A Meta-Synthesis Study Relating to Researches on Science Curriculum

Yıl 2022, Sayı: 12, 92 - 124, 02.08.2022

Yusuf Savaş , Mehtap Yıldırım

https://doi.org/10.21733/ibad.943498

Cited By: 3

Öz

The study aims to reveal thematically science curriculum of related research based on the results of the current situation with the meta-synthesis methods in Turkey between 2013-2021 years and the focus of the study, methodological dimensions and examining the results achieved science curriculum related trends of research to determine what is the case in Turkey. In the study, 46 researches were analyzed. These studies were examined with content analysis method. These research findings relating to science teaching programs in Turkey are focused in four categories: teachers' perceptions about the curriculum, comparing curriculum of countries level, the comparison with the previous curriculum, the new broadcast curriculum and the examination of curriculum content. It has been defined that there are similar positive / negative opinions about the 2013 and 2018 science curriculum, and as a result of comparing the 2013 science curriculum with the science curriculum of 14 countries in different dimensions, there are similarities and differences in terms of goals, visions, achievements, learning areas, and assessment and evaluation practices. As a result of the comparison of the 2005, 2013 and 2018 science curriculum, it was defined that there are similarities and differences in different dimensions.

Anahtar Kelimeler

Science lessons, Curriculum, Meta-synthesis

Fen Bilimleri Öğretim Programları Araştırmalarına İlişkin Bir Meta-Sentez Çalışması

Öz

Çalışmada, Türkiye`de 2013-2021 yılları arasında Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programları (FBDÖP) ile ilgili yapılan çalışmaların sonuçlarından hareketle var olan durumu meta-sentez yöntemini kullanarak tespit etmek hedeflenmiştir. Bu nedenle çalışmaların odaklandığı noktaları, yöntemleri ve elde edilen sonuçları inceleyerek FBDÖP ile ilgili araştırmaların eğilimlerinin ne olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada 2013-2021 yılları arasında yayınlanmış 46 araştırma analiz edilmiştir. Bu çalışmalar içerik analizi yöntemi ile konu alanı, yöntem, örneklem, veri toplama araçları, veri analiz yöntemleri ve ulaşılan sonuçlar bağlamında analiz edilmiştir. Türkiye’de fen öğretim programlarına ilişkin yapılan araştırmalarının dört kategoride yoğunlaştığı görülmektedir: programlarla ilgili öğretmen görüşleri, programların ülkeler düzeyinde karşılaştırılması, yeni yayınlanan programın bir önceki program ile karşılaştırılması ve program içeriklerinin incelenmesi. Öğretmen görüşleri haricindeki diğer kategorilerde çalışmaların tamamında nitel araştırma desenlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. 2013 FBDÖP ve 2018 FBDÖP ile ilgili benzer olumlu / olumsuz öğretmen görüşleri olduğu, 2013 FBDÖP ile on dört ülkenin fen programının farklı boyutlarda kıyaslanması sonucunda amaçlar, vizyonlar, kazanımlar, öğrenme alanları, ölçme-değerlendirme uygulamaları açısından benzerlikler ve farklılıklar olduğu, 2005 FTDÖP, 2013 FBDÖP ve 2018 FBDÖP’nin kıyaslanması sonucu farklı boyutlarda benzerlikler ve farklılıklar olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri dersi, Öğretim programı, Meta-sentez

