AHP-TOPSIS ve AHP-VIKOR Yöntemleri ile Ambulans Tedarik Firması Seçimi

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 93 - 101, 30.04.2019

Hacı Mehmet Alakaş Mustafa Bucak Şafak Kızıltaş

Öz

Günlük
hayatta insanların karşılaştığı önemli kazalar ve hastalıklar için hastanelerin
iyi ve doğru tedavi etmesi kadar, bu kişilerin ivedilikle hastanelere
yetiştirilmesi de çok önemlidir. En iyi sağlık hizmetinin verilmesi ve acil
vakaların bir an önce hastanelere yetiştirilebilmesi adına bu problem stratejik
bir seçim problemidir. Bu çalışmada, dört ambulans tedarikçisi arasından Çok
Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri ile ambulans tedarikçisi seçimi problemi
ele almışlardır. Bu doğrultuda öncelikle tedarikçi firmaların seçiminde
kullanılacak kriterler, beş uzmana yapılan anketler vasıtasıyla
değerlendirilmiştir. Değerlendirmelerin ardından AHP yöntemi kullanılarak
problemde göz önüne alınan kriterlerin ağırlıkları bulunmuştur. Sonrasında AHP
yönteminde elde edilen kriter ağırlıkları TOPSIS ve VIKOR yöntemlerinde
kullanılmış ve bu yöntemlerle kriterlere göre ambulanslar tedarikçileri
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tedarikçi Seçim Problemi, Ambulans Tedariki, Çok Kriterli Karar Verme, AHP, TOPSIS, VIKOR

