Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/
Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/
Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/
Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/
Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/

Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine

Yıl 2022, Cilt: 20 Sayı: 2, 269 - 290, 30.12.2022

Öz

Batı’da İslam diniyle ilgili yapılan çalışmalar bir boşlukta gelişmeyip XVI. yüzyıldan itibaren kademeli olarak artan, dinlerin kökeni ve kaynaklarına dair yapılan araştırmaların etkisiyle ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla gerek geçmişte gerekse günümüzde yapılan İslam araştırmalarını doğru analiz edebilmek için genelde din, özelde semavi dinlerin kaynaklarına dair çalışmaların sosyo-kültürel arka planının iyi okunması gerekmektedir. Buradan hareketle bu makalede, Batı’da yaklaşık olarak XVI. yüzyılda başlayan ve Aydınlanma düşüncesiyle beraber gittikçe artan, semavi dinlerin kökeni ve kaynaklarına dair çalışmaların alt yapısını oluş-turan bilimsel yöntemler ve felsefi görüşlerin genel bir çerçevesi çizilmeye çalışılmıştır. Konu, İlerlemecilik, Dinlerin Kökeni, Dinlerin Evrimi, Kronoloji ve Arkeoloji Bilimlerinin Doğu-şu ve Tarihi Tenkit Metodu olmak üzere beş başlık çerçevesinde ele alınmış, gerekli yerlerde bu düşüncelerin Batı’da yapılan İslam araştırmalarındaki izdüşümlerine dikkat çekilmiştir.

