AİLELERİN YAŞAM KALİTELERİNİ ETKİLEYEN BAZI SUBJEKTİF GÖSTERGELERİN İNCELENMESİ

Yıl 2008, Cilt: 26 Sayı: 2, 1 - 27, 01.09.2008

Ayfer Aydıner Boylu R. Günsel Terzioğlu

Öz

Ankara’da yapılan bu araştırma,
ailelerin gelir düzeylerinin yaşam kalitesinin subjektif göstergeleri
üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırma
kapsamına farklı sosyo-ekonomik düzeyleri temsil eden semtlerde oturan aileler
arasından Tabakalı Rasgele Örnekleme Yöntemi ile seçilen 399 aile alınmıştır.
Araştırma kapsamına alınan ailelerde 750 YTL ve daha az aylık gelire sahip
olanlar önde gelmektedir. Ailenin temel gelirini sağlayan kişiler arasında,
işlerinden, iş güvencelerinden memnun, ücretleri konusunda memnuniyet açısından
kararsız olanlar ilk sırada yer almaktadır. Aylık gelir düzeyi arttıkça tüm
gıda gruplarında tüketilen gıda gruplarının miktarlarından ve kalitelerinden
çok memnun olan ailelerin oranı artmaktadır. Ev işlerini yürütmek için mevcut
araçlardan, yaşanılan konuttan memnun olanlar ilk sırada yer almaktadır. Tatile
çıkma ile aile üyelerinin birlikte ev dışında zaman geçirme sıklığından hiç
memnun olmayanlar ilk sıradadır.

Anahtar Kelimeler

Aile, yaşam kalitesi, aile yaşam kalitesi, subjektif göstergeler

Analyses of Some Subjective Indicators which Affect the Life Qualities of the Families

Öz

This
study, which was executed in Ankara,
had been planned and executed in order to determine the affects of families’
income levels on the subjective indicators of life quality. 399 families, which
are selected through Stratified Random Sampling Method among the families which
reside in the districts where represent the different socio-economic levels,
had been included in the study. Those, who have the monthly income at 750 YTL
or less, are rank in priority within the families in the study. Those, who are
satisfied by their jobs, job securities, but are double minded about their
salaries, are in the front rank among those who provide the fundamental income
of the family. As much as the monthly income increases, the rate of the families,
who are very satisfied by the amounts and qualities of the food groups which
are consumed among all food groups, also increases. Those, who are satisfied by
the existing appliances to carry out the indoor works, by the house where they
live, are rank in the priority. Those, who are not satisfied by going to
holiday and by the frequency of spending time together with the household
members out of the home, are in the first rank.

