Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığı İle Depresyon, Anksiyete ve Stres Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 1, 66 - 75, 30.04.2024

Bayram Gökbulut , Hediye Bilen

https://doi.org/10.5961/higheredusci.1326038

Öz

Çalışmada, üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
amaçlanmıştır. Veriler, Batı Karadeniz Bölgesinde bir devlet üniversitesi 2021-2022 akademik yılında öğrenim gören 535 üniversite
öğrencisinden toplanmıştır. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık, depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri ile cinsiyet ve
internet kullanım süre değişkenleri arasındaki farklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Verilerin toplanmasında Sosyal Medya Bağımlılık
Ölçeği ile Depresyon Anksiyete ve Stres Ölçeği olmak üzere iki ölçme aracı kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler,
bağımsız örneklem t-Testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Pearson Korelasyon Katsayısı’ndan (r) yararlanılmıştır. Verilerin
analizi neticesinde üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeyleri “yüksek” düzeye yakın olduğu görülmüştür. Anksiyete
düzeylerinin “hafif ”, depresyon düzeylerinin “orta” ve stres düzeylerinin “normal” düzey oldukları görülmüştür. Öğrencilerin depresyon,
anksiyete ve stres düzeyleri ile sınıf değişkeni arasında anlamlı farka rastlanmaz iken, internet kullanım süresi değişkenine göre anlamlı farka
rastlanmıştır. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılık düzeyleri ile depresyon, anksiyete ve stres düzeyleri arasında pozitif yönlü
“düşük” düzey bir ilişki bulunmuştur. Anksiyete, depresyon ve stres düzeyleri arasında pozitif yönlü “orta” düzey bir ilişki bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Sosyal medya bağımlılığı, Depresyon, Anksiyete, Stres

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012102997

Examination of the Relationship Between Social Media Addiction and Depression, Anxiety and Stress of University Students

Öz

The aim of this study was to investigate the relationship between social media addiction, depression, anxiety, and stress levels among
university students. Data were collected from 535 university students enrolled in a state university in the Western Black Sea Region during
the 2021-2022 academic year. The study aimed to identify differences in social media addiction, depression, anxiety, and stress levels belirleamong
university students based on gender and internet usage duration variables. Two measurement tools, namely the Social Media
Addiction Scale and the Depression Anxiety Stress Scale, were used to collect the data. Descriptive statistics, independent sample t-Test,
one-way analysis of variance (ANOVA) and Pearson Correlation Coefficient (r) were used in the analysis of the data. The analysis of the
data revealed that university students had a social media addiction level close to “high.” Anxiety levels were classified as “mild,” depression
levels as “moderate,” and stress levels as “normal.” There were no significant differences, depression, anxiety, and stress levels based on the
class variable, while significant differences were found based on the internet usage duration variable. There was a positive and “low” level
relationship between social media addiction levels and depression, anxiety, and stress levels among the student participants. Additionally,
a positive and “moderate” level relationship was found among anxiety, depression and stress levels

