Başvuru süreci
Makalelerin değerlendirilmesi dergipark üzerinden makale gönderim sistemine başvuru süreciyle başlar. Yazar ekibi, araştırmanın başlığı, araştırmacılara ait bilgileri içeren bir Başlık Sayfası dosyasını, Türkçe ve İngilizce başlık ve özetlerin yer aldığı yazar ve kurum bilgilerinin gizli tutulduğu bir Ana Metin dosyasını, özgün araştırmalar için Etik Kurul Onay Formunu ve Telif Hakkı Devir Onay Formunu sisteme yükler. Yazar ekibinin başvuru koşullarının uygun şekilde yerine getirildiğini teyit ettikleri Son Kontrol Listesinin sisteme yüklenmesi ile başvuru süreci tamamlanır.
2. Ön Kontrol Süreci
Ön kontrol aşamasında dergi sekretaryası tarafından sisteme yüklenen çalışmalar için dergi yazım kuralları, başlık sayfası, etik kurul onay formu, telif hakkı devir onay formu, tam metin ve varsa ayrıca tablo, şekil vb. dosyaların incelemesini yapar. Süreçte eksik veya hatalı olan dosya var ise yazara düzeltmesi için yeniden iletilir. Etik kurul onayı yok ise çalışma editör bilgisi dahilinde red edilir. Ön kontrol aşaması sekretarya tarafından dergipark sisteminde başvuru tamamlandıktan sonra 1 hafta süre içerisinde tamamlanır. Yazara iletilen düzeltme süresi 3 gündür. Yazar talebi doğrultusunda süre uzatımı yapılmaktadır.
3. Hakem Değerlendirme Süreci
Önkontrol değerlendirmesi sonrasında makale için editör ataması yapılır. Editör değerlendirme süreci 2 hafta olup, bu süre içerisinde veya sonunda editör, makaleye alanında uzman en az iki hakem ataması yapar. Gerektiği durumlarda, editör makale için üçüncü bir hakem atamasını yapar. Makalelerde tüm değerlendirme süreci çift-körleme ile hakemler ve yazarların kimlik bilgileri gizli tutularak sürdürülür. Hakem değerlendirme süreci 2 hafta olup, bu süre içerisinde değerlendirmesini göndermeyen hakemlere editör tarafından hatırlatma yapılır. Değerlendirmenin tamamlanabilmesi için 5 gün süre verilir. Hakem değerlendirmeleri tamamlandıktan sonra editör, hakem değerlendirmeleri ve varsa düzeltmelerini yazara iletir. Yazara düzeltmelerin tamamlanması için 1 hafta süre verilir, süre yetmez ise yazarın talebi doğrultusunda süre uzatımı editör tarafından yapılır. Yazar düzeltmeleri tamamladıktan sonra editör yeniden yapılmış olan düzeltmeleri görmek istemişse editör ilgili hakem/hakemlere yazar düzeltmesini sistem üzerinden iletir. Bu ikinci değerlendirme için hakemlere 1 hafta süre verilir. Hakem değerlendirmesi sonrasında editör, yazara makalenin kabul/red veya yeniden düzeltme isteğini iletir. Bu süreç en az iki hakem değerlendirmesi tamamlana kadar devam eder. Kabul edilen makaleler için yazara yayınlanmak üzere kabul edildiği bilgisi verilir.
4. Mizanpaj ve Yayınlanma süreci
Kabul edilen makaleler editör tarafından yayın sürecine alınır. Yayın sürecinde editör, dergi formatına uygun olması açısından her bir makale için mizanpaj editörü ataması yapar. mizanpaj editörü 1 hafta içerisinde ilgili makaleleri dergi formatına uygun hale getirir. Editör incelemesi ve onayı sonrasında yazara son kontrol için makaleyi yeniden gözden geçirmesi sağlanır. Yazar son kontrolü sonrasında, editör kararı ile derginin ilgili sayısı yayınlanır.
*Araştırma makaleleri için Etik Kurul Onayı zorunludur.
