The Relationship between Self-Care Management of Individuals with Chronic Disease and Caregiver Burden of Family Members

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 61 - 69, 28.03.2024

Çiğdem Candan Fadime Hatice İnci

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1456789

Öz

Aim: This study was conducted to determine the relationship between the self-care management of patients with chronic disease and the caregiver burden of family members.
Material and Methods: The study was conducted using a descriptive and correlational design. The sample of the study consisted of 235 patients with chronic diseases hospitalized in a state hospital and their caregivers. Data were collected using the Patient Information Form, the Barthel Index, The Self-Care Management Scale in Chronic Illness, the Caregiver Information Form, and The Burden Interview. The data has been analyzed via SPPS 25.0 and the LISREL 8.7 program.
Results: The mean score of the Caregiver Burden Scale was found to be 31.74±14.95. The caregiver burden has a direct negative relationship with the patient's daily living activities. Although self-guarding, which is one of the sub-dimensions of self-care management, has no relationship with the caregiver burden, social-guarding has a positive and direct relationship with the caregiver burden.
Conclusion: Variables associated with caregiver burden are the patient's daily living activities, social protection level, and caregiver gender. When planning practices to reduce the caregiver burden, it is recommended that the patient's dependent status and disease-related self-care management be taken into consideration.

Anahtar Kelimeler

Caregiver, caregiver burden, chronic disease, path analysis, self-care management

Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Öz Bakım Yönetimi ile Aile Üyelerinin Bakım Yükü Arasındaki İlişki

Öz

Amaç: Bu araştırmada, kronik hastalığı olan bireylerin öz bakım yönetimi ile aile üyelerinin bakım yükü arasındaki ilişkinin belirlemesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve ilişki arayıcı desende yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini bir devlet hastanesinde yatan, 235 kronik hasta ve onlara bakım veren aile bireyleri oluşturmuştur. Veriler Hastaya Ait Tanıtıcı Bilgi Formu, Barthel İndeksi, Kronik Hastalıklarda Öz Bakım Yönetimi Ölçeği, Bakım Verene Ait Tanıtıcı Bilgi Formu, ve Bakım Verme Yükü Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 25.0 ve LISREL 8.7 programları kullanılmıştır.
Bulgular: Bakım Verme Yükü Ölçeği puan ortalaması 31.74±14.95 olarak bulunmuştur. Bakım yükünün hastanın günlük yaşam aktivitesi ile doğrudan negatif ilişkisi bulunmaktadır. Öz bakım yönetiminin alt boyutlarından olan öz korumanın bakım yükü ile ilişkisi olmamasına rağmen sosyal korumanın bakım yükü ile pozitif ve doğrudan ilişkisi bulunmaktadır.
Sonuç: Bakım yükü ile ilişkili değişkenler; hastanın günlük yaşam aktivitesi, sosyal koruma düzeyi ve bakım verenin cinsiyetidir. Bakım yükünü azaltmaya yönelik uygulamalar planlanırken, hastanın bağımlılık durumunun ve hastalığa ilişkin öz bakım yönetiminin göz önünde bulundurulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bakım veren, bakım yükü, kronik hastalık, öz bakım yönetimi, path analizi

