Palyatif Bakım Eğitimlerinin Sürdürülebilirliği

Yıl 2019, Ekim 2019 Özel Sayısı, 432 - 440, 30.10.2019

Betül Akalın , Ayşenur Modanlıoğlu

https://doi.org/10.21733/ibad.613152

Öz

Çalışmada Palyatif bakım ünitesinde yatmakta olan hasta refakatçilerine
verilen palyatif bakım eğitimlerinin evde bakım sürecindeki devamlılık
durumlarının tespiti amaçlanmıştır. 01.09/31.11.2018 tarihleri arasında ünitede
yatan 258 hastanın taburculuk tarihini takiben üç ayın sonundaki verileri
çalışmaya dahil edilmiştir.  Veri toplama
aracı olarak oluşturulan soru formundaki bilgilerin toplanmasında hastane
kayıtları ve hasta/hasta yakınları ile yapılan telefon görüşmeleri kullanılmıştır.  Ortalama yaşın 77.29±13.64, palyatif bakım
ünitesindeki yatış gün sayısı ise 21.37±25,86 olarak belirlendiği çalışmada 116
(%44,97) hastanın vefat ettiği, 70 (%27,13) hastaya iletişim verilerindeki
eksik/ hata nedeniyle ulaşılamadığı 72 (%27,90) hastanın ise evde bakım
sürecine devam ettiği saptanmıştır. Bu hastaların 60 (83,33) ‘ı palyatif bakım
sürecinde eğitim aldıklarını 50 (83,33)’ si bu eğitimi evde bakım sürecinde
kullandıklarını ve Palyatif bakım eğitiminden %90 oranında memnun oldukları
belirtmişlerdir. Palyatif Bakım sürecinde hastaya refakat eden kişinin yakınlık
durumu hastane otamasyon sistemine kaydı yapılmış 244 (%94,57) hasta verisinden
elde edilebilmiş olup yatan 175 (%71,72) hastaya akrabalık bağı olan, 69
(%28,27) hastaya ise bakıcı olarak çalışan kişilerin refakat ettiği bulgusuna
ulaşılmıştır. Evde bakım süreci geçiren tüm (ex ve yaşayan) hastalara ilişkin refakatçi
bilgisi, konuşmak istememe, bilgisizlik, kurum ve çalışanlara tepki, yas süreci
gibi nedenlerle 93 (%88,57), hastanede refakatçilik yapan kişinin evde bakım
sürecine devamlılığı bilgisi ise 95 (90,47) hasta yakınından elde edilebilmiştir.
Bu hastaların evde bakımı akrabalık bağı olan (eş, kızı, oğul, anne, gelin,
enişte v.b) 48 (%51,61), bakıcı olarak 45 (%48,38) kişi tarafından sağlandığı
bulgusuna ulaşılmıştır. Hastanede hasta refakatçisi olarak bulunup evde bakım sürecinde
de devam eden kişilerin 78 (%82,11)’nin aynı kişi, 17 (%17,89)' sinin ise
farklı kişiler olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak taburculuklarından üç ay sonra hastaların %44,97
oranında vefat ettiği, yatış sürecinde palyatif bakım eğitimi alan bireylerin,
evde bakım sürecinde de %82,11 oranında aynı kişi olarak bakım devamlılığı
sağladığı, %83,33 oranında aldıkları eğitimi evde kullandıklarını ve %90
oranında aldıkları eğitimden memnun kaldıkları ve bu sebeple etkili eğitimin
karşılığının bulunduğu sonucuna ulaşıldı

