Öğrenci Hemşirelerin Siber Zorbalık Durumlarının ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 10 - 17, 12.04.2023

Ege Miray Topcu , Merve Uğuryol , Gönül Özgür , Eda Polat

https://doi.org/10.54189/hbd.1140587

Cited By: 1

Öz

Amaç: Araştırma hemşirelik öğrencilerinde siber zorbalık ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı desende planlanan araştırma 2018-2019 öğretim yılında İzmir ilinde yer alan bir hemşirelik fakültesinde öğrenim görmekte olan 292 öğrenciyle yürütülmüştür. Veriler “Tanıtıcı Bilgi Formu” ve “Siber Zorbalık Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde, “Mann Whitney U Testi”, “Spearman Korelasyonu” ve “Kruskal Wallis Testi” kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin SZÖ toplam puanlarının ortalaması 27.10±7.64 dür. Öğrencilerin siber zorbalık durumu düşük bulunmuştur. Araştırma bulguları öğrencilerin SZÖ puan ortalaması ile cinsiyet, internet kullanım süresi, internet kullanım davranışları ve algılanan okul başarısı arasında anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur.
Sonuç: Araştırmada hemşirelik öğrencileri arasında siber zorbalığın görüldüğü, siber zorbalık davranışlarında cinsiyetin ve internet kullanımının öncelikle dikkate alınması gereken etkili faktörler olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Zorbalık, siber zorbalık, öğrenci hemşire

