Eğitim Alanındaki Değişimler ve Hukuk Öğretimi: Bologna Süreci'ne Dayalı Örnek İnceleme

Yıl 2015, Sayı: 1, 1 - 13, 01.04.2015

Yüksel Kavak S. Sadi Seferoğlu Kübra Atalay Kabasakal Zeynep Şen Gonca Uludağ

Öz

Toplumsal yaşamdaki değişimler bireylerden ve buna paralel olarak eğitim kurumlarından beklentileri değiştirmektedir. Bu doğrultuda kurumların farklı uygulamaları göze çarpmaktadır. Bu uygulamalardan birisi Avrupa Yükseköğretim Alanı oluşturmayı hedefleyen bir reform çalışması olan Bologna sürecidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki hukuk fakültelerinde Bologna sürecinde geliştirilen öğretim programlarının incelenmesidir. Betimsel bir çalışma olan bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada, Türkiye’deki 28’i devlet ve 44’ü vakıf olmak üzere toplam 72 üniversitedeki hukuk fakültelerinin Bologna süreci kapsamında hazırlanan program ve ders bilgi paketleri, ilgili kurumların internet siteleri üzerinden erişilerek incelenmiştir. Ayrıca, bu fakülteler arasında Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı sonuçlarına göre en yüksek puanla öğrenci alan beşinin öğretim programları ile bu beş fakültede ortak olan beş temel alan dersinin bilgi paketleri; ‘öğretim yöntem ve teknikleri, değerlendirme sistemi ve AKTS iş yükü hesaplamaları’ dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçları, inceleme kapsamındaki kurumların yaklaşık olarak yarısında programın amacı, program yeterliği ve mezunların mesleki profilleriyle ilgili bilgilerin Bologna sürecinin ruhuna aykırı bir şekilde erişilebilir olmadığını göstermektedir. Ayrıca program amaçlarının hem mesleki hem de kişisel özellikler kazandırmaya yönelik olduğu anlaşılmıştır. Bilgi, beceri ve yetkinlik düzeyindeki program yeterlikleri belirlenirken, Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi tarafından belirlenen yeterliklerin temel alındığı gözlenmiştir. Öte yandan incelenen beş hukuk fakültesinin öğretim programlarında zorunlu-seçmeli derslerle ilgili olarak dengeli bir dağılımın olmadığı belirlenmiştir. Bu üniversitelerde ortak olan dört dersin ders bilgi paketlerinde öğretim yöntem ve teknikleri ile ilgili bazı ifadelerin eğitim bilimleri terminolojisine uygun olmadığı, tüm dersler için en çok kullanılan öğretim tekniğinin ‘düz anlatım’ tekniği olduğu, ders değerlendirmelerinin çoğunlukla ara sınav ve bitirme sınavlarıyla gerçekleştirildiği, derslerin sınıf dışı iş yükü saatlerinin genellikle sınıf içi iş yükü saatlerinden daha fazla olduğu ve derslerin AKTS değerlerinin üniversitelere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda hukuk fakültelerinde program geliştirme ve akreditasyon çalışmalarına ağırlık verilmesi gerektiği söylenebilir. Ayrıca eğitim programlarının geliştirilmesi ve öğretimin nitelikli biçimde sürdürülmesi için eğitim bilimleri uzmanları ile hukuk alanı uzmanlarının işbirliği içinde çalışmasının önemli olduğu vurgulanabilir

Anahtar Kelimeler

Bologna süreci, Yükseköğretim, Hukuk öğretimi, Yaşam boyu öğrenme, Çevrim-içi öğretim

Changes in the Field of Education and Teaching of Law: An Investigation of Programs Developed Based on Bologna Process

Öz

The changes in the society change people’s expectations from individuals and correspondingly expectations from educational institutions. Accordingly, different implementations are observed. One of the implementations is the Bologna process which is a reform process, aimed at establishing the European Higher Education Area EHEA . Developing programs as part of the Bologna process is important because it both contributes to the efforts to be a part of global world in a rapidly growing world, and to the quality assurance. The purpose of this study was to investigate the curriculum developed in Bologna process in the faculties of law in Turkish universities. The survey model has been used in this research which is a descriptive study. As part of data collection faculties of law from 72 universities, including 28 state and 44 private universities were selected. Program packages and course catalogs of those faculties, accessed through their web sites were examined. In addition, five law faculties, which admit students with the highest scores according to the Student Selection and Placement System’s results, were selected for detailed investigation. Curriculums packages and five core courses, which are common in the five faculties, were evaluated based on instructional methods and techniques, and evaluation system used and ECTS workload calculations. Results indicated that, in approximately half of the institutions packages examined, information about the program goals, key learning outcomes and occupational profiles of graduates were not available in the web pages of related institutions, contrary to the Bologna process’ notion. It is also understood that the object of the law curriculum is to help graduates gain both professional and personal characteristics. On the other hand curriculum qualifications such as the level of knowledge, ability and learning outcomes are being specified based on the learning outcomes specified by National Qualifications Framework for Higher Education in Turkey. In course catalogs of the four courses which are common in the five faculties, some of the terms used were not found to be appropriate with educational science terminology. In addition, it is also observed that the most commonly used method in courses is ‘lecturing’ and assessment methods consist of ‘midterm and final exams. In accordance with the research results, it could be concluded that issues related to accreditation and curriculum development in law faculties need to be given more attention. It could also be emphasized that collaboration among educational science specialists and law specialists need to be established in developing curriculum and improving instruction

