İslam İşbirliği Teşkilatı Ülkelerinde Yükseköğretime Dayalı İnsan Kaynaklarının Analizi ve Planlanması

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 3, 474 - 487, 30.12.2020

Bülent Yeşilata

Öz

Bu çalışmada, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkelerinde yükseköğretime dayalı insan kaynaklarının analizi ve planlamasının yapılması
amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Model Tabanlı Sistem Mühendisliği’ ve ‘(2n+1) Geometrik Oran’ teknikleri birlikte kullanılmıştır.
İlk aşamada İİT ülkelerindeki üniversitelerin ve nitelikli insan kaynağının mevcut durumdaki yetersizliği somut veriler ile ortaya
konulmuştur. Daha sonra bu ülkelerinin 2050 yılı için üniversite sayıları ve insan kaynağı planlamasına yönelik projeksiyonlar yapılmıştır.
İİT üyesi ülkelerinde 1.827 milyar olan nüfus büyüklüğüne karşılık gelen toplam üniversite sayısının 2913, medyan değerin ise 27 olduğu
tespit edilmiştir. İİT ülkelerinde 627189 kişiye bir üniversite düşerken, bu sayılar Türkiye için 464000, Hindistan için 148000 ve ABD için
ise 55000 olmaktadır. Bu duruma göre İİT ülkelerindeki toplam üniversite sayısının; ABD ölçeğine göre 29871, Hindistan ölçeğine göre
12167 ve Türkiye ölçeğine göre 4016 olması gerekmektedir. Türkiye ölçeğine göre İİT ülkelerinde toplam öğretim üyesi sayısının 2716749
olması gerekmektedir. Diğer taraftan İİT ülkelerinin 2050 yılındaki tahmini nüfusu 2.4 milyar olarak hesaplanmıştır. Bu duruma göre 2050
yılındaki toplam üniversite sayısının; ABD ölçeğinde 36500, Hindistan ölçeğinde 16216 ve Türkiye ölçeğinde 5073 olması gerekmektedir.
Bu çalışmada kullanılan analitik modelden elde edilen sonuçlara göre ise; 2050 yılı için İİT ülkelerindeki toplam üniversite sayısının
16041, öğretim üyesi sayısının ise 6016000 olarak planlanması önerilmektedir. 2050 yılında üniversitelerdeki öğrenci sayısının, toplam
nüfusun %11.11’lik kısmına karşılık geleceği, ortalama üniversite mezunu oranının ise %25’e ulaşacağı hesaplanmıştır. Önerilen sayı ve
yetkinlikteki öğretim üyelerinin yetiştirilebilmesi için 2020 yılından başlayacak şekilde 30 yıllık düzenli programların planlanmasına
ihtiyaç olduğu kanaatindeyim.

Anahtar Kelimeler

Üniversite, Optimizasyon, Model taban mühendisliği, İslam işbirliği teşkilatı ülkeleri, Geometrik oran tekniği

Analysis and Planning of the Higher Education Oriented Human Resources in Organisation of Islamic Cooperation (OIC) Countries

Öz

analysis and planning of the higher education oriented human resources in Organisation of Islamic Cooperation (OIC)
Countries has been realized by using ‘Model Based System Engineering’ and ‘(2n + 1) Geometric Ratio’ techniques together. First of
all, the inadequacy of the universities and qualified human resources in OIC countries are shown with concrete data. In the next stage,
projections were made for the number of universities and human resource planning of OIC countries for 2050. It is determined that the
total population of OIC member countries is 1.827 billion and the total number of universities is 2913. The median value of the university
number is calculated to be 27 universities. There is one university per 627189 people in OIC countries whereas these numbers on the ülkelerinother
hand are much lower for some selected countries; i.e. 464000 in Turkey, 148000 in India and 55000 in the USA. If these scales
are used, the required number of universities would be 4016, 12167 and 29871, based on respectively Turkey, India and US scales. The
suggested number of faculty members in the OIC countries, based on only Turkey’s scale, is 2716749. In 2050, the population of OIC
countries will reach nearly to 2.4 billion. The total number of universities for the year of 2050 is expected to reach 5073 if the Turkey’s scale
is used. According to the results obtained from the analytical model used in this study; for the year 2050, the total numbers of universities
and faculty members in the OIC countries are suggested to be respectively 16041 and 6016000. By following the suggested path for 2050,
the percentages of university students and university graduates into population will respectively correspond to 11.11% and 25%. It is also
recommended that starting from 2020, regular training programs of 30 years long should be implemented in order to reach to the targeted
number of well-qualified faculty members.

Kaynakça

• Anonim, (2019a). www.nufus.com, Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019.
• Anonim, (2019b). worldpopulationreview.com/countries/, Erişim tarihi:11 Temmuz 2019.
• Anonim, (2019c). http://www.beycan.net/107/ulkelere-goreortalama- yasam-sureleri.html, Erişim tarihi: 11 Temmuz 2019