Anahtar Kelimeler

Social media addiction, Depression, Anxiety, Stress

Proje Numarası

1919B012102997

Kaynakça

• Alfano, C. A., Zakem, A. H., Costa, N. M., Taylor, L. K., & Weems, C. F. (2009). Sleep problems and their relation to cognitive factors, anxiety, and depressive symptoms in children and adolescents. Depression and Anxiety,26, 503-512. doi:10.1002/da.20443
• Baker, L. R., & Oswald, D. L. (2010). Shyness and online social networking services. Journal of Social and Personal Relationships, 27(7), 873-889.
• Baker, E. (2019). The influences of social media: Depression, anxiety, and self-concept [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eastern Illinois University Department of Psychology.
• Baloğlu, E. (2018). Sosyal medya bağımlılığı ile depresyon arasındaki ilişki:” Üniversite gençliği üzerine bir saha araştırması. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (29), 209-234. doi:10.16878/gsuilet.500860
• Becker, M. W., Alzahabi, R., & Hopwood, C. J. (2013). Media Multitasking is associated with symptoms of depression and social anxiety. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 16(2), 132–135. doi:10.1089/cyber.2012.0291
• Bilge, Y., Baydili, K., & Göktaş, S. (2020). Sosyal medya bağımlılığını yordamada anksiyete, stres ve günlük sosyal medya kullanımı: Meslek yüksekokulu örneği. Bağımlılık Dergisi, 21(3), 223-235. Bilgin, M. (2018). Ergenlerde sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik bozukluklar arasındaki ilişki. The Journal of International Scientific Researches, 3(3), 237-247.
• Bozzola, E., Spina, G., Agostiniani, R., Barni, S., Russo, R., Scarpato, E., ... & Staiano, A. (2022). The use of social media in children and adolescents: Scoping review on the potential risks. International journal of environmental research and public health, 19(16), 9960.
• Brailovskaia, J., Teismann, T., Margraf, J., 2018. Physical activity mediates the association between daily stress and Facebook Addiction Disorder (FAD) – a longitudinal approach among German students. Comput. Hum. Behav. 86, 199–204. doi:10.1016/j.chb.2018.04.045.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş. ve Kılıç Çakmak, E. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, (Geliştirilmiş 12. Baskı). Pegem Akademi.
• Cohen, S., Kessler, R.C., Gordon, L.U., 1995. Strategies for measuring stress in studies of psychiatric and physical disorders. In: Cohen, S., Kessler, R., L G (Eds.), Measuring Stress: A Guide for Health and Social Scientists. Oxford University Press, New York, NY, pp. 3–26.
• Deniz, M. E., & Sümer, A. S. (2010). Farklı özanlayış düzeylerine sahip üniversite öğrencilerinde depresyon, anksiyete ve stresin değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158).
• Demirci, İ. (2019). Bergen sosyal medya bağımlılığı ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, depresyon ve anksiyete belirtileriyle ilişkisinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20, 15- 22.
• Dikmen, M. (2021). COVID-19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin depresyon düzeylerinin sosyal medya bağımlılığı üzerindeki rolünün incelenmesi: Bir yapısal eşitlik modeli. Bağımlılık Dergisi, 22(1), 20-30.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. Mcgraw-Hill, Inc.
• Glazzard, J., & Stones, S. (2020). Social media and young people’s mental health. Selected Topics in Child and Adolescent Mental Health. doi:10.5772/intechopen.88569
• Hou, X. L., Wang, H. Z., Hu, T. Q., Gentile, D. A., Gaskin, J., & Wang, J. L. (2019). The relationship between perceived stress and problematic social networking site use among Chinese college students. Journal of Behavioral Addictions, 8(2), 306-317.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (2. Yazım, 32. Basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Korkmaz, S. (2021). Olumlu ve olumsuz dini başa çıkma, sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık ilişkisi. Tasavvur Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 7(1), 237-271. doi:10.47424/tasavvur.883693
• Kwan, G. C. E., & Skoric, M. M. (2013). Facebook bullying: An extension of battles in school. Computers in human behavior, 29(1), 16-25.
• Lee, E., Kim, Y. J., & Ahn, J. (2014). How do people use Facebook features to manage social capital?. Computers in Human Behavior, 36, 440-445.
• Longobardi, C., Settanni, M., Fabris, M. A., & Marengo, D. (2020). Follow or be followed: Exploring the links between Instagram popularity, social media addiction, cyber victimization, and subjective happiness in Italian adolescents. Children and youth services review, 113, 104955.
• Marengo, D., Fabris, M. A., Longobardi, C., & Settanni, M. (2022). Smartphone and social media use contributed to individual tendencies towards social media addiction in Italian adolescents during the COVID-19 pandemic. Addictive behaviors, 126, 107204.
• McInttre, E., Wiener, K., & Saliba, A.J. (2015). Compulsive internet use and relations betweensocial connectedness, and introversion. Computer in Human Behavior, 48(c), 569-574.
• Meng Zhao, Yulan Huang, Jinyu Wang, Jie Feng & Bo Zhou (2023). Internet addiction and depression among Chinese adolescents: anxiety as a mediator and social support as a moderator, Psychology, Health & Medicine. doi: 10.1080/13548506.2023.2224041
