Archival Value of Cartographic and Photographic Materials

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 3, 27 - 42, 31.12.2021

Mehmet Kürşat Değer

Öz

One of the important elements that reveal the quality of the archives is the value of the materials that make up that archive. This value can usually be determined by the information and data items found in the material. Each type of material has certain elements of knowledge that it carries. Materials can increase their importance and value by revealing different data according to their physical and qualitative structure. Cartographic and photographic materials, which are among the archive materials and contain more technical data than other types of materials, form the basis of this study. Even though the history of cartographic and photographic materials in archives goes back to very old times, they have been integrated into new generation technological tools by taking advantage of today's technologies. These two material types mentioned carry great information elements especially for researchers. Cartographic and photographic materials are important sources of information that relatively do not contain written information and differ from other written documents. In this study, the differences of cartographic and photographic materials according to other types of materials will be revealed, and their importance and value for archives and researchers will be expressed. Case study research which is one of the qualitative research methods will be conducted.

Anahtar Kelimeler

Cartographic material, photographic material, archival value, types of material in archives, types of material in archives

Kartografik ve Fotografik Materyallerin Arşivsel Değeri

Öz

Arşivlerin niteliğini ortaya koyan önemli unsurlardan biri o arşivi oluşturan materyallerin taşıdığı değerdir. Bu değer daha çok materyalde bulunan bilgi ve veri ögeleri ile saptanabilir. Her materyal türünün taşıdığı belli başlı bilgi unsurları bulunur. Materyaller, fiziksel ve niteliksel yapısına göre farklı veriler ortaya çıkararak önem ve değerini artırabilir. Arşiv materyalleri arasında bulunan ve diğer materyal türlerine nazaran daha çok teknik veriler içeren kartografik ve fotografik materyaller bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Kartografik ve fotografik materyallerin arşivlerdeki geçmişi çok eskilere dayansa dahi günümüz teknolojilerinden de faydalanarak yeni nesil teknolojik araçlara entegre olmuştur. Bahsedilen bu iki materyal türü özellikle araştırmacılar için büyük bilgi erişim unsurları taşımaktadır. Kartografik ve fotografik materyaller nispeten yazılı bilgiler içermeyen ve diğer yazılı belgelerden ayrılan önemli bilgi kaynaklarıdır. Bu çalışmada kartografik ve fotografik materyallerin diğer materyaller türlerine göre farklılıkları ortaya konularak, arşivler ve araştırmacılar için önemi ve değeri ifade edilecektir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması araştırması yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

kartografik materyal, fotografik materyal, arşivsel değer, arşivlerde materyal türleri

Kaynakça

• Anameriç, Hakan: “History of Maps and Important Map Collections in Turkey”. 30th MELCOM (Middle East Libraries Committee) International Conference, 2008. [Erişim tarihi: 29.05.2021]
• Aytaçlı, Berrak: “Durum Çalışmasına Ayrıntılı Bir Bakış”, Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, no.1 (2012): 1-9.
• Belge Yönetimi ve Arşiv Terimleri Sözlüğü, Hazl. Sekine Karakaş, Fatih Rukancı ve Hakan Anameriç, Ankara, T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2009, “Arşiv belgesi” ve “Arşivsel değer” ss. 4-6.
• Beamer, Ashley: “Map Metadata: essential elements for search and storage”, Program: electronic library and information systems, 43, No. 1 (2009), 18-35, https://doi.org/10.1108/00330330910934084
• Creswell, John W.: Bütün, Mesut (çev.) ve Demir, Selçuk Beşir (çev.). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (Siyasal Kitabevi, Ankara, 2013), 98.
• Dayı, Handan ve Özdemir Hanyaloğlu, Nafia: “Belgesel Fotoğrafçılıkta Alternatif Bir Eğilim: Geç Fotoğrafçılık”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, No. 4 (2019): 3306-3320.
• Gökgöz, Türkay: "Cartographic Properties and Current Situation of the Oldest Picture Map in Çatalhöyük," The Portolan, 75, No. 2 (2009), 43-49.
• Haslhofer, Bernhard ve Klas, Wolfgang: “A Survey of Techniques for Achieving Metadata Interoperability”, ACM Computing Surveys, 42, No. 2, (February 2010), DOI: 10.1145/1667062.1667064
• https://collections.lib.uwm.edu/digital/custom/mirador?manifest=https://collections.lib.uwm.edu//digital/iiif-info/agdm/28110/manifest.json [Erişim tarihi 3 Temmuz 2021]
• https://www.devletarsivleri.gov.tr/varliklar/dosyalar/eskisiteden/yayinlar/osmanli-arsivi-%20yayinlar/BA%C5%9EBAKANLIK%20OSMANLI%20AR%C5%9E%C4%B0V%20REHBER%C4%B0.pdf%20[Eri%C5%9Fim%20tarihi:%2006.08.2021]
• https://www.loc.gov/acq/devpol/colloverviews/geography.html [Erişim tarihi: 03.10.2021]
• Kaplan, Elisabeth ve Mifflin, Jeffrey: ""Mind and Sight": Visual Literacy and the Archivist." Archival Issues, 21, no. 2 (1996): 107-27. [Erişim tarihi 5 Temmuz 2021 http://www.jstor.org/stable/41101943.]
• Library and Maps Committee of the Royal Geographical Society. “The Storage and Conservation of Maps”, The Geographical Journal, 121, No. 2 (June 1955), https://doi.org/10.2307/1791703
• Rukancı, Fatih: “Arşiv Belgelerimizin Kanıtsal Değeri: XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Osmanlı'da Gayr-i Müslim Tebaa'ya İlişkin Örnekler”, Osmanlı Coğrafyası Kültürel Mirasının Yönetimi ve Tapu Arşivlerinin Rolü Uluslararası Kongresi Bildirileri, Cilt 2 21-23 Kasım İstanbul, Ankara: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşiv Dairesi Başkanlığı, 2013.
• Pearce-Moses, Richard: A Glossary of Archival and Record Terminology. Chicago: The Society of American Archivists, 2005.
• Roosa, Mark: Care, Handling, and Storage of Photographs, Paris: IFLA-PAC, 2005.
• Schwartz, Joan M.: “‘‘We make our tools and our tools make us’’: lessons for photographs from the practice, politics and poetics of diplomatics”. Archiviaria, 40. (1996): 40–74. [Erişim tarihi 4 Temmuz 2021 https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/s10502-007-9045-7.pdf]
• Şentürk, Burçak: “Photographs as Archival Material”, Türk Kütüphaneciliği, 27, No. 4, (2013): 619-632.
• Şeşen, Yasin ve Çankaya, Derya: “Türkiye’de Bilgi Kaynağı Olarak Kartografik Materyal Bulunduran Devlet Kurumlarının Dermelerinin İçerik Analizi”, Bilgi Merkezleri: Sağlık ve Afet Yönetimi, editör Alpaslan Hamdi Kuzucuoğlu, 68-83. İstanbul: Hiperlink Yayınları, 2020.
• Taşçıoğlu, Melike: “Kartografiden Günümüz Harita Tasarımına Yeryüzünün Kağıttaki Grafik Yansıması”, Art-e Sanat Dergisi, 6, Sayı 12, (Kasım-Aralık 2013): 1-24.
• Topkaraoğlu, Nuh Mehmet: “Dijital Fotoğrafların Kataloglanması: Bir Standart Önerisi”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.