Kaynakça

• Ebrahimi Belil F, Alhani F, Ebadi A, Kazemnejad A. Self-Efficacy of People with Chronic Conditions: A Qualitative Directed Content Analysis. J Clin Med. 2018;7(11):41
• Özkan Tuncay F, Avcı D. Association between self-care management and life satisfaction in patients with diabetes mellitus. Eur J Integr Med. 2020;35:101099.
• Nolte E, Lnai C, Saltman, Richard B. Assessing Chronic Disease Management in European Health Systems: Concepts and approaches. UN City: World Health Organization Regional Office for Europe; 2014.
• Lawless MT, Tieu M, Feo R, Kitson AL. Theories of self-care and self-management of long-term conditions by community-dwelling older adults: A systematic review and meta-ethnography. Soc Sci Med. 2021;287:114393.
• El-Osta A, Webber D, Gnani S, Banarsee R, Mummery D, Majeed A, et al. The Self-Care Matrix: A unifying framework for self-care. Int J Self Help Self Care. 2019;10(3):38-56.
• Riegel B, Dunbar SB, Fitzsimons D, Freedland KE, Lee CS, Middleton S, et al. Self-care research: Where are we now? Where are we going? Int J Nurs Stud. 2021;116:103402.
• Reynolds R, Dennis S, Hasan I, Slewa J, Chen W, Tian D, et al. A systematic review of chronic disease management interventions in primary care. BMC Fam Pract. 2018;19(11):1-13.
• Bakan G, Inci FH. Predictor of self-efficacy in individuals with chronic disease: Stress-coping strategies. J Clin Nurs. 2021;30(5-6):874-81.
• Bidwell JT, Vellone E, Lyons KS, D’Agostino F, Riegel B, Juárez-Vela R, et al. Determinants of heart failure self-care maintenance and management in patients and caregivers: a dyadic analysis. Res Nurs Health. 2015;38(5):392-402.
• Kar S, Zengin N. The relation between self‐efficacy in patients with chronic obstructive pulmonary disease and caregiver burden. Scand J Caring Sci. 2020;34(3):754-61.
• Hermanns M, Mastel-Smith B. Caregiving: A Qualitative Concept Analysis. Qual Rep. 2015;17(75):1-18.
• Goldberg A, Rickler KS. The role of family caregivers for people with chronic illness. Med Health R I. 2011;94(2):41-2.
• Iovino P, Lyons KS, De Maria M, Vellone E, Ausili D, Lee CS, et al. Patient and caregiver contributions to self-care in multiple chronic conditions: A multilevel modelling analysis. Int J Nurs Stud. 2021;116:103574.
• Yıldırım M, Yayan EH, Suna Dağ Y, Sülün A, Akyay A. The relationship between the care burden and quality of life of parents who have children with hematological problems and their perceived social support. J Pediatr Nurs. 2022;63:e107-12.
• İnci FH, Bakan G. The Relationship between Self‐Efficacy of Older Patients and Caregiver Burden in Turkey. Soc Work Public Health. 2022;37(8):796-804.
• İnci FH, Kartal A. The burden of family caregivers of elderly in Turkey and Affecting Factors. HealthMED. 2014;8(4): 532-39
• Erkuran H, Altay B. The care burden of caregivers caring for elderly with chronic diseases and affecting factors. J Heal Serv Educ. 2020;3(2):52-8.
• Farley H. Promoting self‐efficacy in patients with chronic disease beyond traditional education: A literature review. Nurs Open. 2020;7(1):30-41.
• Runa M, Bahar A. Hipertansiyon Hastalarında Yaşam Kalitesi ve Öz Bakım Yönetimi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg. 2023;12(3):1072–85.
• Hancerlioglu S, Fadıloglu C, Yıldırım Y, Senuzun Aykar F. The effect of self-care management on compliance with chronic. Int J Caring Sci. 2019;12(2):877-83.
• Han T-C, Lin H-S, Chen C-M. Association between Chronic Disease Self-Management, Health Status, and Quality of Life in Older Taiwanese Adults with Chronic Illnesses. Healthcare. 2022;10(4):609.
• Küçükdeveci F. Functional recovery measures for spinal cord injury; an evidencebased review for clinical practice and research. J Spinal Cord Med. 2000;31:133-44.
• Barthel M, Mahoney K. After Stroke Recovery Patient Guidelines Booklet. Washington Dc: Government Printing Office; 2002.
• Jones LC. Measuring Guarding as a Self-Care Management Process in Chronic Illness. Measurement of Nursing Outcomes: Self Care. New York: Springer Publishing Company; 2003.
• Hançerlioğlu S, Şenuzun Aykar F. Kronik hastalıklarda öz bakım yönetimi ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliği. GÜSBD. 2018;7(1):175-83.
• Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: Correlates of feelings of burden. Gerontologist. 1980;20(6):649-55.
• İnci FH, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeği̇’ni̇n Türkçe’ye uyarlanması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Derg. 2008;11(4):85-95.
• Schober P, Boer C, Schwarte LA. Correlation Coefficients:Appropriate Use and Interpretation. Anesth Analg. 2018;126(5):1763-8.
• Denis DJ. SPSS Data Analysis for Univariate, Bivariate, and Multivariate Statistics. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons; 2019.
• Li A, Wang D, Lin S, Chu M, Huang S, Lee C-Y, Chiang, Y-C. Depression and Life Satisfaction Among Middle-Aged and Older Adults: Mediation Effect of Functional Disability. Front Psychol. 2021;12:755220.
• Stein J, Liegert P, Dorow M, König H-H, Riedel-Heller SG. Unmet health care needs in old age and their association with depression-results of a population-representative survey. J Affect Disord. 2019;245:998-1006.
• Tuncay FÖ, Avcı D. Association between self-care management and life satisfaction in patients with diabetes mellitus. Eur J Integr Med. 2020;35:101099.
• Ertekin Pınar Ş, Demirel G. Huzurevinde yaşayan orta yaş ve yaşlı bireylerde günlük yaşam aktiviteleri, öz-bakım gücü ve yaşam doyumunun incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Derg. 2016;9(1):39-52.
• Loehlin JC, Beaujean AA. Latent Variable Models An Introduction to Factor, Path, and Structural Equation Analysis, Fifth Edition. Latent Variable Models. New York: Routledge; 2017.
• Istek N, Karakurt P. Effect of Activities of Daily Living on Self-Care Agency in Individuals with Type 2 Diabetes. J Diabetes Mellit. 2016;06(04):247-62.
• Taşdelen P, Ateş M. Evde bakım gerektiren hastaların bakım gereksinimleri ile bakım verenlerin yükünün değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Derg. 2012;9(3):22-9.
• Tarı Selçuk K, Avcı D. The care burden of caregivers caring for elderly with chronic diseases and affecting factors. SDÜ Sağlık Bilim Derg. 2016;7(1):1-9.
• Bekdemir A, Ilhan N. Predictors of caregiver burden in caregivers of bedridden patients. J Nurs Res. 2019;27(3):e24.
• Zaybak A, Güneş Ü, Günay İsmailoğlu E, Ülker E. Yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin bakım yüklerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilim Derg. 2012;15(1):48-54.
• Zhu W, Jiang Y. A meta-analytic study of predictors for ınformal caregiver burden in patients with stroke. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2018;27(12):3636-46.
• Durante A, Greco A, Annoni AM, Steca P, Alvaro R, Vellone E. Determinants of caregiver burden in heart failure: does caregiver contribution to heart failure patient self-care increase caregiver burden? Eur J Cardiovasc Nurs. 2019;18(8):691-9.
• Yeşil T, Çetinkaya Uslusoy E, Korkmaz M. Kronik hastalığı olanlara bakım verenlerin bakım yükü ve yaşam kalitesinin incelenmesi. GUSBD. 2016;5(4):54-66.
• Shamsaei F, Cheraghi F, Bashirian S. Burden on family caregivers caring for patients with schizophrenia. Iran J Psychiatry. 2015;10(4):239-45.