OTORİTER VE DEMOKRATİK LİDERLİK TARZLARI AÇISINDAN ATATÜRK' ÜN LİDERLİK DAVRANIŞLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2001, Cilt: 19 Sayı: 1, 231 - 257, 01.07.2001

Semra Arıkan

Öz

Bu
çalışmanın temel amacı, lider ve liderlik kavramlarına ilişkin genel bir bilgi
sunmak ve otoriter ve demokratik liderlik tarzlarının temel özelliklerinden
yola çıkarak, Atatürk' ün liderliğini analiz etmektir. Sonuçta Atatürk'ün hem
demokratik hem de otoriter lider özellikleri gösterdiği, ancak demokratik
liderliğin önde gelen vasfı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lider, liderlik, özellikler teorisi, davranışsal liderlik teorisi, otoriter liderlik tarzı, demokratik liderlik tarzı, Atatürk

Evaluation of Atatürk' s Leadership Styles on The Base Of Autocratic And Democratic Leadership Behaviors

Öz

 

The main
purpose of this study is to explain the concepts of leader and leadership and
then analyze the leadership styles of Mustafa Kemal Atatürk. Conclusively, it
was found out that Atatürk was a leader,who displayed both autocratic and
democratic leadership behaviors whereby his democratic leadership attitudes
were distinctively predominating.

 

Anahtar Kelimeler

Leader, leadership, traits approach, behavioral leadership theories, autocratic leadership style, democratic leadership style, Atatürk

Kaynakça

• Arıburun, Perihan, "Atatürk'ün Hikayeleri ", Atatürk Devrimleri 1. Milletlerarası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, Sermet Matbaası, 1975.
• Arıkan, Semra, Kadın Yöneticilerin Liderlik Davranışları, Doktora Tezi, H. Ü., SBE, 1997, Ankara.
• Askeri Yönüyle Atatürk, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Atatürk Serisi, Seri No: 14, Ankara, Gata Basımevi, 1981.
• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Türk Dil Kurumu Yayın, Ankara, 1981.
• Atatürk' ün Söylev ve Demeçleri, Ankara, T.İ.T Enstitüsü Yayını, 1961.
• Bernard, Deitzer, Karl Shilliff ve Michael Jucius, Contemporary Management Concepts, Grid Publishing, Inc., 1979.
• Can, Halil, Organizasyon ve Yönetim, Siyasal Kitabevi, Ankara, 1999.
• Certo, C. Samuel, Modern Management, Prentice- Hall Int. Inc., Seventh Edition, 1997, USA.
• Cevizoğlu, Hüseyin, Atatürk'çü Düşünce ve Sonuçları, Türk Kara Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Yayını, Ankara, 1980.
• Daft, Richard.L., Management, The Dryden Press, Second Edition, 1991. Davis, Keith, İşletmede İnsan Davranışı, (Çeviren: Kemal Tosun), İstanbul Üniversitesi İşletme Fak. Yayını 199, İstanbul, 1988
• Demirkan, Selahattin, Bir Milletin Yarattığı Lider Mustafa Kemal Atatürk, Gün Matbaası, 1972, İstanbul.
• Dessler, Gary, Management, Prentice Hall, 1998, USA.
• Drafke, Michael ve Stan Kossen, The Human Side of Organizations, Seventh Edition, Addison- Wesley, 1998, USA .
• Erçetin, Şule, Lider Sarmalında Vizyon, 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, 2000.
• Ergeneli, Azize, Lider Davranışı: Durumsal Değişkenlerin İş Yaşam Kalitesi İle İlişkilendirilmesi, Gazi Üniversitesi, SBE, 1992, Ankara .
• Ergun, Turgay, Türk Kamu Yönetiminde Önderlik Davranışı, TODAİE Yayın No: 191, 1981.
• George, J. M. ve G. R. Jones, Organizational Behavior, Addison- Wesley Pub. Co, Inc, 1999, USA.
• Güney, Salih, Davranış Bilimleri Açısından Atatürk'ün Liderliği, Ocak Yayınları, 1999.
• Hellriegel, D . ve J. W. Slocum, Management, Addison- Wesley Publishing Co., 1992.
• Hitt,. Michael, Middlemist, Dennis ve Mathis, L. Robert, Management, 1986.
• İğdemir, Uluğ, "Büyük İnsan ve Büyük Düşünür Atatürk", Uluslararası Askeri Tarih Dergisi, No: 50, Ankara, 1982.
• Inan, Afet, Medeni Bilgiler, T.T.K. Yayını, Ankara, 1969.
• İnan, Arı, Düşünceleriyle Atatürk, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1983.
• İnan, M. Rauf, "Eğitim ve Öğretimde Kemalizm", Atatürk Devrimleri 1. Milletlerarası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, Sermet Matbaası, 1975.
• Joschke, Gothard, "Kemalizm'in Temel Düşünceleri", Atatürk Devrimleri 1. Milletlerarası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, Sermet Matbaası, 1975. Karal, Enver Ziya, "Atatürk' ün Askeri Kişiliği", Uluslararası Askeri Tarih Dergisi, No: 50, Ankara, 1982.
• Karaosmanoğlu, Yakup Kadri, Atatürk, Ankara Yükselen Matbaacılık Limited Şirketi, 1971.
• Katz, Daniel ve Robert L. Kahn, Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi, TODAİE Yayınları No: 167, 1977, (Çev: Halil Can ve Yavuz Bayar).
• Keçecioğlu, Tamer, Liderlik ve Liderler, KalDer Yayınları No: 24, 1998.
• Koçel, Tamer, İşletme Yöneticiliği, 6. Baskı, 1988, İstanbul.
• Kongar, Emre, Atatürk Devrimleri ve Kuramları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayını, Ankara, 1981.
• Mullins, Laurie. J, Management and Organisational Behaviour, Financial Times- Prentice Hall, 1999.
• Nalbant, Eser, Özdil Tuncer ve Zümrüt Ecevit, "Liderlik Nitelikleri ve İş Gören Performansı Üzerindeki Etkileri", Deniz Harp Okulu, 21. Yüzyılda Liderlik Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Cilt- 1, 1997 .
• Özbudun, Ergun, "Atatürk ve Devlet Hayatı", Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II, (Ahmet Mumcu ve Diğerleri), YÖK Yayını, Ankara, 1986.
• Robbins, S.P ve D. De Cenzo, Fundamentals of Management, Second Edition, 1988.
• Schermerhon, John.R.Jr, James. G. Hunt ve Richard N. Osborn, Basic Organizational Behavior, John Wiley & Sons, Inc., 1995.
• Sönmez, Emel, " Kadın Hak ve Hürriyetlerinde Kemalizm", Atatürk Devrimleri 1. Milletlerarası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul, Sermet Matbaası, 1975.
• Şehsuvaroğlu, Bedi N., "Atatürk İlkeleri Işığında Bugünkü Türkiye'de Kadın Hakları", Atatürk Devrimleri 1. Milletlerarası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul Sermet Matbaası, 1975.
• Taylor, Shelly. E., Anne L. Peplau ve David O Sears, Social Psycholgy, Prentice Hall, Ninth Edition, 1997 .
• Villalta, J.G. Blanco, "Atatürk Yalnız Türkiye'ye Değil Bütün İnsanlığa Aittir", Çev. Ahmet Onur, Uluslararası Askeri Tarih Dergisi, No: 5, Ankara, 1982.
• Wallace, Marc J ve Andrew D. Szilagyi, Managing Behavior in Organizations, Scott Foresman And Company, 1982.