Bir Meta Analitik Etki Analizi: Okul Yöneticilerinin Hizmetiçi Eğitim Almalarinin Göreve Etkisi

Yıl 2010, Cilt: 38 Sayı: 38, 201 - 212, 01.06.2010

Şafak Özcan Ayşen Bakioğlu

Öz

Bu çalışmada, “Ülkemizde okul yöneticisinin hizmetiçi eğitim almış olmasının göreve bir etkisi var mıdır,varsa hangi konularda ve ne yönde bir etkisi mevcuttur?” sorusuna yanıt aranmıştır. 1997–2006 yılları arasında yapılmış, 378adet yüksek lisans ve doktora tezinin bulunduğu bir havuzda, istenen ölçütlere uygun, ilköğretimde ve ortaöğretim, genelliselerinde görevli 2425 okul yöneticisinin algılarını içeren, okul yöneticisinin hizmetiçi eğitim almasının göreve olan etkibüyüklüğü hesaplanabilecek veriye sahip 16 tez, meta analitik etki büyüklüğü analizine dâhil edilmiştir. Araştırmamızsonucunda okul yöneticilerinin algılarına göre hizmetiçi eğitim almış olmalarının göreve olan ortalama etki büyüklüğününküçük düzeyde, tezler bazında bakıldığında ise bazı konularda orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Bulgular bağlamındaeğitim politikası belirleyicilerine yönelik önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler

okul yöneticisi, eğitim politikası, hizmetiçi eğitim, meta analiz

Kaynakça

• (* ile işaretlenmiş kaynaklar meta analiz çalışmasıda kullanılmış olan kaynaklardır.)
• *Artul, O. (2003). İlköğretim okul yöneticilerinin bilgi teknolojileri konusundaki yeterlik düzeyleri İstanbul ili “Avrupa Yakası” örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bakioğlu, A. (1994). Okul yöneticisinin kariyer basamakları: İngiliz eğitim sisteminde yöneticilerin etkinlikleri üzerindeki faktörler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 17–28.
• Bakioğlu, A., Özcan, K. ve Hacıfazlıoğlu, Ö. (Ed.). (2002). Okul yöneticilerinin mentor yoluyla yetiştirilme ihtiyacı. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu: 16–17 Mayıs 2002, Ankara.
• Bedük, A.E. (1997). Okullar da hizmet içi eğitim plânlaması yapabilmeli ve uygulamalıdır. Millî Eğitim Dergisi, 133, 7– 8.
• *Bıçakçılar, F. (2002). Liselerin ve yöneticilerinin özellikleri ile iş doyum düzeyleri İzmir ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:1, 16, 103–119.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York: Academic Press.
• *Çelik, V. (2002). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği davranışları adana il merkezi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, K. ve Yalçın, M. (Ed.). (2003). MEB yönetici eğitimi programlarının değerlendirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildiriler: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Yayın No: 191.
• *Çetin, Ş. (2001). Lise müdür ve müdür yardımcılarının liderlik davranışları ve okul başarısı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• *Çiçek, A. (2002). İlköğretim okulu yöneticilerinin sınıf öğretmenlerini güdülemede kullandıkları yöntemlere ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• *Çinko, N. (2004). İlköğretim kurumlarında görev yapmakta olan yöneticilerin kaynaştırma eğitimine ilişkin tutumları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Doğan, H. (1997). Eğitimde program ve öğretim tasarımı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• *Durmuş, F. (2002). Lise yöneticilerinin liderlik ve yöneticilik davranışlarına ilişkin öz değerlendirmeleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• *Ergün, O. (1998). İlköğretim okulu yöneticilerini yönetici olmaya güdüleyen gereksinimlerinin önem derecesi ve karşılanma düzeyi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Fields, J.C. (1982). Principals and management training needs. NASSP Bulletin, 66, 36–40. London: SAGE Publications.
• Gaziel, H. (1989).The effectiveness of ın-service training systems for school principals: a comparative study. International Revew of Administrative Sciences, 55, 653–666. London: SAGE Publications.
• Göçmen, G.B. (2003). Effectiveness of frequent testing over academic achievement: a meta analysis. Doktora tezi, Ohio University. Ohio, USA. (ProQuest UMI Microform: 3099579)
• *Gökoğlu, B. (2005). İlköğretim okulu müdürlüklerin yönetimsel sorunları: İzmir örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• *Görgin, E.G. (2003). İlköğretim yöneticilerinin çatışmaya bakış açıları ve çatışmayı yönetme biçimleri Siirt ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• *Gürsoy, C. (2004). İlköğretim okulu müdürlerinin güdeleyici davranışlarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri Tokat ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gülırmak, H.G. (1996). İlköğretim okulu müdürlerine yönelik hizmet içi eğitim uygulamasının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hamer, R.M. ve Pippa M.S. SAS Tools for Meta-Analysis. Proceedings of the Twenty-Seventh Annual SAS; Users Group International Conference Cary, NC: SAS Institute Inc. 31.03.2005 tarihinde http://www2.sas.com/proceedings/sugi27/p250-27.pdf adresinden alınmıştır.
• Huffcutt, A.I. ve Arthur W.Jr. (1995). Development of a new outlier statistic for meta-analytic data. Journal of Applied Psychology, Cilt: 80, 2, 327–334.
• Huffcutt, A.I. (2002). Handbook of research methods in industrial and organizational psychology. (edit. Steven G. Rogelberg) Research perspectives on meta analysis (s.198–215). Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
• Hunter, J.E. ve Schmidt, F.L. (1990). Methods of meta-analysis correcting error and bias in research findings. Newbury Park, London, New Delhi: The Publisher of Professional Social Science.
• *İnce, M.G. (2004). Özel ilköğretim okulu müdürleri ile resmi ilköğretim okulu müdürlerinin teknolojiye ilişkin tutumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karabayır, E. (2004). Okul yöneticilerinin okul sağlığı algılamaları ve hizmet içi eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karaçay, Y. (2005). Hizmet içi eğitim etkinliklerinin ölçme ve değerlendirme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• *Kırılmaz, E. (2005). Yöneticilik eğitimi faktörüne göre ilköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği yeterliliklerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Leithwood, K.A., Stanley, K., Montgomery, D.J.(1984). Training principals for school improvement. Education and Urban Society, 17, 49–71. London: SAGE Publications.
• Lipsey, M.W. ve Wilson, D.B. (2001). Practical meta-analysis. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
• Madden, T. (2003). Okul yöneticileri ve öğretmenler için düzenlenen hizmet içi eğitim etkinliklerinin değerlendirilmesi Eskişehir ili. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Mehan, H. (2001). Yönetici eğitiminde seminer yöntemi, eğitim hizmeti veren kuruluşlar ve yöneticilere yönelik seminer faaliyetlerine ilişkin bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı. (1988). Hizmetiçi Eğitim, kuruluş, gelişme, faaliyetler. Ankara: Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı.
• Mosrie, D. (1990). An effective principal training and support system. NASSP Bulletin, 74, 12–15. London: SAGE Publications.
• Murphy, K.R. (2003). Validity generalization a critical review. London: Lawrence Erlbaum Assocites Publishers.
• *Namlu, N. (2001). İlköğretim okulu yöneticilerinin ekip liderliği özellikleri ve iletişim becerilerine dayalı çatışma eğilimleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Noortgate, W. ve Onghena, P. (2003). Multilevel meta-analysis: a comparison with traditional meta-analytical procedures. Educational and Psychological Measurement, 63, 765–790.
• Nural, E. (1999). Liselerde yönetici ve öğretmenlerin eğitimde uzmanlık hizmetleri gereksinimi konusundaki görüşleri Trabzon ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rosenthal, R. (1991). Meta-analytic procedures for social research. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
• Rosenthal, R. ve Rosnow, R.L. (1991). Essentials of behavioral research methods and data analysis (2.Baskı). Boston: McGraw-Hill.
• Rust, R. (1990). Estimating publication bias in meta analysis. Journal of Marketing Research, 27, 220–226.
• Schulze, R. (2004). Meta-analysis a comparison of approaches. Göttingen, Germany: Hogrefe and Huber Publishers.
• Spiegel, M.R. (1961). Theory and problems of statistics. NewYork: Schaum Publishing.
• *Şahin, M.P. (2000). Genel lise yöneticilerinin yönetici-öğrenci iletişimini etkileme girişimleri Ankara ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şentürk, E. (1999). Eğitim ve okul yöneticilerinin hizmet içi eğitimle yetiştirilmelerine ilişkin politika ve uygulamalar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Taymaz, H. (1997). Hizmetiçi eğitim (3.baskı). Ankara: Tapu ve Kadastro Vakfı Matbaası.
• Thalheimer, W. ve Cook, S. How to Calculate Effect Sizes from Published Research: A Simplified Spreadsheet. 29.09.2006 tarihinde http://www.work-learning.com/white_papers/effect_sizes/Effect_Sizes_Spreadsheet.xls adresinden alınmıştır.
• Tonbul, Y. (1996). Eğitim yöneticilerinin hizmet içi eğitim programlarının etkinliğine ilişkin algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• *Uysal, A. (2001). İlköğretim okulu müdürlerinin yöneticilik ve liderlik davranışları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vandenberghe, R., Kelchtermans, G., Maes, F. (2000). Valuable in-service training evaluation by principals. (ERIC Digest Series Number SP 039 462 http://ericae.net/ericdb/ED446032.htm)
• Walberg, H.J. ve Lai, J. (1999). Educational Policy. (edit. Gregory J. Cizek) Meta–analytic effects for policy (s.419- 453). San Diego: Academic Press.
• Welkowitz, J., Ewen R.B. ve Cohen, J. (2000). Introductory statistics for the behavioral sciences. Orlando: Harcourt Brace College Publishers.
• Wolf, F.M. (1986). Meta-analysis quantitative methods for research synthesis. Beverly Hills, CA: Sage Publications.