Senaryo Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Öğrencilerin Kalıtım Konusundaki Yanılgılarının Giderilmesi Üzerindeki Etkileri

Yıl 2013, Cilt: 28 Sayı: 28-3, 83 - 96, 01.06.2013

Lale Cerrah Özsevgeç YASEMİN Kocadağ

Öz

Bu çalışmada, senaryo tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kalıtım konusu ile ilgili kavram yanılgılarını ve bilgi eksikliklerini gidermesi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Giresun ilindeki bir ilköğretim okulunun 8. sınıflarından biri rastgele seçilmiş ve bu sınıfta öğrenim gören 40 öğrenci çalışma grubunu oluşturmuştur. Nitel ve nicel araştırma metotlarının birlikte kullanıldığı araştırmada, veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan bir test ve yarı yapılandırılmış mülakat kullanılmıştır. Test uygulamalarından elde edilen bulgular, öğrencilerin çaprazlama kavramı ile ilgili kavram yanılgılarının olduğunu ve ilgili problemleri çözmekte sorun yaşadıklarını, senaryo tabanlı öğretim süreci sonrasında ise bu öğrenme problemlerinin başarılı bir şekilde giderildiğini ortaya koymuştur. Öğrenci ve öğretmenlerle yürütülen mülakatlardan, öğrenme sürecinin öğrencilerin sosyal becerilerini ve öz güvenlerini arttırdığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Senaryo tabanlı öğrenme, kavram yanılgısı, kalıtım, ilköğretim.

Kaynakça

• Akyol Inç, N. (2009) Fen ve teknoloji dersi veren öğretmenlerin kılavuz kitaptaki yöntem ve tekniklerle ilgili yeterliliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Chin, C. & Teou, l. (2010). Formative assessment: Using concept cartoon, pupils’ drawings and group discussion to tackle children’s ideas about biological inheritance. Journal of Biological Education, 44, 3, 108-115.
• Chi, M.T.H. (2005). Commonsense Conceptions of Emergent Processes: Why Some Misconceptions Are Robust. The Journal Of The Sciences, 14, 2, 161-169.
• Çakıcı, Y. (2005). Exploring Turkish upper primary level pupils’ understanding of digestion. International Journal of Science Education, 27, 1, 79-100.
• Çakmak, Ö. (2005). Biyoloji öğretiminde kavram haritasının önemi ve hazırlama yöntemi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli, Bildiriler Kitabı, Cilt 2, 504-507.
• Çalık, M. ve Ayas, A. (2005). A comparison of level of understanding of eighth-grade students and science student teachers related to selected chemistry concepts. Journal of Research in Science Teaching, 42, 6, 638-667.
• Dougherty, M.J. (2010). It’s time to overhaul our outdated genetics curriculum, American Biology Teacher 72: 218. Duncan, R.G., Rogat, A.D., & Yarden, A. (2009). A learning progression for deepening students’ understandings of modern genetics across the 5th–10th grades, Journal of Research ın Scıence Teachıng, 46, 6, 655–674.
• Enrique, B. & Enrique, A. (2000). Teaching genetics at secondary school: a strategy for teaching about the location of inheritance information. Science Education, 84, 3, 313-352.
• Er Nas, S. (2008). Isının yayılma yolları konusunda 5e modelinin derinleşme aşamasına yönelik olarak geliştirilen materyallerin etkililiğinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Kirkpatrick, G., Orvis, K. & Pittendrigh, B. (2002). A teaching model for biotechnology and genomics education. Journal of Biological Education. 37,1, 31-35.
• Kwen, Y. & Lawson, E.A. (2000). Linking brain growth with the development of scientific reasoning ability and conceptual change during adolescence. Journal of Research In Science Education, 37, 1, 44-62.
• Olgun Çakır, S.Ö. (2008). Kavram haritaları yardımı ile beşinci sınıf öğrencilerinin ısı ve sıcaklık konusundaki kavramları öğreniminin incelenmesi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 54-62.
• Orcajo, I.T. & Aznar, M.M. (2005). Solving problems in genetics ıı: conceptual restructuring. International Journal of Science Education, 27, 12, 1495-1519.
• Osborne, R. & Wittrock. C.M. (1983). Learning science: A generative process. Science Education, 67, 4, 489-508. Özsevgeç, T. (2011). Computer literacy of Turkish preservice teachers in different teacher training programs. Asia Pacific Education Review, 12, 13-21.
• Ramadas, J. & Bhabha, H. (1996). The system idea as a tool in understanding conceptions about the digestive system. International Journal of Science Education, 18, 3, 355- 368.
• Rybarczyk, J.B., Baines, A.T., McVey, M., Thompson, J.T., & Wilkins, H. (2007). A Case-based approach increases student learning outcomes and comprehension of cellular respiration concepts, Bıochemıstry and Molecular Bıology Educatıon, 35, 3, 181–186.
• Saka A., Cerrah, L., Akdeniz, A.R. ve Ayas, A. (2006). A cross-age study of the understanding of three genetic concepts: how do they image the gene, dna and chromosome? Journal of Science and Technology Education, 15, 2, 192-201.
• Saka, A. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının genetik konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde 5e modelinin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Saka, A. ve Akdeniz, A.R. (2006). Genetik konusunda bilgisayar destekli materyal geliştirilmesi ve 5e modeline göre uygulanması. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 5, 1, 14.
• Schank, R. (2000). Learning by doing. instructional design theories and models. New Jersey. USA.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim öğrenme öğretim: Kuramdan uygulamaya.12. Baskı, Gazi Kitabevi: Ankara.
• Sesli, E. ve Kara, Y. (2012). Development and application of a two-tier multiple-choice diagnostic test for high school students’ understanding of cell division and reproduction, Journal of Bıologıcal Educatıon, 46, 4, 214-225.
• Soyibo, K. (1995). A review of some sources of students’ misconceptions in biology. Singapore Journal of Education, 15, 2, 1-11.
• Süğümlü, Ü. (2009). Dilbilgisi öğretiminde senaryo tabanlı öğrenme yaklaşımının etkililiği: Kelime türleri örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Şahin, F., Gürdal, A. ve Berkem, M.L. (2000). Fizyolojik kavramların anlamlı öğrenilmesi ile ilgili bir araştırma. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Ankara, Bildiriler Kitabı, 17-23.
• Tarhan, L., Cavas, L. ve Asan, A. R. (2002). Fen bilgisi dersi genetik ünitesindeki “hücrede yapı ve canlılık olaylarının yönetimi nasıl sağlanır?” Konusunda aktif öğretim destekli rehber materyal geliştirilmesi ve uygulanması. V.Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTU, Ankara
• Tatar, N. ve Koray, C.Ö. (2005). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “genetik” ünitesi hakkındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi,13,2, 415-426.
• Tatman, M. (2008). Biyoloji öğretmen adaylarının genetik kavramları anlayışları ve problem çözme becerileri üzerine nitel bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Venville, G.J. & Treagust, D.F. (1998). Exploring conceptual change in genetics using a multidimensional interpretive framework. Journal of Research in Science Teaching, 35, 9, 1031-1055.
• Veznedaroğlu, H.M. (2005). Senaryo temelli öğrenmenin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve öz yeterlik algısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Waterman, M.A. (1998). Investigative case study approach for biology learning. Bioscene, 4, 24, 1.
• Westbrook, S.L. & Marek, E.A. (1991). A Cross-age study of student understanding of the concept of diffusion. Journal of Research in Science Teaching, 28, 649-660.