Eğitim Fakültesinin Çeşitli Öğretim Programlarındaki Öğretmen Adaylarının Üniversite Kavramına İlişkin Metaforik Akıl Yürütmeleri

Yıl 2019, Sayı: 3, 555 - 572, 01.12.2019

Somayyeh Radmard Yılmaz Soysal

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının üniversite olgusunu nasıl algıladıklarını nitel bir perspektifle betimlemektir. Bu araştırmada öğrencilerin üniversite olgusu ile ilgili kavramsal, algısal veya metaforik akıl yürütmelerinin eğilimleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma temel nitel araştırma yaklaşımı ile gerçekleşmiştir. Araştırmanın katılımcıları İstanbul’da yer alan bir vakıf üniversitesine bağlı eğitim fakültesinin dokuz farklı programında öğrenim gören, 1984 öğretmen adayı içerisinden seçkisiz tabakalı örnekleme yöntemi aracılığıyla seçilen 689 öğretmen adayıdır. Katılımcılardan metafor oluşturma taslağı aracılığıyla nitel veriler toplanmıştır. Katılımcıların uygun metaforları analiz edilmiş, 14 ana temaya ve bunlara ait 25 alt temaya ulaşılmıştır. Genel itibariyle, katılımcılar üniversiteyi entelektüel açıdan hem tüketim hem de üretim birimi olarak algılamışlardır. Türkiye yükseköğretimi adına çeşitli önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

Üniversite olgusu, Üniversite algısı, Üniversitenin ne’liği, Üniversitenin nasıl’lığı, Metaforik akıl yürütme

Metaphorical Reasoning of the Preservice Teachers Affiliated in Different Programs of the Faculty of Education on the Concept of University

Öz

The purpose of the current study was to describe how the prospective teachers conceive the university phenomenon through taking a qualitative perspective. In this study, the tendencies of the prospective teachers’ conceptual, perceptual or metaphorical reasoning about the phenomenon of university were tried to be portrayed. This study was a basic qualitative research. The participants of the study were 689 prospective teachers who were randomly selected from a total of a population of 1984 individuals enrolled in nine teaching programs of an education faculty affiliated to a foundation university in Istanbul. Qualitatively oriented data were gathered through the metaphor composition task completed by the participants. The appropriate metaphorical reasoning of the participants were analysed and 14 main themes and 25 sub-themes were abstracted. In general, participants perceived the university as intellectually oriented consumption and production units. Recommendations were offered for Turkish higher education system

Anahtar Kelimeler

University phenomenon, Perceptions of university, The what of the university, The how of the university, Metaphorical reasoning

