Güncel Gelişmeler Işığında Türkiye’de Hayvanların Ceza Hukuku Bakımından Korunması

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 24, 15.06.2019

Zekiye Özen İnci

Öz

Son yıllarda hayvanlara yönelik kasten öldürme, işkence ve eziyet ile

tecavüz gibi şiddet içerikli eylemler sıkça kamuoyu ve basında yer

almakta ve toplumun genelinde büyük bir infial uyandırmaktadır. Söz

konusu eylemleri icra edenlerin ceza hukuku kapsamında cezalandırılması

gerektiği yönündeki çalışmalar ise uzunca bir süreden bu yana hayvan

hakları konusunda çalışmalar gösteren sivil toplum kuruluşlarının, baroların

ve hayvan severlerin gündeminden düşmemektedir. Bu çerçevede 2012 ve

2017 yıllarında Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik yapılmasına

dair iki ayrı kanun tasarısı kaleme alınmış ve kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Bu makalede, öncelikle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5199 sayılı

Hayvanları Koruma Kanunu’nun ilgili eylemler bakımından hangi tür

cezai düzenlemeler ihtiva ettiği ve akabinde de ilgili kanun tasarıları ile

getirilmek istenilen cezai düzenlemeler eleştirel bir bakış açısıyla ele

alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Hayvan, Hayvan Hakkı, Hayvanların Korunması, Ceza Hukuku

