Romantik İlişkilerde Problem Çözme Becerilerinin Empati ve Mental İyi Oluş Açısından İncelenmesi

Yıl 2018, Sayı: 1, 62 - 72, 01.04.2018

Özgür Salih Kaya

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde yaşamış oldukları sorunları çözme becerilerini bireylerin empati ve mental iyi oluş düzeyleri açısından ve bazı demografik değişkenlere göre incelemektir. Araştırmanın verileri 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nde öğrenim gören 284 kız, 226 erkek olmak üzere toplam 510 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verilerini toplamada, araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Ergenler İçin Romantik İlişkilerde Sorun Çözme Ölçeği, Temel Empati Ölçeği ve Mental İyi Oluş Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde ilişkisel araştırma yöntemlerinden Pearson korelasyonu ve çoklu regresyon analizi, karşılaştırmalı araştırma yöntemlerinden bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Veriler SPSS 24.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Empati ile mental iyi oluş arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Empati ile duygusal ve fiziksel istismar arasında negatif yönde düşük düzeyde, soruna yönelme arasında ise pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Mental iyi oluş ile duygusal ve fiziksel istismar arasında negatif yönde düşük düzeyde, soruna yönelme arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu ilişkilere ve kuramsal çerçeveye dayanarak empatinin ve mental iyi oluşun romantik ilişkilerde sorun çözme becerilerini açıkladığı varsayılarak çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan Çoklu regresyon analizinin sonucuna göre empati ve mental iyi oluşun soruna yönelme alt boyutu ile orta düzeyde ilişkisinin olduğu, toplam varyansının %19’unu açıkladığı ve modele anlamlı bir katkısı olduğu görülmektedir. Demografik değişkenlerden cinsiyete göre incelendiğinde soruna yönelme alt boyutunun kadınların lehine anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Daha önce ilişki yaşama durumuna göre incelendiğinde en az bir kere ilişki yaşayanların, hiç ilişki yaşamayanlara göre sorun çözme becerilerinin anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmektedir. Şu andaki ilişkisinin olup olmama durumuna göre incelendiğinde ise ilişkisi olmayanların ilişkisi olanlara göre sorun çözme becerilerinin anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur. Bu sonucun çıkmasında ilişki esnasında bireylerin mantığı göz ardı edip duygularla daha fazla hareket ettiğinin etkili olduğu düşünülmektedir. Bu bulgular ışığında, romantik ilişkilerde sorun çözme becerilerinde farklı psikolojik ve demografik değişkenlerin etkili olduğu söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Romantik ilişki, Sorun çözme, Empati, Mental iyi oluş

An Analysis of the Problem Solving Skills in the Romantic Relations in Terms of Empathy and Mental Well Being

Öz

The purpose of this study was to investigate the university students’ problem solving skills that they face in their romantic relationships in terms of on empathy and mental well-being levels of these individuals and some demographic variables. Data were collected from 284 female and 226 male, a total of 510 students studying at Recep Tayyip Erdoğan University in 2016-2017 academic year autumn semester. The personal information form designed by the researcher, Problem Solving in Romantic Relationship Scale for Adolescents, Basic Empathy Scale, Mental Well-being Scale were used to collect data. Pearson correlation, multiple regression from relational research methods and independent samples t test from comparative research methods were used. Data was analyzed using SPSS 24.0 package. It was found that there was a positive but low level relationship between empathy and mental well-being. It was also found that there was a negative low level relationship between empathy and emotional and physical abuse, a positive but mid-level significance between empathy and tendency towards the problem. There was a negative low-level significant relationship between mental well-being and physical and emotional abuse, a positive mid level significant relationship between mental well-being and tendency towards the problem. A multiple regression analysis was conducted by assuming that empathy and mental well-being explain the problem solving skills in romantic relationships based on the relationships and theoretical framework. Based on the multiple regression analysis results, empathy and mental well-being has a mid-level relationship between with tendency towards the problem subscale, explain 19% of the variance and has a significant contribution to the model. Based on the demographic variables, tendency towards problems differs in a significant level towards females. When examined based on the previous relationship status, problem solving skills significantly differed for people who had a relationship at least one rather than people had no prior relationship experience. When examined based on the current relationship status, problem solving skills were found significantly higher for people who had a relationship rather than people had no relationship. The reason for such outcomes are thought that individuals neglect ration but use emotions. In the light of these results, it can be said that different psychological and demographic variables are effective in problem solving skills in romantic relationships