Kaynakça

  • Altıntaş, Fatma Betül. Tarihsel Eleştiri Yöntemleri Tenkidi ve İslâmî Rivayetlere Uygulanması Sorunu. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
  • Anderson, Wilda. “Error in Buffon”. MLN 114/4 (1999), 691-701.
  • Arjana, Sophia Rose. Batı Tahayyülünde Müslümanlar. çev. M. Murtaza Özeren. İstanbul: Ketebe, 2019.
  • Ashworth, William B. “Joseph Justus Scaliger”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/joseph-justus-scaliger
  • Bahrani, Zainab. “Untold Tales of Mesopotamian Discovery”. Scramble for the Past: A Story of Archaeology in the Ottoman Empire, 1753-1914. ed. Zeynep Çelik - Edhem Eldem. İstanbul: SALT/Garanti Kültür, 2011.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslam: Farklı Bir İslam Tarihi Okuması. çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2021.
  • Bowie, Fiona. The Anthropology of Religion: An Introduction. Malden: BlackWell, 2003.
  • Collingwood, R. G. Tarih Tasarımı. çev. Kurtuluş Dinçer. Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 2019.
  • Copleston, Frederick. Felsefe Tarihi: Çağdaş Felsefe Fransız Aydınlanması’ndan Kant’a: Bölüm 1 Aydınlanma. çev. Aziz Yardımlı. İstanbul: İdea, 1996.
  • Demirci, Kürşat. Dinlerin Dejenerasyonu. İstanbul: İnsan yay., 1985.
  • Dozy, Reinhart Pieter Anne. Die Israeliten zu Mekka von Davids Zeit bis ins fünfte Jahrhundert unsrer Zeitrechnung: Ein Beitrag zur Alttestamentlichen Kritik und zur Erforschung des Ursprungs des Islams. Leipzig: W. Engelmann, 1864.
  • Duran, Asim. Aydınlanma ve Kutsal Kitap. İstanbul: Mahya, 2021.
  • Ehrman, Bart. İsa’ya Rağmen Hıristiyanlık. çev. Mahmut Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2020.
  • Eriksen, Thomas Hylland - Nielsen, Finn Sivert. A History of Anthropology. London: Pluto Press, Second Edition., 2013.
  • Goldziher, Ignaz. Mythology among the Hebrews and Its Historical Development. çev. Russell Martineau. London: Longmans, Green and Co., 1877.
  • Gürkan, Salime Leyla. “DİA”. Geiger, Abraham, ts.
  • Haydon, A. Eustace. “From Comparative Religion to History of Religions” 2/6 (1922), 577-587.
  • Hazard, Paul. Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme. çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken, 1994.
  • Heschel, Susannah. Abraham Geiger and the Jewish Jesus. Chicago: The University of Chicago Press, 1998.
  • Irwin, Robert. For Lust of Knowing: The Orientalists and Their Enemies. London: Allen Lane, 2006.
  • Kızıl, Fatma. “Fazlur Rahman’s Understanding of the Sunnah/Hadith: A Comparison with Joseph Schacht’s Views on the Subject”. Hadis Tetkikleri Dergisi 6/2 (2008), 31-46.
  • Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Hegel’in Tarih Felsefesinin Goldziher’in Hadisleri Değerlendirme Yöntemine Etkisi”. İnsan ve Toplum Dergisi 11/3 (2021), 215-248.
  • Kruger, Steven F. “Medieval Christian (Dis)identifications: Muslims and Jews in Guibert of Nogent”. New Literary History 28/2 (1997), 185-203.
  • Lockman, Zachary. Hangi Ortadoğu: Oryantalizm, Tarih, Siyaset. çev. Burcu Birinci. İstanbul: Küre, 2016.
  • Marchand, Suzanne L. German Orientalism in the Age of Empire: Religion, Race and Scholarship. New York: Cambridge University Press, 2009.
  • Müller, Max. The Essential Max Müller: On Language, Mythology, and Religion. ed. John R. Stone. New York: Palgrave Macmillan, 2002.
  • Nadler, Steven. “The Jewish Spinoza”. Journal of the History of Ideas 70/3 (2009), 491-510.
  • Ökten, Kaan H. Reformasyon Dönemi siyasal ve Dinsel Düşünce Tarihine Giriş. İstanbul: Alfa, 2003.
  • Özbilen, Serdar. “Arkeoloji: Geçmiş, Zaman ve Kuram”. OANNES Uluslararası Eskiçağ Tarihi Araştırmaları Dergisi 2/1 (2020), 41-65.
  • Pecherman, Martine. “The ‘Rules of Critique’: Richard Simon and Antoine Arnauld”. The Making of the Humanities: Vol: 1- Early Modern Europe. 327-348. Amsterdam University Press, 2010.
  • Russ, Jacqueline. Avrupa Düşüncesinin Serüveni: Antikçağlardan Günümüze Batı Düşüncesi. çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu Batı, 2021.
  • Schebesta, Paul. “Wilhelm Schmidt: 1868-1954”. Man 54 (1954), 89-90.
  • Schoeler, Gregor. The Biography of Muhammad: Nature and Authenticity. ed. James E. Montgomery. çev. Uwe Vagelpohl. London: Routledge, 2011.
  • Toprak, Bilal. Din Arkeolojisi ve Göbeklitepe. İstanbul: Milel nihal, 2020.
  • Trigger, Bruce G. Arkeolojik Düşünce Tarihi. çev. Fuat Aydın. Ankara: Eski Yeni, 2014.
  • Tylor, Edward B. Primitive Culture V2: Researches Into The Development Of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art And Custom. London: John Murray, 2006.
  • Tylor, Edward B. “The Philosophy of Religion among the Lower Races of Mankind”. The Journal of the Ethnological Society of London 2/4 (1870), 369-381.
  • Waardenburg, Jacques. “Mustashrikun”. Encyclopedia of Islam. 735-53. 2nd Edition. Brill, 1993.
  • Wunn, Ina. “The Evolution of Religions” 50/4 (2003), 387-415.
  • Zimon, Henryk. “Wilhelm Schmidt’s Theory of Primitive Monotheism and Its Critique within the Vienna School of Ethnology”. Anthropos 81/1/3 (1986), 243-260.
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Philosophy of History”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/history/#Memory
  • Stanford Encyclopedia of Philosophy. “Progress”. Erişim 12 Mayıs 2022. https://plato.stanford.edu/entries/progress/
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayşe Mutlu Özgür