Anahtar Kelimeler

Family, quality of life, family quality of life, subjective Indicators

Kaynakça

• Acar, E. (2006) Uzmanlık Alanında Çalışmanın İş Doyumuna Etkisi, www.elvanacar.com/pdf/Uzmanlik_isdoyumu.pdf
• Andrews, F.M. and S.B. Withey, (1976) Social Indicators of Well-Being Americans’ Perceptions of Life Quality, New York: Plenum Press, 361-387. Baransel, A. (1993) Çağdaş Yönetim Düşüncesinin Evrimi, Klasik ve Neoklasik Yönetim ve Örgüt Teorileri. İstanbul: Avcıol Yayınevi, 55-57.
• Bauman, K.J. (1999) “Extended Measures of Well-Being: Meeting Basic Needs”, Current Population Reports, U.S. Census Bureau, 70-67.
• Bittman, M. (2002) “Social Participation and Family Welfare: The Money and Time Cost of Leisure in Australia”, Social Policy & Administration, ISSN 0144-5596, 36:4, 408-425.
• Blisard, N. (2001) “Food Spending by U.S. Households Grew Steadily in the 1990’s”, Family Economics and & Nutrition Review, 10859985, 13:2.
• Bonnefoy, X. R. and others (2003) “Housing and Health in Europe.: Preliminarry Results of Pan-European Study”, American Journal of Public Health, 93, 9, (Çoşkun vd. (2004) Konut Sağlığı S:5’den alınmıştır).
• Bubolz, M.M. and M.S. Sontag (1993) Human Ecology Theory. Source Book of Family Theories and Methods a Contextual Approach, New York: Plenum Press.
• Cılga, İ. (1994) Gençlik ve Yaşam Niteliği, Ankara: T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Basımevi, 357.
• Çıngı, H. (1994) Örnekleme Kuramı, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Basımevi.
• Deacon, R.E. and F.M. Firebaugh (1975) Home Management Context and Concepts, Boston:Houghton Mfflin Comp. (Terzioğlu, G. ve Şafak, Ş. (1988) “Kadının Çalıştığı Ailelerde Paranın Kullanımı ve Alışveriş Biçimi”, Ev Ekonomisi Dergisi, Ankara, 4, 19-25’den alınmıştır).
• DeCoster, E. (2004) Money, Happiness and the Importance of Motivation, http://faculty.evansville.edu/jl3/psych49/Emily%20deCoster.htm
• Demir, F. (2003) “4857 Sayılı İş Kanunu'nun Başlıca Yenilikleri ve Uygulamadaki Muhtemel Etkileri”, Mercek Dergisi, Temmuz, 89.
• Diener, E. and R.B. Diener (2002) “Will Money Increase Subjective Well-Being?”, Social Indicators Research, 57, 119-169.
• Dişbudak, B.Ç. (Çev) (1997) Geleceğe Özen, Türkiye Çevre Vakfı Yayın No: 11,. Ankara: Önder Matbaa, 36-102.
• Dündar, P.E.; H Baydur, B. Bilge, T. Pala, E. Eser, A. Ergör, A. Oral, N. Nesanır, (2006) Çalışan Ergenlerin Yaşam Kalitesi ve Bunu Etkileyen Faktörler,http://64.233.179.104/search?q=cache:B1Quyd41xv4J:www.bayar.edu.tr/~saykad/posterbildiriler.doc+%22i%C5%9F+memnuniyeti%22&hl=tr&gl=tr&ct=clnk&cd=76. Erdoğan, G. (2002) Türkiye’de ve Dünyada Yoksulluk Ölçümleri Üzerine Değerlendirmeler, Yoksullukla Mücadele Stratejileri, (Ed: C.C. Aktan), Ankara: Hak-İş Konfederasyonu, Yayını,http://www.canaktan.org/ekonomi/yoksulluk/ucuncu-bol/erdogan.pdf
• Erel, S. (1978) Evde Kullanılan Araç ve Gereçler, Hacettepe Üniversitesi Yayınları A-24. Ankara: H.Ü. Basımevi, 96-101.
• Ersoy, A.F. ve F. Arpacı (2003) “Üniversite Öğrencilerinin Konut Koşullarının ve Konutta Yaşamayı Tercih Etme Nedenlerinin İncelenmesi”, Milli Eğitim Dergisi, 158, http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/158/ersoy.htm
• Families: Victims of Poverty and Homelessness (2004) International Day of Families, http://www.un.org/esa/socdev/family/IntObs/IDF/Backgrounders/Backg96.htm
• Fergusson, D.M.; L.J Horwood, A.L. Beautrais, (1981) “The Measurement of Family Material Well-Being”, Journal of Marriage and The Family, 715-725.
• Ferriss, A.L. (2004) Measuring the Domains of the Quality of Life, http://www.gesis.org/daverbeobachtung/sozialindikatoren/veranstaltungen/PDFs/RC33_Ferris.pdf.
