STAFF CUTBACK AS A STRATEGY OF THE POLICY OF THE WITHDRAWAL OF GOVERNMENT: A GENERAL ASSESSMENT OF THE MOTHERLAND PARTY GOVERNMENTS’ STRATEGY OF STAFF CUTBACK IN THE TURKISH CIVIL SERVICE (1984-1990)

Yıl 2005, Cilt: 23 Sayı: 1, 371 - 417, 06.06.2005

Uğur Ömürgönülşen

Öz

In the face of fierce criticisms against the role, size and performance of government, searching strategies to limit the role and size and improve the performance of government has been one of the fundamental goals of many governments all over the world since the early 1980s. Staff cutback is also considered as one the basic strategies of the policy of the withdrawal of government since the staffing aspect of government is a significant element of the problem of government size and performance. With the effect of criticisms against the size and widespread dissatisfaction with the performance of the Turkish Civil Service, the Motherland Party (MP) Governments under the premiership of Mr. Turgut Özal aimed to have a smaller size and more efficient-effective bureaucracy. In this paper, the staff cutback strategy pursued by the MP Governments in the Turkish Civil Service in the period of 1984-1990 has been examined. Despite their New Rightist rhetoric, the MP Governments could not cutback the staff size of the Turkish Civil Service in both absolute and relative terms. The existence of civil service guarantees and the populist policies pursued in the face of increased political competition towards the end of period were the most significant obstacles to the success of the MP Governments. However, the overall effects of the MP governments on the growth of the Turkish Civil Service was quite restrictive. Therefore, this period can be considered as the restraint years since the rate of increase in the Turkish Civil Service staff was lowered significantly rather than as a period of cutback.

Anahtar Kelimeler

Keywords: The withdrawal of government, staff cutback strategy, public sector employment, the civil service, the Motherland (MP) Party, Turgut Özal.

Devletin Küçültülmesi Politikasının Bir Stratejisi Olarak Personel Azaltma: Anavatan Partisi Hükümetlerinin Türk Merkezi Kamu Yönetiminde Personel Azaltma Stratejisinin Genel Bir Değerlendirmesi

Öz

Devletin rolü, boyutu ve performansına ilişkin şiddetli eleştiriler karşısında, Devletin rolünü ve boyutunu sınırlamaya ve performansını iyileştirmeye yönelik stratejilerin araştırılması 1980’lerin başlarından itibaren dünya çapında pek çok hükümetin asli amaçlarından birisidir. Personel azaltma da, kamu istihdamı Devletin boyut ve performans sorununun önemli bir unsuru olduğu için Devletin küçültülmesi politikasına ilişkin temel stratejilerden biri olarak görülür. Türk Merkezi Kamu Yönetiminin boyutuna yönelik eleştirilerin ve onun performansına ilişkin yaygın tatminsizliğin etkisiyle, Turgut Özal’ın Başbakanlığını yaptığı Anavatan Partisi (ANAP) Hükümetleri daha küçük boyutlu ve daha etkin ve etkili bir bürokrasiye sahip olmayı amaçlamışlardır. Bu makalede, ANAP Hükümetleri tarafından Türk Merkezi Kamu Yönetiminde 1984-1990 döneminde takip edilen personel (devlet memuru) azaltma stratejisi incelenmiştir. Yeni Sağcı söylemine rağmen, ANAP Hükümetleri, Türk Merkezi Kamu Yönetimi personelini hem mutlak hem de nispi değerler açısından azaltamamışlardır. Memur güvencelerinin varlığı ve dönemin sonuna doğru artan siyasi rekabet karşısında izlenen popülist politikalar ANAP Hükümetleri’nin başarısı önündeki en büyük engelleri oluşturmuşlardır. Bununla birlikte, ANAP Hükümetleri’nin Türk Merkezi Kamu Yönetiminin büyümesi üzerindeki etkisi oldukça kısıtlayıcı olmuştur. Bu sebeple, bu dönem bir personel azaltma döneminden ziyade, Türk Merkezi Kamu Yönetimi personelindeki artış oranının önemli ölçüde azaltıldığı kısıtlama yılları olarak görülebilir.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Sözcükler: Devletin küçültülmesi, personel azaltma stratejisi, kamu sektörü istihdamı, merkezi kamu yönetimi-devlet memurluğu, Anavatan Partisi (ANAP), Turgut Özal.