Kaynakça

• Akıncı, B., Uzun, N. ve Kışoğlu, M. (2015). Fen bilimleri öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları problemler ve fen öğretiminde yaşadıkları zorluklar. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1189-1215. doi: 10.14687/ijhs.v12i1.
• Alp, Z. (2015). Türkiye, Çin (Hong Kong), Japonya ve Güney Kore fen öğretim programlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arslan, Y. (2019). 5. Sınıf fen bilimleri dersi öğretim programı ve ders kitabının STEM yaklaşımı bağlamında incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
• Aslan, M. ve Çökük K. (2018). 2013 4. Sınıf fen bilimleri dersi öğretim programı’nın ünite bazlı değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7(1), 156-192.
• Ateş, H. (2019). Fen bilimleri dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16(1), 101-127. doi: 10.23891/efdyyu.2019.120 A
• Atila, M. E. ve Sözbilir M. (2016). Fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından uygulanışı: Nitel bir çalışma. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1418-1457. doi: 10.17556/jef.45868
• Aydeniz, M. (2017). Eğitim sistemimiz ve 21. yüzyıl hayalimiz: 2045 hedeflerine ilerlerken, Türkiye için STEM odaklı ekonomik bir yol haritası. Erişim adresi https://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article= 1019& context=utk_theopubs
• Ayvacı, H. Ş., M. B. Alaca ve Nas S.E. (2020). Fen bilimleri öğretim programında yeniden yapılandırılan fen ve mühendislik uygulamalarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Öğretim Teknolojileri Ve Öğretmen Eğitimi Dergisi 9(1), 28-41.
• Bahar, M., Yener D., Yılmaz M., Hayrettin E. ve Gürer F. (2018). 2018 Fen bilimleri öğretim programı kazanımlarındaki değişimler ve fen teknoloji matematik mühendislik (STEM) entegrasyonu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18(2), 702-735. doi: 10.17240/aibuefd.2018..-412111
• Balbağ, M. ve Karaer G. (2016). Fen bilgisi öğretmenlerinin fen öğretiminde karşılaştıkları sorunlara yönelik öğretmen görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 5(3), 1-11.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç E., Akgün Ö., Karadeniz Ş. ve Demirel F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Candaş, B., Kıryak Z., Güven O., Kılınç A. ve Özmen H. (2019). 2013 ve 2018 Fen bilimleri öğretim programlarının genel eğilimler ve yaklaşımlar açısından karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 1668-1697. doi: 10.23891/efdyyu.2019.176
• Cansız, N. ve Cansız, M. (2019). Evaluating Turkish science curriculum with PISA scientific literacy framework. Turkish Journal of Education, 8(3), 217-236. doi: 10.19128/turje.545798
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim 39(174), 33-38. doi: 10.15390/EB.2014.3412
• Deveci, İ. ve Aydız, M. (2021). Fen bilimleri öğretmenlerinin öğretim programında yer alan yaşam becerilerinin kazandırılmasına ilişkin görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 164-186. doi: 10.24315/tred.693345
• Gümüş, S. (2018). Nitel araştırmaların sistematik derlemesi: meta-sentez. Kadir Beycioğlu, Niyazi Özer, Yaşar Kondakçı (Ed.), Eğitim Yönetiminde Araştırma (s. 533-552). Ankara: Pegem Akademi. doi:10.14527/9786052415054
• Kılıç, M. ve Sürmeli, H. (2017). Fen bilimleri programlarının karşılaştırılması: Türkiye ve Singapur, International Congress of Eurasian Social Sciences (ICOESS) Özel Sayısı, 8(28), 827-849.
• Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu N. (2016). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2009-2014). Eğitim ve Bilim 40(182).29-41. doi: 10.15390/EB.2015.4784
• Krippendorff, K. (2003). Content analysis: A guide to its methodology. New York: Sage Publications.
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
• Özcan, C. ve Kaptan F. (2019). 2018 Fen bilimleri öğretim programının fen bilimleri ıçin uyarlanmış bloom taksonomisine göre incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 78-90.
• Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: Kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualitative Research in Education, 4(1), 52-64. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.4c2s3m
• Ural Keleş, P. (2018). 2017 Fen bilimleri dersi öğretim programı hakkında beşinci sınıf fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 6(3), 121-142. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.6c3s6m
• Ünal, S., Coştu, B. ve Karataş, F.Ö. (2004). Türkiye'de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
• Ünder, H. (2010). Yapılandırmacılığın epistemolojik savlarının Türkiye’de ilköğretim fen ve teknoloji dersi programlarında görünümleri. Eğitim ve Bilim, 35(158), 199-214.
• Varış, F. (1994). Program geliştirme. Ankara: Alkım Yay.
• Yakar, A. (2016). Geleceğin eğitimi üzerine program ve tasarım modeli önerileri:yaşamsal eğitim programları ve yaşamsal öğretim tasarımları. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-15.