Transition from Party Politics to Alliance Politics

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 2, 500 - 519, 31.12.2021

Şenol Durgun

https://doi.org/10.17218/hititsbd.1015247

Öz

With the presidential system of government, significant changes have occurred in politics in Turkey. One of these changes, possibly the most important one, is the changes experienced in the understanding of party-based politics, which started with the transition to multi-party political life in 1946. Party-based politics, which previously was the only determinant in the shaping of political life, has turned to alliance politics in a way that needs more cooperation between parties, both in terms of power and opposition, and political life has begun to develop through these relations. With the new system, the way to come to power become possible not through a purely party-based understanding of politics, but through an alliance politics that encourages cooperation between parties. This meant significant changes in the way of doing politics in Turkey, which has existed since the transition to multi-party life since the parties, which are quite different in terms of culture, belief and ideological etc. and which we thought could never come together before, are in search of coming to power on the basis of alliance politics. This study deals with these changes in Turkish politics, based on facts, and aims to analyze the new way of doing politics, which has emerged in recent years, by relating it to the past periods.

Anahtar Kelimeler

Party Politics, Alliance Politics, Cultural Politics, Ideological Politics, Pragmatist Politics

PARTİ SİYASETİNDEN İTTİFAK SİYASETİNE

Öz

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle, Türkiye’de siyasetin çehresinde önemli değişiklikler yaşanmaya başlanmıştır. Bunlardan biri, belki de en önemlisi, 1946 yılından itibaren çok partili siyasal yaşama geçişle başlayan parti temelli siyaset anlayışında yaşanılan değişikliklerdir. Daha önce siyasal hayatın şekillenmesinde çoğunlukla tek belirleyici olarak ortaya çıkan parti temelli siyaset gerek iktidar gerekse muhalefet açısından olsun partiler arası iş birliğine daha çok ihtiyaç duyacak şekilde ittifak siyasetine yönelmiş ve siyasal hayatta bu ilişkiler üzerinden şekillenmeye başlamıştır. Yeni hükümet sistemi ile iktidara gelebilme biçimi; çoğunlukla salt parti temelli bir siyaset anlayışı üzerinden değil de partiler arası iş birliğini teşvik eden ittifak siyaseti üzerinden öne çıkmaya başlamıştır. Bu durum, çok partili yaşama geçişten itibaren oluşan Türkiye’deki siyaset yapma tarzında önemli değişiklikler demektir. Zira daha önce hiçbir zaman bir araya gelemeyeceğini düşündüğümüz; kültür, inanç ve ideolojik vs. anlayışları yönünden oldukça farklı olan partilerin, ittifak siyaseti temelinde iktidara gelebilmek için arayışlar içine girdiği gözlenmektedir. Bu çalışma Türk siyasetinde ortaya çıkan bu değişimleri, olgular üzerinden hareketle ele almakta ve son yıllarda ortaya çıkan yeni siyaset yapma biçimini, geçmiş dönemlerle ilintilendirerek analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Parti Siyaseti, İttifak Siyaseti, Kültürcü Siyaset, İdeolojik Siyaset, Pragmatist Siyaset