Anahtar Kelimeler

Bologna process, Higher education, Law teaching, Life-long learning, Online instruction

Kaynakça

• ASCD (2014). 21st Century skills. Educating students in a chan- ging world (ASCD position statement 2008). Association for Supervision and Curriculum Development. Alexandria, VA. Retrieved from http://www.ascd.org/research-a-topic/21st- century-skills-resources.aspx.
• Bozkurt, K., & Türe, M. (2011). Avusturya ve İsviçre sistemlerinde hukuk eğitimi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 93, 82-107.
• European Commission/EACEA/Eurydice (2014). Modernisation of higher education in Europe: Access, retention and employabi- lity 2014. Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.Retrieved from http://eacea.ec.europa. eu/education/eurydice/documents/thematic_reports/165EN. pdf.
• Günay, D. (2012). Yükseköğretimde öğrenme kazanımlarına dayanan kalite güvence sistemi. In B. S. Gür & M. Özer (Eds), Türkiye’de yükseköğretimin yeniden yapılandırılması ve kalite güvencesi, (pp. 13-20). Zonguldak: SETA Çalıştayı, Bülent Ece- vit Üniversitesi.
• Harvey, L. (2000). New realities: The relationship between higher education and employment. Tertiary Education and Manage- ment, 6(1), 3-17. Retrieved from http://link.springer.com/arti cle/10.1023%2FA%3A1009685205201.
• Hacettepe Üniversitesi (2012). Hacettepe Üniversitesi Bologna süreci çalışmaları. Retrieved from http://www.hubologna. hacettepe.edu.tr/.
• Karasar, Ş. (2004) Eğitimde yeni iletişim teknolojileri-internet ve sanal yüksekeğitim-. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 3(4), 16.
• Partnership for 21st Century Skills (P21) Resources for educators. Defining 21st century skills. Retrieved from http://www.p21. org/our-work/resources/for-educators.
• Soran, H., Akkoyunlu, B., & Kavak, Y. (2006). Yaşam boyu öğrenme becerileri ve eğiticilerin eğitimi programı: Hacettepe Üniversitesi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 201-210.
• TÜBİTAK (2010). 2011-2016. Bilim ve teknoloji insan kaynağı stratejisi ve eylem planı. Ankara: TÜBİTAK Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı. Retrieved from http://www. tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/strateji_belgeleri/BT_IK_STRATEJI_BELGESI_2011_2016.pdf.
• Usta, E, & Mahiroğlu, A. (2008). Harmanlanmış öğrenme ve çevrimiçi öğrenme ortamlarının akademik başarı ve doyuma etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(2), 1-15.
• Yamamoto, T. G., Demiray, U., & Kesim, M. (Ed.). (2010). Türkiye’de e-öğrenme: Gelişmeler ve uygulamalar. Ankara: Eflatun Yayınevi. Retrieved from http://tojde.anadolu.edu.tr/elearning. pdf.
• Young, J.R. (2002). Hybrid teaching seeks to end the divide between traditional and online instruction. The Chronicles of Higher Education, A33.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (TY). Yükseköğretim Kurulu Bologna süreci. Yükseköğretim Kurulu, Ankara. Retrieved from https:// bologna.yok.gov.tr/.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2007). Türkiye’nin yükseköğretim stratejisi. Yükseköğretim Kurulu, Ankara. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30217/yok_strateji_kitabi/.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2010a). Yükseköğretimde yeniden yapılanma: 66 soruda Bologna Süreci uygulamaları. Yükseköğretim Kurulu, Ankara. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/ documents/10279/30217/yuksekogretimde_yeniden_yapilanma_66_soruda_bologna_2010.pdf.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2010b). Türkiye yükseköğretim yeterlilikler çerçevesi (TYYÇ). Yükseköğretim Kurulu, Ankara. Retrieved from http://tyyc.yok.gov.tr/.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2011). Üniversitelerdeki uzaktan eğitim programları: Sayısal veriler. Ankara: Yükseköğretim Kurulu, Eğitim-Öğretim Daire Başkanlığı.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2014a). Higher education system in Turkey. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/documents/10348274/10733291/TR’de+Y%C3%BCksek%C3%B 6%C4%9Fretim+Sistemi2.pdf/9027552a-962f-4b03-8450- 3d1ff8d56ccc.
• Yükseköğretim Kurulu (YÖK) (2014b). Yükseköğretim bilgi yönetim sistemi. Retrieved from https://istatistik.yok.gov.tr/.