Kaynakça

• Akbıyık, C., Kestel, M.(2016). Siber zorbalığın öğrencilerin akademik, sosyal ve duygusal durumları üzerindeki etkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3):844-59.doi: 10.17860/mersinefd.282384
• Akça, E.B., Sayıver, İ.(2017). Siber zorbalık kavramı, türleri ve ilişkili olduğu faktörler: mevcut araştırmalar üzerinden bir değerlendirme. AJİT-E: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi,8(30):7-19. doi:10.5824/1309‐1581.2017.5.001.x.
• Alanoğlu, M., Karabatak, S.(2020). Öğretmenlerin okullardaki siber zorbalık mağduriyetleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,(55):45-70. doi: 10.21764/ maeuefd.582236
• Arıcak, O.T., Kınay, H., Tanrıkulu, T.(2012). Siber Zorbalık Ölçeği’nin ilk psikometrik bulguları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi,17(1):101-14.
• Aydın, M.(2019).Siber zorbalıkla karşılaşan gençlerin benlik saygısı ve stresle baş etme yöntemlerinin incelenmesi(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , İstanbul.
• Çetin, F.H., Uçar, H.N., Ersoy, S.A., Kılınç, K., Güler, H.A., Türkoğlu, S.(2019). Kaygı bozukluğu olan ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyet: Kontrollü bir çalışma. Cukurova Medical Journal,44(1):133-9. doi: 10.17826/cumj.568993
• Çiftçi, H.(2018). Siber zorbalık davranışları ve siber mağduriyet düzeylerinin karşılaştırılması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6):887-97.
• Dinç, E.S.(2020).Sosyal medya ortamlarında siber zorbalık: lise öğrencilerinin siber zorbalık deneyimlerinin incelenmesi. Yeni Medya Elektronik Dergisi,;4(1):24-39. doi:10.17932/IAU.EJNM.25480200.2020.4/1.24-39
• Dorol–Beauroy-Eustache, O., Mishara, B.L.(2021).Systematic review of risk and protective factors for suicidal and self-harm behaviors among children and adolescents involved with cyberbullying. Preventive Medicine, 152:1-12. doi:10.1016/j.ypmed.2021.106684
• Durmuş, H., Günay, O., Yıldız, S., Timur, A., Balcı, E., Karaca, S.(2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve üniversite yaşamı boyunca değişimi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 19(4):383-9. doi: 10.5455/apd.285466
• Dursun, S., Gökçe, A., Aytaç, S.(2020). Siber zorbalık: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. International Journal of Social Inquiry,13(2):465-485. doi:10.37093/ijsi.837694
• Erdur Baker, Ö.(2010). Cyber bullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internet-mediated communication tools. In New Media Society,12(1):109-25. doi:10.1177/1461444809341260
• Gül, P.S. (2021). Hemşirelik öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyet deneyimlerinin yalnızlık ve aleksitimi ile ilişkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). T.C. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Günay, O., Öztürk, A., Arslantaş, E.E., Sevinç, N.(2018). Erciyes Üniversitesi öğrencilerinde internet bağımlılığı ve depresyon düzeyleri. Dusunen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Science,31:79-88. doi: 10.5350/DAJPN2018310108
• Johnson, L.D., Haralson, A., Batts, S., Brown, E., Collins, C., Buren-Travis, A.V., et al.(2016). Cyberbullying on social media among college students. VİSTAS,1-8.
• Korkmaz, A.(2016). Siber zorbalık: Fizikselden sanala yeni şiddet. Kurgu,24(2):74-85.
• Küçük, S., İnanıcı, M.A., Ziyalar, N.(2017). Siber zorbalık ölçeği Türkçe uyarlaması. Adli Tıp Bülteni, 22(3):172-6. doi: 10.17986/blm.2017331584
• Küçükkaya, B., Süt, H.K., Aslan, F.(2019). Hemşirelik öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyet ile sosyal ağ kullanım amaçları arasındaki ilişki. Online Journal Of Technology Addiction and Cyberbullying 6(1):31-53.
• Nedim-Bal, P., Kahraman, S.(2015). The effect of cyber bullying sensibility improvement group training program on gifted students. Journal of Gifted Education Research, 3(2), 48-57.
• Ortega-Barón, J., Buelga, S., Ayllón, E., Martínez-Ferrer, B., Cava, M.J.(2019). Effects of intervention program prev@cib on traditional bullying and cyberbullying. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(527):1-13. doi: 10.3390/ijerph16040527
• Peker, A., İskender, M. (2015). İnsani değerler yönelimli psiko-eğitim programının siber zorbalık üzerindeki etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,19(1):11-22.
• Robson, C., Witenberg, R.T.(2013). The influence of moral disengagement, morally-based self-esteem, age and gender on traditional bullying and cyberbullying. Journal Of School Violence, 12(2):211-31. doi: 10.1080/15388220.2012.762921
• Selkie, E.M., Fales, J.L., Moreno, M.A.(2016). Cyberbullying prevalence among united states middle and high school aged adolescents: a systematic review and quality assessment. J Adolesc Health,58(2): 125-33. doi: 10.1016/j.jadohealth.2015.09.026
• Serin, H.(2012). Ergenlerde siber zorbalık/siber mağduriyet yaşantıları ve bu davranışlara ilişkin öğretmen ve eğitim yöneticilerinin görüşleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tanrıkulu, T. (2013). Siber zorbalıkla ilgili değişkenlerin incelenmesi ve gerçeklik terapisi yönelimli bir müdahale programının siber zorbaca davranışlar üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Taştekin, E., Bayhan, P. (2018). Ergenler arasındaki siber zorbalığın ve Mağduriyetin İncelenmesi. Online Journal Of Technology Addiction And Cyberbullying, 5(2), 21-45.
• Topcu-Uzer, Ç., Tanrıkulu, İ.(2017).Siber zorbalığı önleme ve müdahale programları: Ulusal bir alanyazın taraması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1):1-17.
• Uluçay, D.M., Melek, G.(2017). Türkiye'deki Okullarda Siber Zorbalık: Bir Literatür Değerlendirmesi. Online Academic Journal Of Information Technology, 8(30):91-106. doi: 10.5824/1309‐1581.2017.5.005.x
• Ümit Çizmeci, E.(2020).Televizyon dizilerinin ve saldırganlık eğiliminin siber zorbalık davranışı ile ilişkisi üzerine. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,39:89-104.doi: 10.30794/pausbed.649013
• Ünver, H., Koç, Z.(2017). Siber zorbalık ile problemli internet kullanımı ve riskli internet davranışı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Journal of Turkish Educational Sciences,15(2):117-40.
• Yarar, Y.(2019). Lise öğrencilerinin iyi oluş düzeyleri ile siber zorbalık siber mağduriyetleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yiğit, M.F., Keskin, S., Yurdugül, H.(2018). Ortaokullarda siber zorbalık ve aile desteği arasındaki ilişkinin cinsiyet, internet kullanımı ve öğrenim düzeyi bağlamında incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal On Addictions,5(2):249‒84. doi:10.15805/addicta.2018.5.2.0050