BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 1, 19 - 42, 28.03.2014

Emre Demir Murat Durakoğlu

Öz

The basic aim of this study is to calculate relative efficiency of high schools in Çorum in 2012-2013 academic year by means of Data Envelopment Analysis and to contribute the effectiveness and productiveness of the high schools. In the study, Charnes-Cooper-Rhodes (CCR) Model (1978) which has constant outcomes as per the scale and, Banker- CharnesCooper (BCC) Model (1984) which has variable outcomes as per the scale have been used according to the input. For measurement of effectiveness, the numbers of the students registered, teachers and classes at the high schools have been determined as the three input data and; success rates from Higher Education Examination-Undergraduate Placement Examination (YGSLYS), YGS point averages, points from LYS Math-Science, Turkish-Math, Turkish-Social sciences have been determined as the five output data. As a result of the analyses, four schools have been found effective according to CCR model and nine schools have been found effective according to BCC model. It has been found that productivity scores of the rest of the high schools are low and these schools have not worked effectively. According to the results of the analyses, certain recommendations have been noted in order to improve educational qualities in accordance with inputs and outputs which are necessary to be changed

Anahtar Kelimeler

High Schools Data Envelopment Analysis Efficiency Productivity

Kaynakça

  • ABBOTT, M. ve DOUCOULIAGOS, C.(2003), “The Efficiency of Australian Universities: a Data Envelopment Analysis”, Economics of Education Review, Vol. 22, No.1, pp. 89-97.
  • AKAL, Zühal.(2000), İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
  • AKDOGAN, Melek. (2001), Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sigorta Şirketlerinin Etkinlik Ölçümü Türkiye Örneği, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • BANKER, R. ve THRALL, R.M.(1992), “Estimating of Returns to Scale Using Data Envelopment Analysis”, European Journal Of Operational Research, Vol. 62, No.1, pp.74-84.
  • BESEN, F. Buket. (1994), Performans Yönetim Sistemi ve Veri Zarflama Analizi Sağlık Sektöründe Uygulanması, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • BOUSSOFİANE, Aziz; DYSON, Robert ve THANASSOULİS Emmanuel. (1991), “Applied Data Envelopment Analysis” European Journal of Operational Research, Vol. 52, No.1, pp.1-15.
  • BOWLIN, William F. (1998), “Measuring Performance: An Introduction to Data Envelopment Analysis (DEA)”, The Journal of Cost Analysis, Vol.15, No.2, pp. 3–27.
  • CHARNES, Abraham; COOPER, W. William ve RHODES, E. (1978), “Measuring the Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operational Research, Vol.2, No.6, pp. 429-444.
  • CHARNES, Abraham; COOPER, W. William ve RHODES E. (1981), “Evaluating Program and Managerail Efficiency: An Application of Data Envolopment Analysis to Program Follow Through”, Management Science, Vol.27, No. 6, pp.668-697.
  • CİNGİ, Selçuk ve TARIM, Armağan. (2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü DEA-Malmquist TFB Endeksi Uygulaması”, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, İstanbul.
  • COELLİ, Timothy J.; RAO, D.S. Prasada; O’DONNELL, Christopher J. ve BATTESE, George E. (1998), “An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis” , Kluwer Academic Publishers, Boston.
  • COOPER, William W.; SEIFORD, Lawrence M. ve TONE, Kaune. (2000), Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text With Models, Applications, References and DEA-Solwer Software, Kluwer Academic Publishers, Boston.
  • DRUCKER, F. Peter. (1994), Management: Tasks, Responsibilities, Practices, Butterworth-Heinemann, Oxford.
  • ISAAC-HENRY, Kester; PAINTER, Chris ve BARNES, Chris. (1993), Management in The Public Sector, Chapman and Hall, London.
  • KETTANİ, Ossama; ORAL, Muhittin ve YOLALAN, Reha. (1992), “An Empirical Study On Analyzing The Productivity Of Bank Branches”, IIE Transactions, Vol. 24, No. 5, pp.166-176.
  • KÖK, Recep. (1991), Endüstriyel Verimlilik ve Etkinlik, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum.
  • LANG, Pascal; YOLALAN, Reha ve KETTANİ, Ossama. (1995), “Controlled Envelopment by Face Extension in DEA”, Journal of the Operation Research Society, Vol.46, No.4, pp. 473 – 491.
  • PROKOPENKO, Joseph. (2001), Verimlilik Yönetimi, (çev. Olcay Baykal, Nevda Atalay ve Erdemir Fidan), MPM Yayınları, Ankara, 2. baskı.
  • RAMANATHAN, Ramakrishnan. (2003), An Introduction to Data Envelopment Analysis: A Tool for Performance Measurement, Sage Publications, New Delhi.
  • ŞAHİN, İsmet. (1998), Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin İllere Göre Karşılaştırmalı Verimlilik Analizi: Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • TALLURİ, Srinivas. (2000), “Data Envelopment Analysis: Models and Extensions”, Production/Operations Management Decision Line, Vol. 31, No.3, pp.8-11.
  • TARIM, Armağan. (2001), Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Sayıştay Yayınları, Ankara.
  • TÖNGÜR, Levent. (2001), Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastanelerde Etkinlik Analizi: Veri Zarflama Analizine Ait Bir Uygulama, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • ULUCAN, Aydın. (2002), “İSO 500 Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Farklı Girdi Çıktı Bileşenleri ve Ölçeğe Göre Getiri Yaklaşımları ile Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt.57, S.2, ss. 185-202.
  • VASSİLOGLOU, M. ve GİOKAS, D. (1990), “A Study of the Relative Efficiency of Bank Branches: An Application of Data Envelopment Analysis”, Journal of the Operational Research Society, Vol. 41, No.7, pp. 591-597.
  • YEŞİLYURT, C. ve ALAN M.A. (2003), “Fen Liselerinin 2002 Yılı Göreceli etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi ile Ölçülmesi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.4, No.2, ss. 91-104.
  • YOLALAN, Reha. (1993), İşletmelerarası Göreli Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
  • ÖSYM. (2012), (Erişim Adresi: http://www.osym.gov.tr/belge/1-16016/ortaogretim-kurumlarina-gore-2012-ogrenci-secme-ve-yerl-.html), (erişim tarihi:14.10.2012)

ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ

Yıl 2013, Cilt: 6 Sayı: 1, 19 - 42, 28.03.2014

Emre Demir Murat Durakoğlu

Öz

Bu çalışmanın temel amacı Çorum ilindeki liselerin 2012-2013 eğitim-öğretim sürecindeki göreli etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi (VZA) tekniği ile hesaplanması ve elde edilen bulgular sonucunda okulların etkinliğini ve verimliliğini arttırmalarına katkıda bulunmaktır. Çalışmada girdiye yönelik ölçeğe göre sabit getirili Charnes-Cooper-Rhodes (CCR) Modeli (1978) ve ölçeğe göre değişken getirili Banker- Charnes-Cooper (BCC) Modeli (1984) kullanılmıştır. Etkinlik ölçümü için okullardaki öğrenci sayısı, öğretmen sayısı ve şube sayısından oluşmak üzere üç adet girdi ve Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı (YGS) - Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) başarı (yerleştirme) oranı, YGS puan ortalamaları, LYS Matematik-Fen, Türkçe-Matematik, Türkçe-Sosyal bilimler puanları olmak üzere beş adet çıktı belirlenmiştir. Yapılan analiz sonucunda; CCR modeline göre dört okul etkin BCC modeline göre ise dokuz okul etkin çıkmıştır. Diğer liselerin verimlilik skorlarının daha düşük olduğu ve etkin çalışmadıkları tespit edilmiştir. Okullar için yapılan analiz sonuçlarına göre eğitim-öğretim kalitesinin arttırılması amacıyla hangi girdi ya da çıktının ne derece ve ne yönde değiştirilmesi gerektiği konusunda karar verme birimlerine önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Liseler Veri Zarflama Analizi Verimlilik Etkinlik

