Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeği Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2020, Sayı: 1, 126 - 133, 01.04.2020

Mehmet Fatih Köse , Mehmet Korkmaz

Öz

Bu araştırmanın amacı, Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeğinin Türkçe uyarlamasını yapmak ve yükseköğretim kurumları için psikometrik özelliklerini değerlendirmektir. Özellikle yükseköğretim alanındaki rekabet sürecinin küresel ve kültürlerarası bağlamı ve giderek artan uluslararasılaşma nedeniyle, uluslararası yükseköğretim literatüründe yaygın olarak kullanılan Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeğinin psikometrik özelliklerinin Türk yükseköğretim kültüründe değerlendirilmesi önemli görülmüştür. Türkçe yükseköğretim literatüründe sıklıkla kullanılan ölçeğin yükseköğretim düzeyinde geçerliliğini test eden bir çalışmaya rastlanmamıştır. Araştırmanın çalışma grubunu devlet ve vakıf üniversitelerinde görev yapan 417 akademik personel oluşturmuştur. Araştırma bulguları, üniversitelerde, yenilikçi takım kültürü, rekabetçi kültür ve hiyerarşik kültür olmak üzere üç farklı örgüt kültürü tipi görüldüğünü ortaya koymaktadır. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, ölçeğin üç faktörlü yapısının kabul edilebilir bir model uyumu gösterdiğini ortaya koymaktadır. Alt faktörlere ilişkin iç güvenirlik değerleri ve ölçeğin ayırt edicilik gücü yüksek bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, Örgüt Kültürü Değerlendirme Ölçeğinin üniversitelerde örgüt kültürünün değerlendirilmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğuna dair güçlü kanıtlar elde edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Örgüt kültürü, Yükseköğretim, Üniversitelerde örgüt kültürü

Adapting the Organizational Culture Assesment Instrument to Turkish: Validity and Reliability Study

Öz

This study seeks to adapt the Organizational Culture Assessment Instrument to Turkish and to assess whether its psychometric properties are suitable for use in higher educational institutions. Since the Organizational Culture Assessment Instrument is heavily used in the international higher education literature, evaluating whether the psychometric properties of this scale are appropriate for a Turkish cultural context has increased in importance. This importance is further compounded when one considers that competition in higher education has taken on a global and intercultural dimension and that the internationalization of higher education has witnessed a rapid increase in recent years. Despite this scale’s extensive use within Turkish literature on higher education, no study testing its validity was found. The study group consisted of 417 academic personnel employed in Turkish state and foundation universities. The study’s findings revealed that three types of organizational cultures existed in universities: innovative team culture, competitive culture, and hierarchal culture. A CFA confirmed that the three-factor model of the scale exhibited acceptable fit. Both the scale’s discriminatory power and the internal reliability values for its sub-factors were found to be high. The study’s findings present strong evidence indicating that the Organizational Culture Evaluation Scale constitutes a valid and reliable measurement tool for assessing organizational culture in universities

Anahtar Kelimeler

Organizational culture, Higher education, Organizational culture in universities

Kaynakça

• Bartell, M. (2003). Internationalization of universities: A university culture-based framework. Higher Education, 45(1), 43-70.
• Bergquist, W. H., & Pawlak, K. (2008). Engaging the six cultures of the academy. San Francisco: The John Wiley & Sons.
• Berrio, A. A. (2003). An organisational cultural assessment using the competing values frame- work: A profile of Ohio state university extension. Journal of Extension, 41(2).
• Beytekin, O. F., Yalçınkaya, M., Doğan, M., & Karakoç, N. (2010), The organizational culture at the university, The International Journal of Educational Researchers, 2(1), 1-13.
• Birds, R. (2014). Entrepreneur-managers in higher education: (how) do they exist? Journal of Higher Education Policy and Management, 36(1), 62-73.
• Cameron, K. S., & Freeman, S. J. (1991). Cultural congruence, strength, and type: relationaships to effectiveness. Organizational Change and Development, 5, 23-58.
• Cameron, K. S., & Quinn, R. E. (2011). Diagnosing and changing organizational culture San Francisco: Jossey-Bass.
• Celep, C., & Tülübaş, T. (2015). Yükseköğretimin yönetimi. Ankara: Nobel.
• Clark, B. R. (1983). The higher education system: academic organization in cross-national perspective. Berkeley: University of California.
• Cole, J. (2011). The great American university. Bulletin of the American Academy, Spring 2011.
• Çavuşoğlu, S., & Köse, S. (2016). Örgüt kültürünün örgütsel sessı̇zlı̇k davranışına etkı̇sı̇. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 18(1), 115-146.
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. Ankara: Yükseköğretim Kurulu.
• Deal, T. E., & Kennedy A. A. (2000). Corporate cultures. The rites and rituals of corporate life (2nd Ed.). New York: Basic Books.
• Dill, D. D. (1982), The management of academic culture: notes on the management of meaningand social integration. Higher Education, 11, 303-20.
• Lee, J. J. (2007). The shaping of the departmental culture: Measuring the relative influences of the institution and discipline. Journal of Higher Education Policy And Management, 29(1), 41-55.
• Martin, J., & Siehl, C. (1983). Organizational culture and counter- culture: An uneasy symbiosis. Organizational Dynamics, 12(2), 52-64.
• Masland, A. T. (1985). Organizational culture in the study of higher education. Review of Higher Education, 59(1), 57-168.
• Miles, R. E., & Snow, C. (1978). Organizationalstrategy, structure and process. New York: McGraw Hill.
• Obenchain, A. M. (2002). Organizational culture and organizational innovation in not-for-profit, private, and public institutions of higher education (Yayımlanmamış doktora tezi). Nova Southeastern University, Florida.
• Ouchi, W. (1981). Z theory: How American business can meet the Japanese challenge. New York: Addison-Wesley.
• Özer, M. (2017). A new page in Turkish higher education: The institutional evaluation era. Retrieved from https:// thenewturkey.org/a-new-page-in-turkish-higher-education- the-institutional-evaluation-era
• Özgözgü, S. (2015). Eğitim örgütlerinde yöneticilerin liderlik davranışları, bilgi yönetimi ve örgüt kültürü ilişkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Pettigrew, A. M. (1979). On studying organizational cultures. Administrative Science Quarterly, 24, 570-581.
• Smircich, L. (1983). Concepts of culture and organizational analysis. Administrative Science Quarterly, 28, 339-358.
• Sporn, B. (1996). Managing university culture: An analysis of the relationship between institutional culture and management approaches. Higher Education, 32(1), 41–61.
• Tabachnick, B. G., & Fidel, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Tierney, W.G. (1988). Organisational culture in higher education: Defining the essentials. Journal of Higher Education, 59(1), 2-21.
• Tinsley, H. E., & Tinsley, D. J. (1987). Uses of factor analysis in counseling psychology research. Journal of Counseling Psychology, 34(4), 414-424.
• Trompenaars, F. (1993). Riding the waves of culture: understanding cultural diversity in business. London: Economist.
• Tseng, S. M. (2010). Thecorrelation between organizational culture and knowledge conversion on corporate performance. Journal of Knowledge Management, 14(2), 269-284.
• World Economic Forum (WEF). (2016). The global competitiveness report 2016–2017. Geneva: World Economic Forum.
• Zammuto, R. F., & Krakower, J. Y. (1991) Quantitative and qualitative studies of organisational culture. Research in Organisational Change and Development, 5, 83-114.