Anahtar Kelimeler

Palyatif Bakım, hasta eğitimi, memnuniyet, yaşam kalitesi

Sustainability of Palliative Care Trainings Assist

Öz

In this study, it is aimed to determine the continuity of the
palliative care trainings given to the accompanying patients in the palliative
care unit during the home care process. Data from 258 patients hospitalized in
the unit between 01.09 / 31.11.2018 at the end of three months following the
discharge date were included in the study. Hospital records and telephone
interviews with patient / patient relatives were used to collect the
information in the questionnaire which was formed as a data collection tool.
The mean age was 77.29 ± 13.64 years and the number of hospitalization days in
the palliative care unit was 21.37 ± 25.86 years. It was found that 116
(44.97%) patients died, 70 (27,13%) patients could not be reached due to incomplete
/ error communication data, and 72 (27,90%) patients continued home care
process. 60 (83,33) of these patients received training in the palliative care
process, 50 (83,33) stated that they used this training in the home care process,
and they were 90% satisfied with the palliative care training. In the
palliative care process, degree of affinity
of the person accompanying the patient could be obtained from 244 (94.57%) patient
data which was registered to the hospital automation system. In the study, it
was found that 175 (71.72%) inpatients were accompanied by relatives and 69
(28.27%) were accompanied by caregivers. 93 (88.57%) of all patients (ex and
living) undergoing the home care process due to reasons such as companionship,
unwillingness to talk, ignorance, reaction to institutions and employees,
mourning process, and the attendance of the person performing hospital care to
home care process 95 (90) (47). It was found that these patients were provided
with home care by 48 (51.61%) people who had kinship bond (spouse, daughter,
son, mother, bride, brother-in-law, etc.) and 45 (48.38%) people as careers. It
was found that 78 (82.11%) of the people who were in the hospital as a
companion and continued in the same way in the home care process were the same
person and 17 (17.89%) were different people. As a result, 44.97% of the
patients died three months after their discharge, the individuals who received
palliative care training during the hospitalization period, maintained the same
care as 82.11% in the home care process, 83.33% used the education they
received at home and It was concluded that they were satisfied with the
training they received at a rate of 90% and therefore effective training was
rewarded.

Anahtar Kelimeler

Palliative care, patient/ relative education, satisfaction, quality of life, patient record