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 20 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Mutlu Özgür, A. (2022). Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine. Hadis Tetkikleri Dergisi, 20(2), 269-290.
AMA Mutlu Özgür A. Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine. HTD. Aralık 2022;20(2):269-290.
Chicago Mutlu Özgür, Ayşe. “Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine”. Hadis Tetkikleri Dergisi 20, sy. 2 (Aralık 2022): 269-90.
EndNote Mutlu Özgür A (01 Aralık 2022) Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine. Hadis Tetkikleri Dergisi 20 2 269–290.
IEEE A. Mutlu Özgür, “Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine”, HTD, c. 20, sy. 2, ss. 269–290, 2022.
ISNAD Mutlu Özgür, Ayşe. “Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine”. Hadis Tetkikleri Dergisi 20/2 (Aralık 2022), 269-290.
JAMA Mutlu Özgür A. Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine. HTD. 2022;20:269–290.
MLA Mutlu Özgür, Ayşe. “Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine”. Hadis Tetkikleri Dergisi, c. 20, sy. 2, 2022, ss. 269-90.
Vancouver Mutlu Özgür A. Oryantalistlerin İslâm Tetkiklerinin Sosyo-Kültürel Arkaplânı Üzerine. HTD. 2022;20(2):269-90.

İlim Tasavvurumuz Üzerine…

İslâm ilim geleneği, ihtiva ve temsil ettiği zâhirî, aklî, felsefî ve irfânî zenginliği ile küllî bir gerçekliği yansıtmaktadır. Söz konusu zenginlik alanlarının her birisi meşrûiyyetini, kendi usûlü dairesinde hakikat arayışı süreci içerisinde bulunuşuyla temellendirmektedir. Başlı başlarına müstakil birer ilim dalı olmaları ve bunun neticesinde tarifi, gayesi ve mesâili itibariyle sınırları belirgin olsa da, ortak bir tasavvura aracılık etmeleri dolayısıyla kaçınılmaz biçimde, bünyesinde sair ilimlerle kendi zaviyelerinden müştereklikler barındırır. Ne var ki, kendine has mesâildeki farklılaşmalar, bütünün temsil ettiği küllî tasavvurun varlığına engel değildir.
Geçmişte ve günümüzde, geleneğin bu yönü gözden kaçırıldığında, ilimler arası irtibat, sözü edilen müştereklikler üzerinden değil, ayrışmalardan hareketle kurulmaya çalışılmıştır. Esasen İslâm ilim geleneğini, ilimler arası iç çekişmelerin ve tartışmaların odağı olarak görmek böyle bir yaklaşım neticesinde ortaya çıkmıştır. Kadîm ilim geleneğimizi fikrî karışıklığın odağı olarak görme zafiyetini sadece şarkiyat geleneğinin bir refleksi imiş gibi kabul etmek kolaycı bir yaklaşımdır. Şarkiyat geleneği ‘ötekinin duruşunu’ temsil ettiği için dikkate alınması ve zafiyetlerine odaklanılması gereken, ‘öteki’lerin dışında kalanlar, yani ‘biz’ olmalıyız.
İlim ehli taifeyi teşkil eden bizlerin bu süreçte yapması gereken, dışardan ve çatışma odaklı yaklaşımı bir yana bırakıp; kendilerini İslâm tasavvurunu zayıflatmaya adamış kişilerin yöntemlerinin üst dilini keşfederek, benzer hatalara düşmekten kurtulmak, muhtelif ilimleri aynı müştereklikte cem eden kadîm geleneğimizin üst tasavvuruna odaklanmaktır.
İslâm toplumu olarak, fikrî hamlemizi gerçekleştirmemiz, körü körüne taklîdi bir yana bırakıp, bize ait değerler manzumemizi keşfetmemize bağlıdır. Modern çağın bilgi üzerindeki bizi kuşatan tahakkümü ve kendi değerlerini bize taşıyan imkânlarını ‘mihengimize’ vurmadan özümseme, bizi sürekli olarak kimliğimizden uzaklaştırmaktadır. Günümüzde öğrendiğimiz en önemli esas, ‘bilginin/ma‘lûmâtın’ kutsallığı iddiasıdır. Oysa her dönemde, mukaddes olan hakikat ve ma‘rifettir. Bir başka ifade ile varlığımız meşrûiyyetini bilgi peşinde koşmamızdan değil, hakikat yolcusu olmamızdan almalıdır.