• Moretta, T., Buodo, G., Santucci, V. G., Chen, S., & Potenza, M. N. (2023). Problematic social media use is statistically predicted by using social media for coping motives and by positive reinforcement processes in individuals with high COVID-19- related stress levels. Journal of Psychiatric Research, 158, 104- 113.
• Oberst, U., Wegmann, E., Stodt, B., Brand, M., & Chamarro, A. (2017). Negative consequences from heavy social networking in adolescents: The mediating role of fear of missing out. Journal of adolescence, 55, 51-60.
• Prabhakararao, S. (2016). Overuse of social media affects the mental health of adolescents and early youth. Int. J. Ind. Psychiatry, 3, 14-19.
• Sampasa-Kanyinga, H., & Lewis, R. F. (2015). Frequent use of social networking sites is associated with poor psychological functioning among children and adolescents. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 18(7), 380-385.
• Seidman, G. (2013). Self-presentation and belonging on Facebook: How personality influences social media use and motivations. Personality and individual differences, 54(3), 402-407. Scimeca, G., Bruno, A., Cava, L., Pandolfo, G., Muscatello, M. R.
• A., & Zoccali, R. (2014). The relationship between alexithymia, anxiety, depression, and internet addiction severity in a sample of Italian high school students. The Scientific World Journal, 2014.
• Scott, E., Dale, J., Russell, R., & Wolke, D. (2016). Young people who are being bullied–do they want general practice support?. BMC family practice, 17, 1-9.
• Shahsavarani, A. M., Azad Marz Abadi, E., & Hakimi Kalkhoran, M. (2015). Stress: facts and theories through literature review. International Journal Of Medical Reviews, 2(2), 230-241.
• Shen, X., Wang, C., Chen, C., Wang, Y., Wang, Z., Zheng, Y., & Liu, H. (2023). Stress and internet addiction: Mediated by anxiety and moderated by self-control. Psychology Research and Behavior Management, 16, 1975-1986. doi: 10.2147/PRBM.S411412
• Sonnentag, S., & Frese, M. (2003). Stress in organizations. Handbook of psychology: Industrial and organizational psychology, 12, 453-491.
• Şahin, E., Fulya, T., & Hamamcı, Z. (2022). Covid-19 pandemi sürecinde depresyon, anksiyete ve stres ile başa çıkma tutumlarının sosyal medya bağımlılığıyla ilişkisi. Erciyes İletişim Dergisi, 9(1), 165-186.
• Uslu, M. (2021). Türkiye’de sosyal medya bağımlılığı ve kullanımı araştırması. Turkish Academic Research Review, 6(2), 370-396.
• Pantic, I., Damjanovic, A., Todorovic, J., Topalovic, D., Bojovic-Jovic, D., Ristic, S., & Pantic, S. (2012). Association between online social networking and depression in high school students: Behavioral physiology viewpoint. Psychiatria Danubina, 24(1), 90-93.
• Primack, B. A., Shensa, A., Escobar-Viera, C. G., Barrett, E. L., Sidani, J. E., Colditz, J. B., & James, A. E. (2017). Use of multiple social media platforms and symptoms of depression and anxiety: A nationally-representative study among US young adults. Computers in human behavior, 69, 1-9.
• Royal Society for Public Health (2017). Status of Mind: Social media and young people’s mental health. Retrieved from: https://www.rsph.org.uk/static/uploaded/d125b27c-0b62- 41c5-a2c0155a8887cd01.pdf
• Tarafdar, M., Tu, Q., Ragu-Nathan, B. S., & Ragu-Nathan, T. S. (2007). The impact of technostress on role stress and productivity. Journal Of Management Information Systems, 24(1), 301-328.
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson
• Telzer, E. H., Fuligni, A. J., Lieberman, M. D., & Galván, A. (2013). The effects of poor quality sleep on brain function and risk taking in adolescence. NeuroImage, 71, 275–283. doi:10.1016/j. neuroimage.2013.01.025
• The Mental Health Foundation (2004). Lifetime impacts: Childhood and adolescent mental health – understanding the lifetime impacts. 03.07.2023 Tarihinde erişilmiştir. https://lx.iriss.org. uk/sites/default/files/resources/lifetime_impacts.pdf
• Yadav, P., Banwari, G., Parmar, C., & Maniar, R. (2013). Internet addiction and its correlates among high school students: A preliminary study from Ahmedabad, India. Asian Journal of Psychiatry, 6(6), 500–505. doi:10.1016/j.ajp.2013.06.004
• Yılmaz, Ö., Boz, H., & Arslan, A. (2017). Depresyon Anksiyete stres ölçeğinin (Dass 21) Türkçe Kısa formunun geçerlilik-güvenilirlik çalişmasi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 78-91.
• Weinberger, A. H., Gbedemah, M., Martinez, A. M., Nash, D., Galea, S., & Goodwin, R. D. (2018). Trends in depression prevalence in the USA from 2005 to 2015: Widening disparities in vulnerable groups. Psychological medicine, 48(8), 1308-1315.
• We Are Social (2023, Temmuz). We Are Social 2022 Türkiye: Sosyal medya istatistikleri. https://datareportal.com/reports/digital- 2023-turkey
• Weinstein, A. M. (2023). Problematic Social Networking Site useeffects on mental health and the brain. Frontiers in Psychiatry, 13, 1106004.
• Weinstein, A.; Dorani, D.; Elhadif, R.; Bukovza, Y.; Yarmulnik, A.; Dannon, P. (2015). Internet addiction is associated with social anxiety in young adults. Ann. Clin. Psychiatry , 27, 4–9.
• Woods, H. C., & Scott, H. (2016). # Sleepyteens: Social media use in adolescence is associated with poor sleep quality, anxiety, depression and low self-esteem. Journal of adolescence, 51, 41-49.
• World Health Organization. (2016). Depression fact sheet. Geneva: Switzerland. Retrieved from: 05.07.2023 http://www.who.int/ mediacentre/factsheets/fs369/en