Kaynakça

• Avşar G. ve Kaşıkcı M., (2009), Ülkemizde Hasta Eğitiminin Durumu, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (3): 67-73
• Aydoğan F.ve Uygun K., (2011), Kanser Hastalarında Palyatif Tedaviler, Klinik Gelişim, 24(3), 4-9.
• Azıznezhad P., Zabihi A., Hossini, S.J.ve Bighani A., (2010), Nurses and Nurse Managers Opinions About the Patients Education Barrieres, Babol University Medical Science, 12 (1): 60-64.
• Bahar A.ve Parlar S., (2007), Yaşlılık ve Evde Bakım, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (4): 32-39.
• BRUCCOLIERE, T., (2000), How to make patient teaching stick. RN, 63(2), 34-34.
• Connor S.R., Bermedo M.C.S., (2014), Global Atlas of Palliative Care at The End Of Life, Worldwide Palliative Care Alliance (WPCA), World Health Organization.
• D’Angelo, D., Punziano, A. C., Mastroianni, C., Marzi, A., Latina, R., Ghezzi, V., ... & De Marinis, M. G., (2017), Translation and Testing of the Italian Version of FAMCARE-2: Measuring Family Caregivers’ Satisfaction with Palliative Care. Journal of family nursing, 23(2): 252-272.
• Dionne-Odom, J. N., Azuero, A., Lyons, K. D., Hull, J. G., Tosteson, T., Li, Z., ... & Hegel, M. T., (2015), Benefits of early versus delayed palliative care to informal family caregivers of patients with advanced cancer: outcomes from the ENABLE III randomized controlled trial, Journal of clinical oncology, 33(13): 1446.
• El‐Jawahri, A., Greer, J. A., Pirl, W. F., Park, E. R., Jackson, V. A., Back, A. L., ... & Gallagher, E. R., (2017), Effects of early integrated palliative care on caregivers of patients with lung and gastrointestinal cancer: a randomized clinical trial. The oncologist, 22 (12): 1528-1534.
• Gültekin M., Özgül N., Olcayto E. ve Tuncer A. M., (2010), Türkiye'de Palyatif Bakim Hizmetlerinin Mevcut Durumu, Türk Jinekolojik Onkoloji Dergisi, 13(1), 1-6.
• Hoving C.,Visser A., Mullen P.D., Van D.B., (2010), A History Of Patient Education By Health Professionals İn Europe And North America: From Authority To Shared Decision Making Education, Patient Education And Counseling, 78 (3): 275-281.
• Hudson, B. F., Best, S., Stone, P., & Noble, T. B., (2019), Impact Of İnformational And Relational Continuity for People With Palliative Care Needs: A Mixed Methods Rapid Review, BMJ Open, 29; 9 (5).
• Hudson P., Trauer T., Kelly B., O'Connor M., Thomas K., Zordan R., Ve Summers M., (2015), Reducing The Psychological Distress Of Family Caregivers Of Home Based Palliative Care Patients: Longer Term Effects From A Randomised Controlled Trial, Psiko-Onkoloji, 24 (1): 19–24.
• Kıvanç M. M., (2017), Türkiye’de Palyatif Bakım Hizmetleri, Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 4 (2): 132-135.
• Leow M., Chan S., Chan A.F., (2015), A Pilot Random İzed, Controlled Trial of The Effectiveness Of A Psychoeducational Intervention On Family Caregivers Of Patients W İth Advanced Cancer, Oncology Nursing Forum, March ,42(2)
• Mcdonald J., Swami N.,Hannon B., Lo C., Papa A., Oza A., Leighl N., KrzyzanowskaM.K., Rodin G., Le L.W., Zimmermann C., (2017), Impact Of Early Pallıatıve Care On Caregıvers Of Patıents Wıth Advanced Cancer: Cluster Randomısed Trıal, Onkoloji Annals , January ,28 (1):163-168
• Mollaoğlu M., Özkan Tuncay F.ve Kars Fertelli T. (2011), İnmeli Hasta Bakım Vericilerinde Bakım Yükü Ve Etkileyen Faktörler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi , 4 (3), 125-130
• Özdelikara, A., Mehtap, T. A. N., ve Polat, H. (2013), Hasta öğrenim gereksinimlerinin belirlenmesi, Florence nightingale hemşirelik dergisi, 21(1), 1-8.
• Özden M., (2003), Sağlık Eğitimi Ders Kitabı, Ankara: Pozitif Tasarım Yayıncılık, 2. Baskı.
• Subaşı, N., ve Öztek, Z. (2006). Türkiye’de karşılanamayan bir gereksinim: evde bakım hizmeti. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 5(1): 19-31.
• Şenyuva E.ve Taşocak G., (2007), Hemşirelerin Hasta Eğitimi Etkinlikleri Ve Hasta Eğitimi Süreci, İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 15 (59): 100-106.
• Taşdelen P.ve Ateş M., (2012), Evde Bakım Gerektiren Hastaların Bakım Gereksinimleri ile Bakım Verenlerin Yükünün Değerlendirilmesi, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, (3): 22-29
• Tunca, F. ve Aydın, N., (2016), Yatan Hasta Yakınlarının Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyeti Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, (42): 73-90.
• Uğur, Ö. ve Fadıloğlu, Z. (2013). Kanser Hastasına Bakım Verenlere Uygulanan Planlı Eğitimin Bakım Veren Yükü Üzerine Etkisi, Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 1(2).Yetener M.ve Özgün Y., (1997), Sağlıkta Kadın Emeği Açısından Refakatçilik ve Refakatçilerin Sağlığı, Kongre Kitabı.
• Yıldırım N., Çiftçi B. ve Kaşıkçı M., (2017), Hemşirelerin Hasta Eğitimi Verme Durumu ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi, Atatürk İletişim Dergisi, 14: 217-231.
• Whitehead D., (2004), Health Promotion and Health Education: Advancing the Concepts, Journal Of Advanced Nursing, 47(3): 311– 320.
• Zhu, Y., & Enguídanos, S., (2019), When Patients Say They Know About Palliative Care, How Much Do They Really Understand? Journal of pain and symptom management.
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1=veritbn&kelimesec=254213
• https://khgmsaglikhizmetleridb.saglik.gov.tr/TR,42938/palyatif-bakim-hizmetlerinin-uygulama-usul-ve-esaslari-hakkinda-yonerge.html,Alınma tarihi:23.05.2019