Bibliometric analysis of Richard M. Ryan and Edward L. Deci's self-determination theory in tourism and recreation

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 453 - 469, 31.12.2022

Esra Erşahin Bilgehan Gülcan

https://doi.org/10.17218/hititsbd.1176169

Öz

The theory of self-determination developed by Edward Deci and Richard Ryan, which can be expressed as the individual's self-determination of own actions or situations without any external pressure, is mainly benefited in the fields of psychology and education. In addition, although it is a new theory, it plays an important role in understanding and explaining recreational preferences. The aim of the study is to make a bibliometric analysis of the studies that benefit from the self-determination theory of Ryan and Deci, to systematically evaluate the academic studies in the field of tourism and recreation based on the theory, to explain the relationship and adequacy of the theory with recreation phenomena by revealing the frequency of use to make guiding contributions. The sample of the study; in the Scopus database, between 1980, when the theory was introduced, and 2022, is constituted 8,849 studies using the keywords "Self-determination Theory-Self-determination Theory" and "Ryan, Deci" as "title" and "keywords". In analysis of the study data.; frequency analysis and VOSviewer statistical program were benefited. The data were interpreted and classified under different headings. According to the findings procured in the study, between 1980 and 2022 has been identified that 514 keywords "Recreation-Recreation" and "Self-determination Theory-Self-determination Theory" were used and that 438 keywords "Tourism-Tourism" and "Self-determination Theory-Self-determination Theory" were used in study.

Anahtar Kelimeler

Recreation, Tourism, Self-determination, Edward Deci and Richard Ryan, Bibliometrics, Recreation, Tourism, Self-determination, Edward Deci and Richard Ryan, Bibliometrics

Turizm ve rekreasyonda Richard M.Ryan ve Edward L.Deci’nin öz-belirleme teorisinin bibliyometrik analizi

Öz

Edward Deci ve Richard Ryan tarafından geliştirilen bireyin eylemlerini veya durumlarını herhangi bir dış baskı olmaksızın kendi başına belirlemesi olarak ifade edilebilen öz belirleme teorisinden, ağırlıklı olarak psikoloji ve eğitim alanında yararlanılmaktadır. Bunun yanı sıra, yeni bir teori olmasına rağmen, rekreasyon tercihlerinin anlaşılması ve açıklanması bakımından önemli bir rol üstlenmektedir. Çalışmanın amacı, Ryan ve Deci’nin öz belirleme teorisinden yararlanan çalışmaların bibliyometrik analizini yaparak, teoriye yönelik turizm ve rekreasyon alanında yapılan akademik çalışmaların sistematik bir biçimde değerlendirilmesi, teorinin kullanım sıklığını ortaya koyarak rekreasyon olguları ile ilişkisini ve yeterliliğinin açıklanması hedeflenmekte ve gelecek çalışmalar için yönlendirici katkılar sunmaktır. Çalışmanın örneklemini; Scopus veri tabanında, teorinin ortaya atıldığı 1980 yılı ile günümüz 2022 yılı arasında, “Öz belirleme Teorisi-Self determination Theory” ve “Ryan, Deci” anahtar kelimelerini “başlık” ve “anahtar kelime” olarak kullanan 8.849 adet çalışma oluşturmaktadır. Çalışma verilerinin analizinde, frekans analizinden ve VOSviewer istatistik programından yararlanılmıştır. Veriler farklı başlıklar altında sınıflandırılarak yorumlanmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre 1980-2022 yılları arasında, “Rekreasyon-Recreation” ve “Öz belirleme Teorisi-Self determination Theory” anahtar kelimelerinin kullanıldığı 514, “Turizm-Tourism” ve “Öz belirleme Teorisi-Self determination Theory” anahtar kelimelerinin kullanıldığı 438 çalışma tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyon, Turizm, Öz-belirleme, Edward Deci ve Richard Ryan, Bibliyometri, Rekreasyon, Turizm, Öz-belirleme, Edward Deci ve Richard Ryan, Bibliyometri

Kaynakça

• Bayrakçeken, S., Samancı, O., Canpolat, N. ve Doymuş, K. (2021). Motivasyon ve başarı: öz belirleme kuramı temelinde öğrenciler öğrenmeye nasıl motive edilebilir? Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 66, 482-505. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniefd/issue/62743/951311
• Center For Self-Determination Theory (CSDT) (2015). Richard Ryan faculty biography. Erişim: https://selfdeterminationtheory.org/ryan-faculty-bio/
• Cihangir Çankaya, Z. (2009). Özerklik desteği, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve öznel iyi olma: öz-belirleme kuramı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 23-31. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tpdrd/issue/21451/229648
• Doğusan, S.N. (2019). Ciddi serbest zaman katılımında uzun mesafe koşucularının deneyimlerinin öz belirleme yaklaşımına göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Evren, S. ve Kozak, N. (2014). Bibliometric analysis of tourism and hospitality related articles published in Turkey. Anatolia, 25(1), 61-80. doi: 10.1080/13032917.2013.824906
• Grant, J., Cottrell, R., Cluzeau, F. ve Fawcett, G. (2000). Evaluating “payback” on biomedical research from papers cited in clinical guidelines: applied bibliometric study. BMJ, 320, 1107-1111. doi: 10.1136/bmj.320.7242.1107
• Göksel, A. ve Ayan, B. (2021). Kamu ve özel sektörde iş motivasyonu uygulaması: çok boyutlu bir analiz, İşletme Araştırmaları Dergisi, 13 (3), 2174-2187. doi:10.20491/isarder.2021.1254
• Huang, Y-L., Ho, Y-S. ve Chuang, K-Y. (2006). Bibliometric analysis of nursing research in taiwan 1991-2004. Journal of Nursing Research, 14(1), 75-81. doi:10.1097/01.jnr.0000387564.57188.b4
• Li, Z-s., Fu, H-z., Ho, Y-s. ve Sui, Y-m. (2010). A bibliometric analysis of solid waste research during the period 1993–2008. Waste Management, 30(12), 2410-2417. doi:10.1016/j.wasman.2010.06.008
• Özkan, S. ve Samur, Y. (2017). Oyunlaştırma yönteminin öğrencilerin motivasyonları üzerine etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 18(2): 857-886. doi: 10.12984/egeefd.314801
• Ryan R. M. (2022, 1 Aralık). Age, Biography and Wiki. Erişim adresi: https://www.celebsagewiki.com/richard-m-ryan.
• Samiee, S. ve Chabowski, B. R. (2012). Knowledge structure in ınternational marketing: a multi-method bibliometric analysis. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(2), 364-386. doi:10.1007/s11747-011-0296-8
• Yağar, G. ve Bal Turan, E. (2021). Rekreasyon alanında öz-belirleme teorisi. Y.İ. Doğan (Ed.), Spor bilimlerinde güncel yaklaşımlar ve konular-2 (ss.366-381) içinde, İstanbul: Çizgi Kitapevi Yayınları.