The Relationship Between the Working Environment and Patient Safety Attitudes of Nurses Working in the Operating Room: Cross-Sectional Study

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 3, 157 - 164, 29.12.2023

Sultan Özkan , Ezgi Arslan , Halise Çinar

https://doi.org/10.54189/hbd.1334279

Öz

Ameliyathanede Çalışan Hemşirelerin Çalışma Ortamı ile Hasta Güvenliği Tutumları Arasındaki İlişki: Kesitsel Çalışma

Öz

Amaç: Bu çalışmada ameliyathanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamına yönelik tutumlarının hasta güvenliği tutumlarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışma, Mayıs-Kasım 2021 tarihleri arasında, Türkiye’nin batısında bulunan bir ilde ve analitik-kesitsel tipte gerçekleştirildi.
Bulgular: Bu çalışmaya katılan ameliyathane hemşirelerinin %80’inin altı yıl ve üzerinde kurumda çalıştığı, %72,9’unun hasta güvenliğin konusunda eğitim aldığı ve eğitim alanların da yarısından fazlasının hizmet içi eğitimle bilgilendiği belirlendi. Ameliyathane hemşirelerinin Hemşirelik İş İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamı Ölçeği puan ortalaması 2,24±0,43’tür. Güvenlik Tutumları Ölçeği puan ortalaması 50,86±6,71’dir. Çalışmaya katılanların iş ortamına yönelik tutumları “orta seviyenin biraz üzerinde” ve güvenlik tutumları ise “orta seviye” olarak belirlendi.
Sonuç: Ameliyathanede çalışan hemşirelerin verimli olmaları, mesleki doyum sağlamalarına ve kurumlarda verilen hemşirelik bakımının kalitesinin arttırılması adına ameliyathane ortamı ve hasta güvenliği tutumlarının belirlenerek iyileştirilmesi yönünde planlamalar yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Ameliyathane, İş ortamı, Hemşire, Hasta Güvenliği