Kaynakça

• Arslan, M. (2005). Cumhuriyet dönemi üniversite reformları bağlamında üniversitelerimizde demokratiklik tartışmaları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 23-49.
• Arlestig, H., Day C., & Johansson O. (2016). A decade of research on school principals. cases from 24 countries. Dordrecht, NL: Springer.
• Apple, M. (2001). Educational and curricular restructuring and the neo-liberal and neo- conservative agendas: Interview with Michael Apple. Currículo Sem Fronteiras, 1(1), 1- 26.
• Baker, P. J. (1991). Mindful engagement: Metaphors forschoolimprovement. Educational Leadership, 48, 32-35.
• Ball, S. J. (2012), Global education Inc. New policy networks and the neoliberal Imaginary. London and New York: Routledge.
• Ball, S. J. (2007). Education plc: Understanding private sector participation in public sector education. London, UK: Routledge.
• Bargh, C., Scott, P., & Smith, D. (1996). Governing universities: Changing the culture. Bristol: The Society for Research into Higher Education & Open University Press.
• Barnett, R. (2008). Her türlü aklın ötesinde üniversitelerde ideoloji ile yaşamak. Çev: İ. Tekeli). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Bayram, G. (2009). Öğretmenlerin istihdam biçimi farklılıkları ve yarattığı sorunlar: Ankara’da çalışan sözleşmeli ve ücretli öğretmenlerin görüşlerine dayalı bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Behr, M., Harel, G., Post, T., & Lesh, R. (1992). Rational number, ratio and proportion. In D. Grouws (Ed.), Handbook on research of teaching and learning (pp. 296–333). New York: McMillan.
• Bleiklie, I., & Kogan, M. (2007). Organization and governance of universities. Higher Education Policy, 20(4), 477–493.
• Birtwisle, T. (2004) Academiz freedom and complacency: The possible effects if “good men do nothing”. Education and the Law, 16(4), 203-216.
• Bolhuis, S. (2000). Naar zelfstandig leren: Wat doen en denken docenten? [Toward self-directed learning: What do teachers do and think?]. Leuven: Garant.
• Buaraphan, K. (2011). Metaphorical roots of beliefs about teaching and learning science and their modifications in the standard‐ based science teacher preparation programme. International Journal of Science Education, 33(11), 1571-1595.
• Bülbül, T., & Tunç, B. (2011). “Yeni” üniversite. Akademik kimlik, akademik yükseltmeler, çalışma koşulları ve ücretler. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Cluck, N. A. (1980). Reflections in the interdisciplinary approach to the humanities. Liberal Education, 66(1), 67-77.
• Charle, C., & Verger, J. (2005). Üniversitelerin tarihi. (Çev. İ. Yerguz). Ankara: Dost Kitabevi.
• Christou, C., Mousoulides, N., Pittalis, M., Pitta-Pantazi, D., & Sriraman, B. (2005). An empirical taxonomy of problem posing processes. ZDM - International Journal on Mathematics Education, 37(3), 149-158.
• Cingi, M., & Güran, C. (2003) Türkiye’de iktisadi kalkınmayı tehdit eden sorun: Eğitim. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 109-137.
• Cook-Sather, A. (2003). Movements of mind: The matrix, metaphors, and re-imagining education. Teachers College Record, 105(6), 946-977.
• Demirer-Keskin, D. (2012). Eğitimde piyasalaşma ve öğretmen emeğinde dönüşüm. Çalışma ve Toplum (1), 167-186. Retrieved from http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/ acarindex-1423873943.pdf
• Demirtaş, H., & Çoban, D. (2014). Üniversite öğrencilerinin, üniversite ve fakülte kavramlarına ilişkin metaforları: İnönü üniversitesi örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 113-143.
• Dewey, J. (2015). Okul ve toplum (Çev. H. A. Başman & S. Kaymakçı). (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dick, A. L. (1999). Epistemological position, library, and information science. Library Quarterly 69(3), 305-323.
• Dobni, C., & Luffman, G. (2003). Determining the scope and impact of market orientation profiles on strategy implementation and performance. Strategic Management Journal, 24(6), 577-585.
• Döpfner, M., & Lehmkuhl, G. (2005). Störungen der aufmerksamkeit und hyperaktivität. In P. F. Schlottke, R. K. Silbereisen, S. Schneider, & G. W. Lauth (Eds.), Störungen im Kindes- und Jugendalter Grundlagen und Störungen im Entwicklungsverlauf (pp. 609- 648). Göttingen: Hogrefe.
• Duderstadt, J. J. (2000). A university for the 21st century. Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Eacott, S. (2018). Theoretical Notes on a Relational Approach to Principal’s Time Use. Journal of Educational Administration and History, 50(4), 284-298. Retrieved from https://doi.org/10 .1080/00220620.2018.1478804
• Ergür, A. (2003). Üniversitenin pazarla bütünleşmesi sürecinde akademik dünyanın dönüşümü. Toplum ve Bilim Dergisi, 97, 183-216.