Kaynakça

• [1] Aksoy Dursun, Sanem. Eşya Kavramı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012. [2] Arıkan, Engin. Hayvan Hakları İnsan Hukuku, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa, 2016. [3] Artuk, M.Emin., Gökcen, Ahmet., Alşahin, M.Emin., Çakır, Kerim. Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, 12. baskı, Ankara, 2018. [4] Degrazia, David. Hayvan Hakları (Çev: Hakan Gür), Dost Kitabevi, Ankara, 2006. [5] Donaldson, Sue., Kymlicka, Will. Zoopolis-Hayvan Haklarının Siyasal Kuramı. Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2016. [6] Ertaş, Şeref. Çevre Hukuku ve Hayvan Hakları Hukuku. İmge Yayınevi, İzmir, 2012. [7] Esener, Turhan., Güven, Kudret. Eşya Hukuku. Yetkin Yayınevi, 6. baskı, Ankara, 2015. [8] Francione, Gary L. Hayvan Haklarına Giriş-Çocuğunuz mu Köpeğiniz mi?. (Çev: Renan Akman-Elçin Gen), İletişim Yayınları, İstanbul, 2008. [9] Keleş, Ruşen., Ertan, Birol. Çevre Hukukuna Giriş. İmge Kitabevi, Ankara, 2002. [10] Kılıçoğlu, Ahmet M. Medeni Hukuk, Ankara, 2016. [11] Nuttall, Jon. Ahlâk Üzerine Tartışmalar-Etiğe Giriş. (Çev: Abdullah Yılmaz), İstanbul, 1997. [12] Oğuzman, M. Kemal., Barlas, Nami. Medenî Hukuk. Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012. [13] Oğuzman, M.Kemal., Seliçi, Özer., Oktay Özdemir, Saibe. Eşya Hukuku. Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014. [14] Özbek, Veli Özer., Doğan, Koray., Bacaksız, Pınar., Tepe, İlker. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Seçkin Yayınevi, 9. baskı, Ankara, 2018. [15] Özbek, Veli Özer., Doğan, Koray., Bacaksız, Pınar., Tepe, İlker. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Seçkin Yayınevi, 13. baskı, Ankara, 2018. (Özel Hükümler) [16] Öztürk, Bahri., Erdem, Mustafa Ruhan. Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Seçkin Yayınevi, 18. baskı, Ankara, 2018. [17] Regan, Tom. Kafesler Boşalsın-Hayvan Haklarıyla Yüzleşmek. (Çev: Serpil Çağlayan), İletişim Yayınları, İstanbul, 2007. [18] Serozan, Rona. Eşya Hukuku I- Eşya Hukukunun Temel Kavramları ve İlkeleri Taşınır Eşyada: Zilyetlik-Mülkiyet-İntifa- Rehin Uygulama Çalışmaları. Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014. [19] Serozan, Rona. Medeni Hukuk- Genel Bölüm Kişiler Hukuku, Vedat Kitapçılık, 5. bası, İstanbul, 2014. (Medeni Hukuk) [20] Sirmen, Lale. Eşya Hukuku. 2. bası, Ankara, 2014. [21] Sungurbey, İsmet. Hayvan Hakları. İstanbul, 1992. [22] Şenpolat, Ahmet Kemal. 99 Soruda Hayvan Hakları. Okyanus Yayınevi, İstanbul, 2015. [23] Tezcan, Durmuş., Erdem, Mustafa Ruhan., Önok, R. Murat. Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku. Seçkin Yayınevi, 16. baskı, Ankara, 2018. [24] Ünal, Mehmet., Başpınar, Veysel. Şeklî Eşya Hukuku. Yetkin Yayınevi, 6. baskı, Ankara, 2012. Makaleler [1] Aşar, Haluk. “Hayvan Haklarına Yönelik Temel Görüşler ve Yanılgıları”. Kaygı, 2018/30, s. 239-251. [2] Atasoy, Sevil. “İlk Darbe”. İstanbul Barosu Dergisi, Hayvan Haklarına Hukuki Yaklaşım Özel Sayı 8, s. 13-18, Mayıs 2008. [3] Benton, Ted., Redfearn, Simon. The Politics of Animal Rights- Where is Left? (Çev: Ertuğrul Başer), Birikim, Aylık Sosyalist Kültür Dergisi, 85, s. 47-5, 1Mayıs 1996. [4] Cumalıoğlu, Emre. “Medeni Hukukta hayvan Hakları ve Hayvanlar Üzerindeki Hak”. DEÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, C: 19, Özel Sayı 2017, s. 573-610. [5] Çelebi, Özgün. “Kişi ve Eşya Ayrımı Bağlamında Hayvanların Hukuki Statüsü”. İstanbul Hukuk Mecmuası, 76(2): 559-622, 2018. [6] Dönmez, Burcu. “Hayvanlara Yönelik İşlenen Suçlar”. Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, s. 903-925, 2013. [7] Ertan, Birol. “Hayvan Hakları ve Türkiye”. Cevat Geray’a Armağan, Mülkiyeliler Birliği Yayınları, 25, s. 393-416, 2001. [8] Genç Arıdemir, Arzu. “Hayvanların Hukuki Konumlarının İyileştirilmesi Amacıyla İsviçre Medeni Kanunu ile Borçlar Kanunu’nda Yapılan Değişikliklere Genel Bir Bakış”. Prof. Dr. Hüseyin Hatemi’ye Armağan, I. Cilt, Vedat Kitapçılık, s. 327-348, İstanbul, 2009. [9] Koçhisarlıoğlu, Cengiz., Söğütlü Erişgin, Özlem. “Hayvanın Hukuki Konumu”. Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, Cilt 8, Özel Sayı, Cilt: 2, s. 1691-1725, İzmir, 2013. [10] Şenpolat, Ahmet Kemal. “Hayvanlara Eziyet Daha Ne Kadar Kabahatler Kanunu Kapsamında Kalmalı?”. İstanbul Barosu Dergisi Özel Sayı-Hayvan Haklarına Hukuki Yaklaşım, S: 8, s. 33-49, Mayıs 2008. [11] Uyumaz, Alper. “Bir Hukuk Sorunsalı Olarak Güncel Gelişmeler Işığında Türkiye’de Hayvan Hakları”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XX, Y: 2016, S: 3, s. 133-184. [12] Yılmaz, Halil. “Hayvan Haklarına Bakış”. TBBD 2006, S: 62, s. 212- 229.