Kaynakça

  • ABBOTT, M. ve DOUCOULIAGOS, C.(2003), “The Efficiency of Australian Universities: a Data Envelopment Analysis”, Economics of Education Review, Vol. 22, No.1, pp. 89-97.
  • AKAL, Zühal.(2000), İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
  • AKDOGAN, Melek. (2001), Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sigorta Şirketlerinin Etkinlik Ölçümü Türkiye Örneği, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • BANKER, R. ve THRALL, R.M.(1992), “Estimating of Returns to Scale Using Data Envelopment Analysis”, European Journal Of Operational Research, Vol. 62, No.1, pp.74-84.
  • BESEN, F. Buket. (1994), Performans Yönetim Sistemi ve Veri Zarflama Analizi Sağlık Sektöründe Uygulanması, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • BOUSSOFİANE, Aziz; DYSON, Robert ve THANASSOULİS Emmanuel. (1991), “Applied Data Envelopment Analysis” European Journal of Operational Research, Vol. 52, No.1, pp.1-15.
  • BOWLIN, William F. (1998), “Measuring Performance: An Introduction to Data Envelopment Analysis (DEA)”, The Journal of Cost Analysis, Vol.15, No.2, pp. 3–27.
  • CHARNES, Abraham; COOPER, W. William ve RHODES, E. (1978), “Measuring the Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operational Research, Vol.2, No.6, pp. 429-444.
  • CHARNES, Abraham; COOPER, W. William ve RHODES E. (1981), “Evaluating Program and Managerail Efficiency: An Application of Data Envolopment Analysis to Program Follow Through”, Management Science, Vol.27, No. 6, pp.668-697.
  • CİNGİ, Selçuk ve TARIM, Armağan. (2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü DEA-Malmquist TFB Endeksi Uygulaması”, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, İstanbul.
  • COELLİ, Timothy J.; RAO, D.S. Prasada; O’DONNELL, Christopher J. ve BATTESE, George E. (1998), “An Introduction to Efficiency and Productivity Analysis” , Kluwer Academic Publishers, Boston.
  • COOPER, William W.; SEIFORD, Lawrence M. ve TONE, Kaune. (2000), Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text With Models, Applications, References and DEA-Solwer Software, Kluwer Academic Publishers, Boston.
  • DRUCKER, F. Peter. (1994), Management: Tasks, Responsibilities, Practices, Butterworth-Heinemann, Oxford.
  • ISAAC-HENRY, Kester; PAINTER, Chris ve BARNES, Chris. (1993), Management in The Public Sector, Chapman and Hall, London.
  • KETTANİ, Ossama; ORAL, Muhittin ve YOLALAN, Reha. (1992), “An Empirical Study On Analyzing The Productivity Of Bank Branches”, IIE Transactions, Vol. 24, No. 5, pp.166-176.
  • KÖK, Recep. (1991), Endüstriyel Verimlilik ve Etkinlik, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum.
  • LANG, Pascal; YOLALAN, Reha ve KETTANİ, Ossama. (1995), “Controlled Envelopment by Face Extension in DEA”, Journal of the Operation Research Society, Vol.46, No.4, pp. 473 – 491.
  • PROKOPENKO, Joseph. (2001), Verimlilik Yönetimi, (çev. Olcay Baykal, Nevda Atalay ve Erdemir Fidan), MPM Yayınları, Ankara, 2. baskı.
  • RAMANATHAN, Ramakrishnan. (2003), An Introduction to Data Envelopment Analysis: A Tool for Performance Measurement, Sage Publications, New Delhi.
  • ŞAHİN, İsmet. (1998), Sağlık Bakanlığı Hastanelerinin İllere Göre Karşılaştırmalı Verimlilik Analizi: Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • TALLURİ, Srinivas. (2000), “Data Envelopment Analysis: Models and Extensions”, Production/Operations Management Decision Line, Vol. 31, No.3, pp.8-11.
  • TARIM, Armağan. (2001), Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı, Sayıştay Yayınları, Ankara.
  • TÖNGÜR, Levent. (2001), Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastanelerde Etkinlik Analizi: Veri Zarflama Analizine Ait Bir Uygulama, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • ULUCAN, Aydın. (2002), “İSO 500 Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Farklı Girdi Çıktı Bileşenleri ve Ölçeğe Göre Getiri Yaklaşımları ile Değerlendirmeler”, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt.57, S.2, ss. 185-202.
  • VASSİLOGLOU, M. ve GİOKAS, D. (1990), “A Study of the Relative Efficiency of Bank Branches: An Application of Data Envelopment Analysis”, Journal of the Operational Research Society, Vol. 41, No.7, pp. 591-597.
  • YEŞİLYURT, C. ve ALAN M.A. (2003), “Fen Liselerinin 2002 Yılı Göreceli etkinliğinin Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi ile Ölçülmesi”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.4, No.2, ss. 91-104.
  • YOLALAN, Reha. (1993), İşletmelerarası Göreli Etkinlik Ölçümü, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
  • ÖSYM. (2012), (Erişim Adresi: http://www.osym.gov.tr/belge/1-16016/ortaogretim-kurumlarina-gore-2012-ogrenci-secme-ve-yerl-.html), (erişim tarihi:14.10.2012)
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emre Demir Bu kişi benim

Murat Durakoğlu Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 28 Mart 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 6 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Demir, E., & Durakoğlu, M. (2014). ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 19-42.
AMA Demir E, Durakoğlu M. ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ. hititsosbil. Mart 2014;6(1):19-42.
Chicago Demir, Emre, ve Murat Durakoğlu. “ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6, sy. 1 (Mart 2014): 19-42.
EndNote Demir E, Durakoğlu M (01 Mart 2014) ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6 1 19–42.
IEEE E. Demir ve M. Durakoğlu, “ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ”, hititsosbil, c. 6, sy. 1, ss. 19–42, 2014.
ISNAD Demir, Emre - Durakoğlu, Murat. “ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 6/1 (Mart 2014), 19-42.
JAMA Demir E, Durakoğlu M. ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ. hititsosbil. 2014;6:19–42.
MLA Demir, Emre ve Murat Durakoğlu. “ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. 6, sy. 1, 2014, ss. 19-42.
Vancouver Demir E, Durakoğlu M. ÇORUM İLİNDEKİ LİSELERİN 2012-2013 EĞİTİM ÖĞRETİM SÜRECİNDEKİ ETKİNLİĞİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE ÖLÇÜLMESİ. hititsosbil. 2014;6(1):19-42.