• Fırat, M., & Yurdakul, I. K. (2012). University metaphors: A study of academicians’ perspectives. International Journal of Social Sciences and Education, 2(2), 194-206.
• Fry, P. G. (1989). The creation of curriculum reality: Metaphors in education (Doctoral dissertation). Oklahoma State University.
• Freire, P. (2010). Ezilenlerin pedagojisi (7. Basım). (Çev. D. Hattatoğlu & E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Fitzgerald, T. K. (1997). Understanding diversity in the workplace: Cultural metaphors of identity. Business Horizons, 40(4), 66-70.
• Gasset, Y. O. (1997). Üniversitenin misyonu. (Çev: B. Üçpınar). İstanbul: Birleşik Yayıncılık.
• Gibbs, P. (2007). Does advertising pervert higher education? Is there a case for resistance? Journal of Marketing for Higher Education, 17(1), 3-11.
• Giroux, H. A. (1996). Toward a postmodern pedagogy. In L. Cahoon (Ed). from modernism to postmodernism: An anthology. Blackwell.
• Giroux, H. A. (1997). Pedagogy and the politics of hope. Oxford: Westview Press.
• Glanz, J. (2003). Action research: An educational leader’s guide to school improvement. Norwood, MA: Christopher-Gordon Publishers.
• Gurney, B. F. (1995). Tugboats and tennis games: Preservice conceptions of teaching and learning revealed through metaphors. Journal of Research in Science Teaching, 32(6), 569-583.
• Gümrükçü, H. (2004). Bologna-Prag-Berlin süreçleri ışığı altında Türkiye’de yüksek öğretim politikası ve yükseköğretimde değişim. In H. Gümrükçü (Ed). Küreselleşme, Türkiye ve Avrupa yükseköğretim alanı (pp. 199-211). Hamburg, İstanbul: Avrupa Türkiye Araştırmaları Enstitüsü Yayını.
• Günay, D. (2004, May), Üniversitenin neliği, akademik özgürlük ve üniversite özerkliği. First International Congress on University Education, Perspectives on University Education in the 21st Century, İstanbul.
• Green, T. (1971). The activities of teaching. New York: McGrawHill. Harvey, D. (2006). Neoliberalizm ve sınıf iktidarının restorasyonu. (Çev. A. Sarı), Conatus, (6), 73-91.
• Hatcher, R. (2006). Privatization and sponsorship: the re-agenting of the school system in England. Journal of Education Policy, 21(5), 599-619.
• İnal, K. (1992). Bazı paradigmalarda eğitim özgürlük ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 25(2).
• Ivie, R. L. (2005). A presumption of academic freedom. Review of Education Pedagogy & Cultural Studies, 27(1), 53-85.
• Johnston, P. M. (2018). How to succeed in small-school headship: A reflection (Unpublished Ed. D. thesis). The University of Nottingham, Nottingham.
• Kagan, D. (1992). Implication of research on teacher belief. Educational Psychologist 27(1), 65–90.
• Kahne, J., O’Brien J., Brown A., & Quinn T. (2001). Leveraging social capital and school ımprovement: The case of a school network and a comprehensive community initiative in Chicago. Educational Administration Quarterly 37(4):429-461.
• Kelchtermans, G. (2008). Narratief weten, zelfverstaan en kwetsbaarheid [Narrative knowing, self-comprehension and vulnerability]. In L. Stevens (Ed.), Leraar, wie ben je? [Teacher, who are you?] (pp. 13-21). Antwerpen: Garant.
• Kline, S. J. (1995). Conceptual foundations for multidisciplinary thinking. Stanford: Stanford University Press.
• Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experiences as the source of learning and development. Englewood Cliffs, N. J.: PrenticeHall.
• Lakoff, G., Johson., M. (2015). Metaforlar: Hayat, Anlam ve Dil. (2. Baskı) (Çev.: G. Y. Demir). İstanbul: İthaki Yayınları
• Leonardi, P. M., & Barley, W. C. (2011). Materiality as organizational communication: technology, intent, and delegation in the production of meaning. Matters of communication: political, cultural, and technological challenges to communication theorizing (Edt: T. Kuhn).
• Lodge, D. (2015). The modes of modern writing. Metaphor, metonymy and the typology of modern literature. London: Bloomsbury.
• Merriam, S. B., & Brockett, R. G. (2007). The profession and practice of adult education: An introduction. San Francisco, CA: John Wiley & Sons, Inc.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd Ed). Thousand Oaks, CA: Sage. Molnar, A. (2006). The commercial transformation of public education. Journal of Education Policy, 21(5), 621- 640.
• Marangoz, C. (2004). Çağdaş üniversite üzerine düşünceler. In C. C. Aktan (Ed.), Nasıl bir üniversite? (pp. 159-192). İstanbul: Değişim Yayınları.
• Moser, K. S. (2000). Metaphor analysis in psychology-method, theory, and fields of application. Qualitative Social Research, 1(2).
• Nicolescu, B. (2000). The transdisciplinary evolution of learning. Retrieved from http://www.unesco.org/education/educprog/ lwf/dl/nicolescu_f.pdf
• Öztürk, S. (2006). Üniversite özerkliği göstergeleri üzerine bir değerlendirme. Eğitim Bilim ve Toplum, 4(16), 114-145.
