BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2013, Cilt: 28 Sayı: 28-1, 393 - 404, 01.06.2013

Şerife Ünver Ayten Genç

Öz

Many studies investigate the effects of visuality on the learning process. In this study, the aims are to determine the views of German language teachers in Anatolian High Schools on the visuality in the textbooks that they use and to assess the contribution of visuality on education in line with these views. In this context, with the questionnaire that is formulated after literature review, the effects of visual elements on the development of language skills of students, learning motivation, country and culture education is investigated. According to the findings, the majority of 100 teachers working in 38 different cities in the academic year 2009-2010 indicated that visual elements in the textbooks used in German as a foreign language classrooms do not have a positive impact on foreign language education. On the other hand, when the textbooks used by the teachers are examined, it is found that visual elements are actually sufficiently used and hence the quantitative superiority is not a feature that increases the effectiveness of learning-teaching process but instead it is a deceptive factor. Accordingly, recommendations are made for the usage of qualified and efficient visual elements that would create awareness among students rather than including visual materials that are below the expectations of students and that are incorporated in textbooks through a simple set up unlike striking visuals students are used to in daily life.

Anahtar Kelimeler

German textbooks visuality lecturer views

Kaynakça

  • Akpınar, B. (2009). İlköğretim 1–5. Sınıflar Türkçe Öğretim Programları Görsel Okuma ve Sunu Öğrenme Alanının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (154), 37-49.
  • Biechele, B. (2006). Anmerkungen zum interkulturellen Bildverstehen. Jürgen Bolten, Stefanie Rathje (Hrsg.) OnlineZeitschrift für Interkulturelle Studien, 51, [Çevrim-içi: http://elearning2.uniweimar.de/mcikp/pf_dokumente/ausgabe/interculture_journal_2006_01.pdf], Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
  • Breitung, H. & Lattaro, E. (2001). Regionale Lehrwerke und Lehrmethoden. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 1041–1053). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Bunzeck, N., Doeller, C. F., Dolan, R. J. & Düzel, E. (2011). Contextual interaction between novelty and reward processing within the mesolimbic system. Human Brain Mapping. [Çevrim-içi: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hbm.21288/pdf ], Erişim tarihi: 20 Ocak 2012.
  • Delice, A., Aydın, E. ve Kardeş, D. (2009). Öğretmen Adayı Gözüyle Matematik Ders Kitaplarında Görsel Öğelerin Kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(16), 75-92.
  • Doelker, C. (1997). Ein Bild ist mehr als ein Bild. Visuelle Kompetenz in der Multimedia-Gesellschaft. Stuttgart: Klett-Cotta. Funk, H. & Koenig, M. (1991). Grammatik lehren und lernen. Fernstudienangebot Germanistik: Deutsch als Fremdsprache. Berlin: Langenscheidt.
  • Funk, H. (1995). Grammatikvermittlung in Deutsch-als-Fremdsprache-Lehrwerken. Historische und aktuelle Perspektiven. F. Gnutzmann & F. G. Königs (Eds), Perspektiven des Grammatikunterrichts (pp. 29–46).Tübingen: Narr.
  • Gairns, R. & Redman, S. (2006). Working with words: a guide to teaching and learning vocabulary. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Genç, A. (2004). Geçmişten Günümüze Yerel Almanca Ders Kitaplarında Görsel Düzen. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 106-115.
  • İpek, İ. (2003). Bilgisayarlar, Görsel Tasarım ve Görsel Öğrenme Stratejileri. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(3), 68–76, [Çevrim-içi: http://www.tojet.net/articles/239.pdf ], Erişim tarihi: 30 Ekim 2010.
  • Kanburoğlu, Ö. (2003). Basında Haber Fotoğrafı Kullanımı. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
