Türk Halk Müziğindeki Doğal Çok Sesliliğin Müzik Eğitimindeki Yansımaları

Yıl 2018, Sayı: 1, 22 - 28, 01.04.2018

Gökalp Parasız Ozan Gülüm

Öz

Bu çalışma betimsel bir çalışma olup, Türk halk müziğinde var olan doğal çok sesliliğin yapısını ortaya koyarak, Cumhuriyet sonrası bilinçli birçok seslendirme çabasına dönüşme sürecini ve müzik eğitiminde kullanılma durumunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Türk halk müziğindeki çok sesliliğe halk çalgılarında sıklıkla rastlanmaktadır. Bu anlamda halkın çaldığı ezgiye eşlik edecek ikinci bir sese çok sesliliğe ihtiyaç duyduğu söylenebilir. Halk çalgılarının büyük çoğunluğunda da bir eşlikleme anlayışı vardır. Fakat Türk halk müziğinde var olan çok sesli yapılar kendiliğinden ortaya çıkan öğeler olduğundan dolayı temel düzeydedir. Cumhuriyetin ilanından sonra ise halk müziği, birçok müzik adamı tarafından çok seslilik yaklaşımları ile farklı şekillerde ele alınmıştır. Bugün ‘Çok Sesli Türk Müziği’ olarak adlandırılan bu kol, besteciler ve araştırmacılar tarafından geliştirilmiş ve müzik eğitiminde kendisine yer bulmuştur

Anahtar Kelimeler

Müzik eğitimi, Türk halk müziği, Doğal çok seslilik

Reflections of Natural Polyphony in Turkish Folk Music to Musical Education

Öz

This study is a descriptive study and aimed to determine the structure of natural polyphony existing in Turkish Folk Music and the process after the Republic when an effort was devoted consciously to polyphony and its use in musical education. Polyphony in TFM can be seen densely in folk instruments. In this respect, it can be stated that there is a need for a secondary instrument “polyphony” to accompany with those played by folks. There is an understanding of accompanying in most folk instruments. However, polyphonic structures existent in Turkish Folk Music are spontaneous “self-induced” elements and therefore they are at basic level. After the foundation of Turkish Republic, Turkish Folk Music was evaluated differently by several musicians in polyphonic approaches. Today, such a branch called polyphonic Turkish Music was developed by composers and researchers and attained its place in musical education

Anahtar Kelimeler

Musical Education, Turkish Folk Music, Natural Polyphony

Kaynakça

• Albuz, A. (2001). Viyola öğretiminde geleneksel türk müziği ses sistemine ilişkin dizilerin kullanımı ve bu sistem kaynaklı çok seslilik yaklaşımları (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arsunar, M. F. (1937). Tunceli-Dersim halk türküleri ve pentatonik. Elaziz Halk Evi Neşriyatından Sayı: 6, İstanbul: Resimli Ay Matbaası.
• Ataman, S., & Şenel, S. (2009). Bu toprağın sesi: Halk musikimiz. (2. Baskı). İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı.
• Ayangil, R. (2008). Western notation in Turkish music. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland, 18(4), 401- 447.
• Birol, K. B. (1998). Müzikte çok seslilik gerekli midir? Filarmoni Sanat Dergisi, 148.
• Cangal, N. (1988), Müzikte çok seslilik. I. Müzik Kongresi Bildirileri. (pp. 146-148). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Demirci, B. (2013). Viyolonsel eğitiminde geleneksel Türk müziğine yönelik bir çalışma modeli. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 177-129.
• Emnalar, A. (1998). Türk halk müziği ve nazariyatı. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Feyzi, A. (2015). Darü’l Elhan’a ait Anadolu halk şarkıları defterlerinde Erzurum türküleri. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 54: 829-856.
• Fuller, S. (1981). Theorical foundations of early organum theory. Newyork: Stony Brook.
• İlerici, K. (1970). Bestecilik bakımından Türk müziği ve armonisi. İstanbul: MEB Basımevi.
• İlerici, K. (1974). İş halinde üçlü sistem armoni. İstanbul: MEB Basımevi.
• Kaplan, A. (2013). Kültürel müzikoloji. (3. Baskı). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. (11. Baskı). Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri
• Karakaya, İ. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Tanrıöğen, A. (Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kızıler, G. Z. (2007). Bağlamadaki “şelpe” tekniği yeni ugulamalarının armonik ve melodik yönden analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kurbanov, B. (2010). Çok sesli müziğin unutulmazları. Ankara: Sarkaç Yayınları.
• Kurgen, O. (2010). İzmir ve çevresi zeybek oyunlarına eşlik eden geleneksel çalgı takımları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Levent, N. (1995). Çağdaş Türk müziğinde dörtlü armoni. İzmir: Piyasa Matbaası.
• Mimaroğlu, İ. (1995). Müzik tarihi (5. baskı), İstanbul: Varlık Yayınları.