DİJİTAL MEDYADA ÜRETEN BENİN TÜKETİLMESİYLE, ÜRETENİN KENDİNE YABANCILAŞMASI FENOMENLER ÜZERİNE BİR INSTAGRAM ANALİZİ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 169 - 185, 22.10.2019

Tutku Dinar Dizdar

Öz

Her geçen gün
dijitalleşen çağımızda iletişim de şekil değiştirmiş, dijitalleşme süreci içine
girmiştir. Dijital teknolojinin hayatımızın içine girmesi ve bir parçası
olmasıyla birlikte, yüz yüze olmayan iletişim ya da arada bir medyum, aracı
kullanılarak gerçekleştirilen iletişim, git gide artan ve önü alınmaz bir hale
gelmiştir. Kişiler, dijital yollarla kurdukları iletişim ile kendilerini, sanal
alemdeki ‘arkadaşlarına’ sunmakta ve onların beğenilerini kazanmaya
çalışmaktadır. Bu da, çağın en büyük sorunlarından biri olan ‘yabancılaşma’
kavramının karşımıza burada da çıkmasını sağlamaktadır. Dijital medyada içerik
üreten ve ürettiği içeriği, takipçilerinin beğenisine sunan birey, bir süre
sonra takipçilerinin talepleri, beğenileri ya da sponsor olan kurum/markaların
yönlendirmesi doğrultusunda içerik hazırlamaya başlamaktadır. Çalışmanın amacı;
bireylerin dijital mecrada ürettikleri bilgileri diğer benliklerin beğenisine
sunmaları ve bu sayede başkaları tarafından tüketilerek ‘yabancılaşma’ kavramı
ile karşı karşıya kaldıkları savını ortaya çıkarmaktır. Araştırma rastgele
örneklem yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Çalışma dijital medya kanallarından
instagram üzerinden ilerlemiştir. Araştırma alanı ve yöntemi; instagramda
paylaşımlar yapan Türk fenomenlere ulaşılmıştır. Kişiler ile derinlemesine
mülakat yöntemi kullanılarak görüşme yapılmıştır ayrıca çalışmayı
derinleştirmek adına içerik analizi yöntemi de kullanılmıştır. İçerik analizi
ve derinlemesine mülakattan elde edilen sonuçlar kategorize edilerek ve kişilerin
yabancılaşma ile karşı karşıya kalıp kalmadıkları ortaya çıkarılmaya
çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

yabancılaşma, dijital iletişim, efendi, köle

Kaynakça

• Adorno T. W. (2011), Kültür Endüstrisi (6. Baskı) (N. Ülner, M. Tüzel, E. Gen, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Fromm E., (2001) Yeni Bir İnsan Yeni Bir Toplum (9. Baskı) (N. Arat, Çev) , İstanbul: Say Yayınları.
• Hegel, G.W. F., (1986) Tinin Görüngübilimi (A. Yardımlı ,Çev.) İstanbul: İdea Yayınları.
• Hegel G.W. F., (1995) Tarihte Akıl (Ö. Sezer, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Goffman E., (2004) Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu (B. Cezar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Kojeve A., (2015) Hegel Felsefesine Giriş (S. Hilav Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Lovınk G., (2017) Sosyal Medyanın Dipsiz Kuyusu (D. Esen, Çev.) İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Marx K., (2013) 1844 El Yazmaları (8. Basım) (M. Belge, Çev.) İstanbul: Birikim Yayınları.
• Ollman B. (2015), Yabancılaşma, Marx’ın Kapitalist Toplumdaki İnsan Anlayışı (A. Kars, Çev.) İstanbul: Yordam Kitap.
• Wood A. W., (2017), Karl Marx, (1. Baskı) (D. Yücel, B. Aydın, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Zizek S., (2011) İdeolojinin Yüce Nesnesi (4. Baskı) (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Bozkurt K., Günay A., Çelik R. (2018). Hayvan Çiftliği Romanındaki Ast Üst İlişkilerinin Efendi-Köle Diyalektiği Bağlamında İncelenmesi, Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi Özel Sayısı, 319-332.
• Coşkun S. (2013). İnsansal Varoluş Ve Özün Belirlenimi Olarak Yabancılaşma Ve Özgürleşme Kaygı. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (20), 111-126.
• Gündüz U. (2013). Kafka Metinlerinde İletişim, İletişimsizlik Ve Yabancılaşma Olgusu Üzerine.... Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(1), 83-95.
• Kiraz S. (2015) Kitle, Kültür, Bunalım Ve Yabancılaşma, Mavi Atlas, (5), 126-147.
• Konur D., Toprak S. (2016). Hegel’in İnsan Anlayışı, Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 117-130