  • Kaptan, S. ve Kaptan, A. Y. (2004). Ders Kitaplarındaki Tasarım Sorunları ve Öğrencilerin Öğrenme Düzeyine Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6–9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya, [Çevrim-içi: http://www.pegema.net/dosya/dokuman/438.pdf], Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009.
  • Macaire, D., Hosch, W. & Meese H. (1995). Bilder in der Landeskunde. Fernstudieneinheit 11. Berlin: Langenscheidt.
  • MEB. (2005). Hier sind wir! Öğrenci Ders Kitabı. 2. Cilt, A+ Düzeyi. Ankara: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2006). Hier sind wir! Öğretmen Kitabı. 2. Cilt, A+ Düzeyi. Ankara: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2008a). Deutsch ist Spitze! Öğrenci Ders Kitabı. 1. Cilt, A 1.1 Düzeyi. İstanbul: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2008b). Deutsch ist Spitze! Öğretmen Kitabı. 1. Cilt, A 1.1 Düzeyi. İstanbul: Devlet Kitapları.
  • Michler, C. (2010). Illustrationen in Lehrwerken für den Französischunterricht in Deutschland. C. Heinze ve E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 249-260). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Mitchell, W. J. T. (2008). Die Bildtheorie. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
  • Müller, W. (2010). Die Verbilderung unserer Lebenswelt – eine pädagogische Herausforderung. C. Heinze ve E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 33-42). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Pelanda, H. S. (2001). Landeskundliches Lernen und Lehren. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 931–942). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Reinfried, M. (2008). Vom ,Stellvertreter‘ zum ,Türöffner‘: Bilder in Fremdsprachen-Lehrwerken. G. Lieber (Eds.), Lehren und Lernen mit Bildern. Ein Handbuch zur Bilddidaktik (pp. 198-211). Baltmannsweiler: Schneider Verlag.
  • Rieger C. L. (2003). Visual Aids and the Acquisition of German Two-Case Prepositions. FORUM DEUTSCH Für Deutschlehrerinnen und Deutschlehrer in Kanada, 11, [Çevrim-içi: http://www.ualberta.ca/~german/catg/fd2003.htm#Rieger ], Erişim tarihi: 15 Mayıs 2010.
  • Rieger, C. L. (1999). Visualisierungen in modernen DaF-Lehrbüchern. Die Unterrichtspraxis, 32(2), 174-181.
  • Saleh Muhammad Ali, A. (2009). Bildergeschichten in DaF-Unterricht. Förderung sprachlicher Kompetenzen und Kreativität. Info DaF, 5, 36, 462-478.
  • Sanalan, A. V., Sülün, A. ve Çoban, T. A. (2007). Görsel Okuryazarlık. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 33–47.
  • Scherling, T. & Schuckall, H. F. (1992). Mit Bildern Lernen. Handbuch für den Fremdsprachenunterricht. Berlin, München: Langenscheidt.
  • Schwerdtfeger, I. C. (2000). Anthropologisch-narrative Didaktik des fremdsprachlichen Lernens. Fremdsprachen Lehren und Lernen (FLuL) 29, 106-123.
  • Schwerdtfeger, I. C. (2001). Die Funktion der Medien in den Methoden des Deutsch als Fremdsprache-Unterrichts. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 1018–1028). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Seidl, M. (2007). Visual Culture: Bilder lesen lernen, Medienkompetenz erwerben. Der fremdsprachliche Unterricht Englisch, 41, 87, 3-7.
  • Sturm, D. (1990). Zur Visualisierung von Lehrwerken für Deutsch als Fremdsprache – historische und kulturkontraste Aspekte. Unpublished doctoral dissertation, Kassel University.
  • Vladu, D. (2009). Die Rolle der Bilder im DaF-Unterricht auf Grundschulniveau. Neue Didaktik, 1, 103-110.
  • Wessel, K. A. (2010). Zur Rolle und Funktion von Bildern in Lehrbüchern des Finnischen als Fremdsprache. C. Heinze, E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 233-248). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Zeyrek, Ş. (2007). Liselerde Okutulan Türkiye Cumhuriyeti ve Atatürkçülük Adlı Ders Kitaplarında Çanakkale Savaşları. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 40, 707-721.

Görselliğin Gücü: Almanca Ders Kitaplarındaki Görselliğe İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2013, Cilt: 28 Sayı: 28-1, 393 - 404, 01.06.2013

