Why Elective Religion Courses Are Not Preferred? (The Case Of Ordu Province)

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 32, 557 - 582, 30.12.2017

Yusuf Bahri Gündoğdu

https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.373705

Cited By: 5

Öz

Considering the history of the republic, it can be said that 2012 is a turning point in terms of religious education in Turkey. Beginning from this date, for the religion lessons, the presence of which is still discussed, an opportunity to be preferred optionally as well as the compulsory education emerged. When the weekly course schedules published in 2012 are examined, it appears that many lessons appealing a wide range of interests and skills are included in the schedules. Among these lessons, Koran, Life of the Prophet Muhammad and Basic Religious Knowledge lessons were included in the “religion, morality and values” group. The research was carried out in 2016-2017 academic year by using the survey model and questionnaire technique on 559 students studying at five different schools in Ordu province. The findings showed that the most important reason why students do not prefer elective religion lessons is that they accept themselves sufficient in terms of “religious knowledge” and want to take undergraduate education in a field other than theology. The most important result of the research with regard to the program development is the unwillingness of the students caused by the repetition of the same topics in religion lessons. The repetition of the similar subjects at almost every education level in partially different ways appears as a negative effect in the preference of elective religion lessons by the students. Moreover the issues such as lack of sufficient information about the contents of the elective lessons, competencies of teachers and education techniques are among the factors that negatively affect the preferences of the students. Decision-makers should remove the repetition of religious subjects from the program and the need for information and guidance on elective courses should be fully met.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Obligatory Lesson of The Religious Culture and Ethical Knowledge, Elective Religious Courses

Seçmeli Din Dersleri Neden Tercih Edilmiyor? (Ordu İli Örneği)

Öz

Cumhuriyet tarihine bakıldığında, 2012 yılının Türkiye’de din eğitimi açısından bir dönüm noktası olduğu söylenebilir. Bu tarihle birlikte, varlığı hep bir tartışma konusu olan din derslerinin, zorunlu öğretiminin yanı sıra seçmeli olarak da tercih edilebilme imkânı doğmuştur. 2012 yılında yayımlanan haftalık ders çizelgeleri incelendiğinde, çok farklı ilgi ve yeteneğe hitap eden pek çok sayıdaki dersin çizelgede yer aldığı görülmektedir. Bu dersler arasında “din, ahlak ve değerler” grubu içeresinde yer alan Kur’an-ı Kerim, Hz. Muhammed’in Hayatı ve Temel Dinî Bilgiler dersleri de bulunmaktadır. Seçmeli din derslerini tercih etmeyen öğrencilerin seçimlerini etkileyen faktörleri tespit etmeyi amaçlayan bu çalışma, 2016-2017 öğretim yılında Ordu İline bağlı beş farklı okulda öğrenim gören 559 öğrenci üzerinde tarama modeli ve anket tekniğiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulguları, öğrencilerin seçmeli din derslerini tercih etmemesinin en önemli nedeninin “dinî bilgiler” bakımından kendilerini yeterli görmeleri ve ilahiyat alanı dışında eğitim alma istekleri olduğunu göstermektedir. Program geliştirme açısından araştırmanın ortaya koyduğu en önemli sonuç ise öğrencilerin din derslerinde aynı konuların tekrar edilmesinden duyduğu isteksizliktir. Benzer konuların kısmen değişik halleriyle hemen hemen her öğretim seviyesinde tekrar ediliyor olması, öğrencilerin seçmeli din derslerini tercih etmelerinde olumsuz bir etkiye sahip görünmektedir. Ayrıca seçmeli ders içerikleri hakkında yeterince bilgi sahibi olmama, öğretmen yeterlikleri ve öğretim teknikleri gibi konular da öğrencilerin tercihlerini olumsuz etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. Program geliştirmede karar vericiler tarafından din derslerindeki konu tekrarları ortadan kaldırılmalı, öğrencilerin seçmeli dersler hakkındaki bilgilendirilme ve rehberlik ihtiyaçları tam olarak karşılanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Seçmeli Din Dersleri, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