• Fitzimmons, C. (1951) The Management of Family Resources, San Francısco: W. H. Freeman and Company, 151-157.
• Gönen, E. ve İ. Hablemitoğlu (1990) “Yaşlılık ve Boş Zaman”, Cumhuriyet Bilim ve Teknik, 189 (Ekim), 3.
• Gözler, K. (2005) Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Grimm, M. (2005) “Educational Policies and Poverty Reduction in Cote D’Lvoire”, Journal of Policy Modeling, 27, 231-247.
• Grund, C. and D. Sliwka. (2001) The Impact of Wage Increases on Job Satisfaction - Empirical Evidence and Theoretical Implications, http://ideas.repec.org/p/iza/izadps/dp387.html
• Güney, S. (2001) Stres ve Stresle Başa Çıkma, Yönetim ve Organizasyon, Ankara: Nobel Yayınevi, 525.
• Hablemitoğlu, Ş ve E. Özmete (2006) “Çalışan Evli Kadınların Yaşam Tatmininin Farklı Boyutları ile Değerlendirilmesi”, I. Uluslararası Ev Ekonomisi Kongresi, Ankara: Oluşum Yayıncılık, 136-141.
• Horn, M.L.V.; J.M. Bellis, S.W. Snyder (1999) Assessing Family Resources: A Refinement of the Family Resource Scale, Biannual Conference of the Society for Research in Child Development. http://www.alabamatrail.org/lee/SRCD_FRS.html
• Hornig, E.F. (2005) “Bringing Family Back to the Park”, Parks & Recreation, 00312215, 40, 7.
• Jones, A. and M. Riseborough (2002) Comparing Quality of Life Research- International Lessons, http://www.curs.bham.ac.uk/pdfs/COMPARING%20QUALITY%20OF%20LIFE.PDF.
• Kahlmeier S.; C. Schindler, L. Grize, C. Braun-Fahrlander (2001) “Perceived Environmental Housing Quality and Wellbeing of Movers”, Epidemiol Community Health, 55, 708-715.
• Kamu-Sen (2004) İstihdam, İşsizlik ve Ücret Sorunlarına Çözüm Arayışları, Ankara:Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Yayınları, Yayın No: 10. http://www.kamusen.org.tr/kitap/istihdamveissizlik.pdf
• Lazer. W. (1987) Marketing and the Quality of Life Interface, Income and the Quality of Life Interface, (Ed: Samli, A. Ç.), Connecticut: Greenwood Press Inc, 175-187.
• Malkina-Pykh, I.G. (2001) Rhythmic Movement Psychotherapy, Quality of Life Research Working Paper, Russian Academy of Sciences. Center for International Environmental Cooperation, INENCO, St. Petersburg. http://www.inenco.org/doc/malkina.pdf
• Miner, J.B. (1992) Industrial-Organizational Psychology, Singapore:McGraw-Hill Int, (Ünsar, S.; Taştan, İ.; Ünsar, S.; Dindar, İ. (2006). “İş Tatmin Düzeyleri ve Etkileyen Etmenler: Sağlık Sektöründe Bir Alan Çalışması”, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, Verimlilik Dergisi, Ankara: Bizim Büro Basımevi, 131-144’den alınmıştır.)
• Noe, R.A., J.R. Hollenbeck, B. Gerhart, P.M. Wright (1996) Human Resource Management: Gaining a Competitive Advantage, Boston: Irwin Mc Graw Hill, 235-236.
• OECD (1982) The OECD List of Social Indicators, The OECD Social Indicator Development Programme, France, 23-46.
• Özmete, E. (1997) Değerlerin Yaşam Kalitesi Üzerindeki Rolü (Tokat Örneği), Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Papageorgıou, J.C. (1976) “Quality of Life Indicators”, Internatıonal Journal Envıronmental Studies, 9, 177-186.
• Park, J. and Others. (2002) “Impacts of Poverty on Quality of Life in Families of Children With Disabilities”, Exceptional Children, 68(2), 151-170.
• Peck, C. and K.K. Steward (1985) “Satisfaction with Housing and Quality of Life”, Home Economics Reseach Journal, 13(4), 363-372.
• Poston D.; A. Turnbull, J. Park ; H. Manan, J. Marquis, M. Wang (2003) “Family Quality of Life: A Qualitative Inquiry”, Mental Retardation, 41(5), 313-328.
• Quality of Life Indicators (2004) http://www.angelfire.com/ky/touristinfo/outcome.html
