KLÂSİK TÜRK ŞİİRİNDE MİZAHIN HİCİV BOYUTUNDA FUZÛLÎ ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Sayı: 5 - Mine Mengi, 263 - 271, 30.10.2016

Rasih Erkul

Öz

Mizahın ilk dönemlerdeki temel yaklaşımı, zaman içinde değişikliğe uğrar.
Mizah ile ilgili görüş ve tartışmalar, zengin bir edebiyatın oluşmasını engellemez.
Bir araç olarak mizah, toplum ve insanların gerginliklerini dışa vurduğunda
eleştiri niteliğine bürünür. Osmanlı dönemi Türk mizahı, zengin ve çeşitli bir
literatüre sahiptir. Bütün eserlerde mizah ile karşılaşmak mümkündür. Mizah bir
edebî türden çok, çeşitli durumlardan ortaya çıkan bir üslûp olarak
düşünülmelidir. Mizahın biraz ağırı, alaya, istihzaya götürür. Bunları ötesi,
hicivdir. Hiciv, eleştiri zeminiyle ilgili bir terimdir. Eleştirilerde, şairlerin bazıları
olumsuz tavır takınır, bazıları ise mizah yoluyla ılımlı bir tavır takınır. Bunlardan
Fuzûlî, terbiye sınırı içinde kalarak nükteli beyitler, şiirler kaleme almıştır. Bu
çalışmada, Fuzûlî’nin bu özelliğiyle ilgili örnekler ele alınıp mizah edebiyatındaki
yeri değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Klâsik Türk şiiri, Mizah, Hiciv, Fuzûlî

Kaynakça

• Ayan, Hüseyin. (1981), Leylâ vü Mecnûn, Dergâh Yayınları, İstanbul.