Kaynakça

• Acuner, Y. (2016). Öğrencilere Göre Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersi: Artvin İli Örneği, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. c. 5, sayı: 4, s. 850-871. AİHM, (2007). Hasan ve Eylem Zengin/Türkiye Davası Kararı, Başvuru No: 1448/04, Strasbourg. Bahçekapılı, M. Yeni Eğitim Sisteminde Seçmeli Din Dersleri, İlke Yayınları, İstanbul 2013. Balcı, A. Sosyal Bilimlerde Araştırma (6. Baskı), PegemA Yayıncılık, Ankara 2006. Bilgin, B. & Selçuk, M. Din Öğretimi (4. Baskı), Gün Yayıncılık, Ankara 1999. Büyüköztürk, Ş. Anket Geliştirme, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. c. 3, s. 2, s. 133-151, 2005. Büyüköztürk, Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (10. Baskı), Pegem Akademi, Ankara 2009. Büyüköztürk, Ş. vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri (21. Baskı), Pegem Akademi, Ankara 2016. Çarkoğlu, A. & Toprak, B. Değişen Türkiye’de Din, Toplum ve Siyaset. TESEV Yayınları, İstanbul 2006. ERG, Türkiye’de Din ve Eğitim. İstanbul 2011. ERG, Eğitim İzleme Raporu. İstanbul 2012. Gündoğdu, Y. B. Seçmeli Din Derslerini Tercih Eden Öğrencilerin Tercihlerini Etkileyen Faktörler (Ordu İli Örneği), Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi. c. 15, sayı: 2, 2015, s. 121-155, 2015. Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemi (19. Baskı), Nobel Yayınları, Ankara 2009. Kaymakcan, R. vd., Seçmeli Din Eğitimi Dersleri İnceleme ve Değerlendirme Raporu. Çınar Basım Yayın, İstanbul 2013. MEB, “Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumlarda Yapılacak Araştırma ve Araştırma Desteğine Yönelik İzin ve Uygulama Yönergesi”, Tebliğler Dergisi, s. 2594, 2007. 582 Yusuf Bahri GÜNDOĞDU Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2017/2, c. 16, sayı: 32 MEB. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu Devlet Kitapları, Ankara 2010a. MEB, Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, Devlet Kitapları, Ankara 2010b. Meydan, H., Din, Ahlak ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerinin Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 40, s. 219-250, 2013. Meydan, H., Din, Ahlak ve Değerler Alanı Seçmeli Derslerinde Karşılaşılan Problemler (Öğretmen Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma), Turkish Studies. s. 10/3, s. 673-694, 2015. Arı, O., Kamuoyu ve Ölçülmesi, Sosyoloji Konferansları. 0 (15), s. 39-48, 1977. Özdamar, K., Paket Programlar ile İstatistik Veri Analizi-1 (4. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi, 2002. Şaşmaz, A. vd. Türkiye’de Din ve Eğitim. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi, 2011. Tavşancıl, E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi (3. Baskı), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2006. Ünal, Y. & Gündoğdu, Y. B., Din Eğitiminde Bütünlük, Ardışıklık ve Süreklilik Sorunu (Zorunlu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ve Seçmeli Temel Bilgiler Dersi Örneği). V. Din Şurasında sunulan tebliğ, 2014. Yorulmaz, B., Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Seçmeli Kuranı Kerim, Hz. Muhammed’in Hayatı ve Temel Dini Bilgiler Derslerine İlişkin Öz Algıları, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi. c. 11, sayı: 41, s. 301-324, 2014. Yurdagül, H.. Ölçme Kuramı ve Güvenirlik Katsayıları. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/ 3/indir/Guvenirlik.pdf, Erişildi: 27-06-2009, 2009