Şerife Ünver Ayten Genç

Öz

Görselliğin öğrenme sürecine etkileri birçok araştırmada dile getirilmektedir. Bu çalışmada, Anadolu Liselerinde görev yapan Almanca öğretmenlerinin kullandıkları ders kitaplarındaki görselliğe ilişkin görüşlerinin belirlenmesi ve elde edilen görüşler doğrultusunda ders kitaplarındaki görsel tasarımın öğretime katkısının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, alanyazın taramasından sonra hazırlanan anketle görsel unsurların öğrencinin dil becerisi gelişimine, öğrenme motivasyonuna, ülke bilgisi ve kültür öğrenimine etkisi nelerdir gibi sorulara yanıt aranmıştır. Araştırma sonucundan elde edilen bulgulara göre, 2009-2010 öğretim yılında 38 farklı ilde görev yapan toplam 100 öğretmenin çoğunluğu, yabancı dil olarak Almanca derslerinde okutulan kitaplardaki görsel ögelerin yabancı dil öğrenme alanlarını olumlu etkilemediğini belirtmiştir. Diğer taraftan öğretmenlerin kullandıkları ders kitapları incelendiğinde, görsel unsurların aslında yeterince kullanıldığı, dolayısıyla nicel üstünlüğün hiçbir şekilde öğrenme-öğretme sürecinin etkililiğini artıran bir özellik olmadığı, tam aksine aldatıcı bir faktör olduğu saptanmıştır. Buradan hareketle görsel anlamda öğrencinin beklentisinin altında, günlük yaşamında alışkın olduğu çarpıcı görselliğe karşın basit bir kurguyla ders kitaplarına yansıyan görsel unsurların yerine nitelikli, öğrencide farkındalık yaratacak görsel tasarımın öne çıkması yönünde öneriler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Almanca ders kitapları görsellik öğretmen görüşleri