Doğru yanlış her türlü bilginin kutsanması sebebiyledir ki, arama motorları ve sosyal medya plâtformaları üzerinden paylaşılan veriler, tıpkı, geçmişte ilimler ve ilim ehli arasında sadece ma‘lûmâta odaklanıldığında, ilimler arasındaki müşterek zeminin fark edilememesi ve İslâm tarihinin çatışmalar tarihi şeklinde algılanması gibi, bir ölçüye vurulmaksızın yaygınlığı nisbetinde doğru ve tayin edici bir konum ihrâz etmiştir. Bizler geçmişin ve günümüzün tecrübesinden istifade ederek, tekrar aynı hataya düşmediğimizden emin olmalıyız.
Şu halde, ilim ehline düşen, öncelikle ilimlerin usûlleri ve telif tarzlarının müşterekliğini temin eden ‘üst dilini’; bir başka ifade ile ‘küllî tasavvurunu’ keşfe yönelik gayretlerini arttırmaktır. İlmin bugünkü temsilcilerinin, İlâhî hakîkati zâhirî, aklî, rûhî, kalbî, irfânî plânda idrak için ömür tüketen geçmiş âlim, hakîm ve ârifler ile eserler üzerinden bağ kurmak suretiyle, onların arayış tecrübelerinden istifade etmeleri, ilimleri kuşatan küllî tasavvurun idrâkini mümkün kılacaktır. Bizi küllî tasavvura ulaştıracak olan vasıta, bazen dilin sunduğu imkânlar, bazen akıl, mantık ve felsefenin hâsıl ettiği kazanımlar, bazen de kalbin ve irfânî geleneğin ulaştığı hakikatler olabilecektir.
Bütün bu hususların arayışı içerisinde olan, Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) aracılığı ile de, bize ait duruşa ve müşterek tasavvuru keşfin zaruretine dikkat çekmeyi kaçınılmaz görüyoruz. Bir başka ifade ile, tedbirimizi alıp, tedârikimizi ikmâl ederek seyrimize devam etmenin mutlak ihtiyacımız olduğunu fark ederek, ‘cihet-i vahdemizi’ yeniden hatırlamalı, uydu olmaktan, ezilmişlikten kurtulmalı, kendimize ait usûl, ulemâ ve kitâbiyâta dönmeli, ilmî düşünüşümüzü yeniden ‘âlî tasavvurumuza’ uygun hâle getirmeliyiz.
Kırk ikinci sayımızla, akademik dergicilikte kemâle erdiğimizin göstergesi olarak, kesintisiz yayın hayatını sürdürerek, geride bıraktığımız ilk yirmi yılın ardından, Hadis Tetkikleri Dergisi’nin bu nüshasında; hadis ilimlerinin muhtelif alanlarında ilginizi çekecek tetkiklere yer verdik. İslâm coğrafyasının uzak diyarlarının tasavvurlarını bize sunan makaleler, eser tetkikleri, bilimsel etkinlik ve kitap tanıtımları bu sayımızda sizlerin ilgisine arz ettiğimiz içeriğimizdir.
Destekleriniz sayesinde muhteviyâtı daha da zenginleşecek olan Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) işaret edilen hususlarda bize iletilen her türlü talebe açık olup, bütün imkânlarını kullanarak arzu edilen hususlarda yazarlarımızın yanında olmaya çalışacaktır.
Geride bıraktığımız yirmi yıl ve kırk iki sayı boyunca Hadis Tetkikleri Dergisi’ne (HTD) destek olan, sahip çıkan, bizleri cesaretlendiren, yazılarıyla bizi onurlandıran hayatta olan ve ahirete irtihal eden bütün hoca ve kardeşlerimize şükranlarımızı sunarken, bundan sonra da HTD’nin imkânlarının, araştırmacılarımızın hizmetinde olduğunu te’yîden ifade istiyoruz. Gelecek sayılarımızda görüşmek dileğiyle...
Saygılarımızla...

İbrahim HATİBOĞLU