On the Example of Bertolt Brecht – Samuel Beckett: Daily Life, Heterocosmos and Illusion

Yıl 2022, , 530 - 547, 30.12.2022

Melih Deniz İşcen

https://doi.org/10.32600/huefd.970759

Öz

In the antecedent chapter of the article, the structural parts of the theatre’s ability to create illusion are taken into consideration. These parts differ from each other as the world of audience (daily life) and the world of theatre (heterocosmos). In this manner, the boundaries of the two different worlds and the relationship between them, which took place in the phenomenon of theatre starting from its origins in Ancient Greece and continuing until the mid-twentieth century, is opened to discussion in structural and cultural dimensions. The main idea is that, through illusion, in Ancient Greece, two different worlds, which were naturally separated, could organically preserve their vitality as each other's support point. This motion, which shaped the origins of theatre in Ancient Greece, inevitably enters a process of adaptation from the moment it is preternaturally incorporated into Western culture with the Renaissance. As to the following chapter of the article, the connection between the social dissolutions that emerged in daily life with modernism and the world of theater is measured. In this direction, the stage works of Bertolt Brecht and Samuel Beckett in order to harmonize two different worlds with each other are examined, with an emphasis on the way they deal with the phenomenon of theater and its capacity to create illusion.

Anahtar Kelimeler

Bertolt Brecht, Samuel Beckett, theatre, heterocosmos, illusion

Bertolt Brecht – Samuel Beckett Örneğinde: Gündelik Hayat, Heterocosmos ve İllüzyon

Öz

Makalenin öncül bölümünde, tiyatronun illüzyon yaratma ehliyetinin yapı parçaları irdelenir. Söz konusu parçalar izleyici dünyası (gündelik hayat) ve tiyatro dünyası (heterocosmos) olarak birbirinden ayrışır. Bu minvalde, Antik Yunan’daki kökenlerinden başlayıp, yirminci yüzyıl ortalarına dek süregelen tiyatro olgusunda yer alan iki farklı dünyanın sınırları ve aralarındaki ilişki yapısal ve kültürel boyutta tartışmaya açılır. Temel düşünce, Antik Yunan’da illüzyon vasıtasıyla, doğallıkla ayrışan iki farklı dünyanın, birbirlerinin destek noktası olarak canlılıklarını organik bir şekilde koruyabildikleri yönündedir. Antik Yunan’da tiyatronun kökenlerini şekillendiren bu devinim, Rönesans ile birlikte Batı kültürünün içine yapay bir yolla dâhil olduğu andan itibaren kaçınılmaz olarak bir uyum sağlama sürecinin içine girer. Makalenin ardıl bölümünde ise, modernizm ile birlikte gündelik hayatta ortaya çıkan toplumsal çözülmelerin tiyatro dünyası ile bağlantısı ölçümlenir. Bu doğrultuda Bertolt Brecht ve Samuel Beckett’in tiyatro olgusunu ve onu illüzyon yaratma ehliyetini ele alış biçimleri üzerinde durularak, iki farklı dünyanın birbirleri ile uyumunu sağlayabilmek adına gerçekleştirdikleri sahne çalışmaları incelenir.

Anahtar Kelimeler

Bertolt Brecht, Samuel Beckett, tiyatro, heterocosmos, illüzyon

Kaynakça

• Aristoteles (2012). Poetika. (Çev: İsmail Tunalı) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Baumgarten, A. G., & Schweizer, H. R. (1983). Theoretische Ästhetik: die grundlegenden Abschnitte aus der Aesthetica (1750/58). latein.-dt. Hamburg: Philosophische Bibliothek.
• Bell, E. (2008). Theories of performance. Los Angeles: SAGE.
• Bentley, E. (1992). In search of theater. Wisconsin: Hal Leonard Corporation.
• Bennett, S. (1997). Theatre audiences: A theory of production and reception. London: Psychology Press.
• Boecker, B. (2016). Imagining Shakespeare's original audience, 1660-2000: Groundlings, gallants, grocers. Berlin: Springer.
• Bradbury, M., & McFarlane, J. (1976). Modernism 1890-1930. London: Penguin Books.
• Brooks, P. (1995). The melodramatic imagination: Balzac, Henry James, Melodrama, and the mode of excess. London: Yale University Press.
• Duarte, B. C. (2017). Rhythm and structure: Brecht’s Antigone in performance. Performance Philosophy, 2(2), 222-240.
• Esslin, M. (1977). An anatomy of drama. New York: Hill and Fang.
• Güçbilmez, B. (2007). İbsen’den Beckett’e belleğin temsili. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 23, 125-141.
• Howard, J. E. (2003). The stage and social struggle in Early Modern England. Abington: Routledge.
• Innes, C. (Ed.). (2002). A sourcebook on naturalist theatre. Abington: Routledge.
• Ibsen, H. (1900). The Wild Duck: A drama in five act. (Eleanor Marx Aveling, Trans.) Boston: Walter H. Baker & Co.
• İşcen, M. D. (2020). Platon’un sanatçıları ve zanaatkârları: Mimesis üzerine bir inceleme. Journal of Arts, 3(2), 117-128.
• Karacabey, S. (2006). Öğreti oyunu düşüncesi ve önlem. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 21, 45-57.
• Karthaus, U. (2000). Sturm und drang: Epoche-Werke-Wirkung. München: Verlag C.H. Beck.
• Koopmann, H. (Ed.). (2016). Schillers Leben in Briefen. Berlin: Springer-Verlag.
• Kultermann, U. (1987). Kleine Geschichte der Kunsttheorie. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
• McMullan, A. (2003). Theatre on trial: Samuel Beckett's later drama. Abington: Routledge.
• Özkaya, T. (2018). A.P. Çehov’un oyunlarında üslup özellikleri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 35(1), 253-262.
• Robbe-Grillet, A. (1965). Samuel Beckett, or 'Presence' in the theatre. Samuel Beckett: A Collection of Critical Essays, 1, 108-116.
• Schlichtmann, A. (2011). Handbuch der griechischen Literatur der Antike Bd. 1: Die Literatur der archaischen und klassischen Zeit (Vol. 7). München: Verlag C.H. Beck.
• Stableford, B. (2012). The Art and Science of Heterocosmic Creativity. Schmeink, L., & Böger, A. (Yay. haz.), Collision of Realities: Establishing Research on The Fantastic in Europe içinde (ss. 7-19). Berlin: Walter de Gruyter.
• Seidensticker, B. (2010). Das antike theater. München: Verlag C.H. Beck.
• Shakespeare, W. (2007). Hamlet. (Çev: Bülent Bozkurt) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Shakespeare, W. (2010). Macbeth. (Çev: Sabahattin Eyüboğlu) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sophokles, (2013). Kral Oidipus. (Çev: Bedrettin Tuncel) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Steadman, L. B., & Palmer, C. T. (1997). Myths as instructions from ancestors: The Example of Oedipus. Zygon®, 32(3), 341-350.
• Szondi, P. (1987). Theory of the modern drama: A critical edition. (transl: Michael Hays) Minnesota: University of Minnesota Press.
• Williams, R. (1989). When Was Modernism?. New Left Review, 175(1), 48-53.
• Willett, John (ed.) (1964). Brecht on theatre, New York: Hill and Wang.
• Yüksel, A. (2007). İbsen’den Beckett’e: Yıkım öncesi ve yıkım sonrası. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 23, 25-34.