• Pajares, F. (1992). Teachers’ beliefs and educational research: Cleaning up the messy construct. Review of Educational Research, 62(3), 307-332.
• Patrinos., A. (2000). Market forces in education. European Journal of Education, 35(1), 61–80.
• Richardson, V. (1996) The role of attitudes and beliefs in learning to teach. In J. Sikula (Ed.) Handbook of research on teacher education. New York: Macmillan.
• Saban, A. (2003). A Turkish profile of prospective elementary school teachers and their views of teaching. Teaching and Teacher Education, 19, 829-846.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Saint, W. (2009). Guiding universities: University governance and management around the globe. Washington DC: Human Development Network World Bank.
• Saban, A. (2010). Prospective Teachers’ Metaphorical Conceptualizations of Learner. Teaching and Teacher Education 26(2), 290-305.
• Slaughter, S., & Leslie, L. (1997) Academic capitalism: Politics, policies and the entrepreneurial university. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press.
• Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29(2), 102-108.
• Sandelowski, M. (1995). Sample size in qualitative research. Research in Nursing & Health, 18(2), 179–183. Retrieved from https://doi.org/10.1002/nur.4770180211
• Scott, P. (2002). Küreselleşme ve üniversite: 21. Yüzyılın önündeki meydan okumalar (Çev. S. Çiftçi). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1),191–208.
• Soysal, Y., & Radmard, S. (2018). Social negotiations of meanings and changes in the beliefs of prospective teachers: A Vygotskian perspective. Educational Studies, 44(1), 57-80.
• Soysal, Y., & Radmard, S. (2017a). Sosyal oluşturmacı öğretimin öğretmen adaylarının öğrenme ve öğretmeye yönelik inançlarına ve sınıf içi uygulamalarına etkisinin incelenmesi. İlköğretim Online, 16(4), 1505-1531.
• Soysal, Y., & Radmard, S. (2017b). An exploration of Turkish teachers’ attributions to barriers faced within learner-centred teaching. Educational Studies, 43(2),186-209.
• Sönmez, V. (2000). Eğitimin felsefi temelleri. Eğitim bilimine giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, M., & Yıldız, R. (2006). Liseli gençliğin üniversite algılaması ve gelecek tasarımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 85-104.
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R., & Fırat, N. Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri, üniversite öğreniminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(3), 429-452.
• Şimşek, G., & Ercan, F. (2013). Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin dönüşümü/ dönüştürülme çabaları: Ulus-devletin muhafızlarını yetiştirmekten sermaye için emek-gücü yetiştirmeye. Retrieved from https://www.academia.edu/19518938/T%C3%BCrkiye_ de_%C3%96%C4%9Fretmenlik_Mesle%C4%9Finin_D%C3 %B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BCm%C3%BC_D%C3%B6n%C 3%BC%C5%9Ft%C3%BCr%C3%BClme_%C3%87abalar%C4 %B1_Ulus-Devletin_Muhaf%C4%B1zlar%C4%B1n%C4%B1_ Yeti%C5%9Ftirmekten_Sermaye_%C4%B0%C3%A7in_ Emek-G%C3%BCc%C3%BC_Yeti%C5%9Ftirmeye_ Gizem_%C5%9Eim%C5%9Fek_and_Fuat_Ercan
• Tezcan, M. (2005). Sosyolojik kuramlarda eğitim. Ankara: Anı Yayınları.
• Tian-ping, Y., & Ai-sheng, L. (2009). The analysis of university metaphors. University Education Science, 3, 30-34.
• Thompson, S. J., Kushner-Benson, S. N., Pachnowsky, L. M., & Salzman, J. A. (2001). Decision making in planning and teaching. Addison-Wesley Educational Publishers.
• Turgut, H. (1995). Çevre ve kültür çalışmalarında temel kavramlar. İstanbul, İTÜ.
• Uğurlu, Z. (2018). Öğretmen adaylarının üniversite kavramına ilişkin algılarının metafor analizi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(5), 80-93.
• Usluata, A. (1997). Üniversitelerde yaşanan ikilem. Bilim politikası ve üniversiteler. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Yalçın, P., & Yıldırım, H. (1998). Disiplinlerarası öğretim üzerine bir uygulama. Çanakkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 146-150.
• Yang, R. & Vidovich, L. (2002). Üniversiteleri küreselleşme bağlamında konumlandırmak. (Çev. Bedir M.). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 209-222.
• Yoon, S.H. (2000). Using learning style and goal accomplishment style to predict academic achievement in middle school geography students in Korea. (Unpublished doctoral dissertation), University of Pittsburg.
• Wang, J. (2009), “A study of education investment and Xinjiang economic development”. Journal of Business and Management, 4(5), 139-144.
• Weiker, W. F. (1962). Academic freedom and problems of higher education in Turkey. Middle East Journal, 16(3), 279-294.
• Wilkinson, M. (1994). Using student stories to build vocabulary in cooperative learning groups. Clearing House, 67, 221-223.