Kaynakça

• Akansel N., Özkan S., Yavuz van Giersbergen M., Özbayır T., Taşdemir N. (2015). Ameliyathanede Hasta Güvenliği. Ameliyathane Hemşireliği, Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği Yayını. İzmir, Türkiye: Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireleri Derneği.
• Balık H. (2014). Acil servislerde çalışan hemşirelerin hasta güvenliğine ilişkin tutumları. Yüksek lisans tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; İstanbul.
• Blomberg, A.C., Bisholt, B., Lindwall, L. (2018). Responsibility for patient care in perioperative practice. Nurs Open. 5 (3), 414-421.
• Chellam Singh, B., Arulappan, J. (2023). Operating Room Nurses’ Understanding of Their Roles and Responsibilities for Patient Care and Safety Measures in Intraoperative Practice. SAGE Open Nursing, 9, 23779608231186247.
• Cho, E., Chin, D.L., Kim, S., Hong, O. (2016). The relationships of nursestaffing level and work environment with patient adverse events. Journal of Nursing Scholarship. 48(1), 74–82.
• Cuming, R.G. (2019). Concept Basic to Perioperative Nusing. Rothrock JC, McEwen DR (Eds.). In: Alexanders Care of the Patient in Surgery. 16th Edition. Copyright by Elsevier, 3251 Riverport Lane St. Louis, Missouri.
• Dirik, H.F., Intepeler, S.S. (2017). The work environment and empowerment as predictors of patient safety culture in Turkey. Journal of Nursing Management. 25(4), 256-265.
• Erdağı, S., Özer, N. (2015). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürü algılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 18(2), 94-106.
• Gürel, A. (2012). Ameliyathanede hasta güvenliğine ilişkin ameliyathane hemşiresinin rolü. Yüksek lisans tezi. Haliç Üniversitesi; İstanbul.
• Göktepe, N., Türkmen, E., Fener, İ., Yalçın, B., Sarıköse, S. (2021). Hemşirelerin bireysel, mesleki ve çalışma ortamı özelliklerinin bakım kalitesi algılarına etkisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 8(2), 139-147.
• Gözlü, K. (2011). Akreditasyon belgesine sahip bir hastanede hasta güvenliği kültürünün değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Ankara.
• Hergül, F.K., Özbayır, T., Gök, F. (2016). Ameliyathanede hasta güvenliği: Sistematik derleme. Pamukkale Tıp Dergisi. (1), 87-98.
• International Federation of Perioperative Nurses. (2005). Guideline for developing standards patient safety. The Clinical Survices Journal EORNA and IFPN. https://www.eorna.eu/attachment/80736 02.02.2023’te erişildi.
• Kakemam, E., Gharaee, H., Rajabi, M.R., Nadernejad, M., Khakdel, Z., Raeissi, P., Kalhor, R. (2021). Nurses’ perception of patient safety culture and its relationship with adverse events: a national questionnaire survey in Iran. BMC Nursing. 20(1), 1-10.
• Kapıkıran, G., Bülbüloğlu, S. (2018). Ameliyathanede hasta güvenliği, hasta güvenliği kültürü, medikal hatalar ve istenmeyen olaylar. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 5(2), 132-140.
• Karayurt, Ö., Damar, H.T., Bilik, Ö., Özdöker, S., Duran, M. (2017). Ameliyathanede hasta güvenliği kültürünün ve güvenli cerrahi kontrol listesinin kullanımının incelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. (1), 16-23.
• Khoshakhlagh, A.H., Khatooni, E., Akbarzadeh, I., Yazdanirad, S., Sheidaei, A. (2019). Analysis of affecting factors on patient safety culture in public and private hospitals in Iran. BMC Health Serv Res. 19(1), 1–14.
• Kim, K.J., Yoo, M.S., Seo, E.J. (2018). Exploring the influence of thenursing work environment and patient safety culture on missed nurs-ing care in Korea. Asian Nursing Research. 12(2), 121–126. Kökçü, Ö.D., Terzi, B. (2018). Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin iş indeksi-çalışma ortamı ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 22(2), 66-72.
• Labrague, L.J., Al Sabei, S., Al Rawajfah, O., AbuAlRub, R., Burney, I. (2022). Interprofessional collaboration as a mediator in the relationship between nurse work environment, patient safety outcomes and job satisfaction among nurses. Journal of Nursing Management. 30 (1), 268-278.
• Lake, E.T. (2002). Development of the practice environment scale of the nursing work index. Research in Nursing Health. 25, 176-188.
• Memarbashi, E., Zadi Akhuleh, O., Imani, F., Nasiri, E. (2020). Evaluation of the patient safety culture status and its related factors from the perspective of operating room personnel. Journal of Client-Centered Nursing Care. 6(1), 23-30.
• Nurok, M., Sundt, T.M., Frankel, A. (2011). Teamwork and communication in the operating room: relationship to discrete outcomes and research challenges, Anesthesiol Clin. 29 (1), 1-11.
• Sammer, C. E., Lykens, K., Singh, K. P., Mains, D. A., Lackan, N.A. (2010). What is patient safety culture? A review of the literature. Journal of nursing scholarship, 42(2), 156-165.
• Sexton, J.B., Helmreich, R.L., Neilans, T.B., Rowan, K., Vella, K., Boyden, C ve ark. (2006). The Safety Attitudes Quetionnaire: psycohimetric properties, benchmarking data and emerging research. BMC Health Sevices Research, 6 (44), 1-10.
• Stalpers, D., de Brouwer, B.J., Kaljouw, M.J., Schuurmans, M.J. (2015). Associations between characteristics of the nurse work environment and five nurse-sensitive patient outcomes in hospitals: A systematic review of literature. International Journal of Nursing Studies. 52(4), 817–835.
• Şahin, A., Ayhan, F., Kursun, S. (2015). Evaluation of surgical nurses’ attitudes concerning patient safety. International Journal of Human Sciences. 12, 1537-46.
• Taylan, S., Alan, S., Kadıoğlu, S. (2012). Hemşirelik Rolleri ve Özerklik. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi. 3, 66-78.
• Tondo, J.C.A., Guirardello, E.D.B. (2017). Perception of nursing professionals on patient safety culture. Revista brasileira de enfermagem. 70, 1284-1290.
• Torlak, K. (2019). Hemşirelik çalışma ortamının hemşirelerin iş yaşam kalitesine etkisi. Yüksek lisans tezi. Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
• Tunçer, G. (2016). Bebek dostu kadın doğum ve çocuk hastanelerinde çalışan hekim, hemşire ve ebelerin hasta güvenliği tutumlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; İstanbul.
• Türk, S. (2015). Ameliyathane hemşirelerinin hasta güvenliğine ilişkin tutumları. Yüksek lisans tezi. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; İstanbul.
• Türkmen, E., Badır, A., Balcı, S., Topçu, S.A. (2011). Hemşirelik iş indeksi-hemşirelik çalışma ortamını değerlendirme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 13(2), 5-20.
• Usta, G.Ö., Ulutaşdemir, N. (2019). Ameliyathane hemşirelerinin hasta güvenliğine ilişkin tutumları ve etkileyen faktörler (Trabzon İli Örneği). Paper presented at: 3. International 21. National Public Health Congress; Antalya, Türkiye.
• Önler, E., Akyolcu, N. (2019). Evaluation of operating room staff's attitudes related to patient safety: A questionnaire study. Journal of Interprofessional Education & Practice, 17, 100287.
• Özer, Ö., Şantaş, F., Gün, Ç., Şentürk, S. (2019). Hemşirelerin hasta güvenliği tutumlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. ACU Sağlık Bil Dergisi. 10(2), 161-168.
• Özsayım Susam, F. (2015). Ameliyathane çalışanlarının hasta güvenliği tutumları. Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; İzmir.
• Raeissi, P., Reisi, N., Nasiripour, A.A. (2018). Assessment of patient safety culture in Iranian academic hospitals: strengths and weaknesses. J Patient Saf. 14 (4), 213–26. World Health Organization. (2021). Global patient safety action plan 2021-2030: towards eliminating avoidable harm in health care. World Health Organization.
• Zhao, Y., Ma, D., Wan, Z., Sun, D., Li, H., Sun, J. (2020). Associations between work environment and implicit rationing of nursing care: A systematic review. Journal of Nursing Management. 28(8): 1841–1850