İlköğretim Fen ve Teknoloji Programındaki Değişimin Öğretmenlere Yansımaları

Yıl 2007, Cilt: 33 Sayı: 33, 240 - 252, 01.06.2007

SELAMİ Yangın HALİL Dindar

Öz

İlköğretim I. kademede uygulanan fen bilgisi dersi, Türkiye’de 2004 yılında Milli Eğitim Bakanlığının almış olduğu kararla yeniden yapılandırılarak adı fen ve teknoloji dersi olarak değiştirilmiş, uygulamaları fen-teknoloji-toplum (FTT) eğitimine dayandırılmıştır. Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin fen ve teknoloji dersinin amaçları hakkındaki görüşleri ve derse ilişkin bakış açılarının 2004 öğretim programı doğrultusunda öğretim süreci boyunca değişip değişmediğini incelemektir. Araştırmanın örneklemini, 2005-2006 öğretim yılı boyunca Ankara’da bulunan ilköğretim okullarında fen ve teknoloji dersine giren 75 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada betimleme (anket) yöntemi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin 2004 fen ve teknoloji programı doğrultusunda derse ilişkin görüşleri, öğretim süreci boyunca olumsuz yönde değişim göstermiştir. Bu durum, fen ve teknoloji programı ve eğitim sistemi içindeki amaçların yeniden gözden geçirilmesi, yapısal değişikliklere gidilmesi ve fen-teknoloji-toplum konularının program içerisine yerleştirilmesi için çalışmaların artırılması gerektiğini desteklemektedir

Anahtar Kelimeler

ilköğretim fen ve teknoloji programı, öğretmenler, bakış açıları

Kaynakça

• Abd-El-Khalick, F. ve Lederman, N. G. (2000). Improving science teachers’ conceptions of nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22, 665-701.
• Akamca, G., Hamurcu, H. ve Günay, Y. (2006). Yeni ilköğretim fen ve teknoloji programına yönelik öğretmen görüşleri. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, 14-16 Nisan. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akpınar, D. (2002). 1992 ve 2001 öğretim yıllarındaki ilköğretim fen bilgisi programlarına ilişkin öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Akpinar, B., Turan, M. ve Gözler, A. (2006). Birleştirilmiş sınıflarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim müfredatına ilişkin görüş ve önerileri. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, 14-16 Nisan, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Başer, M. (2006). Fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Batdal, G. (2006). Ölçme ve değerlendirme konusunda ilköğretim dördüncü sınıf öğretmenlerinin yeni programa bakışaçıları. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-15 Eylül. Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Bybee, Rodger W. ve Mau, T. (1986). Science and technological related global problems: An international survey of science educators. Journal of Research in Science Teaching, 23(7), 599-618.
• Bybee, Rodger W. ve Bonnstetter, R. J. (1987). What research says: Implementing the science-technology-society theme in science education: perceptions of science teachers. School Science and Math, 87(2), 144-152.
• Bybee-Rodger W. ve Marathe, E. (1993). Science and technology related global problems and education: an international survey. Journal of Research in Science Teaching, 24(2), 137-142.
• Erdoğan, M. (2005). Yeni geliştirilen beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi müfredatı: Pilot uygulama yansımaları. Eğitimde yansımalar: VIII Yeni Ilköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Erciyes Üniversitesi Sabancı Kültür Sitesi, Kayseri.
• Gelen, İ. ve Beyazıt, N. (2006). Pilot ilköğretim okulları müfettiş, yönetici, I. kademe öğretmenleri ve öğrencilerinin eski ve yeni ilköğretim programları hakkındaki görüşlerinin karşılaştırılması: Hatay örneği. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-15 Eylül. Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Gözütok, D., Akgün, Ö. ve Karacaoğlu, C. (2005). İlköğretim programlarının öğretmen yeterlilikleri açısından değerlendirilmesi. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 14-16 Kasım, Erciyes Üniversitesi Sabancı Kültür Sitesi, Kayseri.
• Güler, D. S. (2003). 4, 5 ve 6 yaş okul öncesi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4 (13), 53-65.
• Hobson, A. (2001). Teaching relevant science for scientific literacy: Adding cultural context to the sciences. Journal of College Science Teaching, 30(4), s. 238-243.
• İzci, E., Özden, M. ve Tekin, A. (2006, Eylül). Yeni ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının değerlendirilmesi (Adıyaman ili örneği). XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Keeves, J. P. (1998). Methods and processes in research in science education. In Fraser, B. J. & Tobin, K.G. (Eds), International handbook of science education, Kluwer. London: Academic Publishers, London.
• Keith, P. (1993). Differentiated science teaching: Developing science and technology series. Guides – Non-Classroom Use, ISBN-0-355-15706-8.
• Kesercioğlu, T., Türkoğuz, S., Kılınç, M. ve Toprak, K. (2006, Eylül). Yeni fen ve teknoloji programındaki biyoloji ünitelerinin öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Korkmaz, İ. (2006). Yeni ilköğretim programının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, 14-16 Nisan. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kyle, W. K. (1994). What become of the curriculum development projects of the 1960’s? In D. Holdzkom and P. Lutz, Eds., Research within reach: Science education. Charleston, WV: Appalachia Educational Laboratory, Inc.
• Mazı, C., Apaydın, Z. ve Şakacı, A. (2006). 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi için hazırlanan programın içerik açısından değerlendirilmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Mccomas, W. F. (1998). The nature of science in science education: Rationales and strategies. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publisher.
• Mcintosh, W. J. ve Zeidler, D. L. (1988). Teachers’ conceptions of the contemporary goals of science education. Journal of Research in Science Teaching, 25(2), 93-102.
• MEB (2004). Fen ve teknoloji dersi programı, ilköğretim 4.–5. sınıf. Ankara.
• NSTA (National Science Teachers Association). (1990). Science, technology and society: a new effort for providing appropriate science for all. 15 Nisan 2005 tarihinde www.nsta.org adresinden alınmıştır.
• Selvi, K. (2006). İlköğretim programlarının sınıf öğretmeni görüşlerine dayalı olarak değerlendirmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-15 Eylül. Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Şahin, İ., Turan, H. ve Apak, Ö. (2005, Eylül). Yeni ilköğretim birinci kademe fen ve teknoloji programının Stake'in uygunluk modeliyle değerlendirilmesi. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Solomon, J. (1993). Teaching science, technology and society. Buckingham, Philadelphia: Open University Press, Taylor and Francis.
• Taber, S. K. (2000). Molar and molecular conceptions of research into learning chemistry: Towards a synthesis. Paper presented at Variety in Chemistry Teaching Meeting, University of Lancaster.
• Tsai, C. C. (2003). The interplay between philosophy of science and the practice of science education. Curriculum and Teaching, 18, 27-43.
• Turgut, H. ve Arı, E. (2006). Yeni İlköğretim Fen, Teknoloji, Toplum Programına Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-15 Eylül. Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Wraga, G. W. ve Hlebowitsh, P. S. (1991). STS education and the curriculum field. School Science and Mathematics, 91(2), 54-59.
• Yaşar, Ş., Gülteki, M., Türkkan, B., Yıldız, N. ve Girmen, P. (2005). Yeni ilköğretim programlarının uygulanmasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin hazırbulunuşluk düzeylerinin ve eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi (Eskişehir İli Örneği). Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, 14-16 Kasım, Erciyes Üniversitesi Sabancı Kültür Sitesi, Kayseri.
• Yücel, C., Karaman, M.K., Batur, Z., Başer, A. ve Karataş, A. (2006). Yeni öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri ve programın değerlendirilmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-15 Eylül. Muğla Üniversitesi, Muğla.