Kaynakça

• 1999 Eylül. (2021, Şubat 17). Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/arsiv/1999/eylul/27/ dizi/index.html
• 367 krizinde neler yaşandı? (2019, Mayıs 7). Erişim adresi: https://www.haberturk.com/367-karari-nedir-367-krizinde-neler-yasandi-2455348
• AK Parti hakkında kapatma davası. (2008, Mart 15). Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/arsiv/ak-parti-hakkinda-kapatma-davasi/428262
• Başkanlık sistemi için hangi lider ne demişti. (2017, Nisan 7). Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/bilgi/baskanlik-sistemi-icin-hangi-lider-ne-demisti-2631206
• Başkanlık sistemi için hangi lider ne demişti. (2017, Nisan 7). Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/bilgi/baskanlik-sistemi-icin-hangi-lider-ne-demisti2631206/mhpni n-kurucu-lideri-alparslan-turkes-1316
• Bila, F. (1999, 15 Mayıs). Rahşan Ecevit’ten bomba gibi sözler. Erişim Adresi: https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/fikret-bila/rahsan-ecevitten-bomba-gibi-sozler-5249258
• Cemil Çiçek kabus dediği geceyi anlattı. (2012, Nisan 27). Erişim adresi: https://www.hurriyet.com.tr/video/cemil-cicek-kabus-dedigi-geceyi-anlatti-1-36061505
• Durgun, Ş. (2015). Left-wing politics in Turkey: its development and problems. Arab Studies Quarterly, 37(1), 9-32. doi: 10.13169/arabstudquar.37.1.0009 Ekonomik kalkınma yolunda cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi. (2018, Haziran 2). Erişim adresi:https://kriterdergi.com/ekonomi/ekonomik-kalkinma-yolunda-cumhurbaskanligi-sistemi
• Erbakan: başkanlık sistemini gündeme getiren benim (2018, Aralık 11). Erişim adresi: https://www.cnnturk.com/2010/turkiye/04/20/erbakan.baskanlik.sistemini.gundeme.getirenbenim/572926.0/index.html
• Genelkurmay ve Milli Güvenlik Konseyi başkanı orgeneral Kenan Evren’in Türk milletine açıklaması. (1980, Eylül 12). Resmi Gazete. Erişim adresi: https://www.resmigazete. gov.tr/arsiv/17103_1.pdf
• Gökmen, Y. (1999). Sarışın güzel kadın. İstanbul: Doğan Kitap.
• Hakkımda. (2021, Eylül 18). Erişim adresi: https://anavatan.org.tr/hakkimda
• Halk yeniden iktidarda. (2017, Nisan 7) Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/secim/halk-yeniden-iktidarda-1983-genel-secimi-2629289
• Halkın demokrasi dersi. (2017, Mart 22). Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/secim-referandum-2007
• HDP ve millet ittifakı iş birliği. (2021, Ocak 24). Erişim adresi: https://www.setav.org/hdp-ve-millet-ittifaki-is-birligi
• Kahraman, H. B. (2008). Türk siyasetinin yapısal analizi-I. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kahraman, H. B. (2010). Türk siyasetinin yapısal analizi-II. İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Kılıçdaroğlu’dan başörtüsü itirafı: en büyük sorun yaptık (2021, Haziran 25). Erişim adresi: https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kilicdaroglundan-ozelestiri-basortusunu-en-buyuksorun -yaptik-41839304
• Marshall, G. (2005). Sosyoloji sözlüğü, O. Akınhay ve D. Kömürcü (Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Michels, R. (2011). Siyasi partiler-modern demokrasideki oligarşik eğilimlerin sosyolojik incelemesi. İ Sipahi (Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Önen, H. G. (2020). Crossing identities and the Turkish military. Berlin: Berliner Wissenchafts-Verlag.
• Schiffauer, W. (2021). İslamcılığın ardından etnografik bir araştırma. O. Duman (Çev.). İstanbul: GAV Perspektif Yayınları.
• Selvi, A. (2021, 23 Mart). Ak Parti hakkında iki kapatma davası. Erişim Adresi: https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/abdulkadir-selvi/ak-parti-hakkinda-iki-kapatma-davasi-acilmisti-41769380
• Turgut Özal başkanlık sistemini böyle anlatmıştı (2017, Şubat 15). Erişim adresi: https://www.yenisafak.com/gundem/turgut-ozal-baskanlik-sistemini-boyle-anlatmisti2613814
• Türkiye’de parlamenter sistem ve hükümet sistemi tartışmaları. (2004, Mayıs). Erişim adresi: https://www.mevzuatdergisi.com/2004/05a/01.htm
• Ürkekler ve erkekler. (1999, Kasım 13). Erişim adresi: https://www.turkiyegazetesi.com.tr/ Genel/a28966.aspx
• Yücel, G. (2020). Meşrutiyet’ten cumhuriyete ana akım siyasî partiler (1889-1930). Ankara: Gazi Kitabevi.