• Quality of Life in New Zealand’s Eight Largest Cities, Economic Standart of Living (2003) http://www.bigcities.gout.nz/indicators.htm
• Quality of Life Mentor, Topic Seventeen-Family Quality of Life (2004) http://qolm.atsecure.net/Topic%2017.htm
• Quality of Life: Background, Components, Indicators, Measurement and Conceptualization (2008) http://www.ceaa.gc.ca/015/001/015/3_e.htm
• Scoot, D. and W. Munson (1994) “Perceived Constraints to Park Usage Among Individuals With Low Incomes”, Journal of Park and Recreation, “Poverty on Quality of Life in Families of Children With Disabilities”, Exceptional Children, 68(2),151-170’den alınmıştır.)
• Seik, F.T. (2000) “Subjective Assessment of Urban Quality of Life in Singapore (1997-1998)”, Habitat International, 24, 31-49.
• Sheldon, E.B. (1972) Family Economic Behavior, Problems and Prospects, Philadelphia: J.B. Lippincott Comp. (Terzioğlu, G. ve Şafak, Ş. (1988) “Kadının Çalıştığı Ailelerde Paranın Kullanımı ve Alışveriş Biçimi”, Ev Ekonomisi Dergisi, Ankara, 4, 19-25’den alınmıştır). Shields M. and M. Wooden (2003) “Investigating the Role of Neighbourhood Characteristics in Determining Life Satisfaction”, Melbourne Institute Working Paper, No. 24/03, September, ISBN 0 7340 3137 8.
• Stevens, A.B. (2004) “Measurement of Leisure Time Satisfaction in Family Caregivers”, Aging & Mental Health, 8(5), 450-459.
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (2004a) 1999 Türkiye Konut Araştırması, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Yayın No: 2886.
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (2004b) Yaşam Memnuniyeti Araştırması, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası Yayın No: 2896.
• T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (2005) 2002 Hanehalkı Bütçe Araştırması, Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Yayın No:2955.
• Taş, S. (2006) 4773 Sayılı Kanunla 1475 Sayılı İş Kanununda ve Diğer Kanunlarda Yapılan Değişiklikler (İş Güvencesi Yasası), http://www.hukukcu.com/bilimsel/kitaplar/isguvencesi_yasasi.htm
• Teckenberg, W. (1987) Quality of Life in the Soviet Union, Consumer Goods and Services: Contemporary Problems and Their Impact on the Quality of Life in the Soviet Union, London: Westview Pres, 31-42.
• Toynbee, A.;D. Ikeda (1992) Yaşamı Seçin, (Çev: Arık, U.), Ankara: A.Ü. Basımevi, 57.
• Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (2006)http://www.turkis.org.tr/index1.php
• U.S. Bureau of the Census (2000) Current Population Reports (P70-50RV), Beyond Poverty, Extended Measures of Well-Being 1992, (Park J. and Others (2002) “Impacts of Poverty on Quality of Life in Families of Children With Disabilities”, Exceptional Children, 68(2),151-170’den alınmıştır).
• United Nations (1989) Handbook on Social Indicators, United Nations Department of International Economic and Social Affairs, Studies in Methods Series F, No 49, New York, 60-75.
• Weston R.; M. Gray; L. Qu, D. Stanton (2004) Long Work Hours and the Wellbeing of Fathers and their Families, Australian Institute of Family Studies. Research Paper No:35, April. http://www.aifs.gw.au/institude/pubs/respaper/rp35/rp35.pdf
• Wood, E.W. (1986) Housing and Health, APHA-CDC Recommended Minimum Housing Standarts, APHA, Washington DC. (Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z. (1994), Konut Sağlığı, Ankara: Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi 10, s 16’dan alınmıştır.)
• Wooden, M. (2001) “The Household, Income and Labour Dynamics in Australia Survey and Quality of Life Measures”, Third Australian Conference on Quality of Life, Deakin University. Yaşam Kalitesi (2004) http://www.ozetkitap.com/yasam_kalitesi.pdf