FİNANSMAN MODELİ OLARAK MURABAHA SUKUK: TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMASI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 4, 9 - 23, 01.10.2018

Asım Çebi Gülümser Ünkaya

Öz

Ekonomik sistem içerisinde insanlar ve işletmeler pozitif veya negatif bir kazanç
elde ederler. Pozitif kazanç elde edenler bu kazançlarından harcarlar ve kalan
kısmını tasarrufa dönüştürürler. İşletmeler yatırımları için kaynak sağlamak
isterler. Tasarrufu elinde bulunduranlar riske, inançlarına, ekonomik yapıya, kara
ve birçok değişkene göre bu tasarruflarını değişik yatırım araçları ile yatırıma
dönüştürürler. İşletmeler ise bu kaynağa dönüşen bu tasarruflardan yatırımları
için fon sağlarlar. Türkiye’de yatırım araçlarına kira sertifikaları yeni ve gözde
bir yatırım aracı olarak katılmıştır. Özellikle dini hassasiyetleri bulunan Körfez
ülkelerinin kaynaklarının Türkiye’ye çekilmesi için dünyada sukuk olarak
bilinen, islami tahvil diye nitelendirilen yatırım araçları, kira sertifikaları ile
Türkiye’de de uygulanmaktadır. Murabaha finansman yöntemine dayanan Alım
Satıma Dayalı Kira Sertifikaları Türkiye’de ihraç edilmiştir ve işlemeler açısından
finansman aracı olarak kullanılmaktadır. Alım satıma dayalı olarak ihraç edilen
kira sertifikalarının tarafları Fon Temin eden kaynak kuruluş, sertifika ihraç edip
fon toplayan varlık kiralama şirketi ve tasarruflarını değerlendiren yatırımcı
açısından bu işlemlerin muhasebeleştirilmesi örnek uygulama ile açıklanmaya
çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sukuk, Kira Sertifikası, Murabaha

Kaynakça

• Brugnoni, A., (2008). Shariah governance at work: from asset-based to assetback Sukuk. Shirkah The First Swiss Magazine of islamic Banking&Finance. 7: 21. Bukhari, S. M. H., Navaz, H. ve Sair, S. A., (2014). Compliance Of Investment Sukuk Wıth Sharıah, 1705. Canikli, N., (1998). Bütün Yönleriyle Tek Düzen Muhasebe Sistemi, 1317, İstanbul. Hassan, M. K., Lewis, M. K., (Ed)., (2007). Handbook of Islamic Banking, 56, Edward Elgar Publishing. Cornwall U.K. Muhasebe Sistemi 1 Sıra No’ lu Uygulama Genel Tebliği (1992), Kanun No:213, Resmi Gazete: 26.12.1992/21447. Musavian, S. A., Zehtabıan, M., (2008). Operational models for Ijarah, Istisna, and Murabaha sukuk from Islamic point of view. İslamic Finance. 8-9. Nisar, S., (2000). How Sukuk works: Introduction, structuring and application of Sukuk bonds, http://ifresource.com/2010/04/27/how-sukuk-works-introductionstructuring- and-application-of-sukuk-bonds/, (Erişim Tarihi:27.08.2017) Odabaşı, M., Aktepe, İ. E., (2012). Faizsiz Bankacılık Standartları, 377, AAOIFI, İstanbul. Pireh, M., (2008). Definition of Islamic Financial Instruments, Islamic Finance Expert Securites & Exchange Organization (SEO), 21, Tahran. Sermaye Piyasası Kurulundan; Kira Sertifikaları Tebliği (2013), Kanun No:6362, Resmi Gazete:07.06.2013/28670. Sevilengül, O., (2011). Genel Muhasebe, 187, Gazi Kitapevi, Ankara. Söyler, İ., (2014). Hukuki Ve Mali Boyutlarıyla Sukuk (Kira Sertifikaları),70, Gazi Kitapevi, Ankara. Tunç, H., (2010). Katılım Bankacılığı Felsefesi Teorisi ve Türkiye Uygulaması, 152, Nesil Yayınları, İstanbul. Yardımcıoğlu, M., Ayrıçay, Y., Sabuncu, İ. ve Gerekli, İ., (2014). Türkiye’de Sukuk: Kira Sertifikaları. Kahraman Maraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi. 1: 207. Yılmaz, E., Gökgöz, A., (2015). Sukuk Muhasebesi (Kira Sertifikalarına İlişkin Teori-Mevzuat-Uygulama), 103, Savaş Yayınevi, Ankara. İNTERNET KAYNAKÇASI URL 1- http://www.difc.ae/sites/default/files/attached/5712/6707/6429/ islamic.pdf, DIFC, Dubai International Financial Centre Sukuk Guidebook, 47, (Erişim tarihi: 12.12.2017) . URL 2- http://www.investment-and-finance.net/islamic-finance/b/bay-aldayn. html., (Erişim tarihi: 01.03.2017). URL 3- http://www.muhasebedersleri.com/hesaplar/645-menkul-kiymetsatis- karlari.html, (Erişim tarihi: 10.03.2017).