Kaynakça

• [1] Güngör, İ. ve İşler, D.B., “Analitik Hiyerarşi Yaklaşımı ile Otomobil Seçimi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 1, No 2, 21-33, 2005.
• [2] Ballı, S. ve Karasulu, B., “En Uygun Otomobil Seçimi Problemi İçin Bir Bulanık PROMETHEE Yöntemi Uygulaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 22, No 1, 139-147, 2007.
• [3] Bozdemir, Y. ve Yılmaz, İ.T., “Kural Tabanlı Karar Verme Mekanizmasına Sahip Sistematik Araç Seçim Modeli Geliştirilmesi”, Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt 6, No 2, 19-27, 2009.
• [4] Ecer, F. ve Dündar, S., “Analitik Ağ Süreci Yöntemiyle Cep Telefonu Seçimi”, İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 10, No 2, 153-170, 2009.
• [5] Keçek, G. ve Yıldırım, E., “Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Sisteminin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ile Seçimi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 15, No 1, 193-211, 2010.
• [6] Alptekin, N., “Analitik Ağ Süreci Yaklaşımı ile Türkiye’de Beyaz Eşya Sektörünün Pazar Payı Tahmini”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt 11, No 1, 18-27, 2010.
• [7] Şahin, Y. ve Akyer, H., “Ülke Kaynaklarının Verimli Kullanımı: 4x4 Arama ve Kurtarma Aracı Seçiminde AHS ve TOPSIS Yöntemlerinin Uygulaması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Cilt 3, No 5, 72-87, 2011.
• [8] Özden, U.H., Başar, Ö.D. ve Kalkan, S.B., “IMKB’de İşlem Gören Çimento Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performanslarının VIKOR Yöntemi ile Sıralanması”, Istanbul University Econometrics And Statistics E-Journal, Cilt 17, No 1, 23-44, 2012.
• [9] Şengül, Ü., Eren, M. ve Shiraz, S.E., “Bulanık AHP ile Belediyelerin Toplu Taşıma Araç Seçimi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 40, 143-165, 2012.
• [10] Uyar, Ö.O., Ulaştırma Sektöründe Faaliyet Gösteren Lojistik Firmalar İçin Araç Seçimi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
• [11] Özbek, A., “Küçük Ölçekli İşletme İçin Analitik Ağ Süreci ile Ticari Araç Seçimi”, Mesleki Bilimler Dergisi, Cilt 1, No 4, 32-52, 2012.
• [12] Organ, A., “Bulanık DEMATEL Yöntemiyle Makine Seçimini Etkileyen Kriterlerin Değerlendirilmesi”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, No 1, 157-172, 2013.
• [13] Eren, T. ve Özbek, A., “Analitik Ağ Süreci Yaklaşımıyla Üçüncü Parti Lojistik (3PL) Firma Seçimi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 27, No 1, 95-113, 2013.
• [14] Ömürbek, N., Karaatlı, M., Eren, H. ve Şanlı, B., “AHP Temelli PROMETHEE Sıralama Yöntemi ile Hafif Ticari Araç Seçimi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 19, No 4, 47-64, 2014.
• [15] Türkmen, M.A. ve Bildik, T., “Şehirlerarası Yolcu Taşımacılığında Bulanık VIKOR Uygulaması”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 4, No 2, 1-15, 2015.
• [16] Urfalıoğlu, F. ve Tüter, K., “Analitik Hiyerarşi Yöntemi ile Müşteri Memnuniyeti Açısından Uygun Granitin Seçimi Üzerine Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 37, No 1, 233-260, 2015.
• [17] Demircanlı, B. ve Kundakçı, N., “Futbolcu Transferinin AHP ve VIKOR Yöntemlerine Dayalı Bütünleşik Yaklaşım ile Değerlendirilmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30, No 2, 105-129, 2015.
• [18] Eren, T. ve Özder, E. H., “Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Bir İçecek Firması İçin Tedarikçi Seçimi”, 4th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science (ISITES2016), Alanya/Antalya, 80-89, 3-5 Kasım 2016.
• [19] Sarıçalı, G. ve Kundakçı, N., “AHP ve COPRAS Yöntemleri ile Otel Alternatiflerinin Değerlendirilmesi”, International Review of Economics and Management, Cilt 4, No 1, 45-66, 2016.
• [20] Soba, M., Şimşek, A., Erdin, E. ve Can, A., “AHP Temelli VIKOR Yöntemi ile Doktora Öğrenci Seçimi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 50, 109-132, 2016.
• [21] Cihan, Ş., Ayan, E., Eren, T., Topal, T. ve Yıldırım, E.K., “Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleri ile Ekokardiyografi Cihazı Seçiminin Yapılması”, Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, Cilt 4, No 1, 41-49, 2017.
• [22] Gür, Ş., Bedir, N. ve Eren, T., “Analitik Ağ Süreci ve PROMETHEE Yöntemleri ile Gıda Sektöründeki Orta Ölçekli İşletmeler İçin Pazarlama Stratejilerinin Seçimi”, Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, Cilt 6, No 1, 79-92, 2017.
• [23] Taş, C., Bedir, N., Eren, T., Alağaş, H.M. ve Çetin, S., “AHP-TOPSIS Yöntemleri Entegrasyonu ile Poliklinik Değerlendirilmesi: Ankara’da Bir Uygulama”, Sağlık Yönetimi Dergisi, Cilt 2, No 1, 1-16, 2018.
• [24] Aydın, Ö., “Bulanık AHP ile Ankara için Hastane Yer Seçimi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 24, No 2, 87-104, 2009.
• [25] Aytekin, A., “Hastaların Hastane Tercihinde Etkili Kriterler ve Hastanelerin MULTIMOORA ile Sıralanması: Eskişehir Örneği”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, Cilt 4, No 4, 134-143, 2016.
• [26] Saaty, T.L. “The Analytic Hierarchy Process”, McGraw-Hill, USA, 1980.
• [27] Hwang, C.L. ve Yoon, K., Methods for Multiple Attribute Decision Making, Multiple Attribute Decision Making, Springer-Verlag, New York, 1981.
• [28] Opricovic, S. ve Tzeng, G.H., “Compromise Solution by MCDM Methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS”, European Journal of Operational Research, vol. 156, 445-455, 2004.