PARENTAL PERCEPTION OF DIGITAL NATIVES: AN ANALYSIS WITH ZMET TECHNIQUE

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 1, 73 - 100, 25.01.2024

Mikail Batu Burcu Öksüz Şehriban Kayacan

Öz

This study aims to reveal how the perception of parenting, which is thought to change according to generations, is expressed by digital natives. To gain insight into this topic, interviews were conducted with 20 digital natives selected using purposive sampling and the ZMET Technique. The data obtained from these interviews was then examined through content analysis in Maxqda 2020 program and a consensus map was created within the framework of a mother and father image collage. According to the findings, mothers are expressed with love, trust and peace; likened to soft objects; identified with pleasant-sounding sounds such as bird sounds; visually explained with promising images such as suns or seas; smelled like flowers or roses; and associated colors included green (peace), white (refreshing), blue (hope). The emphasis on fathers in literature is mostly focused on protective descriptions and hard objects. Fathers are described as loud-voiced, with contrasting tastes, as mighty as a lion, and as lofty as a tree and a mountain. It is also likened to a strong perfume in terms of smell. The most intense emphasis on fathers was made on dark blue and brown. Regarding parents, the concepts of guiding, love, trust, solution, commitment, togetherness and support are emphasized. Parents, who are mentioned with sweet and traditional dishes, are visualized with forest, sun and nature scenery. Reminiscent of nature, food and the smell of home, parents are identified with orange, blue and white.

Anahtar Kelimeler

Digital Natives, Parental Perception, Family, Mother, Father

DİJİTAL YERLİLERİN EBEVEYN ALGISI: ZMET TEKNİĞİ İLE BİR ANALİZ

Öz

Bu çalışma kuşaklara göre değişebileceği düşünülen ebeveynlik algısının dijital yerliler tarafından nasıl ifade edildiğini ortaya koymayı amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda amaçlı örneklemle seçilmiş 20 dijital yerli ile ZMET Tekniği kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmelerden elde edilen veriler Maxqda 2020 programında içerik analizi ile incelenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda anne ve baba imaj kolajı çerçevesinde fikir birliği haritası oluşturulmuştur. Bulgulara göre; anneler sevgi, güven ve huzur ile ifade edilmekte, yumuşak nesnelere benzetilmekte, kuş sesi gibi kulağa hoş gelen seslerle özdeşleştirilmektedir. Görsel olarak ise güneş ve deniz gibi umut verici ve kapsayıcı görüntülerle açıklanmaktadır. Verilerde annelerin çiçek ve gül koktuğu belirtilmiştir. Anneler huzur veren yeşil renk, içlerini aydınlatan beyaz renk ve umut veren mavi renkle açıklanmıştır. Babalarla ilgili vurgular ise daha çok koruyucu betimlemeler ve sert nesneler üzerinedir. Babalar, gür sesli, zıt tatlara sahip, aslan gibi güçlü, ağaç ve dağ gibi ulu olarak açıklanmıştır. Ayrıca koku olarak da keskin parfüme benzetilmektedir. Babalarla ilgili en yoğun vurgu lacivert ve kahve renklerine yapılmıştır. Ebeveynler ile ilgili ise yol gösterici, sevgi, güven, çözüm, bağlılık, birliktelik ve destek kavramları üzerinde durulmuştur. Tatlı ve geleneksel yemeklerle anılan ebeveynler, orman, güneş ve doğa manzarası ile görselleştirilmektedir. Doğa, yemek, ev kokusunu anımsatan ebeveynler turuncu mavi ve beyaz ile özdeşleştirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dijital Yerliler, Ebeveyn Algısı, Aile, Anne, Baba

Kaynakça

• Atalay, D. (2018). Ergenlerin Anne-Baba Tutum Algısı ve Arkadaşlık Ilişkileri ile Duygu Düzenlemelerinin Incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kara- bük.
• Aydemir, E. (2022). Y ve Z Kuşağının Geleneksel Aile Değerlerine Yaklaşımla- rının Karşılaştırılması: Bartın Örneği. Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Araş- tırma Yöntemleri, Örnek Uygulamalı; Adım Adım Vaka Analizi. Ankara: Seçkin.
• Batu, M. ve Tos, O. (2022). Kültürel Değişim Temelinde X ve Z Kuşağının Ebeveynlik Algısı: ZMET Tekniği Temelinde Bir Analiz. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 38- Kasım özel sayısı, 194-217.
• Bennett, S., Maton, K. & Kervin, L. (2008). The ‘Digital Natives’ Debate: A Cri- tical Review of The Evidence. British Journal of Educational Technology, 39(5), 775-786.
• Bilgiç, G. H., Duman, D. ve Seferoğlu, S. S. (2011). Dijital Yerlilerin Özellikleri ve Çevrim İçi Ortamların Tasarlanmasındaki Etkileri, İnönü Üniversitesi, Aka- demik Bilişim Konferansı Bildirileri, Malatya, 257-263.