Kaynakça

  • Akpınar, B. (2009). İlköğretim 1–5. Sınıflar Türkçe Öğretim Programları Görsel Okuma ve Sunu Öğrenme Alanının Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (154), 37-49.
  • Biechele, B. (2006). Anmerkungen zum interkulturellen Bildverstehen. Jürgen Bolten, Stefanie Rathje (Hrsg.) OnlineZeitschrift für Interkulturelle Studien, 51, [Çevrim-içi: http://elearning2.uniweimar.de/mcikp/pf_dokumente/ausgabe/interculture_journal_2006_01.pdf], Erişim tarihi: 20 Temmuz 2010.
  • Breitung, H. & Lattaro, E. (2001). Regionale Lehrwerke und Lehrmethoden. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 1041–1053). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Bunzeck, N., Doeller, C. F., Dolan, R. J. & Düzel, E. (2011). Contextual interaction between novelty and reward processing within the mesolimbic system. Human Brain Mapping. [Çevrim-içi: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hbm.21288/pdf ], Erişim tarihi: 20 Ocak 2012.
  • Delice, A., Aydın, E. ve Kardeş, D. (2009). Öğretmen Adayı Gözüyle Matematik Ders Kitaplarında Görsel Öğelerin Kullanımı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(16), 75-92.
  • Doelker, C. (1997). Ein Bild ist mehr als ein Bild. Visuelle Kompetenz in der Multimedia-Gesellschaft. Stuttgart: Klett-Cotta. Funk, H. & Koenig, M. (1991). Grammatik lehren und lernen. Fernstudienangebot Germanistik: Deutsch als Fremdsprache. Berlin: Langenscheidt.
  • Funk, H. (1995). Grammatikvermittlung in Deutsch-als-Fremdsprache-Lehrwerken. Historische und aktuelle Perspektiven. F. Gnutzmann & F. G. Königs (Eds), Perspektiven des Grammatikunterrichts (pp. 29–46).Tübingen: Narr.
  • Gairns, R. & Redman, S. (2006). Working with words: a guide to teaching and learning vocabulary. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Genç, A. (2004). Geçmişten Günümüze Yerel Almanca Ders Kitaplarında Görsel Düzen. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 106-115.
  • İpek, İ. (2003). Bilgisayarlar, Görsel Tasarım ve Görsel Öğrenme Stratejileri. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(3), 68–76, [Çevrim-içi: http://www.tojet.net/articles/239.pdf ], Erişim tarihi: 30 Ekim 2010.
  • Kanburoğlu, Ö. (2003). Basında Haber Fotoğrafı Kullanımı. Ankara: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
  • Kaptan, S. ve Kaptan, A. Y. (2004). Ders Kitaplarındaki Tasarım Sorunları ve Öğrencilerin Öğrenme Düzeyine Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6–9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya, [Çevrim-içi: http://www.pegema.net/dosya/dokuman/438.pdf], Erişim tarihi: 18 Temmuz 2009.
  • Macaire, D., Hosch, W. & Meese H. (1995). Bilder in der Landeskunde. Fernstudieneinheit 11. Berlin: Langenscheidt.
  • MEB. (2005). Hier sind wir! Öğrenci Ders Kitabı. 2. Cilt, A+ Düzeyi. Ankara: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2006). Hier sind wir! Öğretmen Kitabı. 2. Cilt, A+ Düzeyi. Ankara: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2008a). Deutsch ist Spitze! Öğrenci Ders Kitabı. 1. Cilt, A 1.1 Düzeyi. İstanbul: Devlet Kitapları.
  • MEB. (2008b). Deutsch ist Spitze! Öğretmen Kitabı. 1. Cilt, A 1.1 Düzeyi. İstanbul: Devlet Kitapları.
  • Michler, C. (2010). Illustrationen in Lehrwerken für den Französischunterricht in Deutschland. C. Heinze ve E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 249-260). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Mitchell, W. J. T. (2008). Die Bildtheorie. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
  • Müller, W. (2010). Die Verbilderung unserer Lebenswelt – eine pädagogische Herausforderung. C. Heinze ve E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 33-42). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Pelanda, H. S. (2001). Landeskundliches Lernen und Lehren. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 931–942). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Reinfried, M. (2008). Vom ,Stellvertreter‘ zum ,Türöffner‘: Bilder in Fremdsprachen-Lehrwerken. G. Lieber (Eds.), Lehren und Lernen mit Bildern. Ein Handbuch zur Bilddidaktik (pp. 198-211). Baltmannsweiler: Schneider Verlag.
  • Rieger C. L. (2003). Visual Aids and the Acquisition of German Two-Case Prepositions. FORUM DEUTSCH Für Deutschlehrerinnen und Deutschlehrer in Kanada, 11, [Çevrim-içi: http://www.ualberta.ca/~german/catg/fd2003.htm#Rieger ], Erişim tarihi: 15 Mayıs 2010.
  • Rieger, C. L. (1999). Visualisierungen in modernen DaF-Lehrbüchern. Die Unterrichtspraxis, 32(2), 174-181.
  • Saleh Muhammad Ali, A. (2009). Bildergeschichten in DaF-Unterricht. Förderung sprachlicher Kompetenzen und Kreativität. Info DaF, 5, 36, 462-478.
  • Sanalan, A. V., Sülün, A. ve Çoban, T. A. (2007). Görsel Okuryazarlık. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 33–47.
  • Scherling, T. & Schuckall, H. F. (1992). Mit Bildern Lernen. Handbuch für den Fremdsprachenunterricht. Berlin, München: Langenscheidt.
  • Schwerdtfeger, I. C. (2000). Anthropologisch-narrative Didaktik des fremdsprachlichen Lernens. Fremdsprachen Lehren und Lernen (FLuL) 29, 106-123.
  • Schwerdtfeger, I. C. (2001). Die Funktion der Medien in den Methoden des Deutsch als Fremdsprache-Unterrichts. G. Helbig, L. Götze, G. Henrici & H.-J. Krumm (Eds.), Deutsch als Fremdsprache. Ein internationales Handbuch. 2. Halbband (pp. 1018–1028). Berlin: Walter de Gruyter.
  • Seidl, M. (2007). Visual Culture: Bilder lesen lernen, Medienkompetenz erwerben. Der fremdsprachliche Unterricht Englisch, 41, 87, 3-7.
  • Sturm, D. (1990). Zur Visualisierung von Lehrwerken für Deutsch als Fremdsprache – historische und kulturkontraste Aspekte. Unpublished doctoral dissertation, Kassel University.
  • Vladu, D. (2009). Die Rolle der Bilder im DaF-Unterricht auf Grundschulniveau. Neue Didaktik, 1, 103-110.
  • Wessel, K. A. (2010). Zur Rolle und Funktion von Bildern in Lehrbüchern des Finnischen als Fremdsprache. C. Heinze, E. Matthes (Eds.), Das Bild im Schulbuch (pp. 233-248). Bad Heilbrun: Klinkhardt Verlag.
  • Zeyrek, Ş. (2007). Liselerde Okutulan Türkiye Cumhuriyeti ve Atatürkçülük Adlı Ders Kitaplarında Çanakkale Savaşları. Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 40, 707-721.
Toplam 34 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Şerife Ünver Bu kişi benim

Ayten Genç Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Haziran 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2013 Cilt: 28 Sayı: 28-1

Kaynak Göster

APA Ünver, Ş., & Genç, A. (2013). Görselliğin Gücü: Almanca Ders Kitaplarındaki Görselliğe İlişkin Öğretmen Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-1), 393-404.