Anahtar Kelimeler

Romantic relationship, Problem solving, Empathy, Mental well-being

Kaynakça

• Aba, Y. A. (2008). Çatışmaların çözümüne yaklaşım ölçeği’nin (the revised conflict tactics scales (CTS2) üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirlik çalışmaları (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Abraham, M. (1999). Sexual abuse in South Asian immigrant marriages. Violence Against Women, 5(6), 591-618.
• Ay, F., & Özcan, N. (2003). Hemşire ve ebe öğrencilerin empati becerileri ve kişilerarası ilişki tarzlarının incelenmesi. II. Uluslar arası & IX. Ulusal Hemşirelik Kongresi (07-11 Eylül) Kitabı, pp. 314-317.
• Aydın, A. (1996). Empatik becerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Buunk, B. P., Gibbons, F. X., & Buunk, A. (2013). Health, coping, and well-being: Perspectives from social comparison theory. New York and Hove: Psychology Press.
• Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z. C., & Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164).
• Eryılmaz, A. (2011). Ergen öznel iyi oluşunun, öznel iyi oluşu arttırma stratejilerini kullanma ile yaşam amaçlarını belirleme açısından incelenmesi. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24(1), 44-51.
• Frisch, M.B. (2000). Improving mental and physical health care through quality of life therapy and assessment. In E. Diener, and D.R. Rahtz, (Eds.), Advances in quality of life. Theory and research, (pp. 207-241). Dordrecht: Kluwer Academic Press.
• Genç, S. Z., & Kalafat, T. (2010). Öğretmen adaylarının empatik becerileri ile problem çözme becerileri. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 135-147.
• Gottman, J. M., & Krokoff, L. J. (1989). Marital interaction and satisfaction: A longitudinal view. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 57(1), 47-52.
• Gülaçtı, F. (2009). Sosyal beceri eğitimine yönelik programın üniversite öğrencilerinin sosyal beceri, öznel ve psikolojik iyi olma düzeylerine etkisi (Doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Hacı, Y. (2011). Evlilik uyumunun empatik eğilim, algılanan aile içi iletişim ve çatışma çözme stillerine göre yordanması (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Hamurcu, H. (2011). Ergenlerin yetkinlik inançları ve psikolojik iyi oluşlarını yordamada psikolojik ihtiyaçlar (Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Hançerlioğlu, O. (1988). Ruh bilim sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hasta, D., & Güler, M. E. (2013). Saldırganlık: Kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 64-104.
• Helvacı-Küçük, F. (2012). Romantik ilişkilerde sorun çözme ve sosyal ilginin aşka ilişkin tutumlarla ilişkisi (Yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Hoffman, M. L. (2000). Empathy and moral development. Implications for caring and justice. Cambridge: Cambridge University Press. Retrieved from http://catdir.loc.gov/catdir/ samples/cam032/99029669.pdf
• İlhan, T. (2005). Öznel iyi oluşa dayalı mizah tarzları modeli (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İlhan, T., & Özbay, Y. (2016). Yaşam amaçlarının ve psikolojik ihtiyaç doyumunun öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), 109-118.
• Jolliffe, D., & Farrington, D. P. (2004). Empathy and offending: A systematic review and meta-analysis. Aggression and Violent Behavior, 9, 441-476.
• Kahn, J. H., Hessling, R. M., & Russell, D. W. (2003). Social support, health, and wellbeing among the elderly: What is the role of negative affectivity? Personality and Individual Differences, 35(1), 5-17.
• Kalkan, M. (2008). Ergenler için romantik ilişkilerde sorun çözme ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15, 131-138.
• Karlsberg, J. A., & Karlsberg, R. C. (1994). The affectionate bond: The goal of couple-centered therapy. Journal of Humanistic Psychology, 34(1), 132-141.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55(1), 68-78.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52(1), 141-166.
• Ryff, C. D., & Keyes, C. L. (1995). The structure of psychological well- being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-719.
• Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9, 13-39.
• Sarıcaoğlu, H. (2011). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma düzeylerinin kişilik özellikleri ve öz-anlayış açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Saygın, Y., & Arslan, C. (2009). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 207 -222.
• Segrin, C., & Taylor, M. (2007). Positive interpersonal relationships mediate the association between social skills and psychological well-being. Personality and Individual Differences, 43, 637– 646.
• Siewert, K., Antoniw, K., Kubiak, T., & Weber, H. (2011). The more the better? The relationship between mismatches in social support and subjective well-being in daily life. Journal of Health Psychology, 16(4), 621-631.
• Sorensen, S. (2007). Adolescent romantic relationships. New York: ACT for Youth Center of Excellence Research Facts and Findings.
• Soylu, Y., & Kağnıcı, D. Y. (2015). Evlilik uyumunun empatik eğilim, iletişim ve çatışma çözme stillerine göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(43), 44-54.
• Staub, E. (1987). Commentary on part I. In N. Eisenberg & J. Strayer (Eds.), Empathy and its development. Cambridge studies in social and emotional development. New York: Cambridge University Press.
• Sternberg, R. J. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93, 119- 135.
• Suldo, S. M., Friedrich, A., White, T., Farmer, J., Minch, D., & Michalowski, J. (2009). Teacher support and adolescents’ subjective well-being: A mixed-methods investigation. School Psychology Review, 38(1), 67-85.
• Şahin, G. N. (2011). Üniversite öğrencilerinin kendini açma, öznel iyi oluş ve algıladıkları sosyal destek düzeylerinin karşılaştırılması. (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitiüsü, İzmir.
• Şahin, M. (2013). Affedicilik ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Şimşek, S. (2010). Ergenlerde davranış problemlerinin anne- babadan ve öğretmenlerden algılanan duygusal istismar açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• June. Retrieved from http://www.bath.ac.uk/soc-pol/welldev/
• wed-new/network/research-review/Review_1_Ryan.pdf
• Waterman, A. S. (1993). Two conceptions of happiness: Contrasts of personal expressiveness (eudaimonia) and hedonic enjoyment. Journal of Personality and Social Psychology, 64(4), 678.
• Watson, D. (1988). Intraindividual and interindividual analyses of positive and negative affect: Their relation to health complaints, perceived stress, and daily activities. Journal of Personality and Social Psychology, 54(6), 1020-1030.
• Williams, S. O., & Connolly, J. (1997). Revisiting intimacy and autonomy. A lifespan approach. Paper preseuted at the biannual meeting of The Society For Research in Child Development. Washington, D.C.
• World Health Organisation. (2004). Promoting Mental Health; Concepts Emerging Evidence and Practice (Summary report). Geneva.
• Yavuz, Ç. (2006). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık öğrencilerinde öznel iyi olma hali, psikiyatrik belirtiler ve bazı kişilik özellikleri: Karşılaştırmalı bir çalışma (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yurttaş, A., & Yetkin, A. (2003). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin empatik becerileri ile problem çözme becerilerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(1), 1-13.